Με μια λίστα που περιείχε το σύνολο των ακανθωδών θεμάτων που ταλανίζουν τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις προσήλθε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο στο τετ α τετ που είχε με τον Τούρκο ομόλογο του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Στείτ Ντιπάρτμεντ το μεσημέρι της Τετάρτης.
Νωρίτερα είχε προηγηθεί δημόσια ομιλία του κ. Τσαβούσογλου, κατά την οποία είχε υποστηρίξει ότι η αγορά του ρωσικού συστήματος S-400 αποτελεί ένα τελικό γεγονός, με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Μάικ Πενς να παίρνει την σκυτάλη στη συνέχεια της εκδήλωσης και να καλεί την Τουρκία να επιλέξει αν θέλει να διακινδυνεύσει την εταιρική της σχέση με το ΝΑΤΟ.
Η συνάντηση των δύο υπουργών πραγματοποιήθηκε μετά την ομιλία του κ. Τσαβούσογλου και σύμφωνα με την ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ο Αμερικανός υπουργός έθεσε τα εξής θέματα:
* Αμερικανικές ανησυχίες σχετικά με την πιθανή απόκτηση του ρωσικού συστήματος S-400 από την Τουρκία
* Αποφυγή μονομερών στρατιωτικών ενεργειών από την πλευρά της Τουρκίας στη Συρία
* Ταχεία επίλυση των υποθέσεων που αφορούν την άδικη κράτηση Αμερικανών πολιτών στην Τουρκία
* Πιθανές ευκαιρίες οικονομικής συνεργασίας ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Τουρκία
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάικ Πομπέο προειδοποίησε τον τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου εναντίον των «δυνητικά καταστροφικών συνεπειών» της ενδεχόμενης «μονομερούς τουρκικής στρατιωτικής δράσης» στη Συρία.
Κατά τη διάρκεια συνάντησής τους στην Ουάσινγκτον, στο περιθώριο των εκδηλώσεων για την 70ή επέτειο του NATO, του οποίου οι δύο χώρες είναι μέλη, ο Πομπέο «εξέφρασε την υποστήριξή του στις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη για το ζήτημα της βορειοανατολικής Συρίας», ενημέρωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε ανακοίνωσή του.
Αφότου έγινε η αναγγελία της αποχώρησης των στρατευμάτων των ΗΠΑ από την εμπόλεμη χώρα, τον Δεκέμβριο, από τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, η τύχη των κουρδικών δυνάμεων, που αποτέλεσαν την αιχμή του δόρατος στις επιχειρήσεις εναντίον των τζιχαντιστών της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) που διεξήγαγε ο διεθνής αντιτζιχαντιστικός συνασπισμός υπό την Ουάσινγκτον, τελεί υπό αμφισβήτηση.
Η Τουρκία απειλεί να εξαπολύσει επίθεση για να απομακρύνει από τα σύνορά της τους κούρδους μαχητές των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG), που χαρακτηρίζει «τρομοκράτες».
Ο αμερικανός ΥΠΕΞ είχε ήδη δηλώσει τον Ιανουάριο ότι θέλει να εξασφαλίσει ότι «οι Τούρκοι δεν θα σφαγιάσουν τους Κούρδους» στη Συρία.
Ουάσινγκτον και Άγκυρα έχουν αναφερθεί στη δημιουργία μιας «ζώνης ασφαλείας» στα τουρκοσυριακά σύνορα, όπου οι
YPG δεν θα έχουν δικαίωμα να επιχειρούν. Ωστόσο, οι λεπτομέρειες για αυτή την ουδέτερη ζώνη μένουν να διευκρινιστούν και αποτελούν αντικείμενο εντατικών διαβουλεύσεων.
Η κυβέρνηση Τραμπ εξάλλου ανακοίνωσε εντέλει ότι θα διατηρήσει μια μικρή δύναμη στη συριακή επικράτεια.
Ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφρασε επίσης στον τούρκο ομόλογό του την «ανησυχία» του για την «δυνητική αγορά από την Τουρκία» του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400. Η διαφωνία για το ζήτημα αυτό πυροδοτεί έντονες αντεγκλήσεις ανάμεσα στις δύο κυβερνήσεις από την αρχή της εβδομάδας.
Ο Πομπέο ζήτησε επίσης να υπάρξει «διευθέτηση το συντομότερο» των ποινικών υποθέσεων «στις οποίες ενεπλάκησαν αμερικανοί πολίτες» ή εργαζόμενοι σε αμερικανικές διπλωματικές αποστολές στην Τουρκία που «φυλακίστηκαν άδικα» από τις τουρκικές αρχές, στο πλαίσιο των εκκαθαρίσεων και του διωγμού χιλιάδων φερόμενων ως οπαδών του Φετουλάχ Γκιουλέν, του ισλαμιστή ιεροκήρυκα που η Άγκυρα χαρακτηρίζει εγκέφαλο της απόπειρας στρατιωτικού πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016.
Η Άγκυρα επικρίνει το State Department
Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας κατηγόρησε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι έδωσε παραπλανητική εικόνα για τη συζήτηση που είχαν οι επικεφαλής της διπλωματίας των δύο χωρών.
Το δελτίο Τύπου του αμερικανικού ΥΠΕΞ που δόθηκε στη δημοσιότητα μετά τη συνάντηση που είχαν ο επικεφαλής του Μάικ Πομπέο με τον τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου συμπεριλάμβανε «ζητήματα που δεν εθίγησαν» στη διάρκεια της συνομιλίας τους, τόνισε ο εκπρόσωπος της τουρκικής διπλωματίας Χαμί Αξόι σε ανακοίνωσή του.
Το δελτίο Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ «όχι μόνο δεν αντανακλά το περιεχόμενο της συνάντησης, αλλά επίσης εμπεριέχει ζητήματα που δεν εγέρθηκαν καν κατά τη διάρκεια της προαναφερθείσας συνάντησης», συνέχισε ο Αξόι, συμπεραίνοντας ότι το δελτίο Τύπου «προφανώς προετοιμάστηκε πριν από τη συνάντηση».
«Η συμμαχία μας φυσικά απαιτεί τέτοιου είδους ανακοινώσεις να συντάσσονται με μεγαλύτερη προσοχή», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ σε αυτή την εξαιρετικά ασυνήθιστη ανακοίνωση.
Να «διαλέξουν συμμάχους» οι ΗΠΑ και η Τουρκία
Υπενθυμίζεται ότι πριν την συνάντηση των δύο Υπουργών Εξωτερικών , ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Μάικ Πενς κάλεσε νωρίτερα την Τουρκία “να επιλέξει” αν θα παραμείνει σύμμαχος στο ΝΑΤΟ, εντείνοντας τις πιέσεις της αμερικανικής κυβέρνησης για να μην προχωρήσει στην αγορά του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400.
Η Άγκυρα απάντησε άμεσα διά στόματος του αντιπροέδρου της Φουάτ Οκτάι, ο οποίος ανήρτησε μια δική του προειδοποίηση στο Twitter:
“Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να επιλέξουν. Θέλουν να παραμείνουν σύμμαχος της Τουρκίας ή θα διακινδυνεύσουν τη φιλία μας ενώνοντας τις δυνάμεις τους με τρομοκράτες για να υπονομεύσουν την άμυνα του συμμάχου τους στο ΝΑΤΟ εναντίον των εχθρών του;” έγραψε ο Οκτάι.
Οι ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει κατ’ επανάληψη ότι η αγορά των S-400 θα μπορούσε να οδηγήσει στην επιβολή κυρώσεων, ενώ αυτήν την εβδομάδα σταμάτησαν την παράδοση εξοπλισμού για τα μαχητικά αεροσκάφη F-35 στην Τουρκία.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτοπγραφία αρχείου Reuters