Οι εξελίξεις στην Κριμαία αναζωπυρώνουν αποσχιστικές τάσεις, στα Βαλκάνια, που εδώ και χρόνια σιγοκαίνε μέσα στη χόβολη των εθνικισμών.
Ιδιαίτερα κρίσιμη είναι η κατάσταση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, όπου η συμβίωση των εθνών, σχεδόν είκοσι χρόνια από το τέλος του πολέμου, αποτελεί «νεκρό γράμμα» της συνθήκης του Ντέιτον. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη βαθιά οικονομική κρίση, την κοινωνική εξαθλίωση, την έλλειψη θεσμών και την αδιαφορία του διεθνή παράγοντα, ευνοούν την αποσύνθεση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.
Τις τελευταίες ημέρες, στη Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας, όλο και πιο συχνά γίνονται συγκρίσεις με την κατάσταση στην Κριμαία. Το δημοψήφισμα που διενεργήθηκε στην περιοχή αυτή παρουσιάζεται, από μερίδα του σερβικού τύπου, ως προοπτική για το σερβικό πληθυσμό στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη.
Οι εκτιμήσεις φτάνουν στο σημείο να θεωρούν πολύ πιθανή, στο άμεσο μέλλον, τη διενέργεια δημοψηφίσματος για την απόσχιση της Σερβικής Δημοκρατίας από τη Βοσνία, με τη λογική ότι οι εξελίξεις στην Κριμαία και ίσως σε κάποιες άλλες περιοχές της Ευρώπης θα δημιουργήσουν «προηγούμενο».
Ο πρώην ύπατος εκπρόσωπος της διεθνούς κοινότητας στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Πάντι Ασντάουν, την προηγούμενη εβδομάδα, μιλώντας στη Βουλή των Λόρδων, στο Λονδίνο, κατήγγειλε ότι «η Μόσχα αναπτύσσει έντονη διπλωματική δραστηριότητα στη Βοσνία, ενισχύοντας τις αποσχιστικές τάσεις των Σέρβων».
Η πρεσβεία των ΗΠΑ στο Σαράγεβο, προκειμένου να προλάβει δυσάρεστες εξελίξεις εξέδωσε, προχθές, ανακοίνωση όπου αναφέρονται τα εξής: «Οι ρητορικές εικασίες για απόσχιση της Σερβικής Δημοκρατίας δεν είναι χρήσιμες και κάθε δραστηριότητα προς αυτήν την κατεύθυνση θα αποτελούσε παραβίαση της Συνθήκης του Ντέιτον. Το σύνταγμα της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης δεν δίδει το δικαίωμα σε καμία οντότητα να αποσχιστεί, ενώ η εδαφική ακεραιότητα και η κυριαρχία της χώρας κατοχυρώνονται από την ειρηνευτική συμφωνία που υπεγράφη στο Ντέιτον».
Ο πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας Μίλοραντ Ντόντικ, σχολιάζοντας την ανακοίνωση της πρεσβείας των ΗΠΑ δήλωσε ότι «σύμφωνα με τη Χάρτα του ΟΗΕ και άλλα διεθνή έγγραφα, όλοι οι λαοί έχουν το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση μέχρι και την απόσχιση». Επικαλέστηκε δε και την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης που δικαίωσε τους Αλβανούς του Κοσόβου.
Ο κ. Ντόντικ απέρριψε τις καταγγελίες για ανάμειξη της Ρωσίας στη βοσνιακή πραγματικότητα, τονίζοντας ότι «η Σερβική Δημοκρατία δεν έχει αποσχιστικά σχέδια παρά αγωνίζεται να διατηρήσει την αυτονομία της, όπως προβλέπεται από τη συνθήκη του Ντέιτον». Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι «αν στο μέλλον αποφασιστεί η απόσχιση της Σερβικής Δημοκρατίας, αυτό θα εξαρτηθεί από τις συνθήκες που θα επικρατούν τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή και τη βούληση του σερβικού λαού».
Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο Μίλοραντ Ντόντικ ανοιχτά υποστηρίζει ότι «η παραμονή της Σερβικής Δημοκρατίας στη σύνθεση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης δεν είναι προς το συμφέρον του σερβικού λαού». Αποφεύγει, ωστόσο, να κάνει κάποιες κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση, φοβούμενος τις διεθνείς αντιδράσεις αλλά και επειδή το Βελιγράδι δεν συμμερίζεται πλέον αυτές τις απόψεις.