Η διαμάχη Γαλλίας και Τουρκίας δεν έχει μόνο τη μορφή μιας ιδεολογικής σύγκρουσης αλλά και ενός γεωπολιτικού ανταγωνισμού με πρωταγωνιστές τον Πρόεδρο Ερντογάν και τον Πρόεδρο Μακρόν, η οποία έχει πάρει πλέον μεγάλες διαστάσεις και εκφράζεται ανοιχτά από τους ίδιους, τόσο για ζητήματα θρησκείας όσο και εξωτερικής πολιτικής.
Η πρόσφατη δολοφονία ενός Γάλλου καθηγητή από έναν «θαυμαστή» του ISIS, καθώς επίσης και ο ρόλος της Τουρκίας στις εχθροπραξίες του Ναγκόρνο Καραμπάχ έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό του Γάλλου Προέδρου, την ίδια στιγμή που ο Ερντογάν προβάλλεται ως ο υπέρμαχος προστάτης του Ισλάμ απέναντι στους «ασεβείς» δυτικούς.
Ο Μακρόν και ο «ισλαμικός αυτονομισμός»
Μετά τη δολοφονία του Γάλλου καθηγητή και τις επακόλουθες τρομοκρατικές επιθέσεις σε διάφορες περιοχές της Γαλλίας, πυροδότησαν περαιτέρω μια συζήτηση για την κρατική κοσμικότητα, η οποία είναι κεντρική για τη γαλλική ταυτότητα, αλλά θέτει ορισμένα ζητήματα για τα πέντε εκατομμύρια μουσουλμάνους πολίτες της χώρας .
Είναι αναμφισβήτητο ότι η Γαλλία είναι μακράν το μεγαλύτερο θύμα της ισλαμιστικής τρομοκρατίας στην Ευρώπη, ένα θλιβερό γεγονός που τόνισε ο Πρόεδρος Μακρόν σε πρόσφατες δηλώσεις, λέγοντας ότι η Γαλλία δέχεται επίθεση από ένα Ισλάμ που βρίσκεται σε κρίση σε όλο τον κόσμο», ενώ ο ίδιος στη συνέχεια κήρυξε κατάσταση εθνικής έκτακτης ανάγκης και αποκάλυψε ένα σχέδιο για την καταπολέμηση του «ισλαμιστικού αυτονομισμού» , που είναι υπεύθυνος για τη δημιουργία ενός παράλληλου πολιτισμού που απορρίπτει τους γαλλικούς νόμους και κανόνες.
Όπως ήταν φυσικό, αυτές οι κινήσεις του Γάλλου Προέδρου εξόργισαν τον Τούρκο Πρόεδρο, ο οποίος αρχικά πρότεινε στον Γάλλο πρόεδρο να υποβληθεί σε « έλεγχο ψυχικής υγείας για τη θεραπεία των Γάλλων Μουσουλμάνων » και έπειτα τον κατηγόρησε για «ισλαμοφοβική δημαγωγία» ζητώντας παράλληλα μποϊκοτάζ γαλλικών προϊόντων σε ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο.
Είναι γεγονός ότι η Γαλλία προσπαθεί εδώ και πολύ καιρό να ενσωματώσει τον μεγαλύτερο μουσουλμανικό πληθυσμό της Ευρώπης, και με τα πρόσφατα σχόλιά του σχετικά με τον «ισλαμιστικό αυτονομισμό», ο Μακρόν έθεσε επισήμως τις απόψεις του για την κατεύθυνση που θα πάρει η καμπάνια του στις γαλλικές προεδρικές εκλογές του 2022.
Οι γαλλικές εκλογές στο προσκήνιο
Δηλαδή, προσπαθεί με αυτές τις δηλώσεις να προσελκύσει περισσότερους συντηρητικούς ψηφοφόρους, για να στερήσει από το ακροδεξιό κόμμα της Λε Πεν ένα μεγάλο τμήμα του εκλογικού σώματος, ένα κόμμα το οποίο στις τελευταίες γαλλικές εκλογές βγήκε δεύτερο με 10 εκατομμύρια ψήφους και αποτελεί αδιαμφισβήτητα το μεγαλύτερο πολιτικό κίνδυνο για το Γάλλο Πρόεδρο.
Σε αυτό οφείλεται το γεγονός ότι η κοσμικότητα και οι γαλλικές παραδόσεις αποτελούν ισχυρό παράγοντα εσωτερικής πολιτικής, με αποτέλεσμα τόσο κάποια μέσα ενημέρωσης όσο και δημόσιες προσωπικότητες να «επιτίθενται» στο Ισλάμ, σε μια «προσπάθεια» υπεράσπισης θεμελιωδών γαλλικών αξιών.
Ωστόσο, η διαμάχη μεταξύ Τουρκίας και Γαλλίας, Ερντογάν και Μακρόν αντίστοιχα, δεν έχει τη μορφή μιας «ιδεολογικής σύγκρουσης» αλλά ακόμα έχει και μια διαφορετική διάσταση, αυτή του γεωπολιτικού ανταγωνισμού, με τους δύο Προέδρους να προσπαθούν να να προωθήσουν τα πολιτικά τους συμφέροντα και να καλύψουν γεωπολιτικά κενά ισχύος.
Ο «προστάτης του Ισλάμ» Πρόεδρος Ερντογάν
Ο Τούρκος Πρόεδρος εδώ και καιρό έχει προσπαθήσει να τοποθετηθεί ως ο κορυφαίος υπερασπιστής του Ισλάμ σε ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο και να εξισορροπήσει την ισχύ ης Σαουδικής Αραβίας και της Αιγύπτου στη Μέση Ανατολή. Την ίδια στιγμή ο Πρόεδρος Μακρόν προσπαθεί να τοποθετήσει τη Γαλλία ως το νέο πρότυπο φιλελεύθερων αξιών ως απάντηση στις ΗΠΑ υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ.
Παρόλο που και οι δύο χώρες είναι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, οι διαμάχες τους είναι συχνές και εντοπίζονται τόσο στους εμφυλίους πολέμους της Λιβύης και της Συρίας, όσο και στις πρόσφατες εχθροπραξίες στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, ενώ ακόμα η Γαλλία έχει εκφράσει επανειλημμένως τη στήριξή της σε Κύπρο και Ελλάδα στην ανατολική Μεσόγειο, κατακρίνοντας σφοδρά την τουρκική προκλητικότητα στην περιοχή.
Ειδικά στα ευρωπαϊκά ζητήματα, όπου η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν χρησιμοποιήσει το διπλωματικό κεφάλαιό τους για να αποσπάσουν την στήριξη των συμμάχων τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με «μπροστάρη» τη Γαλλία, η στρατηγική του Ερντογάν φαίνεται πως έχει δημιουργήσει τρομερά προβλήματα στο εσωτερικό της χώρας του, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την οικονομία και την «κατάρρευση» της λίρας.
Ιδεολογική και γεωπολιτική σύγκρουση
Εντούτοις και ο Πρέοδρος Μακρόν αντιμετωπίζει αρκετές προκλήσεις από τον «ιδεολογικό αγώνα» του κόντρα στο Ισλάμ, καθώς οι γαλλικές εταιρείες αναμένεται να βιώσουν τα «αντίποινα» από τους Μουσουλμάνους ηγέτες των χωρών στις οποίες δραστηριοποιούνται.
Συνεπώς, τόσο ο Ερντογάν όσο και ο Μακρόν έχουν επιδοθεί σε έναν «ιδεολογικό» και γεωπολιτικό ανταγωνισμό, που έχει ως κοινά σημεία την προβολή τους στο εσωτερικό κοινό, με άλλα λόγια το εκλογικό τους σώμα υπό το φόντο επερχόμενων προεδρικών εκλογών, καθώς επίσης και την προσπάθεια τους να διαδραματίσουν έναν ρόλο με μεγαλύτερη επιρροή στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική και στην ανατολική Μεσόγειο, που αναπόφευκτα κλιμακώνει την διαμάχη τους.
Πηγή: Global Risk Insights / Φωτογραφία Reuters