H κατάσταση στην Ουκρανία, η χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ουκρανία και τη Μολδαβία, οι τουρκικές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και η οικονομία είναι τα βασικά ζητήματα που θα συζητηθούν σήμερα και αύριο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που ξεκινά στις 4 μ.μ. (ώρα Ελλάδας) στις Βρυξέλλες.
Αίτημα ένταξης Ουκρανίας, Μολδαβίας και Γεωργίας
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να αποφασίσουν να χορηγήσουν στην Ουκρανία και στη Μολδαβία το καθεστώς της υποψήφιας για ένταξη χώρας στην ΕΕ και να παραχωρήσουν στη Γεωργία την ευρωπαϊκή προοπτική. Πρόκειται για μια πολιτικά «ιστορική στιγμή», επισήμανε ευρωπαϊκή πηγή, τονίζοντας ότι οι χώρες αυτές θα πρέπει να ενθαρρυνθούν προς την κατεύθυνση του εκδημοκρατισμού, του εκσυγχρονισμού και του εξευρωπαϊσμού.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναγνωρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Ουκρανίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας. Το μέλλον αυτών των χωρών και των πολιτών τους βρίσκεται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης», αναμένεται να τονίσουν οι «27», σύμφωνα με το προσχέδιο συμπερασμάτων. Επίσης, οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να καλέσουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο της ΕΕ σχετικά με την εκπλήρωση των προϋποθέσεων των αιτήσεων προσχώρησης.
Οι ηγέτες αναμένεται επίσης να δηλώσουν ότι είναι έτοιμοι να παραχωρήσουν στη Γεωργία το καθεστώς υποψήφιας χώρας «αφού διευθετηθούν οι προτεραιότητες που καθορίζονται» στη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Η πρόοδος κάθε χώρας προς την ΕΕ θα εξαρτηθεί από τη δική της αξία όσον αφορά την εκπλήρωση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας της ΕΕ να απορροφά νέα μέλη», αναφέρεται στα συμπεράσματα.
Ουκρανία
Οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να επαναλάβουν την υποστήριξή τους στην Ουκρανία με ανθρωπιστικά, στρατιωτικά και οικονομικά μέσα. Σύμφωνα με το προσχέδιο συμπερασμάτων, οι «27» αναμένεται να ζητήσουν από το Συμβούλιο της ΕΕ «να εργαστεί γρήγορα για την περαιτέρω αύξησης της στρατιωτικής υποστήριξης», για να βοηθήσουν την Ουκρανία.
Οι «27» αναμένεται επίσης να τονίσουν ότι η υιοθέτηση του έκτου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ εντείνει περαιτέρω την πίεση στη Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμό, ενώ θα επισημαίνουν ότι θα συνεχιστούν οι εργασίες για τις κυρώσεις, μεταξύ άλλων για την ενίσχυση της εφαρμογής τους και την πρόληψη της καταστρατήγησής τους. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να καλέσει όλες τις χώρες να ευθυγραμμιστούν με τις κυρώσεις της ΕΕ, ιδίως τις υποψήφιες χώρες.
Οι ηγέτες θα μπορούσαν επίσης να συζητήσουν την κατάσταση στο Καλίνινγκραντ, καθώς η διέλευση ορισμένων προϊόντων στο ρωσικό θύλακα μέσω της Λιθουανίας έχει διακοπεί, σύμφωνα με τις κυρώσεις της ΕΕ. Αυτό έχει προκαλέσει την οργή της Μόσχας, η οποία απειλεί το Βίλνιους με αντίποινα.
Εξάλλου, το ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας, θα βρεθεί και σε αυτή τη Σύνοδο Κορυφής στο επίκεντρο των συζητήσεων των «27». Αναμένεται να τονίσουν ότι η Ρωσία, χρησιμοποιώντας ως όπλο τα τρόφιμα, είναι η μόνη υπεύθυνη για την παγκόσμια επισιτιστική κρίση. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να καλέσει τη Ρωσία να σταματήσει αμέσως να στοχεύει τις γεωργικές εγκαταστάσεις και να απομακρύνει τα δημητριακά και να ξεμπλοκάρει τη Μαύρη Θάλασσα, ιδίως το λιμάνι της Οδησσού, ώστε να επιτραπεί η εξαγωγή σιτηρών. Οι «27» θα τονίσουν ότι οι κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας επιτρέπουν την ελεύθερη ροή γεωργικών προϊόντων και τροφίμων και την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Οι ευρωπαίοι ηγέτες στηρίζουν τις προσπάθειες που γίνονται για εξαγωγή τροφίμων και σιτηρών από την Ουκρανία μέσω διαφορετικών χερσαίων οδών και λιμένων της ΕΕ (λωρίδες αλληλεγγύης).
Τουρκία
Η συζήτηση για την Τουρκία αναμένεται να γίνει κατά τη διάρκεια του δείπνου των ευρωπαίων ηγετών, όπου ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να θέσει το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας. Το μήνυμα των ευρωπαίων ηγετών κατά της ‘Αγκυρας θα είναι αυστηρό. Σύμφωνα με το προσχέδιο των συμπερασμάτων οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να τονίζουν τα εξής:
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία του για τις πρόσφατες επανειλημμένες ενέργειες και δηλώσεις της Τουρκίας. Η Τουρκία πρέπει να σεβαστεί την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών της ΕΕ. Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του και τη δήλωση του στις 25 Μαρτίου 2021, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει από την Τουρκία να σεβαστεί πλήρως το διεθνές δίκαιο, να αποκλιμακώσει τις εντάσεις προς το συμφέρον της περιφερειακής σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και να προωθήσει τις σχέσεις καλής γειτονίας με βιώσιμο τρόπο.»
Oικονομία
Τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου Κορυφής, στις 24 Ιουνίου, οι ευρωπαίοι ηγέτες θα ανταλλάξουν απόψεις για τη μακροοικονομική κατάσταση στην Ευρώπη και τις συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, κυρίως της μείωσης των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ.
«Η τρέχουσα κατάσταση απαιτεί μια εις βάθος συζήτηση», τονίζει ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στην επιστολή πρόσκλησής του προς τους «27».
Η συζήτηση θα γίνει παρουσία της προέδρου της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ και θα τεθεί το θέμα της επιβράδυνσης της ανάπτυξης στην ΕΕ, του πληθωρισμού και της αύξησης των τιμών στην ενέργεια.
Στο θέμα της ενέργειας, ευρωπαϊκή πηγή ανέφερε ότι ορισμένες χώρες «πιέζουν για ισχυρότερα μέτρα παρέμβασης». Αρκετοί ηγέτες αναμένεται να τονίσουν την ανάγκη ευρωπαϊκής λύσης για την αντιμετώπηση του προβλήματος. Ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Ιταλός ομόλογός του, ο Μάριο Ντράγκι, συμφώνησαν χθες στη Ρώμη να θέσουν εκ νέου το ζήτημα της ανάγκης να τεθεί πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου. Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή έλαβε εντολή στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής, να μελετήσει την καταλληλότητα του καθορισμού ανώτατου ορίου στις τιμές της ενέργειας. Ωστόσο, η πλειονότητα των κρατών μελών παραμένει επιφυλακτική όσον αφορά τον καθορισμό ανώτατων ορίων τιμών ενέργειας.
Πηγή: AΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφία Reuters