Βίαιες επαναπροωθήσεις, πυρά, αυθαίρετες κρατήσεις: η Διεθνής Αμνηστία καταγγέλλει την αντιμετώπιση από τις αρχές της Τουρκίας και του Ιράν των Αφγανών που προσπαθούν να εγκαταλείψουν τη χώρα τους σε έκθεσή της που δίνει στη δημοσιότητα σήμερα. «Οι δυνάμεις ασφαλείας του Ιράν και της Τουρκίας επαναπροώθησαν εξαναγκαστικά παράνομα και επανειλημμένα Αφγανούς που προσπαθούσαν να περάσουν τα σύνορά τους για να είναι ασφαλείς, ιδίως ανοίγοντας πυρ παράνομα εναντίον ανδρών, γυναικών και παιδιών», σύμφωνα με την έκθεση.
Η Αμνηστία διενήργησε έρευνα τον Μάρτιο στο Αφγανιστάν, συγκεντρώνοντας μαρτυρίες 74 ανθρώπων που επαναπροωθήθηκαν βίαια. Οι 48 από αυτούς ανέφεραν πως έγιναν στόχος πυρών όταν προσπάθησαν να περάσουν τα σύνορα είτε του Ιράν είτε της Τουρκίας.
Σύμφωνα με τη ΜΚΟ, οι ιρανικές δυνάμεις «σκότωσαν και τραυμάτισαν παράνομα δεκάδες» ανθρώπους, ανοίγοντας πυρ εναντίον υπερφορτωμένων οχημάτων. «Τούρκοι συνοριοφύλακες επίσης χρησιμοποίησαν παράνομα αληθινές σφαίρες», σύμφωνα με τη Μαρί Φορεστιέ, ερευνήτρια της Αμνηστίας.
Οι μαρτυρίες των Αφγανών
Ερευνητές συνάντησαν τους συγγενείς έξι ανδρών κι ενός εφήβου 16 ετών που έπεσαν νεκροί από πυρά των ιρανικών δυνάμεων ασφαλείας καθώς προσπαθούσαν να περάσουν τα σύνορα της Ισλαμικής Δημοκρατίας μεταξύ του Απριλίου του 2021 και του Ιανουαρίου του 2022. Συνολικά, η οργάνωση κατέγραψε 11 ανθρωποκτονίες προσφύγων που αποδίδονται στις ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, συνοριοφύλακες πυροβόλησαν εναντίον ανθρώπων που είχαν σκαρφαλώσει σε τείχη στα σύνορα, που πέρασαν φράκτες ή είχαν περάσει τα σύνορα με τα πόδια ή με αυτοκίνητα και βρίσκονταν πλέον μέσα στην ιρανική επικράτεια. Η οργάνωση κάνει επίσης λόγο για 3 θανάτους Αφγανών από πυρά των δυνάμεων ασφαλείας της Τουρκίας.
Πολλοί εξ όσων μπόρεσαν να περάσουν τα σύνορα των δύο κρατών υπέστησαν βασανιστήρια και αυθαίρετες κρατήσεις στο Ιράν και στην Τουρκία προτού επαναπροωθηθούν αναγκαστικά στο Αφγανιστάν, σύμφωνα με τη ΜΚΟ. Σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο Εσωτερικών, περίπου 43.000 Αφγανοί απελάθηκαν στη χώρα τους φέτος.
Τι ζητάει η Διεθνής Αμνηστία
Η Σύμβαση της Γενεύης για τους Πρόσφυγες (1951) ορίζει πως δεν πρέπει να επαναπροωθούνται πρόσφυγες σε χώρες όπου απειλούνται η ζωή και η ελευθερία τους. «Ζητούμε από τις τουρκικές και από τις ιρανικές αρχές να βάλουν άμεσα τέλος στο σύνολο των απελάσεων και των παράνομων επαναπροωθήσεων και να εγγυηθούν την ασφαλή διέλευση και την πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου» στους Αφγανούς που ζητούν διεθνή προστασία, τονίζει η Διεθνής Αμνηστία.
Καλεί επίσης τη διεθνή κοινότητα να υποστηρίξει οικονομικά τις χώρες που υποδέχονται και φιλοξενούν αφγανούς πρόσφυγες, συμπεριλαμβανομένων του Ιράν και της Τουρκίας. Εκατοντάδες χιλιάδες Αφγανοί εγκατέλειψαν τη χώρα τους αφότου ανακατέλαβαν την εξουσία οι Ταλιμπάν τον Αύγουστο του 2021, καθώς η ανθρωπιστική κατάσταση επιδεινώθηκε ραγδαία, υπενθυμίζει η Διεθνής Αμνηστία.
Με πληροφορίες από: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφία αρχείου Reuters