Στις χώρες αυτές περιλαμβάνονται η Ρωσία, το Ιράν, η Βενεζουέλα, η Κούβα, το Σουδάν, η Ζιμπάμπουε, η Μιανμάρ, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η Βόρεια Κορέα, αλλά και άλλα κράτη στα οποία η Ουάσιγκτον έχει επιβάλει κυρώσεις με την πάροδο των χρόνων, αλλά επίσης χώρες όπως η Κίνα. Επιπλέον, χιλιάδες άτομα από πολλά κράτη περιλαμβάνονται στον κατάλογο του Υπουργείου Οικονομικών, οι οποίοι έχουν αποκλεισθεί αποτελεσματικά από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα που κυριαρχεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πολλοί από αυτούς συμμετέχουν στην ηγεσία των χωρών τους είτε είναι στενά συνδεδεμένοι με αυτήν.
Σύμφωνα με την άποψη της Ουάσινγκτον, οι οικονομικές κυρώσεις οφείλονται σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τρομοκρατία, εγκληματικότητα, εμπόριο πυρηνικών, διαφθορά, είτε, στην περίπτωση της Κίνας, σε αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και καταπάτηση πνευματικών δικαιωμάτων. Τους τελευταίους μήνες όμως, φαίνεται ότι η δέσμευση της Αμερικής να καταπολεμήσει όλες τις μάστιγες του κόσμου έχει αναγκάσει όλες αυτές τις κυβερνήσεις και τους ισχυρούς ανθρώπους που τους υποστηρίζουν, να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να δημιουργήσουν ένα παράλληλο χρηματοπιστωτικό σύστημα, το οποίο θα κινείται έξω από τον αμερικανικό μακρύ βραχίονα. Εάν επιτύχουν, ο αντίκτυπος στην παγκόσμια στάση της Αμερικής θα είναι σημαντικός.
Η παγκόσμια υπεροχή της Αμερικής κατέστη δυνατή όχι μόνο χάρη στη στρατιωτική της δύναμη και στο σύστημα συμμαχιών της, αλλά και στον έλεγχο της παγκόσμιας οικονομίας και ιδιαίτερα στην ευρεία αποδοχή του δολαρίου ως αποθεματικού νομίσματος παγκοσμίως. Η μοναδική θέση του αμερικανικού νομίσματος έχει κυριαρχήσει στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οποιαδήποτε συναλλαγή γίνεται σε δολάρια ΗΠΑ ή χρησιμοποιεί μια τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών φέρνει αυτόματα τους συναλλασσομένους υπό αμερικανική δικαιοδοσία.
Όταν οι ΗΠΑ αποφασίζουν να επιβάλουν μονομερείς κυρώσεις, όπως στην περίπτωση του Ιράν, ουσιαστικά τονίζουν στις κυβερνήσεις, τις επιχειρήσεις και τα άτομα στον κόσμο ότι πρέπει να επιλέξουν να σταματήσουν τις επιχειρήσεις με την υπό κυρώσεις χώρα ή να αποκλειστούν από τη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα ισχυρή προειδοποίηση. Πολλές εταιρείες ή τράπεζες δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να εγκαταλείψουν την αγορά των ΗΠΑ ή να τους απαγορεύσουν την πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των ΗΠΑ.
Οι αναθεωρητικές χώρες που επιθυμούν να αμφισβητήσουν το σύστημα των Ηνωμένων Πολιτειών θεωρούν αυτό ως προσβολή της οικονομικής τους κυριαρχίας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τόσο η Ρωσία, όσο και η Κίνα, έχουν αναπτύξει τις δικές τους εκδοχές για την Παγκόσμια Διατραπεζική Χρηματοπιστωτική Τηλεπικοινωνία (SWIFT), το παγκόσμιο δίκτυο που επιτρέπει τις διασυνοριακές χρηματοπιστωτικές συναλλαγές μεταξύ χιλιάδων τραπεζών. Και οι δύο χώρες προτρέπουν επίσης τους εμπορικούς τους εταίρους να αποτρέψουν το δολάριο στο διμερές εμπόριο τους υπέρ των τοπικών νομισμάτων. Αυτό το μήνα, η Ρωσία έσπευσε να συμπεριλάβει την Τουρκία στο μπλοκ κατά του δολαρίου, ανακοινώνοντας ότι θα υποστηρίξει το εμπόριο με αυτήν χωρίς δολάρια, μετά από το ξέσπασμα οικονομικής διαμάχης μεταξύ της Άγκυρας και της Ουάσινγκτον.
«Κάλεσμα στα όπλα» ενάντια στην παντοδυναμία του δολαρίου
Η Κίνα, από την πλευρά της, χρησιμοποιεί την πρωτοβουλία «Belt and Road” αξίας τρισ. δολαρίων ως εργαλείο για να υποχρεώσει τις χώρες να συναλλάσσονται σε γιουάν αντί για δολάρια. Το Πακιστάν, το νούμερο ένα αποδέκτης κινεζικού χρήματος, και το Ιράν, έχουν ήδη ανακοινώσει την πρόθεσή τους να πράξουν ακριβώς το ίδιο. Η συνάντηση κορυφής του BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική) τον προηγούμενου μήνα, συμπεριλαμβάνοντας χώρες όπως η Τουρκία, η Τζαμάικα, η Ινδονησία, η Αργεντινή και η Αίγυπτος – γνωστές ως «BRICS Plus”, αποτέλεσε «το κάλεσμα στα όπλα» ενάντια στην ηγεμονία του δολαρίου, με στόχο τη δημιουργία μιας οικονομίας χωρίς το αμερικανικό νόμισμα.
Πάντως, το βασικό μέτωπο όπου θα αποφασιστεί το μέλλον του δολαρίου είναι η παγκόσμια αγορά βασικών προϊόντων, ιδιαίτερα η αγορά πετρελαίου ύψους 1,7 τρισ. δολαρίων. Από το 1973, όταν ο Πρόεδρος Νίξον αποσύνδεσε μονομερώς το δολάριο από τον κανόνα του χρυσού και έπεισε τους Σαουδάραβες και τις υπόλοιπες χώρες του ΟΠΕΚ να πουλήσουν το πετρέλαιο τους μόνο σε δολάρια, το παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου συνδέθηκε με το αμερικανικό νόμισμα. Αυτό άνοιξε το δρόμο για παράλληλη διαπραγμάτευση και των υπολοίπων εμπορευμάτων και σε δολάρια. Η ρύθμιση εξυπηρετούσε καλά την Αμερική. Δημιούργησε μια συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση για το δολάριο, το οποίο με τη σειρά του επέτρεψε σε διαδοχικές κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών να διαχειριστούν ελεύθερα τα αυξανόμενα ελλείμματά τους. Ωστόσο, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες αγνοήσουν τη συμμαχία κατά του δολαρίου, οι συνέπειες ενδέχεται να είναι καταστροφικές. Με εθνικό χρέος 21 τρισ. δολάρια και ετήσια ανάπτυξη 1 τρισ., η απογοήτευση μπορεί να είναι ισχυρότερη και να επέλθει γρηγορότερα από τις προβλέψεις των οικονομολόγων, σημειώνει το CNBC.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ – ΜΠΕ