Ο κινέζος πρόεδρος Xi Jinping στην πρωτεύουσα του Τατζικιστάν Ντουσχάνμπε προχώρησε σε μια αξοσξμείωτη δήλωση την περασμένη εβδομάδα κατά την πέμπτη συνάντηση κορυφής της Διάσκεψης για την Αλληλεπίδραση και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης στην Ασία (CICA).
Συγκεκριμένα, κάλεσε τα μέλη του CICA να υποστηρίξουν «το όραμα της κοινής, ολοκληρωμένης, συνεργατικής και βιώσιμης ασφάλειας και να διερευνήσουν μια περιφερειακή δομή συλλογικής ασφάλειας για την Ασία.
Παρόμοια έκκληση εόχε κάνει και στην προηγούμενη διάσκεψη κορυφής του CICA το 2014. Άλλοι ηγέτες αναφέρθηκαν επίσης σε αυτή την ιδέα, αλλά, συνολικά, η στήριξη παρέμεινε σε φιλολογικό επίπεδο.
Τα τουρκικά ΜΜΕ σχολίασαν ότι ο Κινέζος ηγέτης πρότεινε μια δομή που μοιάζει με το ΝΑΤΟ, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η πρότασή του θα φτάσει σε αυτό ακριβώς. Το ΝΑΤΟ δημιουργήθηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο για να αποφευχθεί η απειλή της Σοβιετικής Ένωσης. Ορισμένες από τις χώρες της CICA ενδέχεται να αντιλαμβάνονται μια απειλή από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά δεν υπάρχει κοινή απειλή που να απευθύνεται ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες της CICA. Συνεπώς, δεν υπάρχει επαρκές κίνητρο για την ανάληψη κοινής δράσης για τη δημιουργία μια περιφερειακής δομής ασφάλειας.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε παρόμοια δήλωση στην πέμπτη σύνοδο κορυφής του CICA, αν και με λιγότερη έμφαση, στη δομή ασφάλειας που θα δημιουργηθεί.
«Πιστεύουμε ότι η συνεργασία μας πρέπει να εμβαθυνθεί. Για το σκοπό αυτό, η διάρθρωση των διαφόρων οργάνων και η επέκταση των προσπαθειών θα μπορούσε να αποτελέσει το επόμενο βήμα», ανέφερε.
Η σύνοδος κορυφής της CICA συνέπεσε με ένα άλλο ζήτημα: οι εντάσεις Τουρκίας-ΗΠΑ σχετικά με την αγορά του ρωσικού συστήματος αεροπορικής άμυνας S-400. Τα δύο θέματα είναι άσχετα, αλλά εξακολουθούν να αλληλεπιδρούν έμμεσα, επειδή πρόκειται για τη δημιουργία μιας αμυντικής δομής στην Ασία, η οποία θα θεωρεί το ΝΑΤΟ ως αντίπαλο της. Το άλλο είναι μια ένταση μεταξύ δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ που αποδυναμώνει την αλληλεγγύη στο εσωτερικό της συμμαχίας.
Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Patrick Shanahan, πριν παραιτηθεί από τη θέση του, έστειλε επιστολή στον Τούρκο ομόλογό του, προειδοποιώντας την Άγκυρα – σε μια λιγότερο από διπλωματική γλώσσα – ότι θα αποσυρθεί από το πρόγραμμα για την κατασκευή αεροσκαφών F-35, σχεδιάζει να αποκτήσει τους ρωσικούς πυραύλους S-400.
O Tούρκος Υπουργός Άμυνας απάντησε ότι: «Το περιεχόμενο αυτής της επιστολής δεν ταιριάζει με το πνεύμα της συμμαχίας».
Ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Eric Pahon, σε μια προσπάθεια να αποκαταστήσει τις ζημιές στα τουρκικά συναισθήματα, δήλωσε: «Η Ρωσία προσπαθεί να δημιουργήσει μια ρωγμή στην αλληλεγγύη του ΝΑΤΟ. Αλλά αυτό δεν θα συμβεί. Πρέπει να εξετάσουμε τη πολυεπίπεδη φύση του συνόλου των σχέσεων με την Τουρκία. Οι ΗΠΑ εκτιμούν την Τουρκία. Πρέπει να εξετάσουμε πόσο βάθος είναι αυτές οι σχέσεις. Είμαστε σύμμαχοι με την Τουρκία για σχεδόν 70 χρόνια. Ευχόμαστε η Τουρκία να εγκαταλείψει την αγορά του S-400 και να αγοράσει ένα σύστημα συμβατό με το ΝΑΤΟ ».
Μια αμυντική δομή, όπως αυτή που περιγράφεται από τον Xi Jinping, φαίνεται να είναι ένας μακρινός στόχος, αλλά η συζήτηση ενός τόσο ευαίσθητου θέματος ή ακόμη και η απλή αναφορά του στη διάσκεψη κορυφής της CICA μπορεί να αρκεί για να διαταράξει το ΝΑΤΟ. Πρέπει να είναι ένας εφιάλτης για κάθε στρατιωτικό στρατηγό να σκεφτεί μια αμυντική δομή που αποτελείται από την Κίνα, τη Ρωσία και την Ινδία μαζί με άλλες ασιατικές χώρες και την Τουρκία, αποξενωμένες από το ΝΑΤΟ, που παρασύρονται προς αυτή τη νέα δομή.
Οι αναλυτές στο Πεντάγωνο και σε ορισμένες χώρες του ΝΑΤΟ μπορεί να μην είναι ευχαριστημένοι με τη στάση της Τουρκίας στη συμμαχία, αλλά η εναλλακτική λύση ίσως και να μην είναι καλύτερη για το ΝΑΤΟ και την Τουρκία, όπως επισημαίνει η τουρκική Ahval.
Πηγή: Ahval