Ο ηγέτης των ιρακινών Kούρδων δήλωσε σήμερα ότι ο δρόμος για να ιδρυθεί ένα ανεξάρτητο κουρδικό κράτος δεν γυρίζει πίσω, πρόσθεσε ωστόσο ότι θα επιδιώξει την εκπλήρωση αυτού του σκοπού μέσω διαλόγου με τη Βαγδάτη και τις άλλες δυνάμεις της περιοχής για να αποφευχθεί μια σύρραξη.
Ο Μασούντ Μπαρζανί, ο πρόεδρος της αυτόνομης περιφερειακής κυβέρνησης του Κουρδιστάν, επισήμανε σε μια συνέντευξη που παραχώρησε στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς ότι το χρονοδιάγραμμα για την ανεξαρτησία μετά το δημοψήφισμα της 25ης Σεπτεμβρίου θα είναι «ευέλικτο», αλλά η ανακήρυξη δεν μπορεί να αναβάλλεται «επ’ αόριστον». Ο Μπαρζανί προεξόφλησε τη νίκη του «ναι» στο δημοψήφισμα.
Το δημοψήφισμα μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία μιας νέας εστίας έντασης στην περιοχή, καθώς η Τουρκία, το Ιράν και η Συρία, κράτη που όπως και το Ιράκ έχουν μεγάλες κουρδικές μειονότητες, εναντιώνονται στην εγκαθίδρυση ανεξάρτητου κουρδικού κράτους στο βόρειο Ιράκ. Ωστόσο ο Μπαρζανί υποβάθμισε τις ανησυχίες αυτές.
Εντός του Ιράκ, εκφράζονται ανησυχίες ότι ο πραγματικός σκοπός του δημοψηφίσματος δεν είναι η απόσχιση του Κουρδιστάν αλλά το να ενισχυθούν οι κουρδικές διεκδικήσεις σε διαφιλονικούμενες περιοχές στα όρια της επαρχίας, όπως η πλούσια σε κοιτάσματα πετρελαίου περιοχή και πόλη του Κιρκούκ, το μέλλον της οποίας αποτελεί διακύβευμα την τελευταία δεκαετία και πλέον. Στο ιρακινό Κουρδιστάν, κόμματα όπως η Πατριωτική Ένωση του Κουρδιστάν (PUK) του Τζαλάλ Ταλαμπανί ή η οργάνωση Γκοράν τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας, αλλά όχι κατ’ ανάγκη υπό την ηγεσία του Μπαρζανί και του Κουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος (KDP), της παράταξής του.
Στο μέγαρό του στο χωριό Σαλαχεντίν, ο Μπαρζανί δήλωσε ότι η ψηφοφορία θα κρίνει τη μοίρα του Κιρκούκ, το οποίο οι Πεσμεργκά — τα ένοπλα τμήματα των κουρδικών οργανώσεων — εμπόδισαν τους τζιχαντιστές της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) να καταλάβουν το 2014. «Ό,τι κι αν αποφασίσει ο λαός του Κιρκούκ στο πλαίσιο του δημοψηφίσματος, η απόφασή του πρέπει να γίνει σεβαστή», ανέφερε ο Μπαρζανί σε ήρεμο τόνο.
Οι Πεσμεργκά ουσιαστικά ελέγχουν το Κιρκούκ, το οποίο διεκδικούν επίσης οι Τουρκομάνοι και οι Άραβες. Σιιτικές παραστρατιωτικές ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν έχουν απειλήσει να εκδιώξουν διά της βίας τους Κούρδους από την περιοχή και από άλλες τρεις διαφιλονικούμενες περιοχές: το Σίντζαρ, το Μαχμούρ και το Χάνακιν.
Ο Μπαρζανί, Κούρδος εθνικιστής ηγέτης με μακρά θητεία, δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις με τη Βαγδάτη, με τις γειτονικές χώρες και διεθνείς δυνάμεις πρέπει να αρχίσουν αμέσως μετά το δημοψήφισμα ώστε να υπάρξει μια φιλική διευθέτηση. «Ο κύριος στόχος μας είναι να εφαρμοστεί και να επιτευχθεί η απόφαση του λαού μας με ειρήνη και μέσω διαλόγου», πρόσθεσε ο Μπαρζανί, ο οποίος έδωσε τη συνέντευξη φορώντας τη στολή των Πεσμεργκά.
Ο Μπαρζανί κατηγόρησε την υπό σιιτική ηγεσία κυβέρνηση του Ιράκ, η οποία υποστηρίζεται από την Τεχεράνη, ότι δεν τηρεί μια συμφωνία να δοθούν στους Κούρδους περισσότερες εξουσίες σε ένα κράτος με ομοσπονδιακό χαρακτήρα με αναθεώρηση του Συντάγματος, η οποία είχε γίνει μετά την εισβολή των ΗΠΑ η οποία ανέτρεψε τον Σαντάμ Χουσέιν το 2003. «Επί 14 χρόνια περιμένουμε (…) αλλά πάντοτε μας λένε ότι δεν είναι η κατάλληλη στιγμή και αυτό δεν είναι αποδεκτό τώρα οπότε η ερώτησή μου είναι: πότε είναι η κατάλληλη ώρα;», ανέφερε ο Μπαρζανί.
Οι Κούρδοι προσπαθούν να αποκτήσουν ένα ανεξάρτητο κράτος τουλάχιστον από το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν οι αποικιοκρατικές δυνάμεις μοίρασαν τη Μέση Ανατολή και τα εδάφη τους κατέληξαν να μοιραστούν μεταξύ αυτών που σήμερα είναι το Ιράκ, η Συρία, η Τουρκία και το Ιράν. Η κυβέρνηση του Σαντάμ Χουσέιν είχε εκστρατεύσει εναντίον των Κούρδων τη δεκαετία του 1980 και οι δυνάμεις του είχαν σκοτώσει δεκάδες χιλιάδες μειονοτικούς. Στο πλαίσιο αυτής της εκστρατείας είχαν εξαπολύσει επίθεση με χημικά στην πόλη Χαλάμπζα.
Ο Μπαρζανί, ο πατέρας του οποίου είχε ηγηθεί στον ανταρτοπόλεμο εναντίον της Βαγδάτης τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, μεγάλωσε εξόριστος στο Ιράν αλλά επέστρεψε στο Ιράκ όταν ήταν έφηβος, εντάχθηκε στους Πεσμεργκά και πήρε τη σκυτάλη της αντίστασης. Ο ηγέτης του KDP διαβεβαίωσε ότι οι Κούρδοι είναι έτοιμοι να αναλάβουν την ευθύνη για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.
«Πρέπει να διορθώσουμε την ιστορία της κακομεταχείρισης του λαού μας και σε όλους μας λένε ότι η ανεξαρτησία δεν είναι καλή, η ερώτησή μας είναι, αν δεν είναι καλή για εμάς, γιατί είναι καλή για εσάς;», σημείωσε ο ίδιος. Ο Μπαρζανί υποβάθμισε το σενάριο κατά το οποίο το δημοψήφισμα θα οδηγήσει στο ξέσπασμα βίας, δηλώνοντας ότι «η νομιμότητα της λαϊκής βούλησης είναι μεγαλύτερη από τη νομιμότητα οποιουδήποτε πολιτικού κόμματος ή των όποιων εξωτερικών επεμβάσεων».
«Δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς να αντισταθεί στο μεγάλο κύμα του λαού του Κουρδιστάν όταν αποφασίσει τη μοίρα του. Ίσως γίνουν κάποιες προσπάθειες για να καταπατηθεί (η απόφασή του), αλλά θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μην επιτρέψουμε να συμβεί αυτό». Ο ίδιος είπε ότι είναι έτοιμος να κατευνάσει τις ανησυχίες του Ιράκ της Τουρκίας και του Ιράν, ενώ σημείωσε πως εάν αναβληθεί η ανεξαρτησία, αυτό θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη ανασφάλεια.
«Έχουμε αποδείξει ότι είμαστε παράγοντες σταθερότητας», δήλωσε. «Επομένως αυτό που κάνουμε διεξάγοντας ένα δημοψήφισμα είναι να εμποδίσουμε την επαπειλούμενη αστάθεια. Θέλουμε να μειώσουμε τις πιθανότητες μιας αιματοχυσίας στο μέλλον».
Άλλο ένα στοιχείο που συμβάλλει στην αστάθεια στην περιοχή είναι η σαφής προσπάθεια της Τουρκίας να σταματήσει κάθε προέλαση των Δυνάμεων Προστασίας του Λαού (YPG), της ένοπλης συριακής κουρδικής οργάνωσης. Η Άγκυρα και το KDP έχουν συμμαχήσει εναντίον των YPG, μια οργάνωση που η Τουρκία θεωρεί συνδεδεμένη με το Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PKK), ώστε να αποτρέψουν την ανεξαρτητοποίηση των περιοχών της Συρίας που ελέγχει. Όμως η Τουρκία θεωρεί ότι το δημοψήφισμα που προωθεί ο Μπαρζανί κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Ο Μπαρζανί είπε επίσης ότι καθώς η μάχη της Μοσούλης οδεύει προς το τέλος, η νίκη επί του ΙΚ δεν θα είναι πλήρης εάν δεν υπάρξει ένα σχέδιο πολιτικής συμφιλίωσης. Κατηγόρησε τη Βαγδάτη ότι δεν έχει καταρτίσει ένα σχέδιο για την αποκατάσταση της ασφάλειας, τη διακυβέρνηση της περιοχής και την πολιτική της ισορροπία.
«Προειδοποίησα ότι αν δεν έχετε πολιτικό σχέδιο, η κατάσταση θα αντιστραφεί» είπε. «Ανησυχώ για την κατάσταση στη Μοσούλη και την κατάσταση μετά την απελευθέρωσή της, διότι το τέλος του Ισλαμικού Κράτους στη Μοσούλη δεν σημαίνει το τέλος του Ισλαμικού Κράτους γενικά. Οι παράγοντες, το περιβάλλον που το έφεραν στη Μοσούλη δεν έχουν αλλάξει», πρόσθεσε.
(Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters)