Του Άρη Μπιλίνη*
Η περεστρόικα που εισήγαγε ο «μοντέρνος» Γκορμπατσόφ προκειμένου να εκσυγχρονιστεί η σοβιετική οικονομία που βρισκόταν σε οξεία ύφεση για πολλά χρόνια έφερε τελικά αντίθετα αποτελέσματα, με τον πληθωρισμό να ανεβαίνει κατακόρυφα και τον κόσμο να στήνεται στην ουρά για ώρες προκειμένου να αγοράσει νοθευμένα και ακατάλληλα προϊόντα.
Ένα μήνα πριν, τον Αύγουστο του 1991 είχε συμβεί το αποτυχημένο πραξικόπημα των συντηριτικών κομμουνιστών, οι οποίοι επιχείρησαν, άδοξα, να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους και να συνεφέρουν από τη μία τον Γκορμπατσόφ και από την άλλη να σταματήσουν το μομέντουμ που φαινόταν ότι κερδίζει ο Γέλτσιν προς τη διάλυση της ΕΣΣΔ.
Την ίδια στιγμή όμως έπαιρνε σάρκα και οστά το άνοιγμα του Γκορμπατσόφ προς τον έξω κόσμο και έτσι ο λαός της ΕΣΣΔ για πρώτη φορά ερχόταν σε επαφή με τη Δύση.
Στις 28 Σεπτεμβρίου 1991 επισκέφτηκαν τη Μόσχα, στο πλαίσιο ενός φεστιβάλ, οι Metallica που εκείνη την εποχή βρίσκονταν στο peak της καριέρας τους, έχοντας μόλις κυκλοφορήσει το Black Album και έδωσαν μια συναυλία με ελεύθερη είσοδο. Όπως αναμενόταν ο «διψασμένος» κόσμος της ΕΣΣΔ συνέρρευσε μαζικά και υπολογίζεται πως ξεπέρασε ακόμη και το 1,5 εκατομμύριο!
Για το γεγονός επιστρατεύτηκαν χιλιάδες Σοβιετικοί στρατιώτες από όλη τη χώρα, οι οποίοι τα βρήκαν σκούρα μπροστά στο μανιασμένο πλήθος. Την παράσταση πάντως έκλεψαν οι στρατιώτες εκείνοι που πέταξαν τα κράνη τους προκειμένου να γίνουν ένα με το κοινό όπως φαίνεται και στα βίντεο.
Δυστυχώς, δε θα μπορούσαν να λείψουν όμως και τα δυσάρεστα στη συναυλία, καθώς σύμφωνα με μαρτυρίες, που ποτέ δεν κυκλοφόρησαν επίσημα, υπήρξαν αρκετοί νεκροί και τραυματίες αλλά και κρούσματα βιασμών.
Η συναυλία αποτελεί μια πολύ σημαντική στιγμή στην πορεία της ΕΣΣΔ προς την κατάρρευση, αλλά και για τους Metallica οι οποίοι από τα ασήμαντα κλαμπ της Καλιφόρνιας όπου έπαιζαν δέκα χρόνια πριν έφτασαν να γίνουν πρωταγωνιστές της παγκόσμιας ιστορίας.
Στα βίντεο φαίνεται τi συμβαινει όταν η ορμή ενός καταπιεσμένου κόσμου συνδυάζεται με μια live εμφάνιση των Metallica από τα χρόνια της δόξας τους.
*ο Άρης Μπιλίνης είναι Υποψήφιος Διδάκτωρ Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο