Με αφορμή την επίσκεψη των Άγγλων ποδοσφαιριστών -στα πλαίσια του Euro 2012 – στο μνημείο του Άουσβιτς στην Πολωνία, το BBC γράφει για την αύξηση των επισκεπτών σε τόπους μαζικών δολοφονιών, τον λεγόμενο «σκοτεινό τουρισμό».
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, πέρυσι 1,4 εκατ. άτομα επισκέφθηκαν το Αουσβιτς, ενώ τα μνημεία του Ολοκαυτώματος έχουν σημειώση αύξηση παγκοσμίως. Ταυτόχρονα άλλες τοποθεσίες όπου έχουν γίνει σφαγές ή γενοκτονίες γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς. Η Βοσνία, η Καμπότζη και η Ρουάντα είναι μεταξύ των προορισμών που έχουν γίνει γνωστοί μέσω των γενοκτονιών.
Ο Μπέν και η Νικόλ Λάσερ το έχουν κάνει αποστολή τους – μ ένα πεντάμηνο ταξίδι – να επισκεφτονται μνημεία. Ξεκίνησαν απο το Yad Vashem στη Ιερουσαλήμ, το επίσημο μνημείο του Ολοκαυτώματος. Ο Μπέν δήλωσε ότι ενώ έμαθαν πολλά απο τα ταξίδια τους, το μνημίο της γενοκτονίας στην Ρουάντα, με θέα το Κιγκάλι, ήταν αυτο που ξεχώρισε. Το ζευγάρι ήταν μόλις 10 ετών όταν το 1994 800,000 με 1 εκατ. Τούτσι και Χούτου έχασαν την ζωή τους.
Οι πιο χαρακτηριστικοί επισκέπτες στο μνημείο του Κιγκάλι είναι οι τουρίστες που ταξιδεύουν στην Ρουάντα για να δουν την άγρια φύση και τα βουνά. Σύμφωνα με στοιχεία, πάνω απο 40,000 αλλοδαποί επισκέφθηκαν το μνημείο Κιγκάλι το 2011.
Ο έλληνας ξεναγός Γιώργος Μαυρουδής, λέει πως οι περισσότεροι από τους πελάτες του ζητούν να επισκεφθούν το μνημείο. Σύμφωνα με τον Μαυρουδή, ο οποίος έχει επισκεφθεί το μνημείο πάνω απο 20 φορές, οι τουρίστες πιστεύουν ότι είναι σημαντικό να μάθουν την χώρα την οποία επισκέπτονται.
Το μνημείο στο Κιγκάλι δεν είναι το μόνο τουριστικό σημείο που χαρακτηρίζει αυτό το σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία της Ρουάντα. Η ταινία του Χόλυγουντ ‘Hotel Rwanda’ βασίζεται στην αληθινη ιστορία του γενικού διευθυντή του ξενοδοχείου Des Milles Collines ο οποίος προστάτευε Τούτσις και Χούτους. Ο σημερινός διευθυντής Μαρσέλ Μπρέκελμαν δήλωσε στο αφιέρωμα ότι οι τουρίστες εμφανίζοντα κάθε μέρα για να φωτογραφιθούν στην κεντρική είσοδο του ξενοδοχείου. Ο Μπρέκελμαν τόνισε ότι δεν μπορεί κανείς να διαφύγει απο το σκοτεινό παρελθόν της χώρας.
Το κύριο μνημείο στο Κιγκάλι έχει ντουλάπια γεμάτα με κρανία, τα οποία είναι προσεκτικά τοποθετημένα το ένα μετά το άλλο. Άλλες προθήκες έχουν σωρούς από κόκαλα.
Παρομοίως, ορισμένα από τα μνημεία της Καμπότζης για τους νεκρούς που δολοφονήθηκαν από το καθεστώς των Κόκκινων Χμερ, εμφανίζουν τα κρανία σε μια πυραμίδα που την ονομάζουν στούπα.
Αλλά η παρουσίαση των ανθρωπίνων υπολειμάτων κατ’ αυτόν τον τρόπο είναι αμφιλεγόμενη, και είναι ένα θέμα που έχει συζητηθεί επί μακρόν από τους ίδιους τους ανθρώπους που εποπτεύουν τέτοιου τύπου μουσεία.
Γιατί, λοιπόν, οι τουρίστες επισκέπτονται όλο και περισσότερο, τέτοια μνημεία;
Η ψυχολόγος Sheila Keegan, εμπειρογνώμονας σε πολιτιστικές και κοινωνικές τάσεις, λέει ό, τι οι άνθρωποι, ενώ ακόμη θελουν να χαλαρώσουν σε μια παραλία θέλουν επίσης να διευρύνουν τους ορίζοντές τους.
Αλλά η Keegan έχει και μια συμβουλή. Λέει ότι δεν είχε δώσει και πολλή σκέψη στην απόφασή της να επισκεφθεί τα σημεία δολοφονιών στην Καμπότζη και πήρε μαζί και την οχτάχρονη κόρη της επειδή όπως λεεί «έτυχε να βρίσκονται στη χώρα». Τώρα δηλώνει οτι είναι μια εμπειρία που μετανιώνει καθώς υπήρχε ακόμα αίμα στο πάτωμα και αλυσίδες στα κρεβάτια.
Κατά την τελευταία δεκαετία, ο τουρισμός για την σφαγή στην Καμπότζη έχει αναπτυχθεί και ο λεγόμενος «σκοτεινός τουρισμός» αναμένεται να γίνει μεγάλη επιχείρηση.