Η «σκοτεινή ιστορία» της Γαλλίας στην Αφρική και η Francafrique

Ο Γκμπαγκμπό ανατράπηκε. Πρόκειται μια νίκη για τη Γαλλία και τα Ηνωμένα Έθνη, τονίζει στην πρώτη της σελίδα η γαλλική φιλοκυβερνητική εφημερίδα Le Figaro, μια ημέρα αφότου ο ισχυρός ανήρ της Ακτής του Ελεφαντοστού απομακρύνθηκε δια της βίας από το καταφύγιο του στο Αμπιτζάν.

 Στη φωτογραφία η σύζυγος του συλληφθέντα. 

Ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Αλέν Ζιπέ, επίσης, δεν μπόρεσε να αντισταθεί στο να χρησιμοποιήσει θριαμβευτικούς τόνους.

   

Η σύλληψη του Λοράν Γκμπαγκμπό από δυνάμεις πιστές στον εκλεγμένο πρόεδρο Αλασάν Ουαταρά, που ενήργησαν με την υποστήριξη των δυνάμεων της Γαλλίας και του ΟΗΕ, δημιούργησαν προηγούμενο στην Αφρική, σημείωσε. 

   

Οι Αφρικανοί «μπορούν τώρα να είναι σίγουροι ότι τα αποτελέσματα των εκλογών θα είναι σεβαστά», δήλωσε ο Ζιπέ στο ραδιοσταθμό France Info. 

    Και όμως, ο κεντρικός ρόλος της Γαλλίας στην εκδίωξη του Γκμπαγκμπό φέρνει πολλούς σε αμηχανία, τόσο στη Γαλλία όσο και στην πρώην αποικία της. 

   

«Είναι καλό πράγμα που έφυγε, αλλά δεν ήταν θέμα της Γαλλίας το να τον πιάσει», δηλώνει ένας πωλητής εφημερίδων στην περιοχή Ρεπιμπλίκ του Παρισιού. 

   

Οι άνδρες του Ουαταρά «τσουβάλιασαν» τον 65χρονο πολιτικό και τη σύζυγο του Σιμόν από την προεδρική κατοικία μετά την τελική επίθεση της Δευτέρας στο τελευταίο προπύργιο του. 

   

Αλλά η πόρτα κρατήθηκε ανοιχτή για λογαριασμό τους από τον ΟΗΕ και τους Γάλλους. Τα ελικόπτερά τους σφυροκοπούσαν τις άμυνες του κτιριακού συγκροτήματος την Κυριακή το βράδυ και γαλλικά τεθωρακισμένα οχήματα, τη Δευτέρα περικύκλωσαν το κτίριο.

   

Ο Ζιπέ επέμεινε ότι τα Ηνωμένα Έθνη και Γάλλοι εφάρμοζαν απλώς απόφαση του ΟΗΕ που έδινε την εξουσία στην αποστολή του ΟΗΕ να σταματήσει τον Γκμπαγκμπό από τη χρήση βαρέων όπλων εναντίον αμάχων–«ούτε κάτι περισσότερο ούτε κάτι λιγότερο». 

   

Επιπλέον, η γαλλική αποστολή επενέβη μόνο μετά από αίτημα του ΟΗΕ, τόνισε. 

   

Αλλά η μάλλον «σκοτεινή» ιστορία της Γαλλίας στις πρώην αφρικανικές αποικίες της–γεμάτη παρεμβάσεις για την στήριξη ηγετών που φρόντιζαν για τα γαλλικά συμφέροντα–αναμφισβήτητα προκαλεί σκεπτικισμό. 

   

Σήμερα το πρωί στην γαλλική κρατική ραδιοφωνία γίνονταν συζητήσεις για το κατά πόσο ο πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί έχει αποκηρύξει την «Francafrique» — όπως βαπτίστηκε η κυνική πολιτική της απόλυτης φροντίδας για τα γαλλικά συμφέροντα στην Αφρική που εφαρμόστηκε από τους πρώην προέδρους Ζακ Σιράκ και Φρανσουά Μιτεράν. 

   

Η Γαλλία υποστήριξε τους εξτρεμιστές Χούτου που πραγματοποίησαν το 1994 τη γενοκτονία στη Ρουάντα, και υποστήριξε διάφορες κυβερνήσεις από την Γκαμπόν και τη Δημοκρατία του Κονγκό, που κατηγορήθηκαν για διαφθορά και νοθεία στις εκλογές. 

   

Ο Σαρκοζί, για να γίνει πρόεδρος το 2007, υποσχέθηκε ένα νέο κεφάλαιο στις Γάλλο-αφρικανικές σχέσεις, που θα βασίζεται σε μια εταιρική σχέση μεταξύ ίσων. 

   

Ήταν μια γραμμή που κράτησε έως πρόσφατα, τον Ιανουάριο, παρά το ότι ο Γκμπαγκμπό αγωνιζόταν κατά των παγκόσμιων εκκλήσεων να αποχωρήσει, αφότου είχε χάσει τις εκλογές το Νοέμβριο 

   

«Οι γάλλοι στρατιώτες δεν έχουν δουλειά να παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις της Ακτή του Ελεφαντοστού», διαβεβαίωσε ο Σαρκοζί. 

   

Αυτό άλλαξε όταν η σύγκρουση μεταξύ Ουαταρά και Γκμπαγκμπό εξελίχτηκε σε έναν πραγματικό εμφύλιο πόλεμο στους δρόμους του Αμπιτζάν. 

    Οπλισμένοι με ένα νέο ψήφισμα του ΟΗΕ που επιτρέπει την χρήση στρατιωτικής ισχύος εναντίον του καθεστώτος του Γκμπαγκμπό, τα Ηνωμένα Έθνη και η Γαλλία ξεκίνησαν μια εκστρατεία με βομβαρδισμούς για να προσπαθήσουν να επιταχύνουν την έξοδο του. 

   

Όταν αυτό δεν λειτούργησε, σύμφωνα με την Le Figaro, οι γαλλικές δυνάμεις με πυρά άνοιξαν μια τρύπα στον τοίχο της κατοικίας του Γκμπαγκμπό, επιτρέποντας στις δυνάμεις του Ουαταρά να εισβάλουν μέσα και να τον πιάσουν. 

   

Οι ηγέτες του κόσμου εξέφρασαν πάντως ευρεία ικανοποίησή για την τροπή των γεγονότων. 

   

Η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κάθριν Αστον τα χαρακτήρισε «κρίσιμο βήμα προς την επίλυση μιας σχεδόν πεντάμηνης μετεκλογικής κρίσης». 

   

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα είχε μια μικρότερη διαφοροποίηση, χαρακτηρίζοντάς τα «νίκη για τη δημοκρατική βούληση του λαού της Ακτής του Ελεφαντοστού». 

   

Οι ίδιοι οι «Ιβοριανοί» είναι διχασμένοι, αντικατοπτρίζοντας τη διαίρεση ανάμεσα στους υποστηρικτές του Ουαταρά και του Γκμπαγκμπό. 

   

«Θα πρέπει να σταθούμε σαν ένας λαός εναντίον των πρώην αποικιακών αφεντικών τα οποίοι προσπαθούν να ανακαταλάβουν τα εδάφη μας, τη χώρα μας», δηλώνει ο Φιλίπ Αμούλ, ένας 35χρονος μηχανικός στο Αμπιτζάν. 

   

Η Μόρο Ανούμα, καθηγήτρια πανεπιστημίου, όμως, επικρίνει αυτό που χαρακτήρισε ως ευκαιριακό, τύπου Γκμπαγκμπό, εθνικισμό. 

   

«Ήταν οι Γάλλοι, στους οποίους (ο Γκμπαγκμπό) στράφηκε το 2002, όταν τα ανταρτικά στρατεύματα των Νέων Δυνάμεων βάδιζαν στο Αμπιτζάν. Τώρα πώς μπορεί να υποκρίνεται ότι είναι κατά της Γαλλίας;», δήλωσε δηκτικά.