2 Φεβρουαρίου 1943 είναι η ημερομηνία που σηματοδότησε το τέλος μίας από τις πιο αιματηρές μάχες στην παγκόσμια ιστορία. Τη μάχη του Στάλινγκραντ .
Είναι η μάχη που έχει ξεπεράσει όλες τις μάχες στην παγκόσμια ιστορία τόσο από την άποψη της διάρκειας και της αγριότητας των συγκρούσεων, όσο και από τον αριθμό των ατόμων και των στρατιωτικών που συμμετείχαν .
Ενώ ο Βρετανός Πρωθυπουργός Ουίλιαμ Τσόρτσιλ στην επιστολή του προς τον Στάλιν με ημερομηνία 1 Φεβρουαρίου, 1943 χαρακτηρίζει τη νίκη του σοβιετικού στρατού στο Στάλινγκραντ «καταπληκτική», ο ίδιος δεν παρέλειψε να τη εξισώσει με την επική μάχη στο Ελ Αλαμέιν, στα απομνημονεύματά του:
«Ο Στάλιν εκείνη την εποχή μου έστειλε μια ταινία για τη νίκη στο Στάλινγκραντ, που δείχνει όλα τα αξιόλογα γεγονότα της απελπισμένης μάχης και την τελική παράδοση του Γερμανού στρατηγού Von Paulus ,μέχρι και την εμφάνισή του πριν από ένα σοβιετικό στρατιωτικό δικαστήριο»,έγραφε ο Τσώρτσιλ.
«Η ρωσική κυβέρνηση αντιμετώπισε το στρατηγό με μεγάλο σεβασμό, αντιθέτως λιγότερο ευχάριστη μοίρα περίμενε τις αμέτρητες σειρές των Γερμανών αιχμαλώτων πολέμου, οι οποίες στην ταινία περιφέρονται κουρασμένοι στην απέραντη έκταση του χιονιού. Η ταινία ήταν θαυμάσια προβλήθηκε και χρησιμεύει ως ένα άριστο μνημείο για αυτό το λαμπρό επεισόδιο στον αγώνα για το Ανατολικό Μέτωπο.
Θα μπορούσαμε να στείλουμε στον Στάλιν, δική μας ταινία για τη μάχη του Ελ Αλαμέιν, τη «Desert Victory» που μόλις γυρίστηκε. Αυτή η ταινία, όπως και η ρωσική, κινηματογραφήθηκε από εικονολήπτες υπό σφοδρή πυρκαγιά, και κόστισε μερικές ζωές. Η θυσία δεν ήταν μάταιη, για τους καρπούς της εργασίας των ανθρώπων αυτών που προκάλεσε το μεγαλύτερο θαυμασμό και τον ενθουσιασμό σε όλο τον συμμαχικό κόσμο”, έγραφε ο Τσώρτσιλ.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός είχε το δικαίωμα να έχει την άποψή του, αλλά ορισμένοι δυτικοί ιστορικοί πιστεύουν ότι η μάχη του Ελ Αλαμέιν όσον αφορά τη σημασία και το μέγεθος της στρατιωτικής δράσης είναι σαφώς μικρότερου μεγέθους από τη Μάχη του Στάλινγκραντ.
Τον Οκτώβριο του 1942, οι υπερασπιστές του Στάλινγκραντ είχαν απέναντί τους πάνω από 50 γερμανικές μεραρχίες, ενώ στο Ελ Αλαμέιν, υπήρχαν μόνο 12.
Στο Στάλινγκραντ υπήρξε μια φονική μάχη της ισοδύναμων δυνάμεων, κάτι που δεν μπορεί να ειπωθεί για το Ελ-Αλαμέιν , όπου οι Βρετανοί είχαν ένα τεράστιο πλεονέκτημα.
Ο βασιλιάς της Μεγάλης Βρετανίας είχε πολύ πιο θετική γνώμη για τη μάχη του Στάλινγκραντ από τον πρωθυπουργό του. Έστειλε μάλιστα στο Στάλινγκραντ, ένα σπαθί με μια επιγραφή στη λάμα στα ρωσικά και στα αγγλικά που έγραφε: «Για τη καρδιά από χάλυβα των πολιτών του Στάλινγκραντ – το δώρο της από το King George VI – σε μια ένδειξη ευγνομωσύνης του βρετανικού λαού».
Γερμανοί ιστορικοί δεν αμφισβητούν πλέον κατά πόσον η μάχη του Στάλινγκραντ ήταν η κρίσιμη καμπή του πολέμου, και η αρχή του τέλους του Ράιχ του Χίτλερ.
Αν και ξεκινώντας από την Μάχη της Μόσχας η Βέρμαχτ είχε υποστεί πολλές απώλειες στο ανατολικό μέτωπο, κανένας από αυτούς δεν εντυπωσίασε το γερμανικό κοινό όσο το Στάλινγκραντ. Αυτή ήταν η πρώτη φορά, που μια ολόκληρη στρατιωτική ελίτ αναγκάστηκε να υποκύψει. Αυτή ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία της Γερμανίας που ένας στρατιωτικός διοικητής στο βαθμό του στρατάρχη παραδόθηκε.
Οι αρχές του Βερολίνου προσπάθησαν να κρατήσουν τους Γερμανούς στο σκοτάδι σχετικά με την επικείμενη καταστροφή όσο το δυνατόν περισσότερο.
Όταν δεν ήταν πλέον δυνατόν να κρύψει την τραγωδία , ο υπουργός προπαγάνδας Γιόζεφ Γκέμπελς διέταξε τα μέσα ενημέρωσης να “μυθοποιήσουν” τους ήρωες του Στάλινγκραντ».
Η μάχη του Στάλινγκραντ έγινε ένα πρελούδιο όχι μόνο για τη διάλυση του Τρίτου Ράιχ, αλλά και την προσωπικότητα του Fuhrer. Ο Χάιντς Γκουντέριαν ο οποίος συναντήθηκε με τον Χίτλερ εκείνες τις ημέρες έγραψε για τις αλλαγές που σημειώθηκαν και στον Χίτλερ, λέγοντας “ότι το αριστερό του χέρι έτρεμε, η πλάτη του ήταν κυρτή, τα μάτια του ήταν σταθερά και δεν είχε πλέον τη λάμψη, και τα μάγουλα του ήταν καλυμμένο με κόκκινα στίγματα” .
Στη συνεδρίαση της 10 Ιανουαρίου 1943, ο Χίτλερ δήλωσε ότι μετά τη μάχη του Στάλινγκραντ άρχιζε ο αγώνας για την επιβίωση κι όχι για την κατάκτηση εδάφους. Είκοσι ημέρες αργότερα, είπε ότι το ενδεχόμενο ενός πολέμου στα ανατολικά, μέσω μιας επίθεσης είχε υπήρχε πλέον.
Επιστροφή στο Νοέμβριο του 1942. Μετά την ανακοίνωση της απόφασης του Fuhrer για το Στάλινγκραντ και φοβούμενοι μια ήττα, κάποιοι στρατηγοί και αξιωματικοί της 6ης Στρατιάς συνωμότησαν εναντίον του Χίτλερ.
Η συνωμοσία είχε χαρακτηριστεί ως «πραξικόπημα Στάλινγκραντ». Στους συνωμότες, οι οποίοι περιλαμβάνονταν τόσο στρατιωτικοί όσο και εκπροσώποι της βιομηχανίας.
Οι συνωμότες ήταν έτοιμοι για απόπειρα δολοφονίας του Χίτλερ δύο φορές, στις 13 και 21 Μαρτίου του 1943, αλλά και οι δύο απόπειρες απέτυχαν.