Οι ΗΠΑ θεωρούνται ως η μεγαλύτερη οικονομική, στρατιωτική αλλά και πολιτική δύναμη στον κόσμο, η οποία έχει αναδειχθεί στην θέση αυτή, μετά την λήξη του Ψυχρού Πολέμου και την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Η ιστορική αρχή όμως αυτής της υπερδύναμης χρονολογείται στην 4 Ιουλίου του 1776, όταν και οι Αμερικανοί με την «Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας» τους από τη Μεγάλη Βρετανία, ξεκίνησαν τον ένοπλο αγώνα τους για την εκδίωξη του βρετανικού ζυγού, με το φιλελεύθερο αυτό κείμενο να εμπνέει σε ένα βαθμό και την ελληνική Επανάσταση του 1821.
Το ιστορικό υπόβαθρο
Στις αρχές του 18ου αιώνα είχαν διαμορφωθεί 13 βρετανικές αποικίες στα ανατολικά παράλια της Βόρειας Αμερικής (Μασαχουσέτη, Νιού Χαμσάιρ, Νέα Υόρκη, Πενσυλβάνια, Κονέκτικατ, Ροντ Άιλαντ, Νέα Υερσέη, Ντελαγουέρ, Μέριλαντ, Βιργινία, Νότια και Βόρεια Καρολίνα και Γεωργία). Μεταξύ τους υπήρχαν σημαντικές διαφορές, αλλά και πολλές ομοιότητες κυρίως ως προς τους θεσμούς και την κοινή καταγωγή των κατοίκων τους.
Το καθοριστικό βήμα για την αποκοπή του ομφάλιου λώρου των 13 αποικιών που τους συνέδεε με την μητέρα – πατρίδα, στάθηκε η επιβολή πρόσθετων φόρων από την Μεγάλη Βρετανία, προκειμένου να καλυφθούν οι πολεμικές της δαπάνες από τον Επταετή Πόλεμο με την Γαλλία (1756-1763).
Οι νέοι φόροι σε μια σειρά από προϊόντα, όπως η ζάχαρη και το τσάι, καθώς και ο φόρος χαρτοσήμου στις εφημερίδες και τα εμπορικά έγγραφα, εξόργισαν τους αποίκους, επειδή δεν είχε ζητηθεί η γνώμη τους, σύμφωνα με την αγγλοσαξωνική παράδοση.
Οι πρώτες αντιδράσεις των αποικιών
Η αντίδραση των αποικιών μεγάλωσε, όταν στις 17 Δεκεμβρίου 1773, κάτοικοι της Βοστώνης μεταμφιεσμένοι σε Ινδιάνους έριξαν στην θάλασσα 340 κιβώτια τσαγιού, που ανήκαν στην Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών, στην οποία το βρετανικό στέμμα είχε εκχωρήσει ειδικά προνόμια. Ο βασιλιάς Γεώργιος Γ’ διέταξε το κλείσιμο του λιμανιού και την στρατιωτική κατοχή του.
Τότε, οι κάτοικοι της Μασαχουσέτης κάλεσαν σε βοήθεια τις υπόλοιπες αποικίες. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1774 συνήλθαν στην Φιλαδέλφεια της Πενσυλβάνιας, οι εκπρόσωποι των 13 αποικιών και συγκρότησαν το Ηπειρωτικό Κογκρέσο, όπως το αποκάλεσαν. Η συνέλευση των 56 εκπροσώπων διακήρυξε την επιθυμία των αποίκων να διοικούνται μόνοι τους, ενώ απηύθυνε στον βασιλιά μια διακήρυξη δικαιωμάτων.
Η ρήξη επήλθε στις 14 Απριλίου 1775, όταν βρετανικά στρατεύματα συγκρούστηκαν με ντόπιους πολιτοφύλακες στο Λέξινγκτον και το Κόνκορντ της Μασαχουσέτης.
Η ρήξη και το «Ηπειρωτικό Κογκρέσο»
Ο βασιλιάς κήρυξε τους αποίκους επαναστάτες και το Ηπειρωτικό Κογκρέσο, αφού συνήλθε για δεύτερη φορά στις 10 Μαΐου 1775, αποφάσισε να κηρύξει τον πόλεμο κατά του αγγλικού στέμματος και ανέθεσε την διοίκηση των στρατευμάτων και της πολιτοφυλακής στον μεγαλοκτηματία και στρατιωτικό Τζορτζ Γουάσινγκτον, που αργότερα έγινε ο πρώτος πρόεδρος του νεοσύστατου κράτους των ΗΠΑ.
Το προηγούμενο διάστημα στο Ηπειρωτικό Κογκρέσο είχαν διαμορφωθεί δύο τάσεις: η μία, από τους «Νομιμόφρονες» μεγαλοκτηματίες των Νότιων αποικιών (Βιρτζίνια, Νότια και Βόρεια Καρολίνα και Γεωργία), που επιδίωκαν την συνεννόηση και τον συμβιβασμό με το Λονδίνο και από την άλλη τους «Πατριώτες» αστούς των Βορείων αποικιών, που πίστευαν ότι μόνο με την πλήρη ανεξαρτησία θα μπορούσε να διασφαλιστεί η ελευθερία και η δική τους ανάπτυξη.
Στην αρχή ήταν μειοψηφία μέσα στους κόλπους της συνέλευσης,αλλά η βρετανική αδιαλλαξία είχε ως αποτέλεσμα την τελική επικράτησή τους. Οι δύο αυτές τάσεις θα εκδηλωθούν και πάλι στα μέσα του 19ου αιώνα, όταν Νότιοι και Βόρειοι θα συγκρουστούν στον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο.
Η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας
Στις 2 Ιουλίου 1776, το Ηπειρωτικό Κογκρέσο ψήφισε υπέρ της ανεξαρτησίας και δύο ημέρες αργότερα, 4 Ιουλίου 1776, έδωσε στην δημοσιότητα την Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, που ήταν έργο του δικηγόρου και μετέπειτα προέδρου των ΗΠΑ Τόμας Τζέφερσον.
Η Διακήρυξη αυτή, που απευθυνόταν «προς την κοινή γνώμη όλης της ανθρωπότητας», αποτέλεσε την πρώτη πρακτική εφαρμογή των πολιτικών αρχών του Διαφωτισμού.
Ο Πόλεμος της Ανεξαρτησίας ή Αμερικανική Επανάσταση, ήταν μακροχρόνιος και επίπονος. Ως τις αρχές του 1778 ήταν ένας εμφύλιος πόλεμος μέσα στους κόλπους της Βρετανικής Αυτοκρατορίας.
Στην συνέχεια διεθνοποιήθηκε, καθώς η Γαλλία (1778), η Ισπανία (1779) και η Ολλανδία (1780), συμμάχησαν με τις αποικίες εναντίον της Βρετανίας. Η ανεξαρτησία των ΗΠΑ επιτεύχθηκε τελικά με την Συνθήκη των Παρισίων της 3ης Σεπτεμβρίου 1783.
Πηγή: San simera