Homo bodoensis: Αυτός είναι ο «πρόγονός» μας που έζησε πριν 600.000 χρόνια;

Οι επιστήμονες «βάφτισαν» ένα νέο ανθρώπινο είδος, τον Homo bodoensis, που πιθανώς είναι άμεσος πρόγονος του σύγχρονου ανθρώπου και ζούσε πριν 500.000 έως 600.000 χρόνια στην Αφρική, αλλά αργότερα μετακινήθηκε στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η ονοματοδοσία δεν έγινε μετά την ανακάλυψη νέων απολιθωμάτων, αλλά μετά την επαναξιολόγηση παλαιότερων απολιθωμάτων.

Σήμερα το μοναδικό είδος του γένους Homo που έχει επιβιώσει, είναι ο Homo sapiens, αλλά κάποτε στη Γη ζούσαν και μπορεί να συνυπήρχαν διαφορετικά ανθρώπινα είδη. Η πιο πρόσφατη σημαντική ανακάλυψη υπήρξε ο μικρόσωμος Homo Floresiensis (γνωστός και ως «Χόμπιτ») που ανακαλύφθηκε στο νησί Φλόρες της Ινδονησίας. Το νέο είδος Homo bodoensis έρχεται να προστεθεί σε ένα ολοένα πιο πολύπλοκο εξελικτικό «παζλ».

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια παλαιοανθρωπολογίας Μιριάνα Ρόξαντιτς του καναδικού Πανεπιστημίου του Γουίνιπεγκ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό εξελικτικής ανθρωπολογίας «Evolutionary Anthropology», ανέλυσαν ανθρώπινα απολιθώματα χρονολογούμενα προ 129.000 έως 774.000 ετών (Μέση Πλειστόκαινος ή περίοδος Chibanian). Για τα συγκεκριμένα απολιθώματα υπάρχει μια σχετική σύγχυση, γι’ αυτό η εν λόγω περίοδος αποκαλείται από τους επιστήμονες ήδη από τη δεκαετία του 1960 «το μπέρδεμα στη μέση», δηλαδή μεταξύ του Homo erectus (Όρθιου Ανθρώπου) και του Homo sapiens (Έμφρονος Ανθρώπου).

Τα απολιθώματα αυτής της εποχής από την Αφρική και την Ευρασία συνήθως αποδίδονται στον Homo heidelbergensis (Άνθρωπο της Χαϊδελβέργης) ή στον Homo rhodesiensis (Άνθρωπο της Ροδεσίας). Όμως πιο πρόσφατα έγινε αντιληπτό μέσω γενετικών αναλύσεων ότι στην πραγματικότητα σε ορισμένες περιπτώσεις επρόκειτο για απολιθώματα πρώιμων Νεάνταρταλ.

Οι επιστήμονες προτείνουν πλέον την ύπαρξη ενός νέου είδους, του Homo bodoensis, που παίρνει το όνομά του από ένα κρανίο ηλικίας 600.000 ετών που είχε βρεθεί στην περιοχή Bodo D’ar της Αιθιοπίας το 1976. Στο νέο αυτό είδος θα αποδοθούν πια πολλά απολιθώματα που έως τώρα είχαν ταυτοποιηθεί ως Homo heidelbergensis ή Homo rhodesiensis. Ως Homo bodoensis θα περιγράφεται πλέον η πλειονότητα των απολιθωμάτων της Μέσης Πλειστοκαίνου από την Αφρική, καθώς και μερικά από τη ΝΑ Ευρώπη, ενώ αρκετά άλλα απολιθώματα στην Ευρώπη θα θεωρούνται ότι ανήκουν στους Νεάντερταλ, πράγμα που ουσιαστικά θα «εξαφανίσει» τον Homo heidelbergensis (ο οποίος είχε ονομαστεί έτσι από ένα κρανίο ηλικίας 609.000 ετών που είχε βρεθεί στη Γερμανία).

Σύμφωνα με την πρότασή τους, ο Homo bodoensis υπήρξε άμεσος πρόγονος του homo sapiens. Αφού έζησε εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια στην Αφρική, στη συνέχεια είχε πιθανότατα επεκταθεί στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Οι ερευνητές θα επιχειρήσουν να βρουν απολιθώματα του Homo bodoensis στην Ευρώπη, κάτι που αφορά και την Ελλάδα.

Το ερώτημα είναι αν όντως θα επικρατήσει η ονομασία Homo bodoensis, καθώς δεν φαίνεται να έχουν πειστεί όλοι οι επιστήμονες (μεταξύ άλλων παραμένει σκεπτικιστής ο διακεκριμένος Βρετανός παλαιοανθρωπολόγος Κρις Στρίνγκερ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου), πολύ περισσότερο που δεν υπάρχουν – ακόμη τουλάχιστον – αρκετά απολιθώματα αυτού του νέου είδους.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ