Ο Έλληνας Υπουργός Εθνικής Άμυνας Ευάγγελος Αποστολάκης απάντησε εφ’ όλης της ύλης αναφορικά με τις πρόσφατες εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά, την προσωπική γνωριμία του με τον Τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ και την πορεία που θα έχουν οι συζητήσεις των δύο πλευρών.
Ο ΥΕΘΑ «άνοιξε τα χαρτιά του», αναφερόμενος στον δίαυλο επικοινωνίας ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα, τον κώδικα επικοινωνίας με τον Τούρκο Υπουργό Άμυνας αλλά και το τετ-α-τετ που είχαν οι δύο στο τετ-α-τετ που είχαν στις Βρυξέλλες πριν από λίγες ημέρες.
Ειδικότερα, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Ευάγγελος Αποστολάκης, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» (24-02-19) και στο δημοσιογράφο Βασίλη Νέδο, αναφέρει τα ακόλουθα:
ΕΡΩΤΗΣΗ: Έχετε γνωριμία με τον Τούρκο ομόλογό σας Χουλουσί Ακάρ. Επιπλέον και οι δύο αφήσατε τη στολή και γίνατε υπουργοί Άμυνας. Ο κ. Ακάρ όμως τελευταία επιμένει στα περί “Γαλάζιας Πατρίδας” προβάλλοντας αξιώσεις στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πιστεύετε ότι έχετε πιθανότητες να βρείτε κοινό τόπο για την υιοθέτηση κάποιων Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟE) και για την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πράγματι η προσωπική επικοινωνία που διατηρώ με τον Τούρκο ομόλογό μου από την εποχή που ήμασταν Αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων Εθνικής Άμυνας των χωρών μας, συμβάλλει στη διατήρηση ενός διαύλου επαφής, για την επίλυση των όποιων ζητημάτων προκύπτουν σε ότι αφορά στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Στη λογική αυτή και στη βάση της σχετικής πολιτικής κατεύθυνσης που δόθηκε κατά την πρόσφατη συνάντηση μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα και του Ταγίπ Ερντογάν συμφωνήσαμε με τον Χουλουσί Ακάρ, στη σύνοδο Υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ, να συγκροτηθούν και να συναντηθούν στο προσεχές χρονικό διάστημα αντιπροσωπείες των δυο χωρών για να καθοριστούν δράσεις στο πλαίσιο των ΜΟE.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τα ΜΟΕ που συζητάτε αποτελούν απλή αναβίωση του μνημονίου Παπούλια-Γιλμάζ ή αναμένονται και νέα. Πότε θεωρείτε ότι θα υπάρχει κάποια συμφωνία; Φθάνει αυτή η συζήτηση για να ομαλοποιηθεί η κατάσταση στο Αιγαίο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το Μνημόνιο Παπούλια – Γιλμάζ δημιούργησε ένα κώδικα συμπεριφοράς μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χωρών, με σκοπό την μείωση πιθανών εντάσεων που προκύπτουν από στρατιωτικές δραστηριότητες.
Η εφαρμογή του Μνημονίου είναι απαραίτητη προκειμένου να αποφύγουμε τη δημιουργία αχρείαστων τριβών, σε συχνή βάση, που μπορεί να οδηγήσουν και σε πιθανό ατύχημα με ανεξέλεγκτες επιπτώσεις. Δική μας πρόθεση είναι να καταφέρουμε να πετύχουμε σύντομα μια συμφωνία για την εφαρμογή Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο πλαίσιο πρόληψης δημιουργίας εντάσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Η επικείμενη άσκηση «Γαλάζια Πατρίδα» αποτυπώνει τις τουρκικές φιλοδοξίες αλλά και διεκδικήσεις. Εσείς πως την αξιολογείτε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Θα μου επιτρέψετε να μην μπω στη λογική της μιντιακής διάστασης αυτής της άσκησης, και να εκτιμήσω την κατάσταση στην πραγματική της βάση. Η άσκηση στην οποία αναφέρεστε αποτελεί μια τυπική εκπαιδευτική δραστηριότητα των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Να είστε σίγουρος ότι τόσο το σύστημα επιτήρησης των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων αλλά και η ετοιμότητά τους, παρέχουν τη δυνατότητα πλήρους παρακολούθησης όλων των σχετικών δραστηριοτήτων.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Είχατε κάνει μια δήλωση ότι εάν η Τουρκία καταλάβει Ελληνική βραχονησίδα θα την ισοπεδώσετε, η οποία προκάλεσε πολλές συζητήσεις. Γιατί κρίθηκε τότε σκόπιμο να στείλετε δημόσια ένα τέτοιο μήνυμα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αυτό στο οποίο αναφέρεστε αφορούσε ανεπίσημη συζήτηση με συναδέλφους σας δημοσιογράφους όταν ήμουν Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας. Νομίζω ότι απάντησα με το αυτονόητο σε μια υποθετική ερώτηση. Εγώ, σας τονίζω και πάλι την ετοιμότητα και ικανότητα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων να προασπίσουν τα εθνικά συμφέροντα όταν και εφόσον απαιτηθεί.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Εκ των πραγμάτων η θητεία σας θα είναι περιορισμένη, καθώς σε λίγους μήνες έρχονται εκλογές. Ποιες είναι οι προτεραιότητες σας που μπορεί να επιτευχθούν σε αυτό το περιορισμένο χρονικό διάστημα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Μπορεί να φαίνεται μικρό το χρονικό διάστημα αλλά πολλά μπορούν να γίνουν. Η βασική προτεραιότητα, που δεν συναρτάται από το χρόνο της θητείας του υπουργού Άμυνας, είναι η διατήρηση του αξιόμαχου των Ενόπλων Δυνάμεων για την υπεράσπιση της εθνικής μας ακεραιότητας και την προάσπιση των εθνικών συμφερόντων. Και θα το κάνουμε.
Επίσης, θα συνεχίσω την προσπάθεια μου για έναν οργανισμό λειτουργικό, αποδοτικό και υγιή, με στελέχη επαγγελματίες. Κύρια μέριμνα παραμένει το προσωπικό. Παράλληλα, βασικοί άξονες της καθημερινότητας μας είναι η περαιτέρω προαγωγή της διακλαδικότητας και η στοχευμένη ενίσχυση του υλικού, πάντα με σεβασμό στο κοινωνικό σύνολο.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Η Αθήνα έχει αναπτύξει ιδιαίτερα στενές σχέσεις τα τελευταία χρόνια με τις ΗΠΑ, τόσο διπλωματικά όσο και στρατιωτικά. Μήπως η Ελλάδα θα έπρεπε να αναζητήσει εναλλακτικούς προμηθευτές οπλικών συστημάτων στην Ευρώπη ή και να αναπτύξει στο έπακρο την εγχώρια στρατιωτική βιομηχανία όπως έχει κάνει το Ισραήλ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Με τις ΗΠΑ μας συνδέει μια διαχρονική στρατηγική αμυντική σχέση. Οι Ένοπλες Δυνάμεις των δύο χωρών έχουν εκτενή συνεργασία σε πληθώρα δραστηριοτήτων στην ατομική, την επιχειρησιακή αλλά και την ακαδημαϊκή εκπαίδευση.
Η σχέση αυτή ενισχύεται συνεχώς κάτι που επιβεβαιώθηκε και από τη διεξαγωγή του στρατηγικού διαλόγου των δύο χωρών. Μην ξεχνάμε όμως ότι η Ελλάδα ανήκει πρωτίστως στην ευρωπαϊκή οικογένεια, η οποία επιδιώκει τη σταδιακή δημιουργία της δικής της αμυντικής ταυτότητας. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζουμε όλες τις δυνατές και συμφέρουσες επιλογές προμήθειας οπλικών συστημάτων, με παράλληλη επιδίωξη αξιοποίησης και ενίσχυσης και της δικής μας αμυντικής βιομηχανίας.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Δεδομένης της κατάστασης, αναμένεται κάποια κίνηση ενίσχυσης του οπλοστασίου, ειδικά σε τομείς όπου υπάρχει αναγνωρισμένη ανάγκη αντικατάστασης ή εκσυγχρονισμού παλαιών μονάδες; Υπάρχουν συγκεκριμένες επόμενες κινήσεις;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όπως σας είπα, με απόλυτο σεβασμό στην πολιτεία και στο κοινωνικό σύνολο δρομολογούμε στο μέτρο του εφικτού ενέργειες για την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεων. Δεν εφησυχάζουμε και πάντοτε προετοιμαζόμαστε, ενισχυόμαστε και αναβαθμιζόμαστε, προσπαθώντας με έξυπνες λύσεις και με σκληρή διαπραγμάτευση να μπορούμε να επιτύχουμε όσο το δυνατόν περισσότερα.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτά που έχουν ήδη γίνει, όπως η δρομολόγηση της αναβάθμισης των αεροσκαφών F-16 και του εκσυγχρονισμού των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας P-3B, σε πολύ γενικές γραμμές και μεταξύ άλλων, ο προγραμματισμός ενίσχυσης του Στόλου με Φρεγάτες, η αναβάθμιση των αεροσκαφών Mirage και ο εκσυγχρονισμός της αεράμυνας, αποτελούν μονόδρομο.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αναφερθήκατε προ ημερών στην ανάγκη αμυντικής συνεργασίας με την «Βόρεια Μακεδονία». Η Ελλάδα είχε και άλλες ευκαιρίες, ως η παλαιότερη χώρα του ΝΑΤΟ, να έχει λόγο στα Βαλκάνια. Αλλάζει κάτι αυτή τη φορά;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η υλοποίηση της Συμφωνίας των Πρεσπών και η ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ δημιουργούν τις προϋποθέσεις ενίσχυσης και επέκτασης της συνεργασίας μας με τη γείτονα χώρα στον τομέα της άμυνας, εμπεδώνοντας σχέσεις αμοιβαιότητας και εξασφαλίζοντας πολλαπλά οφέλη που δεν θα περιορίζονται μόνο στον αμυντικό τομέα.
Μάλιστα, η δυνητική συνδρομή μας στον μετασχηματισμό των Ενόπλων Δυνάμεων της Βόρειας Μακεδονίας θα εκτοπίσει άλλους περιφερειακούς υποψηφίους που ενδεχομένως να επιχειρήσουν να επωφεληθούν και να ασκήσουν την επιρροή τους στη γείτονα. Επιδίωξη μας είναι να καταστεί η χώρα μας, ο κύριος στρατηγικός αμυντικός εταίρος της Βόρειας Μακεδονίας για τη διατήρηση της ειρήνης και την ενίσχυση της συνεργασίας στα Βαλκάνια.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Είχατε και άλλες επαφές στο εξωτερικό (πέρα από τους ΥΠΑΜ Τουρκίας και Βόρειας Μακεδονίας). Σε διεθνές επίπεδο ποια είναι η θέση των Ε.Δ. και πως αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί και ως εργαλείο διπλωματίας σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο; Και βέβαια, μιλάμε διαρκώς για το Αιγαίο, ωστόσο συχνά ξεχνάμε ότι η Ανατολική Μεσόγειος αποτελεί φυσικό χώρο για τα εθνικά συμφέροντα. Πως μπορεί η Ελλάδα να ενισχύσει την παρουσία της εκεί και, κυρίως, να εξυπηρετήσει το νέο ρόλο που βλέπουμε ότι αναλαμβάνει τα τελευταία χρόνια;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Υπό τις οδηγίες του Πρωθυπουργού, οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις διαδραματίζουν σημαντικό περιφερειακό ρόλο. Περιττό βέβαια να τονίσω την αδελφική σχέση με την Κύπρο. Και δεν ξεχνάμε ποτέ την Ανατολική Μεσόγειο.
Έχουμε αναλάβει ένα ρόλο κλειδί στην προώθηση αμυντικών συνεργειών και πρωτοβουλιών ασφαλείας, λειτουργώντας ως «αγωγός» επικοινωνίας μεταξύ χωρών όπως η Κύπρος, το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Ιορδανία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Οι σύγχρονες προκλήσεις και τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, επιβάλλουν την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας με τις χώρες της περιοχής. Οι τριμερείς Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου και Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ το αποδεικνύουν με τον πλέον αντιπροσωπευτικό τρόπο. Και να είστε βέβαιοι ότι αποδίδουν σημαντικούς καρπούς.
Επίσης, στα Βαλκάνια έχουμε πρωτοστατήσει στην δημιουργία αμυντικής συνεργασίας με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, και τη Σερβία. Παράλληλα, τιμούμε τις δεσμεύσεις μας απέναντι στο ΝΑΤΟ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον ΟΗΕ, συμμετέχοντας ενεργά σε διεθνείς πρωτοβουλίες που προάγουν την ειρήνη και την ασφάλεια.
Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσουμε πληθώρα δραστηριοτήτων και συνεκπαιδεύσεων με τις Ένοπλες Δυνάμεις πολλών χωρών και έχουμε επιδείξει εξαιρετική δραστηριότητα στη διαμόρφωση νέων συσχετισμών δυνάμεων και συμμαχιών. Οι σύμμαχοι και εταίροι μας αναγνωρίζουν την αξία μας και επιθυμούν τη στρατιωτική συνεργασία μαζί μας.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τούτων δοθέντων, πως μπορεί να αντεπεξέλθει η Ελλάδα στις σύγχρονες προκλήσεις ασφαλείας; Μπορεί να παρακολουθήσει αποτελεσματικά τις τεχνολογικές εξελίξεις και τα νέα δεδομένα που αυτές δημιουργούν; Περιμένουμε κάποια εξέλιξη σε αυτό τον τομέα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Στο σύγχρονο διεθνές πεδίο, οι μεταβολές στην διεθνή κατανομή ισχύος, οι στρατηγικοί ανταγωνισμοί και οι ραγδαίες εξελίξεις στο γεωπολιτικό περιβάλλον, συντελούν στην πεποίθηση ότι το αίσθημα ασφαλείας έχει μάλλον επιδεινωθεί.
Σε αυτό το πολύπλοκο και ασταθές στρατηγικό περιβάλλον η Ελλάδα προάγει τη συνεργασία για την ασφάλεια μεταξύ των χωρών στην περιοχή, στη βάση του διεθνούς δικαίου και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης, και αποτελεί θεμέλιο ειρήνης και πόλο σταθερότητας.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις, μέσα στο πλαίσιο του θεσμικού τους ρόλου, συμβάλλουν στο μέγιστο βαθμό στην ασφάλεια και σταθερότητα στη ευρύτερη γειτονιά μας. Λειτουργούμε διακλαδικά και η στρατηγική μας συνοψίζεται στην αξιόπιστη αποτρεπτική μας ικανότητα.
Η παρακολούθηση των τεχνολογικών εξελίξεων αποτελεί για εμάς επιτακτική ανάγκη και προτεραιότητα. Και δεν μένουμε μόνο εκεί. Με την εξωστρέφεια που μας διακρίνει, προσπαθούμε στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας να αξιοποιούμε τις νέες τεχνολογίες και να εκσυγχρονίζουμε το υλικό και τις μεθόδους μας. Είναι πολύ σημαντική για εμάς η επιχειρησιακή αξιοποίηση της τεχνολογικής καινοτομίας γιατί αποτελεί το στρατηγικό πλεονέκτημα που μας προσδίδει στρατιωτική υπεροχή.
Χαρακτηριστικά θα αναφερθώ στην πρόσφατη εκτόξευση του τηλεπικοινωνιακού δορυφόρου Hellas Sat 4, η οποία δίνει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να έχει ισχυρή θέση στο διεθνή διαστημικό χάρτη παρέχοντας υπηρεσίες υψηλού επιπέδου. Θα παρέχει στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις αυτάρκεια καθώς και απολύτως αξιόπιστες δορυφορικές επικοινωνίες αναβαθμίζοντας αισθητά τις δυνατότητές μας στον τομέα αυτό.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πολύ συχνά αναφέρεστε στην ποιότητα του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων. Εξακολουθούν να υπάρχουν αιτήματα και όχι μόνο οικονομικής φύσης. Τι μπορεί να γίνει προκειμένου να βελτιωθούν, αν μη τι άλλο, οι δύσκολες συνθήκες τις οποίες αντιμετωπίζουν τα στελέχη των Ε.Δ.;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Κυρίαρχο ρόλο στη λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων κατέχει το προσωπικό μας. Όπως λέω πάντα, ο σημαντικότερος πολλαπλασιαστής ισχύος μας. Είναι αυτό το οποίο δίνει ζωή στα άψυχα σκαριά και συστήματα. Η αξιοκρατία, η εκπαίδευση, η δικαιοσύνη, η μέριμνα για τα στελέχη, απαίτησαν και απαιτούν συνεχείς δράσεις και ενέργειες, τις οποίες και υλοποιούμε στο μέτρο του δυνατού.
Στο πλαίσιο αυτό να είστε σίγουροι ότι αναλαμβάνονται και υλοποιούνται δράσεις ικανοποίησης άμεσων και επιτακτικών αναγκών του προσωπικού που αφορούν στην εξέλιξη, στη στέγαση, στην υγειονομική περίθαλψη, στη μέριμνα για το παιδί, στην εκπαίδευση, στην πιστοποίηση επαγγελματικών δεξιοτήτων κ.α. Σύντομα θα καταθέσουμε ένα νομοσχέδιο το οποίο θα περιέχει διάφορες, νομίζω, ευεργετικές διατάξεις. Κάνουμε πολλά και θα συνεχίσουμε έτσι.
