O ΥΕΘΑ κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος, συναντήθηκε τη Δευτέρα 18 Ιουλίου 2022, στο Πεντάγωνο με τον Αμερικάνο ομόλογό του, κ. Λόιντ Ώστιν (Lloyd Austin) και συζήτησαν τη σημασία της διεύρυνσης και εμβάθυνσης της Στρατηγικής Αμυντικής Σχέσης Ελλάδος και ΗΠΑ, η οποία βρίσκεται σε εξαιρετικά υψηλό επίπεδο μετά την Τροποποίηση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA).
Οι οκτώ νέες τοποθεσίες που συμπεριλαμβάνονται πλέον στην Συμφωνία -και ειδικότερα η Αλεξανδρούπολη- αντικατοπτρίζουν το στρατηγικό χαρακτήρα της αμυντικής συνεργασίας των δύο χωρών και την διαχρονική γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδος. Συζητήθηκαν επίσης ο πόλεμος στην Ουκρανία, η κατάσταση ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο και οι ευρύτερες γεωπολιτικές προκλήσεις ασφαλείας.
Η ατζέντα των συνομιλιών
Ο κ. Παναγιωτόπουλος αναγνώρισε τον καθοριστικό ρόλο του κ. Όστιν στο συντονισμό των προσπαθειών των χωρών που παρέχουν υποστήριξη στην Ουκρανία και επεσήμανε ότι η Ελλάδα εφάρμοσε από την πρώτη στιγμή τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, παρά το υψηλό κόστος που επιφέρουν και παρέσχε κάθε δυνατή συνδρομή.
Επιπλέον, ο κ. Υπουργός υπογράμμισε ότι ο αναθεωρητισμός αποτελεί καίρια απειλή τόσο για τα συμφέροντα των δύο Χωρών, όσο και του NATO. Πρέπει να αποτελεί κοινό στόχο, τόνισε, η προστασία της διεθνούς έννομης τάξης, ενάντια σε οποιαδήποτε παράνομη και αναθεωρητική συμπεριφορά, κατά παράβαση θεμελιωδών κανόνων του Διεθνούς Δικαίου και της αρχής καλής γειτονίας.
Η Τουρκία εμμένει στην αναθεωρητική συμπεριφορά της, που αφορά στο νομικά αβάσιμο ισχυρισμό για αποστρατικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και σε προκλητικές παραβιάσεις του ΕΕΧ και υπερπτήσεις κατοικημένων περιοχών από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη. Πρέπει να ακολουθήσει το δρόμο της αποκλιμάκωσης και του παραγωγικού διαλόγου με απόλυτο σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο, εγκαταλείποντας την επιθετική ρητορική της.
Τα F-35 και η Ελλάδα
Όσον αφορά στην απόκτηση των μαχητικών αεροσκαφών 5ης γενιάς F-35 από την Ελλάδα, ο κ. Παναγιωτόπουλος τόνισε ότι αποτελεί νέο ορόσημο στη στρατηγική συνεργασία των δύο χωρών, το οποίο θα συμβάλλει στην αποτρεπτική ικανότητα της Χώρας, και τη στενότερη συνεργασία και διαλειτουργικότητα των Ενόπλων Δυνάμεων Ελλάδος και ΗΠΑ.
Ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης είχε επίσης συνάντηση με τον Ανώτερο Σύμβουλο Πολιτικής του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, κ.Ντέρεκ Σόλετ (Dereck Chollet), στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Επιπρόσθετα συναντήθηκε με την ηγεσία και στελέχη της δεξαμενής σκέψης «Heritage Foundation», τον επικεφαλής του Προγράμματος (Joint Program Office) του μαχητικού αεροσκάφους F-35, Αντιπτέραρχο Μάικλ Σμιτ (Lt Gen Michael Schmidt), τον Πρόεδρο του American Hellenic Institute (AHI) κ. Νίκο Λαρυγγάκη και μέλη του διοικητικού συμβουλίου, καθώς και με τους κ.κ. Άντυ Μανάτος ιδρυτή και Πρόεδρο του ιδρύματος «Oxi Day» και Μάικ Μανάτος Εκτελεστικού Διευθυντή αυτού.
Αναλυτικά ο ΥΕΘΑ Νίκος Παναγιωτόπουλος είπε:
«Κύριε Υπουργέ, αγαπητέ Λόιντ, είναι ιδιαίτερη η χαρά μου να σε συναντώ σήμερα εδώ στην Ουάσιγκτον. Αποτελεί πραγματική τιμή να επισκέπτομαι το Πεντάγωνο. Οπότε επίτρεψέ μου κατ’ αρχάς να τονίσω με τη σειρά μου τη σημασία μιας ισχυρής, σε βάθος και διαρκώς διευρυνόμενης στρατηγικής αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας, μιας συνεργασίας που έχει φτάσει στο υψηλότερο σημείο της ιστορίας της τα τελευταία χρόνια μετά τις δύο επικαιροποιήσεις της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας το 2019 και πέρυσι.
Το εξαιρετικό επίπεδο της αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ, σε συνδυασμό με συνεκπαιδεύσεις και κοινές ασκήσεις που αυξάνουν τη διαλειτουργικότητα, καθώς και τη διευρυμένη παρουσία στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ σε νέες περιοχές και στρατηγικά σημεία της ελληνικής επικράτειας, όπως ανέφερες, αποτελεί απόδειξη της κοινής μας θέλησης και επιθυμίας να αυξήσουμε την ετοιμότητά μας προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις κοινές απειλές και προκλήσεις και να προστατέψουμε τα συμφέροντά μας στην ευρύτερη περιοχή, η οποία αποτελεί περιοχή ιδιαίτερης γεωπολιτικής σημασίας.
Από αυτές τις περιοχές, η Σούδα είναι γνωστή για την ιδιαίτερη στρατηγική σημασία της στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, ενώ η Αλεξανδρούπολη, όπως ανέφερες, με την εγγύτητά της στη Μαύρη Θάλασσα αποδείχθηκε κρίσιμης σημασίας για τις προσπάθειές μας για παροχή υποστήριξης στην Ουκρανία.
Κύριε Υπουργέ, επιτρέψτε μου να εξάρω τον καταλυτικό ρόλο που διαδραματίσατε και την ηγεσία σας όσον αφορά τις προσπάθειες από μεγάλο αριθμό χωρών για παροχή υποστήριξης στην Ουκρανία. Η αντίδραση της Ελλάδας στην απρόκλητη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ήταν πράγματι άμεση και αποφασιστική. Προσφέραμε κάθε δυνατή βοήθεια στην Ουκρανία, μια χώρα η οποία δέχεται επίθεση κατά παράβαση κάθε κανόνα του Διεθνούς Δικαίου. Υλοποιήσαμε το σύνολο των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στον επιτιθέμενο παρά το κόστος που έχουν και είμαστε πρόθυμοι να εξετάσουμε τυχόν άλλες ενέργειες, οποιαδήποτε άλλη μορφή βοήθειας.
Η Ελλάδα αποτελεί σημαντικό κόμβο για την υποστήριξη και προστασία – προβολή της συμμαχικής παρουσίας σε μια περιοχή που αντιμετωπίζει διάφορες μορφές αναθεωρητισμού. Ο αναθεωρητισμός, είτε λαμβάνει τη μορφή αμφισβήτησης βασικών κανόνων που διέπουν τη διεθνή έννομη τάξη, είτε εκφράζεται επιδιώκοντας τη μεταβολή των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων, είτε και τα δύο, όπως συχνά συμβαίνει, αποτελεί κύρια απειλή για τα συμφέροντα της Ελλάδας, τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών και τη Βορειοατλαντική Συμμαχία εν γένει. Συνεπώς, ο αναθεωρητισμός οποιασδήποτε μορφής αποτελεί απειλή για τη σταθερότητα. Ο αναθεωρητισμός δεν πρέπει να επικρατήσει.
Πρέπει να επαγρυπνούμε, να εμμένουμε στις αρχές μας και να είμαστε αποφασισμένοι να αποφύγουμε κάποιο αρνητικό προηγούμενο και να προβάλλουμε μια κοινή θέση έναντι οποιασδήποτε τέτοιας παράνομης και αποσταθεροποιητικής συμπεριφοράς. Βασικός κοινός στόχος πρέπει να είναι η προστασία της διεθνούς έννομης τάξης με βάση κυρίως το Διεθνές Δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας.
Αγαπητέ Λόιντ, είναι ιδιαίτερη η χαρά μου που η συνάντησή μας σήμερα θα αποτελέσει ευκαιρία να συζητήσουμε τρόπους περαιτέρω εμβάθυνσης και διεύρυνσης της αμυντικής συνεργασίας μας, η οποία είναι ήδη σε εξαιρετικό επίπεδο. Ένα νέο ορόσημο σε αυτή τη στρατηγική συνεργασία αποτελεί αναμφίβολα η προμήθεια από την Ελλάδα του σύγχρονου μαχητικού αεροσκάφους F-35, η οποία αποτελεί ένα μεγάλο βήμα για την ενίσχυση της αποτροπής μας και την ακόμα στενότερη αλληλεπίδραση, συντονισμό και διαλειτουργικότητα μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών.
Όπως είπα, έχουν γίνει πολλά, αλλά όσον αφορά την περαιτέρω ανάπτυξη της στρατηγικής συνεργασίας μας, δεν υπάρχουν όρια, κάτι που ταιριάζει απόλυτα σε σχέση και με την προμήθεια του επόμενου μαχητικού αεροσκάφους πέμπτης γενιάς του NATO. Σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία».
Από την πλευρά του, ο Αμερικανός Υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν είπε:
«Κύριε Υπουργέ, είναι ιδιαίτερη η χαρά μου που σας υποδέχομαι στο Πεντάγωνο, χαίρομαι πολύ που σας ξαναβλέπω μετά τη Σύνοδο του NATO στη Μαδρίτη, η οποία ήταν μια εξαιρετική και ιστορική σύνοδος. Η σύνοδος αυτή υπογράμμισε τη σημασία των διατλαντικών σχέσεων για την κοινή μας ασφάλεια. Αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμης σημασίας καθώς η Ουκρανία συνεχίζει να αντιστέκεται στην απρόκλητη και άδικη εισβολή της Ρωσίας.
Έτσι, κύριε Υπουργέ, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη βοήθεια που προσφέρει η Ελλάδα στον τομέα της ασφάλειας, υποστηρίζοντας την Ουκρανία, η οποία αντιμετωπίζει την αδικαιολόγητη επίθεση της Ρωσίας εναντίον της ειρηνικής γείτονος χώρας της.
Ο Πρωθυπουργός σας επισκέφθηκε τον Μάιο την Ουάσιγκτον για να συναντηθεί με τον Πρόεδρο Μπάιντεν και να δώσει μια ιστορική ομιλία στην κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου, κατά τη διάρκεια της οποίας σημείωσε ότι οι δύο χώρες μας μοιράζονται κοινές αξίες και ιδανικά και οι αρχές αυτές αποτελούν το θεμέλιο πάνω στο οποίο χτίστηκε η ισχυρή και διαρκώς διευρυνόμενη μεταξύ μας σχέση. Αποτελούν επίσης τον λόγο για τον οποίο συνεχίζουμε να σημειώνουμε πρόοδο ως εταίροι στον τομέα της ασφάλειας εδώ και πολλά χρόνια.
Οι σχέσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας στον τομέα της άμυνας είναι πιο ισχυρές από ποτέ. Η επικαιροποιημένη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ – Ελλάδας αντικατοπτρίζει την ακλόνητη δέσμευση των χωρών μας για κοινή ειρήνη και ασφάλεια και έχει επιτρέψει την ενίσχυση των αμερικανικών δυνάμεων στην Ελλάδα προς υποστήριξη των στόχων των Ηνωμένων Πολιτειών και του NATO για στρατηγική πρόσβαση στην περιοχή.
Ευχαριστούμε ιδιαίτερα την Ελλάδα για τη φιλοξενία των αμερικανικών ναυτικών δυνάμεων υποστήριξης στη Σούδα, η οποία αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της σχέσης μας στον τομέα της άμυνας. Θα ήθελα επίσης να τονίσω την κατά προτεραιότητα πρόσβαση που παρείχε η κυβέρνησή σας στις δυνάμεις μας στον λιμένα της Αλεξανδρούπολης η οποία μας επιτρέπει να συνεχίζουμε να παρέχουμε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία και να αντιμετωπίζουμε εχθρικά στοιχεία, καθώς και να διεξάγουμε ασκήσεις και επιχειρήσεις στα Βαλκάνια, την Ανατολική Μεσόγειο και την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.
Κύριε Υπουργέ, σας ευχαριστώ και πάλι που ήρθατε. Χαιρόμαστε ιδιαίτερα που είστε μαζί μας. Ανυπομονώ να έχουμε μια εξαιρετική συζήτηση σήμερα για τη συνεχιζόμενη συνεργασία μας, εργαζόμενοι για την ειρήνη και την ασφάλεια».
Δείτε σχετικό βίντεο: