Τσίπρας: Τα κέρδη, οι ζημιές από τα ταξίδια σε ΗΠΑ-Γερμανία και η εξωτερική πολιτική του

     

ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΔΕΡΗ

Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, ο Αλέξης Τσίπρας κατάφερε δύο στρατηγικής σημασίας πλήγματα στην κυβέρνηση, η επίδραση των οποίων θα φανεί και άμεσα και ακόμη περισσότερο με την πάροδο του χρόνου, καθώς αφενός, συσπείρωσε σε απόλυτο βαθμό το κόμμα έναντι της επιθετικής προπαγάνδας της ΝΔ και αφετέρου, αποφόρτισε πλήρως τις σχέσεις του με τις ΗΠΑ και τη Γερμανία, εξέλιξη που αλλάζει όλα τα πολιτικά δεδομένα και στην εσωτερική πολιτική σκηνή.

Ολα αυτά όμως έχουν ένα κόστος,(με τα εσωτερικά κριτήρια του κόμματος )γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ πλέον δεν συνιστά ούτε απειλή, ούτε απρόβλεπτη δύναμη για τα δυτικά γεωπολιτικά συμφέροντα γιατί οι διαβεβαιώσεις του Α. Τσίπρα στην Ουάσιγκτον,ότι η εξωτερική του πολιτική έχει «συνέχεια και συνέπεια» τον οδηγεί κατευθείαν στην αγκαλιά του συστήματος διεθνών σχέσεων και στρατηγικής ασφάλειας των μεγάλων οργανισμών, της Δύσης, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.Αυτό ενδεχομένως προκαλέσει εντάσεις στο εσωτερικό του κόμματος ενόψει του συνεδρίου. Αλλά το θέμα είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προς τα αριστερά του έχει αντλήσει όλους τους ψηφοφόρους και μικρές απώλειες δεν θα είναι πρόβλημα, γιατί μπορεί να τις υπερκαλύψει από τα δεξιά του. Προφανώς ο Α. Τσίπρας γνωρίζει ότι μιά διαλυμένη χώρα σαν την Ελλάδα, δεν είναι δυνατό να διαταρράξει τις διεθνείς ισορροπίες και να κερδίσει ο,τιδήποτε και κατά συνέπεια είναι λογικός ένας ιδεολογικος συμβιβασμός για να αποκτήσει συμμαχίες στα οικονομικά και να ανορθώσει τη χώρα.

Η πλήρης εικόνα πάντως, δεν είναι ακόμη ξεκάθαρη και θα πάρει χρόνο να γίνει σαφής, όμως είναι δεδομένο, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ με τις διαβεβαιώσεις ότι δεν θα ανατρέψει ούτε τη θέση της χώρας στην ΕΕ, ούτε το γεωπολιτικό περιβάλλον, αποσκοπεί στο να μείνει απερίσπαστος για μιά πολιτική ρήξεων στο εσωτερικό της Ελλάδας, με τις οποίες προφανώς ούτε οι Γερμανοί, ούτε οι Αμερικανοί έχουν πρόβλημα. Η κυβέρνηση έχει πρόβλημα..Η στροφή αυτή είναι η αρχή μόνο, γιατί στο εξής οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι θα ζητούν συνεχή διεπιστευτήρια, τα οποία είναι δύσκολο να δίνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Η ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας είναι δύσκολη, επώδυνη υπόθεση και θα αρχίσει από την εξωτερική πολιτική για να καταλήξει στην ακύρωση του Μνημονίου και όχι το αντίστροφο και η επιτυχία δεν είναι δεδομένη .

Η αρχή όμως έγινε. Από την επίσκεψη του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στη Γερμανία, είχαμε εκτιμήσει ότι αρχίζει μιά νέα περίοδος για τις πολιτικές εξελίξεις. Γιατί είναι γνωστό, ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολιτευσης έχασε τις εκλογές του Ιουνίου του 2012, επειδή η απειλή και ο φόβος για έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη κυριάρχησε . Με την συνάντησή του με τον Σόιμπλε και τους αμερικανούς αξιωματούχους, ο κ. Τσίπρας κατέστησε σαφές ότι το πρόβλημα είναι η λάθος πολιτική που ακολουθείται στη χώρα μας και όχι η συμμετοχή στην ΕΕ.Υπό το πρίσμα αυτό, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναζητεί συμμάχους στις ΗΠΑ για αλλαγή πολιτικής και πιθανόν να τους έχει βρεί, μετά τις διαβεβαιώσεις στα μεγάλα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Παράλληλα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται να είναι ο μόνος Ελληνας πολιτικός που θέτει δημόσια τις διαφωνίες του με τη Γερμανία, δείχνει διάθεση να διαπραγματευθεί, τη στιγμή που η κυβέρνηση δείχνει εικόνα υποταγής.

Το πρόβλημα πλέον μεταφέρεται αυτόματα στην κυβέρνηση που ήταν πλήρως ικανοποιημένη από το διεθνές εμπάργκο κατά του Α. Τσίπρα. Η ΝΔ και η κυβέρνηση ένοιωσαν ότι, η προπαγανδιστική ταύτιση του ΣΥΡΙΖΑ με την τρομοκρατία σε συνδυασμό με την διεθνή απομόνωση θα της εξασφάλιζε μακροβιότητα και θα φάνταζε ως η μοναδική επιλογή για τον ελληνικό λαό γι αυτό και η προπαγάνδα της έγινε αλλαζονική και ανεξέλεγκτη. Μετά όμως το βατερλό με το πλαστό βίντεο και τον ταυτόχρονο τερματισμό της διεθνούς απομόνωσης, ο ΣΥΡΙΖΑ φαντάζει απλά ως μιά , άφθαρτη και δυναμική εκδοχή ενός νέου δικομματισμού, από τον οποίο κανείς δεν μπορεί να φοβηθεί τίποτα, παρά μόνο το υφιστάμενο σύστημα στην Αθήνα. Αποτελεί ερώτημα αν όλα αυτά έχουν γίνει κατανοητά από ορισμένους φανατισμένους εντός της κυβέρνησης.

Πορεία διόρθωσης

Η άλλη πλευρά που αφορά ιδιαίτερα την εξωτερική πολιτική, έχει αρκετά θολά στοιχεία και προφανώς πρόκειται για μιά ακόμη απότομη στροφή, από τις πολλές που ίσως δούμε στην πορεία, του ΣΥΡΙΖΑ προς το δυτικό σύστημα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας. Η απότομη στροφή οφείλεται στο γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ από την ίδρυσή του δεν κατάφερε ποτέ να αποκτήσει πρόγραμμα εξωτερικής πολιτικής και τώρα αναγκάζεται κάτω από δύσκολες συνθήκες να προσαρμόσει την στρατηγική του.

Οπως προκύπτει από τις επαφές του Α. Τσίπρα οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ στα μεγάλα θέματα της χώρας είναι: .

1. Στόχος είναι μια πολυδιάστατη και ενεργητική εξωτερική πολιτική.
2. Σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για την ΠΓΔΜ, αντιμετώπιση του αλυτρωτισμού.
3. Η Ελλάδα δεν πρέπει να διαπραγματευθεί με κανέναν το δικαίωμα στην ΑΟΖ. Πιστεύουμε ότι αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμα και πρέπει να στηριχθεί από την πλευρά από την πλευρά των ΗΠΑ, είπε ο κ. Τσίπρας.

Ο όρος πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική είναι του Α. Παπανδρέου και είναι γνωστό ότι κάθε χώρα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ μπορεί να έχει οποιαδήποτε πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας θέλει , αρκεί να μην αμφισβητεί και κυρίως, τις κρίσιμες στιγμές, να μην αυτονομείται από τους δύο αυτούς οργανισμούς. Επι μέρους διαφορές επίσης επιτρέπονται, και υπάρχουν πολλές από τα κράτη μέλη, οι ρήξεις όμως απαγορεύονται και έχουν συνέπειες.

Η θέση για το όνομα της ΠΓΔΜ είναι παλιά . Το πρόβλημα είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχει αναλύσει ούτε έχει επεξεργαστεί συνολική βαλκανική πολιτική , τη στιγμή που η περιοχή βράζει και οι κίνδυνοι και αποσταθεροποίησης και ανάφλεξης είναι υπαρκτοί. Και στην περίπτωση αυτή, είναι πολύ πιθανό υπό το βάρος των εξελίξεων να πάρει γρήγορες αποφάσεις ή να ενσωματωθεί στην τρέχουσα διαχείρηση που θα είναι λάθος.

Στο μεγάλο κεφάλαιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων υπάρχει προφανές κενό.Ο Α. Τσίπρας,ζήτησε την στήριξη των ΗΠΑ για την ανακήρυξη ΑΟΖ, αλλά δεν ξέρουμε τι θα κάνει αν οι ΗΠΑ έχουν άλλη άποψη,-που έχουν- δεδομένου ότι στο Αιγαίο οι Αμερικανοί είναι ιδιαίτερα ανεκτικοί έναντι της Αγκυρας. Επίσης ο κ. Τσίπρας είπε ότι η Ελλάδα δεν απεμπολεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα και ότι θα τα ασκήσει όταν η χώρα μας το κρίνει. Επειδή αυτή ακριβώς τη φράση την ακούμε εδώ και σχεδόν 40 χρόνια και η Ελλάδα δεν έχει απεμπολήσει ,αλλά ούτε έχει ασκήσει κανένα κυριαρχικό δικαίωμα σε κανένα σημείο του ορίζοντα, καλό είναι να ξέρουμε σε τι διαφέρει αυτή η πολιτική από τις πολιτικές των άλλων κομμάτων.Οι θέσεις αυτές, συνιστούν αποθέωση της διαχειριστικής λογικης και όχι πλαίσιο εξωτερικής πολιτικής.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ μακριά από μιά ουσιαστική επεξεργασία θέσεων στις σχέσεις με την Τουρκία, γιατί δεν είναι μόνο το θέμα της ΑΟΖ, κενό που πρέπει να καλύψει. Υπάρχουν οι συνομιλίες για το Αιγαίο, υπάρχει το θέμα των σχέσεων με άλλες μεγάλες χώρες του κοσμου που επηρεάζουν όλο και πιό πολύ τις εξελίξεις, υπάρχει και το τεράστιο κενό της ευρωπαικής στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ που η εκπόνησή της αποκτά επείγοντα χαρακτηριστικά λόγω της υπαρξικής πλέον κρίσης της ΕΕ, εξαιτίας της στρατηγικής του Κάμερον.

Το συμπέρασμα

Εν κατακλείδι,σε ελάχιστο χρόνο ο ΣΥΡΙΖΑ διέγραψε μιά τεράστια τροχιά και ενίσχυσε θεαματικά την διεθνή του θέση και τη θέση του έναντι της κυβέρνησης , χάρη στην ικανότητα του Α. Τσίπρα να αντιλαμβάνεται την επίδραση του διεθνούς περιβάλλοντος στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό και να κάνει αποφαστισκές κινήσεις αγνοώντας το εσωκομματικό κόστος και επενδύοντας στο εθνικό όφελος.Οταν γίνουν οι επόμενες εκλογές ο Α. Τσίπρας θα είναι ισότιμος συνομιλητής της ΕΕ και των ΗΠΑ, θα έχει αφυδατώσει τον πόλεμο που του έγινε, και θα μπορεί να αφοσιωθεί στην αντιπαράθεσή του με την τρικομματική κυβέρνηση με άλλους όρους. Ο Α. Τσίπρας γνωρίζει ότι χωρίς ιδεολογική κυριαρχία, αν δεν είναι ένα βήμα μπροστά, υπάρχει ο φόβος ανά πάσα στιγμή, να βρεθεί δύο βήματα πίσω. Πέρα από τις απαντήσεις που πρέπει να δώσει στα μεγάλα θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας της χώρας, πρέπει από τώρα να πολιτικοποιήσει τις διαδικασίες για το συνέδριο για να μην οδηγηθεί σε μια ατέρμονη, λαβυρινθώδη συζήτηση με τους μηχανισμούς που θα οδηγήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ σε οπισθοδρόμηση. Αποδεικνύεται τώρα ότι το συνέδριο έπρεπε ήδη να έχει γίνει, ώστε η αξιωματική αντιπολίτευση να έχει επικεντρωθεί στην πολιτική ατζέντα. Δεν είναι δηλαδή, καθόλου βέβαιο ότι η στροφή αυτή θα τον βοηθήσει να αντιμετωπίσει στην πορεία,τα μεγάλα προβλήματα της χώρας. Η «συνέχεια και συνέπεια» στην εξωτερική πολιτική είναι αυτόματος πιλότος , θα έχει τα αυτονόητα ευεργετήματα, αλλά η γενικευμένη θέση, ίσως είναι λάθος. Γιατί και η εξωτερική πολιτική χρειάζεται αλλαγές, νέο δόγμα σε έναν ραγδαία μεταβαλόμενο κόσμο , ενίσχυση των παλιών συμμαχιών,δημιουργία νέων, στρατηγική εθνικής ασφάλειας, ευρωπαική πολιτική και μελέτη των συσχετισμών, προτάσεις και θέσεις. Που προς το παρόν δεν υπάρχουν…

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Ελλάδα Σήμερα