Το Γενικό Επιτελείο Στρατού (ΓΕΣ) έχει διατάξει τη διενέργεια Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης (ΕΔΕ) με σκοπό την εξακρίβωση των αιτιών και των συνθηκών του συμβάντος και τη διερεύνηση όλων των πτυχών της υπόθεσης του θανάτου του Κυριάκου Ευαγγελάτου, όπως τόνισε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, με θέμα «Bullying στον ελληνικό στρατό».
«Παράλληλα», συνέχισε ο υπουργός, «ενημερώθηκε η αρμόδια εισαγγελική Αρχή της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης για τη διενέργεια της σχετικής ΕΔΕ, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη. Η σχετική ΕΔΕ, διενεργείται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και των λοιπών θεσμικών κειμένων της Υπηρεσίας, και ως εκ τούτου, η διενέργεια αυτής είναι μυστική. Κατά συνέπεια, όλα τα ερωτήματά σας που αναφέρονται στην πορεία της έρευνας δεν είναι δυνατόν να απαντηθούν στην παρούσα φάση».
Επίσης ο κ. Παναγιωτόπουλος γνωστοποίησε ότι «την τελευταία πενταετία έχει καταγραφεί μικρός αριθμός υποθέσεων ανάρμοστης – εκφοβιστικής συμπεριφοράς σε βάρος οπλιτών, για τις οποίες ελήφθησαν τα προβλεπόμενα διοικητικά μέτρα έναντι των υπαιτίων, ενώ παράλληλα οι φάκελοι των σχηματισθέντων δικογραφιών απεστάλησαν στην αρμόδια Εισαγγελία για ποινική αξιολόγηση».
Και ποινικές διώξεις εναντίον εμπλεκομένων στελεχών
«Σε δύο, μάλιστα, περιπτώσεις», συμπλήρωσε, «ασκήθηκε ποινική δίωξη σε βάρος των εμπλεκόμενων στελεχών. Εκπεφρασμένη αρχή της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας είναι η μηδενική ανοχή σε φαινόμενα κακοποιητικής ή εκφοβιστικής συμπεριφοράς στο χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων».
Εξάλλου, σε απάντηση ανάλογης ερώτησης, ο κ. Παναγιωτόπουλος σημείωσε ότι αναφορικά με τον τρόπο «με τον οποίο επιλέγονται οι διοικητές, τόσο από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο όσο και από τις διαδικασίες επιλογής, δεν έχει διαπιστωθεί έλλειψη αναλογικών, αξιοκρατικών και αντικειμενικών κριτηρίων. Κατά συνέπεια, δεν τίθεται, επί του παρόντος, θέμα αλλαγής της υφιστάμενης διαδικασίας».
Για τα μέτρα πρόληψης τέτοιων φαινομένων ο Νίκος Παναγιωτόπουλος υπογράμμισε ότι «οι διοικήσεις όλων των κλιμακίων χειρίζονται με ορθολογικό τρόπο το προσωπικό, αναγνωρίζοντας τυχόν εξατομικευμένες ιδιαιτερότητες των υφισταμένων τους, ως ψυχοσωματικές οντότητες και επιδεικνύοντας σεβασμό στην προσωπικότητά τους, χωρίς, όμως, να παραβλέπεται η έννοια άσκησης της διοίκησης».
«Ενδεικτικά», επισήμανε, «από την πρώτη ημέρα παρουσίασης των οπλιτών στις μονάδες λαμβάνονται συνεντεύξεις από τους διοικητές και τους ιατρούς. Αρωγοί στην προσπάθεια αυτή, δηλαδή στον εντοπισμό ατόμων που χρήζουν ιδιαίτερης φροντίδας, αποτελούν οι «Ομάδες Ψυχοκοινωνικής Μέριμνας» (ΟΨΜ), οι οποίες πραγματοποιούν επισκέψεις, προκειμένου να γίνεται προληπτική ψυχολογική εκτίμηση του προσωπικού που υπηρετεί τη θητεία του, σε περιοδική βάση».
«Επίσης», είπε, «ενισχύονται πρακτικές που αυξάνουν το ενδιαφέρον και ενθαρρύνουν τους οπλίτες θητείας για περαιτέρω κατ’ ιδίαν αξιολόγηση και υποστήριξη. Πέραν αυτών, παρέχονται αναλυτικές οδηγίες προς τη κατεύθυνση της πρόληψης και αντιμετώπισης ψυχικά στρεσογόνων καταστάσεων, σύμφωνα με το «Εγχειρίδιο Πρόληψης Αυτοκτονικότητας», που έχει εκδοθεί από το ΓΕΕΘΑ/ΔΥΓ».
«Επιπρόσθετα», τόνισε ο κ. Παναγιωτόπουλος, «λαμβάνει χώρα ενημέρωση των νεοτοποθετημένων οπλιτών στις μονάδες για την ορθή συμπεριφορά του στρατιωτικού προσωπικού και ιδιαίτερα για τη συμπεριφορά των προϊσταμένων προς τους υφισταμένους και αντίστροφα, καθώς και για τη συμπεριφορά των οπλιτών μεταξύ τους».
«Δεν υφίσταται ο όρος «πρακτικής στρατικοποίησης»…»
Με σκοπό την αντιμετώπιση θεμάτων που απασχολούν τους οπλίτες θητείας, όπως θέματα ανάρμοστης συμπεριφοράς, «έχουν θεσπισθεί και λειτουργούν το Γραφείο Στήριξης Οπλιτών (ΓΣΟ), η Διακλαδική Γραμμή Ψυχολογικής Υποστήριξης, επί εικοσιτετραώρου βάσης, και ο Θεσμός Ψυχοκοινωνικής Μέριμνας», πρόσθεσε.
Σημείωσε, δε, ότι «δεν υφίσταται ο όρος «πρακτική στρατικοποίησης» στις Ένοπλες Δυνάμεις. Τα θεσμικά κείμενα και των τριών Κλάδων καθορίζουν την πειθαρχία ως βασική αρετή και πρωταρχική δύναμη, που διατηρεί τη συνοχή του στρατεύματος. Αυτό επιτυγχάνεται με τρόπο συστηματικό και με επιμέρους στάδια μίας εκπαιδευτικής διαδικασίας, διά της οποίας λαμβάνει χώρα η ασφαλής, ομαλή και αποδοτική ένταξη του στρατεύσιμου προσωπικού στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων. Αυτονόητο είναι ότι τυχόν κακοποιητική ή εκφοβιστική συμπεριφορά στις Ένοπλες Δυνάμεις θεωρείται βάναυση συμπεριφορά, όπως και κάθε λόγος υβριστικός από ανώτερο προς κατώτερο, και συνιστούν πειθαρχικό παράπτωμα που ελέγχεται κατά τα ισχύοντα θεσμικά κείμενα των Ενόπλων Δυνάμεων, γεγονός που έχει καταστεί σαφές προς όλα τα επίπεδα».
Λόγω της ιεραρχικής δομής των Ενόπλων Δυνάμεων, εξήγησε ο ΥΕΘΑ Νίκος Παναγιωτόπουλος, «κάθε κατώτερος αναφέρεται στον ιεραρχικά προϊστάμενό του για οποιοδήποτε υπηρεσιακό θέμα τον απασχολεί. Κάθε στρατευμένος έχει το δικαίωμα να αναφέρει οποιαδήποτε συμπεριφορά προς το πρόσωπό του θεωρηθεί προσβλητική ή μειωτική, προκειμένου να εκδηλωθούν οι ανάλογες ενέργειες για τη διερεύνηση του περιστατικού και τον πειθαρχικό έλεγχο των παραβατών».