“Με ποιον να πάω και ποιον ν΄ αφήσω”. Η Ελλάδα του δόγματος “ανήκομεν εις τη Δύση”, πιστό μέλος του NATO δεκαετίες τώρα, βρίσκεται στη δύσκολη θέση να προσπαθεί να μην διαταράξει και πάλι τις σχέσεις της με τη Ρωσία.Δεν είναι καθόλου εύκολη η προσπάθεια . Κι αυτές τις ώρες η Αθήνα καλείται και πάλι να “πατήσει” σε δυο βάρκες προσπαθώντας να μην βρεθεί στο νερό.
Η Μόσχα ζήτησε και πήρε άδεια για πτήσεις μεταγωγικών της αεροσκαφών για Συρία,μέσω του FIR Αθηνών. Η Ουάσινγκτον πιστεύει ότι η Μόσχα μεταφέρει όχι ανθρωπιστική βοήθεια αλλά στρατιωτικό προσωπικό και υλικό στη Συρία αντέδρασε και ζήτησε από την Αθήνα να μην επιτρέψει αυτές τις πτήσεις.
Όπως αναφέρουν ρωσικά ΜΜΕ ,αλλά κανείς από την Αθήνα ακόμη δεν έχει επιβεβαιώσει απορρίψαμε το αμερικανικό αίτημα για απαγόρευση των ρωσικών πτήσεων.
Από χθες βράδυ όταν κι έγινε γνωστή η είδηση πολλοί έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει το ελληνικό όχι στις ΗΠΑ. Κάποιοι υπενθυμίζουν και την περίπτωση της χούντας, που είχε απαντήσει θετικά σε σοβιετικό αίτημα μεταφοράς βοήθειας προς την Συρία και την Αίγυπτο μέσω του ελληνικού FIR. Ατό συνέβη το 1973,λίγους μήνες πριν απο τα γεγονότα του Πολυτεχνείου .
Θα μπορούσε να αποφύγει η Ελλάδα την απορριψη του αμερικανικού αιτήματος;
Όχι χωρίς επιπτώσεις στις ελληνορωσικές σχέσεις. Οι οποίες διατηρούνται οριακά σε καλό επίπεδο,παρά την συμμετοχή της Ελλάδας στις κυρώσεις εναντίον της Μόσχας. Το ρωσικό αίτημα για να περάσουν τα αεροσκάφη της από το FIR Αθηνών αν και υπήρχε η εναλλακτική λύση του τουρκικού εναέριου χώρου, ίσως αποτέλεσε κι ένα είδος …τεστ της Μόσχας προς την Αθήνα .
Θα έχει επιπτώσεις αρνητικές στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις το όχι; Σίγουρα δεν βοηθά στην ενδυνάμωση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Και δεν είναι το μοναδικό που τις έχει “απειλήσει” τα τελευταία χρόνια. Να υπενθυμίσουμε ότι η Ελλάδα αρνήθηκε επί της ουσίας να ανταποκριθεί στο αμερικανικό αίτημα για μεταστάθμευση μη επανδρωμένων αεροσκαφών στην Κρήτη. Οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν ήδη τουρκικές βάσεις. Και βέβαια κανείς δεν ξεχνά την κρίση που υπήρξε με την παρολίγο αποφυλάκιση του Σάββα Ξηρού.
Οι ΗΠΑ αυτή τη περίοδο ,χρησιμοποιούν τουρκικές βάσεις για τα μαχητικά τους αεροσκάφη και βομβαρδίζουν μαζί με την τουρκική αεροπορία στόχους του Ισλαμικού κράτους. Η Άγκυρα επιχειρεί με κάθε τρόπο να διαμορφώσει ένα καλύτερο κλίμα στις σχέσεις της με τη Ουάσινγκτον. Κάτι που έχει κατορθώσει να κάνει με τη Μόσχα ,εδώ και καιρό.
Η Αθήνα πληρώνει την μακράς διάρκειας διπλωματική της απραξία στην περιοχή. Έχουμε πολλές φορές γράψει ότι σε μια περιοχή που θα έπρεπε να έχουμε ρόλο ενεργού “παίκτη” ,εμείς έχουμε επιλέξει να “ζεσταίνουμε” μονίμως τον πάγκο. Κι όταν έρχεται η ώρα που ο “προπονητής” μας καλεί να “παίξουμε” εμείς κοιτάμε απλά αμήχανα και τρέχουμε στα …αποδυτήρια για να πάρουμε μια γρήγορη απόφαση.
Δυστυχώς θα πρέπει να αποφασίσουμε με σύνεση πλέον προς τα που θα κινηθούμε . Θα πρέπει σοβαρά να “ζυγίσουμε” την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα και στη περιοχή και να χαράξουμε μια σταθερή πορεία . Να αποφασίσουμε ποιοι και πως μπορούν να εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά τα δικά μας συμφέροντα. Τα κατά περίσταση “ναι” και “όχι” προσπαθώντας όλους να τους ικανοποιήσουμε δεν έχουν νόημα και μπορούν να αποδειχτούν και άκρως επικίνδυνα.
Ο βασικός στόχος της διπλωματίας είναι να οικοδομεί καλές σχέσεις μ΄ όλους. Δεν είναι πάντα εφικτό. Όταν δεν μπορείς να το πετύχεις καλό είναι να παίρνεις την απόφαση που εξυπηρετεί καλύτερα τα εθνικά σου συμφέροντα.
Αναγνωρίζουμε απόλυτα το δύσκολο της απόφασης στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία. Αλλά κάποια στιγμή ως χώρα θα πρέπει να μάθουμε ότι πρέπει να παίρνουμε άμεσα και δύσκολες αποφάσεις. Το ζητούμενο είναι να παίρνουμε και τις σωστές. Αυτό κρίνεται από τις αρνητικές συνέπειες που έχουν για τη χώρα.
Ελπίζουμε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση η Αθήνα να αποδειχτεί ότι πήρε τη σωστή απόφαση.