Του Λ. ΛΙΓΟΥΡΙΩΤΗ
Τα βασικά στοιχεία του σχεδίου ενός νέου αγωγού για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τη Μεσόγειο στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας φέρεται να ανέφερε στον Αμερικανό Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα ο Πρωθυπουργός κ.Αντώνης Σαμαράς κατά την τελευταία επίσκεψή του στις ΗΠΑ.
Αυτό αποκαλύπτει η τουρκική εφημερίδα Haberturk, σε ρεπορτάζ της με τον τίτλο «Νέος αγωγός από την Ελλάδα». Εκεί γράφει ότι η ελληνική κυβέρνηση ετοίμασε σχέδιο για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τη Μεσόγειο στην Ευρώπη.
Το αν και πόσο είναι αληθές το συγκεκριμένο δημοσίευμα θα το δείξει η ίδια η ζωή – ωστόσο η βάση απ΄ότι φαίνεται είναι υπαρκτή . Ανεξάρτητα αν έχει υπάρξει πλήρης επεξεργασία σχεδίου και αν αυτό ή όχι παρουσιάστηκε στον Ομπάμα, είναι σίγουρο ότι και η Αθήνα και η Λευκωσία και το Τελ Αβίβ, έχουν συζητήσει τους άξονες για ένα πρόγραμμα μεταφοράς φυσικού αερίου από την Αν Μεσόγειο στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας είτε με αγωγούς είτε με άλλη μέθοδο- πχ τη υγροποίηση. Και τόσο μεγάλα θέματα είναι αναμενόμενο η Αθήνα να τα συζητά και με άλλους πολύ ισχυρούς παίκτες στον ενεργειακό τομέα.
Ακόμα και για τους αγωγούς υπάρχουν εναλλακτικές προσεγγίσεις για την ΄΄οδό» – είτε μέσω Κρήτης και Ιονίου είτε μέσω Αιγαίου με σύνδεση σε άλλο δίκτυο, όπως ο ΤΑΡ.
Μάλιστα τις προάλλες η REAL NEWS αποκάλυψε ότι η Ελλάδα δια του ΥπουργείουΠεριβάλλοντος και Ενέργειας εξετάζει την δημιουργία αγωγού
που θα διασχίζει το Αιγαίο,δίνοντας έτσι απάντηση στα σχέδια της Τουρκίας που επιδιώκει τα κοιτάσματα του Ισραήλ και της Κύπρου να περάσουν από το δικό της έδαφος.
Το θέμα αυτό συζητήθηκε εκτεταμένα στη συνάντηση που είχαν οι υπουργοί Ενέργειας της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ κατά την πρόσφατη τελετή υπογραφής μνημονίου συνεργασίας των τριών χωρών στον τομέα των ενεργειακών υποδομών.
Οπως αποκάλυψε στην εφημερίδα ο υπουργός κ. Γ.Μανιάτης εκπονείται μελέτη στην οποία εξετάζονται δύο ή και τρείς εναλλακτικοί αγωγοί που θα μεταφέρουν το φυσικό αέριο της Κύπρου και του Ισραήλ προς την Ευρώπη.Στο πλαίσιο αυτό εξετάζει τη δημιουργία αγωγού φυσικού αερίου που θα ξεκινά από την ΑΟΖ της Κύπρου και συγκεκριμένα απο το οικόπεδο Αφροδίτη , θα φτάνει στην Κρήτη, στη συνέχεια θα ανεβαίνει βόρεια και θα φτάνει στην ευρύτερη περιοχή της Κομοτηνής και από εκεί θα συνδέεται με τον Ελληνοβουλγαρικό αγωγό, τον ΙGB.
Τριγωνική συνεργασία
Nα σημειωθεί εδώ ότι ήδη από ένα χρόνο τώρα τέτοια σχέδια ήταν στο τραπέζι – κάποια δε υλοποιούνται…Είναι χαρακτηριστικό ρεπορτάζ του Λουκά Δημάκα στα ΝΕΑ στις 6-8-2012 (http://www.tanea.gr/news/greece/article/4743365/?iid=2) όπου αναφερόταν ότι η Ελλάδα αποτελεί βασική επιλογή για τον «τρίτο δρόμο» της μεταφοράς ενέργειας από την ευρύτερη Μέση Ανατολή προς την ΕΕ. Είναι ένα σχέδιο, αναφερόταν στο αποκαλυπτικό ρεπορτάζ, για τριγωνική συνεργασία Αθήνας, Λευκωσίας και Τελ Αβίβ με διαβουλεύσεις μεταξύ των εμπλεκόμενων χωρών καθώς η αναζήτηση ακόμα μιας ενεργειακής οδού που θα εξισορροπήσει τις «κλασικές» από Ρωσία και Καύκασο.
Τρία σενάρια
Μάλιστα γινόταν από τότε αναφορά ενδεικτικά σε τρία σενάρια: »Στο πλαίσιο του τελευταίου και ειδικά για το ενδεχόμενο η Ελλάδα να είναι εταίρος στην εξαγωγή του ισραηλινού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά, εξετάζονται – σύμφωνα με διπλωματικές πηγές – τρία σενάρια με εκπόνηση αντίστοιχων μελετών βιωσιμότητας από τεχνικής και οικονομικής πλευράς που αφορούν ενεργειακά φορτία και πέραν αυτών από κοιτάσματα στην ΑΟΖ του Ισραήλ:
– Πρώτον, η κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου που μέσω Κύπρου και Κρήτης θα φτάνει στην ηπειρωτική Ελλάδα.
– Δεύτερον, η δημιουργία τερματικού σταθμού στην Κύπρο όπου το αέριο – ισραηλινό, ενδεχομένως κυπριακό κ.λπ. – θα υγροποιείται και θα μεταφέρεται προς ΕΕ μέσω Ελλάδας με πλοία κ.λπ. Εργοστάσιο υγροποίησης τεχνικά μπορεί να γίνει και πλωτό.
– Τρίτον, να παράγεται από το φυσικό αέριο ηλεκτρική ενέργεια σε εργοστάσιο που θα κατασκευαστεί στο Ισραήλ ή στην Κύπρο και από εκεί θα μεταφέρεται με υποθαλάσσιο καλώδιο στην Ελλάδα και εν συνεχεία στην ΕΕ. Το πρότζεκτ για το υποθαλάσσιο καλώδιο έχει μεγάλο βαθμό ωρίμασης».Τα σχέδια αυτά, σημειωνόταν στο ρεπορτάζ, δεν είναι εναλλακτικά αλλά πιθανά συμπληρωματικά.
Και άλλες προσεγγίσεις
Παρόλο που στο τραπέζι έχουν μπει και άλλες εναλλακτικές προσεγγίσεις ένα »κομμάτι΄΄ από την τρίτη οδό – το ηλεκτρικό καλώδιο- προχωρά με την στήριξη των τριών κυβερνήσεων μέσω Μνημονίου για τα ενεργειακά που υπογράφτηκε : πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο έργο, που όμοιό του δεν έχει ξαναγίνει, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ε.Ε.
Το έργο με το υποβρύχιο καλώδιο θα στοιχίσει 1,5 δισ. ευρώ, και εκτιμάται ότι τα έσοδα από τη λειτουργία του θα φθάσουν τα 17,5 δισ. ευρώ, με την αναμενόμενη επιστροφή των κεφαλαίων της επένδυσης (ROI) να εκτιμάται ότι θα γίνει ύστερα από 1.500 ημέρες λειτουργίας ή σε λιγότερο από 5 χρόνια!
Το έργο, όπως έγραψε η Ελευθεροτυπία, έχει «ευλογήσει» πολύ πρόσφατα με τον τρόπο της η Ε.Ε. -το κατέταξε στην κατηγορία PCI, δηλαδή το χαρακτήρισε ως έργο κοινής ωφέλειας, που σημαίνει ότι απαλλάσσεται από γραφειοκρατικά εμπόδια και μπορεί να πάρει άδειες και διευκολύνσεις με γρήγορο ρυθμό (φαστ τρακ). Αυτό γιατί το καλώδιο μέσω της Ελλάδας θα ενώνει την Ασία με το πανευρωπαϊκό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας.Πρόκειται πάντως για ιδιωτική επένδυση, στην οποία μετέχει η ΔΕΗ, η θυγατρική της στη μεταφορά και διανομή ΑΔΜΗΕ (που όμως θα πάψει να είναι δημόσια σύντομα, με το κράτος να διατηρεί μόνο μειοψηφικό ποσοστό 34%) και η κυπριακή Quantum Energy. Θα μετέχει επίσης η κρατική εταιρεία ηλεκτρισμού του Ισραήλ.
Γέφυρα ενέργειας
Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της Ε.Ε., που δίνει τα στοιχεία, είναι η πρώτη φορά που ποντίζεται καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε αυτό το βάθος, περί τα 2.000 μέτρα υπό τη θάλασσα, και το οποίο θα μπορεί να μεταφέρει ηλεκτρικό ρεύμα ισχύος 2.000 Μεγαβάτ.Το μήκος του καλωδίου υπολογίζεται σε 1.000 χλμ.Χωρίζεται σε τρία τμήματα. Το ένα τμήμα είναι μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου και έχει μήκος 155 ναυτικά μίλια, το άλλο θα ενώνει την Κύπρο με την Κρήτη, με καλώδιο 320 ναυτικών μιλίων και, τέλος, η Κρήτη θα ενώνεται με την Πελοπόννησο με υποβρύχιο καλώδιο 65 ναυτικών μιλίων. Η κατασκευή υπολογίζεται ότι μπορεί να διαρκέσει τρία χρόνια.
Στο μέτρο που το δημοσίευμα της Τουρκικής εφημερίδας Haberturk αναφέρεται σε νέα στοιχεία, γρήγορα θα έχουμε απτά δείγματα υλοποίησης προς κάποια κατεύθυνση ή άλλες κινήσεις που θα το αποκαλύπτουν…