Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ), Νίκος Δένδιας, μίλησε, μεταξυ άλλων, για την «Ατζέντα 2030» στις Ένοπλες Δυνάμεις, την επιχείρηση «ΑΣΠΙΔΕΣ» και την Τουρκία, στην συνέντευξή του στο podcast της athensvoice.gr και στον δημοσιογράφο Μάκη Προβατά.
Για το αν στους καιρούς που έρχονται οι Ένοπλες Δυνάμεις θα συνεχίσουν να είναι εξαιρετικά χρήσιμες για τη χώρα, ο ΥΕΘΑ τόνισε ότι μπορούν να συμπαρασταθούν στην κοινωνία σε μια σειρά από πράγματα. Παράδειγμα οι φυσικές καταστροφές.
«Δε θέλω να είμαι υπερβολικός, αλλά αν δεν υπήρχαν οι Ένοπλες Δυνάμεις στις φυσικές καταστροφές της Θεσσαλίας τα πράγματα θα ήταν χειρότερα. Ετοιμάζουμε έναν ολόκληρο μηχανισμό, με τον οποίο οι Ένοπλες Δυνάμεις να μπορούν συντεταγμένα, εκπαιδευμένα, με μία σειρά από μονάδες, να στηρίξουν την Πολιτική Προστασία της χώρας. Να στηρίξουν δηλαδή την ελληνική κοινωνία», είπε.
Το αμυντικό δόγμα
«Εμείς έχουμε ένα βασικό δόγμα: της αποτροπής. Η διάθεσή μας είναι να προασπίσουμε την εθνική μας ασφάλεια, την ανεξαρτησία μας, την εδαφική μας κυριαρχία. Αυτός είναι ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα», δήλωσε ο κ.Δένδιας.
«Η πρώτη βασική αποστολή είναι η υπεράσπιση απέναντι στους γείτονές μας. Ας μην το πω στον ενικό, για να έχουμε μια γενικότερη θεώρηση, δηλαδή να μπορέσουμε να υπερασπίσουμε τα σύνορά μας, την κυριαρχία μας και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, τα οποία αμφισβητούνται από την γειτονική μας κατ΄ αρχήν Τουρκία», είπε χαρακτηριστικά.
Μίλησε και για τις συγκρούσεις που είναι σε εξέλιξη στην ευρύτερη «γειτονιά» της Ελλάδας, από την Ουκρανία και το Ισραήλ, μέχρι την Αφρική και την Ερυθρά Θάλασσα. «Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν η χώρα πρέπει να έχει τις δυνατότητες που απαιτούν οι καιροί. Δεν μπορούμε να υπολειπόμαστε των αναγκών μας».
Για την επιχείρηση «ΑΣΠΙΔΕΣ» στην Ερυθρά θάλασσα
Σχετικά με τη συζήτηση που έχει δημιουργηθεί γύρω από την ευρωπαϊκή ναυτική επιχείρηση «ΑΣΠΙΔΕΣ» στην Ερυθρά Θάλασσα, στην οποία η Ελλάδα θα συμμετέχει με την φρεγάτα «ΥΔΡΑ», ενώ έχει αναλάβει και την χερσαία διοίκηση, ο κ.Δένδιας είπε: «Δημιουργήθηκε μια συζήτηση γι΄ αυτό, ‘γιατί εμείς να ανακατευτούμε, γιατί εμείς σαν κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ανακατευτούμε σε μία επιχείρηση που οργάνωνε η Ευρωπαϊκή Ένωση;’. Υπάρχουν πολλές απαντήσεις, όλες πολύ βάσιμες. Πρώτον, διότι η Ερυθρά Θάλασσα είναι ένας πνεύμονας από τον οποίον αναπνέει η ελληνική οικονομία. Το ότι πάρα πολλά προϊόντα αυτή τη στιγμή κάνουν το γύρο της Αφρικής, τελικά καταλήγει, όσο κι αν δεν είναι προφανές, στην τσέπη του Έλληνα καταναλωτή. Κάθε container το οποίο κάνει τον κύκλο της Αφρικής επιβαρύνεται με τέσσερις-πέντε φορές το κόστος μεταφοράς. Αλλά να δούμε και τα λιμάνια μας. Εμείς θέλουμε να είμαστε ένας κόμβος, logistics, συγκοινωνιακός. Ο Πειραιάς είναι 30%-40% κάτω στην κίνησή του. Εάν το Σουέζ δεν λειτουργεί, δεν λειτουργούν τα λιμάνια μας. Ό,τι πλεονεκτήματα έχουμε από τη γεωγραφική μας θέση, σε ένα μεγάλο βαθμό ακυρώνονται.
«Το τρίτο το είπατε κι εσείς, αυτά τα βαπόρια που «οργώνουν» τους ωκεανούς, σε μεγάλο βαθμό είναι ελληνόκτητα. Εμείς έχουμε το μεγαλύτερο στόλο στη θάλασσα και θα τον αφήσουμε απροστάτευτο;», τόνισε.
Πρόσθεσε, ότι η Ελλάδα ενθαρρύνει την Ευρωπαϊκή Ένωση να δημιουργήσει αμυντικό βραχίονα και να καλλιεργήσει την κουλτούρα αμυντικών επιχειρήσεων.
Η ανάγκη να υπάρξει μια καινούργια κουλτούρα στο στράτευμα
«Είναι απαραίτητο, είναι όρος επιβίωσης. Έχουμε δημιουργήσει αυτό που ονομάζουμε ‘Ατζέντα 2020-2030’. Θέλει χρόνο για να γίνει και πιστεύουμε ότι στην τέταρτη δεκαετία του 21ου αιώνα θα καταστεί απολύτως απαραίτητο να έχουν φτάσει οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις στο επίπεδο της εποχής τους’, είπε ο ΥΕΘΑ για τον εκσυγχρονισμό του στρατεύματος, ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απειλές.
«Χρειαζόμαστε διαφορετική δομή και διαφορετικά οπλικά συστήματα, τα οποία να υπερασπίσουν αυτή τη δομή. Έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε με τις μεγάλες πλατφόρμες, τα σύγχρονα αεροπλάνα, τα μεγάλα βαπόρια. Πρέπει οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις να γίνουν κάτι το διαφορετικό. Υπηρέτησαν με αξιοπιστία την πατρίδα τώρα για 200 χρόνια, πρέπει κι αυτές να περάσουν στην καινούργια εποχή και αυτό είναι απαραίτητο, δεν είναι πολιτική επιλογή…», είπε.
«Να τα πούμε με το όνομά τους, η Τουρκία του τέλους του προηγούμενου αιώνα, δεν είχε κανένα drone. Ή αν είχε ήταν σε πειραματικό στάδιο. Αυτή τη στιγμή μπορεί να παρατάξει ατέλειωτα σμήνη, και δυνατότητες παραγωγής και εξέλιξης. Δεν είχε το ναυπηγικό πρόγραμμα που έχει σήμερα. Δεν ναυπηγούσε ελικοπτεροφόρα. Δεν διεκδικούσε ηγεμονία στην Ανατολική Μεσόγειο. Διότι, τι άλλο σηματοδοτούν τα ελικοπτεροφόρα; Τι άλλο σηματοδοτεί το Τουρκο-Λιβυκό μνημόνιο; Απέναντι σε αυτά η Ελλάδα τι θα κάνει; Θα μείνει απλός παρατηρητής και θα κάνει το σταυρό της;».
Πότε θα ειναι σε θέση η Ελλάδα να κατασκευάζει μαζικά drones και οπλικά συστήματα
Ερωτώμενος για την ικανότητα της χώρας μα να παράγει δικά της οπλικά συστήματα και κυρίως μη επανδρωμένα αεροσκάφη, όπως πολλάκις έχει τονίσει ο ίδιος ο Υπουργλος, ο κ.Δένδιας δεν αναφέρθηκε σε συγκεκριμένες ημερομηνίες. Ωστόσο, τόνισε ότι μέχρι το τέλος της δεκαετίας, η χώρα θα θα φτάσει σε ένα επίπεδο που να μπορεί με επάρκεια να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις, «τις οποίες περιμένουμε ότι θα δημιουργηθούν».
«Η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία που παλιά ήταν μια πολύ σημαντική επιχείρηση κρατικών συμφερόντων, αντί να βοηθάει την προσπάθεια της χώρας κατανάλωνε χρήματα και όλα τα μεταγωγικά αεροπλάνα της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας είναι εκεί και περιμένουν να επισκευαστούν. Υπάρχουν πράγματα που γίνονται σωστά; Βεβαίως. Η αναβάθμιση των F-16 σε Viper. Καθυστερεί λίγο αλλά προχωρά, αλλά χρειάζεται μια καινούργια προσπάθεια για να φτάσει στο σημείο που είπατε πριν. Πότε μπορεί να παράξει; Δεν είμαστε εκεί ακόμα».
Ο επαγγελματικός στρατός στην Ελλάδα
Σε ερώτηση για το αν η Ελλάδα θα έπρεπε να σκεφτεί κάποια στιγμή να έχει μόνο επαγγελματικό στρατό, ο ΥΕΘΑ είπε ότι είναι μια αξιακή επιλογή. «Πιστεύω στον στρατό των πολιτών και νομίζω ότι η ελληνική κοινωνία σε μεγάλο βαθμό αντιλαμβάνεται τις Ένοπλες Δυνάμεις ως προϊόν προερχόμενο από τα σπλάχνα της».
«Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχει επαγγελματική οργάνωση», πρόσθεσε. «Άλλο βασίζομαι σε έναν επαγγελματικό κορμό και άλλο έχω έναν μόνον επαγγελματικό στρατό, όπως το έχουν επιλέξει άλλες χώρες. Εμείς βασιζόμαστε στη συμμετοχή κάθε Έλληνα πολίτη στην ιερή υποχρέωση της άμυνας της χώρας του. Το θέμα είναι: Μπορούμε να έχουμε μια χρήσιμη θητεία η οποία να μετατραπεί σε ευκαιρία για τον οπλίτη και σε ευκαιρία για τις Ένοπλες Δυνάμεις; Η οποία σε εθελοντική βάση μάλιστα να μετακαλεί τον οπλίτη σε τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να μπορεί ο ελληνικός στρατός να έχει την κρίσιμη μάζα που χρειάζεται».
Βρίσκεται η Ελλάδα στη σωστή πλευρά της Ιστορίας;
«Νομίζω ναι», απάντησε ο ΥΕΘΑ. «Και τις βασικές επιλογές η κοινωνία τις στήριξε. Το ζήτημα για τη χώρα έχει να κάνει κατ’ αρχάς, με τη σχέση με την υπερδύναμη. Εκεί οι συμφωνίες που υπεγράφησαν είναι συμφωνίες που επέτρεψαν στη χώρα να έχει μια υπεροχή τουλάχιστον στον αέρα. Υπεροχή αποτρεπτική, γιατί η Ελλάδα δεν έχει καμία πρόθεση, δεν διεκδικεί οτιδήποτε από την Τουρκία…».
Υπογράμμισε ότι η Ελλάδα, ως μικρή χώρα, διεκδικεί να έχει το τεχνολογικό πλεονέκτημα. Δεν μπορεί όμως να βασίζεται μόνο στις συμφωνίες με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, ούτε στη συμφωνία με τα Εμιράτα, ούτε στη συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία, ούτε στις συμφωνίες με την Αίγυπτο…
«Προσπαθούμε να χτίσουμε αυτάρκεις και αυτόνομες Ένοπλες Δυνάμεις, απέναντι σε πάρα πολλές προκλήσεις που έρχονται και δεν είναι μόνο αμιγώς στρατιωτικές. Έχουν να κάνουν και με τον ηλεκτρονικό πόλεμο, έχουν να κάνουν και με τη δυνατότητα παρεμβολών στις επικοινωνίες, έχουν να κάνουν με πάρα πολλά πράγματα», είπε.
Το NATO, η Τουρκία και οι «ίσες αποστάσεις»
Ο ΥΕΘΑ ρωτήθηκε για τις ίσες αποστάσεις που κρατάει το NATO ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία και την αντιμετώπισή του απέναντι στην Άγκυρα, όταν εκείνη παρανομεί.
«Το ΝΑΤΟ πρέπει να αντιληφθεί δύο πράγματα στην εξέλιξή του. Πρώτον, ότι είναι μια Συμμαχία αξιών. Δεν είναι μόνο μία Συμμαχία κρατών. Δεν είμαι βέβαιος ότι το έχει καταλάβει απολύτως. Αντίθετα, στην προσπάθειά του να εξευμενίσει την Τουρκία ή να κρατήσει την Τουρκία εντός των ορίων της Συμμαχίας, ανέχεται ιστορικά συμπεριφορές που είναι στα όρια του απαράδεκτου».
Σχετικά με το αν η Τουρκία πρέπει να παραμείνει στη Συμμαχία, ο κ.Δένδιας είπε: «Δεν θα ήθελε η Ελλάδα να είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του Δυτικού κόσμου απέναντι σε μία φονταμενταλιστική ισλαμική χώρα δίπλα της, η οποία θα πηγαίνει από κρίση σε κρίση, από πρόβλημα σε πρόβλημα και από σύγκρουση σε σύγκρουση. Δεν είμαστε προκατειλημμένοι έναντι της Τουρκίας. Βεβαίως, το ότι δεν είμαστε έτοιμοι να συμφωνήσουμε σε διεκδικήσεις που είναι πολλές φορές και πέραν της λογικής, όχι μόνο πέραν του δικαίου, αυτό είναι αυτονόητο. Ποιος άνθρωπος στα συγκαλά του θα συμφωνούσε με το Τουρκο – Λυβικό μνημόνιο; Ποιος άνθρωπος στα συγκαλά του θα δεχόταν ότι τα ελληνικά νησιά κάθονται επί τουρκικής υφαλοκρηπίδας;».
Η επίσκεψη Ερντογάν στην Αίγυπτο
«Η υπογραφή της Ελληνο – Αιγυπτιακής συμφωνίας είναι η απάντηση του Δικαίου απέναντι στο παράλογο που συνιστά το Τουρκο – Λιβυκό μνημόνιο…», είπε ο κ.Δένδιας, αναφερόμενος στο πόσο η επίσκεψη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αίγυπτο μετά από 12 χρόνια, και η βελτίωση των σχέσεων με τον πρόεδρο Φατάχ Αλ Σίσι, μπορεί να επηρεάσει τις σχέσεις Αθήνας – Καΐρου.
«Και οι κατανοήσεις τους με την Αίγυπτο είναι σαφέστατες. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να καλλιεργήσουν σχέσεις με την Τουρκία, ποτέ εμείς δεν το βλέπουμε ανταγωνιστικά ή αποκλειστικά. Αλλά πρέπει να ξέρουν πάντα ότι οι πρώτοι, ειλικρινείς και διαρκείς φίλοι τους είναι η Ελλάδα».
«Αλώβητη» η Ελλάδα στις κοσμογονικές αλλαγές τα τελευταία 30 χρόνια
«Φτάσαμε πολύ κοντά στο να υποστούμε τεράστια ζημιά και θα τους πω το χρονικό σημείο. Εάν είχε παραμείνει η Μουσουλμανική Αδελφότητα στην ηγεσία τους Αιγύπτου και είχε υπογράψει η Αίγυπτος με την Τουρκία – τους ήταν πάρα πολύ κοντά – ανάλογο εξάμβλωμα τους το Τουρκο – Λιβυκό μνημόνιο, τότε η Ελλάδα θα ήταν σε δυσχερέστατη θέση. Δεν αντιμετωπίζονται οι κίνδυνοι εντός των συνόρων τους μόνο. Πρέπει να έχουμε γρήγορα αντανακλαστικά και σχέσεις με την ευρύτατη, όχι την ευρύτερη περιοχή τους…», είπε χαρακτηριστικά ο κ.Δένδιας.
«Ζωτικός χώρος της Ελλάδας είναι και η υποσαχάρια Αφρική, και όχι μόνο για το μεταναστευτικό. Αλλά το μεταναστευτικό είναι κάτι το οποίο ο καθένας μπορεί να καταλάβει ότι μπορεί να δημιουργήσει μία κρίση στην Ελλάδα», τόνισε.
Οι προσωπικοί στόχοι του ΥΕΘΑ
Ερωτώμενος για το ποια είναι αυτά τα οποία φεύγοντας από το Υπουργείο θα ήθελε οπωσδήποτε να τα έχει κάνει, γιατί έτσι θα νιώθει ότι έχει εκπληρώσει το χρέος του απέναντι τους Ένοπλες Δυνάμεις και άρα στη χώρα, ο Νίκος Δένδιας είπε: «Θέλω να έχουμε προχωρήσει πάρα πολύ στην ατζέντα 2020 – 2030. Δηλαδή να έχει αλλάξει η δομή, όχι κατ’ ανάγκη να έχουν παραγγελθεί, αλλά επιλεγεί οι τύποι των οπλικών συστημάτων υπό ευρεία έννοια. Όχι μόνο αεροπλάνα και πλοία, αλλά και αυτόνομα συστήματα και να υπάρχουν δυνατότητες παραγωγής και συντήρησής τους. Να υπάρχει δηλαδή ολόκληρο το οικοσύστημα καινοτομίας που χρειάζεται για να υποστηρίξει σύγχρονες ένοπλες δυνάμεις. Και τους να έχει δημιουργηθεί μία εφεδρεία η οποία να μπορεί να ενισχύσει τον στρατό, το στράτευμα συνολικά, τις ώρες της κρίσης αλλά και στην ειρήνη».
Για την τελευταία πρόκληση των Τούρκων απέναντι τους Καλύμνιους ψαράδες στα Ίμια
«Τη Συνθήκη της Λωζάνης και όλες τις συνθήκες μπορούν να τις διαβάζουν εύκολα οι Τούρκοι και εμείς, το πώς ό,τι είναι πέρα από τρία μίλια είναι ελληνικό το ξέρουν πάρα πολύ καλά, και το ξέρουμε και εμείς. Άρα προσπαθούν να δημιουργήσουν θέμα νησιών για να έχουν μία δεύτερη γραμμή άμυνας στην απολύτως έωλη πρώτη γραμμή τους άμυνας, ότι τα νησιά δεν δικαιούνται Υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Δημιουργούν δηλαδή και μία δεύτερη αμφισβήτηση, η οποία δεν μπορεί να γίνει παραδεκτή», κατέληξε ο ΥΕΘΑ κ.Δένδιας.