Αρσένης : «το όραμα της Ευρώπης θόλωσε»

Ξεκίνησαν σήμερα οι εργασίες της διημερίδας «Εξοδος απο την κριση.Προκληση της Εναλλακτικής Πορείας,» που συνδιοργάνωνουν το Ινστιτούτο Ερευνών και Πολιτικής Στρατηγικής (ΙΝΕΡΠΟΣΤ) και το Levy Economics Institute της Νεας Υόρκης.
Την εναρξη της διημερίδας κήρηξαν ο Προεδρος του ΙΝΕΡΠΟΣΤ κ. Γεράσιμος Αρσένης και ο Πρόεδρος του Levy Economics Institute Δημήτρης Παπαδημητρίου, τονίζοντας οτι σκοπός της διημερίδας είναι να ανιχνευτεί η δυνατότητα εναλλακτικής Ευρωπαικής πορείας πέραν της σκληρής λιτότητας που εφαρμόζεται εδώ και χρόνια.

Συγκεκριμένα, ο κ. Αρσένης υποστήριξε μεταξύ άλλων οτι «το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης… εχει θολώσει διοτι καταλύεται η ισοτιμία των μελών. Η Ευρωπαική Ενωση αρχίζει να παίρνει τα χαρακτηριστικά μιας Γερμανικής Ευρώπης.

Τόνισε οτι «ενώ ο παλιός κόσμος γκρεμίζεται, αρνείται να παραχωρήσει τη θέση του σε κάτι καινούργιο. Ανοιχτός δρόμος δεν υπάρχει. Θα τον ανοίξουμε εμείς με τη δική μας περπατησιά.» Είπε ο κ. Αρσένης οτι η Ευρώπη πρεπει ΄να ξαναγίνει χώρος αλλυλεγγύης και ισότιμης συνεργασίας των μελών. Το βάρος για να επιτευχθεί αυτό πέφτει στους ώμους των προοδευτικών δυνάμεων.
Ο κ. Αρσένης τόνισε επίσης οτι η «συστημικη κρίση που μαστίζει την Ευρώπη θα έχει αναπόφευκτα και γεωπολιτικές συνέπειες γι’αυτο δεν μπορούμε να αμελήσουμε το ρόλο μας στη διεθνή σκακιέρα.»

«Η αλληλοεξάρτηση οικονομία-εθνικά θέματα διαμορφώνει σ΄άυτη τη συγκυρία το περιεχόμενο του νέου πατριωτισμού,» ειπε χαρακτηριστικά ο κ. Αρσένης.

Η διεθνής κρίση του 2007 επέδραμε στην Ελλαδα, οταν η οικονομία βρισκόταν ήδη αντιμέτωπη με σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα, που οφείλονταν σε λανθασμένες πολιτικές επιλογές. «Δεν ήταν μόνο η οικονομία μας αδύναμη να αντισταθεί στην κρίση. Ηταν και η πολιτική μας ηγεσία που βρέθηκε ανέτοιμη να σηκώσει το βάρος των διαπραγματεύσεων,» τόνισε ο κ. Αρσένης. «Χάσαμε δύο ευκαιρίες να εξασφαλίσουμε μια στέρεη βάση για έξοδο απο την κρίση. Θα μπορούσαμε να πετύχουμε μια δέσμη μέτρων ανάλογη μ’αυτή που εφαρμόστηκε το 1953 για το γερμανικό χρέος και στην οποία βασίστηκε το λεγόμενο γερμανικό θαύμα.»

Η λύση που μηχανεύονται οι αρχιτέκτονες του δόγματος Μέρκελ, είπε ο κ. Αρσένης, «αναφέρεται σ’ένα σχέδιο νέου καταμερισμού εργασίας μέσα στην Ευρώπη, οπου η Ελλάδα και άλλες χώρες του Νότου θα αποτελέσουν το φθηνό εργατικο περίγυρο του Βορρά, κυρίως της Γερμανίας και όπου ξένες επιχειρήσεις θα λειτουργούν επικερδώς, αφου πρώτα εξαγοράσουν τον ελληνικό πλούτο σε εξευτιλιστικές τιμές.»

Το διακύβευμα, είπε, «δεν είναι μόνο οικονομικό, αφορά το μέλλον της χώρας. Για μας η εξίσωση λυνεται με αυξηση παραγωγής και στήριξη του κοινωνικού κράτους.»
Προυπόθεση για όλα αυτά, είπε ο κύριος Αρσένης, είναι «να αποβάλλουμε το φοβικό σύνδρομο που έχει μπει στο πετσί μας απο τη θεραπεία σοκ που εχουμε υποβληθεί απο τη μνημονιακή προπαγ’ανδα. Να αναπτύξουμε συμμαχίες μέσα στην Ευρώπη και τέλος, να δημιουργήσουμε αρραγές κοινωνικό μέτωπο, αποφασιμενο να δώσει τη μαχη για μια καλύτερη πατρίδα.»

ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΡΑΓΑΣΑΚΗΣ, ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΣΥΡΙΖΑ
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Δραγασακης στους ορατούς κινδύνους της μνημονιακής πολιτικής, τονίζοντας την ανάγκη νέου υποδείγματος εξόδου της κρίσης. «Επιβεβαιώνεται αυτό που απο την αρχή ηταν γνωστό: oτι η θεραπεία αποδείχθηκε πιο καταστροφική απο την ίδια την αρρώστια.»

Δύο ειναι οι ορατοι κίνδυνοι, είπε. Ο πρώτος «ειναι η οικονομική παράλυση και κοινωνική καταστροφή να πάρουν μεγαλύτερες και τελικά ενεξέλεγκτες διαστάσεις. Ο δεύτερος ειναι η σημερινή έκτακτη υποτίθεται καταστάση να μετεξελιχθεί σε μια διαρθρωτική κρίση διαρκείας, πολλών ετών και δεκαετιών.» Αναγκαία κατα συνέπεια ειναι ‘η αλλαγή πορείας, η ρήξη με τη στρατηγική των μνημομίων και εφαρμογη μιας νέας πολιτικής.»

Είπε χαρακτηριστικά : «Η δραματικότητα των συνθηκών μας επιβάλλει να αναζητήσουμε ‘κοινούς τόπους με κριτηριο τις ανάγκες του σήμερα και αύριο, και όχι τις διαφορές ή τις προκαταλήψεις του παρελθόντος.» Απο τους κοινούς τόπους που έθεσε, ιδιαίτερη σημασία εδωσε ο κυριος Δραγασάκης στην «υπεράσπιση και διευρύνση της δημοκρατίας ως θεμελιώδη προυπόθεση για δημοκρατική έξοδο απο τη κρίση.» Σήμερα όπως είπε, επιβάλλεται «μια βαθιά αντιδημοκρατικη αυτοκρατορικη λογική που επιβαλλεται απο τους δανειστές και την Ευρωπαικη Ενωση με τη μορφή μιας εποπτειας που θυμιζει αποκιακες εποχές. Τεσσερις δεκαετιες μετα την πτωση της δικτατοριας βρισκομαστε ξανα στην αναγκη να υπερασπιστούμε τη Δημοκρατία ως προυπόθεση για την εξοδο απο την κρίση.»

Αλλος κοινός τόπος, τονισε ο κυριος Δραγασακης ειναι «ο αναγκαιος διαλογος για την δημιουργια νέου υποδειγματος οικονομικου, κοινωνικου και αξιακου που θα αποτελεσει την βιωσιμη απαντηση στην κριση, βαζοντας ταυτοχρονο βαση πανω στην οποια θα μπορέσουμε να ανοικοδομήσουμε μια νέα κοινωνία αλλυλεγγύης, ισότητας και δικαιοσύνης.»
Ο ξεσηκωμος των λαών της Ευρωπης, τελος, ειπε ο κ. Δραγασάκης, εναντια στη λιτοτητα και την Γερμανικη ηγεμονία, ειναι μια διαδικασια που ειναι ακομη στην αρχη. «Τωρα αποκτά αμετάκλητη δυναμική.»

Δημητρης Παπαδημητριου, Πρόεδρος του Levy Economics Institute
Επισημαίνοντας τις αδυναμίες της Ευρωπαικής Νομισματικης Ενωσης, ο κ. Δημητρης Παπαδημητριου, Πρόεδρος του Levy Economics Institute, τόνισε την αναγκη «επιθετικής αναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου» προκειμενου να δοθει νεα ωθηση στην ανάπτυξη. Το κοστος, όπως είπε, «αυτης της πολυ-τιμουμενης πολιτικης λιτοτητας για την οποία η κυβέρνηση ειναι τόσο περήφανη, θα ειναι δυσβάστακτο και ηθικά ανεπιτρεπτο.» Απο τις μεγαλύτερες προκλησεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, ειπε ο κ. Παπαδημητρίου, ειναι η στροφή της στην ανάπτυξη και η αναχαίτηση της ανεργίας που εκτιμάται οτι θα περάσει το 30% μεχρι το τέλος του έτους. Στην προσκληση αυτή, οπως είπε ο κ. Παπαδημητρίου, σημαντικό ρόλο πρεπει να παίξει το κράτος. «Η επανεκκίνηση της οικονομίας και της ανάπτυξης απο τον ιδιωτικό τομεα χρειάζεται σημαντική συμβολή απο μεγάλες επιχειρήσεις και τεράστια κεφάλαια,» που δεν υπαρχουν στην περίπτωση της Ελλάδας λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος απο ξενους επενδυτές. «Μονο ενα πλάνο τυπου σχεδιο Μarshall μπορεί να βγάλει την Ελλάδα απο την ύφεση,» είπε χαρακτηριστικά, εκτιμόντας πως το κόστος τέτοιας δράσης θα πρέπει να ανέρχεται στα 40 με 50 δις. Ευρω.

Dani Rodrik, JFK School of Government, Harvard University
Ο Καθηγητής του Παν. Χάρβαρντ Ντ. Ρόντρικ, τόνισε ότι η συνταγή της μονόπλευρης λιτότητας και του αποπληθωρισμού που ακολουθείται στην Ελλάδα αποτελεί τραγωδία για τη χώρα, επισημαίντας ότι αυτό που λείπει από το πρόγραμμα που σήμερα εφαρμόζεται είναι η στρατηγική ανάπτυξης και οικονομικής ανάκαμψης. Άσκησε κριτική στην πολιτική της Καγκελαρίου Μέρκελ, λέγοντας ότι παρουσίασε το πρόβλημα της Ελλάδας ως ένα «ηθικό παιχνίδι» μεσω του οποίου θέλησε να τιμωρήσει τους «σπάταλους» Έλληνες έναντι των «δουλευταράδων» Γερμανών ψηφοφόρων της.
Ο Καθηγητής Ρόντρικ είπε ότι αν δεν αλλάξει στρατηγική το πρόγραμμα, τότε θα χαθεί μία ολόκληρη γενιά στην Ελλάδα, ενώ καυτηριάζοντας τις επιλογές της Ε.Ε. και του ΔΝΤ είπε χαρακτηριστικά ότι «πολύ φοβάμαι ότι μέχρι να ανακτήσει πλήρως την ανταγωνιστικότητά της η Ελλάδα, η ανεργία θα φτάσει στο 44%, στου νέους δε το 100%».
Υποστήριξε ότι οι προώθηση μεταρρυθμίσεων είναι μεν αναγκαίες, αποδίδουν όμως μεσο-μακροπρόθεσμα και σίγουρα δεν αποτελούν το αντίδοτο για την οικονομική ανάκαψη. Τόνισε τέλος ότι χρειάζονται μέτρα προκειμένου να στηριχθεί η εγχώρια ζήτηση, η οποία έχει καταρρεύσει, και προς αυτό πρέπει να συντελέσουν ευρωπαϊκοί επενδυτικοί πόροι, καθώς και πόροι για προγράμματα στηριξης της εργασίας. 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ, Καθηγητής Οικονομικής Επιστήμης Πανεπιστημίου Αθηνών
Πρότεινε τέσσερις βασικούς άξονες πάνω στους οποίους στηρίζεται λύση κατά την άποψη του:
1. Να αναλάβει το ESM την άμεση χρηματοδότηση των τραπεζών, με παράλληλη μεταβίβαση των μετοχών τους σε αυτό και χωρίς τη διαμεσολάβηση των κρατών μελών.
2. Μεταβίβαση ενός μεγάλου κομματιού του χρέους των κρατών μελών της Ευρωζώνης, και συγκεκριμένα αναφέρομαι στο κατά Maastricht νόμιμο χρέος του 60% του ΑΕΠ, στην ΕΚΤ η οποία θα πάρει αυτό το χρέος και θα το διαχειρίζεται κεντρικά, είτε όπως λέει ότι θα πράξει με το OMP, είτε μέσω της έκδοσης δικών της ομολόγων, όπως προτείνω τρία χρόνια τώρα.
3. Ένα πανευρωπαϊκό επενδυτικό πρόγραμμα ανασυγκρότησης, δηλαδή ένα ευρωπαϊκό New Deal, που δεν θα περνάει όμως ούτε από τις Βρυξέλλες, όπως τα ΕΣΠΑ, ούτε από τις Κυβερνήσεις των κρατών μελών, αλλά το οποίο θα το διαχειρίζεται μόνη της η ΕΤΕπ.
4. Δημιουργία κοινού Ευρωζωνικού συστήματος ελάχιστων συντάξεων και επιδομάτων ανεργίας.

Βeatriz Talegόn, ΓΓ International Union of Socialist Youth
Είπε οτι «δεν μπορούμε να περιμένουμε το μέλλον. Το μέλλον ήδη μας ξεπέρασε.» Οτι, η συμμχία του Νότου ειναι αναγκαία και ‘δέν ειναι δυνατόν να χορεύουμε με τον καπιταλισμό.» Πρεπει να ξεπεράσουμε τον καπιταλισμό «ως ενδειξη ανάπτυξης και προόδου.»