O ΥΕΘΑ κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος απηύθυνε ομιλία σήμερα Πέμπτη 6 Απριλίου 2023, κατά τη συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής με θέμα: «Κύρωση του Μνημονίου Συμφωνίας (ΜοΑ) μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Οργανισμού Επικοινωνιών και Πληροφορικής του NATO (NCIO) εκπροσωπούμενου από την Υπηρεσία Επικοινωνιών και Πληροφορικής του NATO (Υπηρεσία NCIA) όσον αφορά στη συνεργασία σε δραστηριότητες συσκέψεων, διοίκησης, ελέγχου, επικοινωνιών, πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης (C4ISR Activities)».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Κυρίες και κύριοι, σπεύδω γρήγορα-γρήγορα να μπω στο κομμάτι της απάντησης κάποιων ερωτημάτων, που δεν έχουν βέβαια σχέση με τη συζήτηση και την υπό κρίση συμφωνία που κυρούται εδώ από το Σώμα, αλλά ασφαλώς ως ζητήματα της επικαιρότητας πρέπει να δώσουμε κάποιες απαντήσεις. Και να πω ευθύς αμέσως ότι δεν εκπροσωπώ βέβαια τον επενδυτή, ούτε έχω άμεση αρμοδιότητα την επαφή με τους επενδυτές για την προσέλκυση επενδύσεων, όμως αυτό που μπορώ να δηλώσω ξεκάθαρα είναι ότι το Πολεμικό Ναυτικό και διά του Πολεμικού Ναυτικού το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, πάντα θα έχει απασχόληση για τα ναυπηγεία, ασφαλώς και για τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά.
Αύριο ενημερώνω το Σώμα για την πορεία του προγράμματος εκσυγχρονισμού μέσης ζωής των τεσσάρων φρεγατών κλάσης ΜΕΚΟ. Σε ελληνικά ναυπηγεία θα γίνει αυτός ο εκσυγχρονισμός ή μάλλον δύο τα υποψήφια, ο Σκαραμαγκάς έχει ήδη ασχοληθεί με φρεγάτες, άρα έχει πολύ σημαντικές πιθανότητες να αναλάβει και αυτό το πρόγραμμα. Έχουμε πει ευθαρσώς ότι στην αμέσως επόμενη μεγάλη απόφαση περί τα εξοπλιστικά για το Πολεμικό Ναυτικό, δηλαδή αυτή που έχει να κάνει με πρόσκτηση κορβετών -τρία συν ένα τα πλοία αυτά, τρία με εναλλακτική ένα ακόμα- ασφαλώς και απαραίτητη προϋπόθεση που βάζει η Ελληνική Κυβέρνηση είναι η ναυπήγηση σε ελληνικό ή ελληνικά ναυπηγεία.
Εάν κατά πάσα πιθανότητα η πρώτη κορβέτα, όταν αρχίσει να υλοποιείται αυτό το πρόγραμμα, ναυπηγηθεί στο εξωτερικό, είτε στη μία χώρα είτε στην άλλη από τις δύο υποψήφιες μέχρις ότου να ετοιμαστούν τα ναυπηγεία για να μπορέσουν να υποδεχθούν και να εκτελέσουν αυτής της εμβέλειας το ναυπηγικό έργο, τα υπόλοιπα πλοία θέλουμε και απαιτούμε να ναυπηγηθούν σε ελληνικά ναυπηγεία.
Τα υποβρύχια συντηρούνται στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά γιατί το προσωπικό έχει ικανότητα, δεξιότητες και τεχνογνωσία για να κάνει αυτή τη συγκεκριμένη, πολύ σημαντική δουλειά. Θα συνεχιστεί αυτή η σημαντική δουλειά. Ήδη το Πολεμικό Ναυτικό μπροστά -δεν ξέρω πόσο μπροστά αλλά στο μέλλον- προτάσσει και εκσυγχρονισμό μέσης ζωής των υποβρυχίων. Είναι ένα από τα προγράμματα που απασχολήσουν προφανώς μία επόμενη Κυβέρνηση αλλά έρχονται και αυτά ως απαίτηση του Πολεμικού Ναυτικού. Και υπάρχουν βέβαια και οι άλλες εργασίες συντήρησης πλοίων του Στόλου. Επομένως το μόνο σίγουρο για το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας είναι ότι πάντα θα θέλουμε τα ναυπηγεία, οι εργαζόμενοι στον Σκαραμαγκά, αντιστοίχως και στην Ελευσίνα, να έχουν δουλειά.
Αλλά θέλω να θυμηθείτε, επίσης, πού βρίσκονταν μέχρι τώρα αυτά τα ναυπηγεία. Βρίσκονταν στο πουθενά και πήγαιναν στο πουθενά. Τα δε Ναυπηγεία Σκαραμαγκά είχαν πτωχεύσει, βρίσκονταν υπό καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης. Πεθαμένα! Λοιπόν, η έλευση του επενδυτή τα ανέστησε εκ νεκρών και υπάρχει μία προοπτική, η οποία δημιουργεί ενδεχομένως ερωτηματικά, ευλόγως και κάποιες ανασφάλειες για το μέλλον, τι θα κάνει ακριβώς ο επενδυτής, θα τους χρειαστεί όλους τους εργαζόμενους;
Ήδη κάποιοι από το εργατικό προσωπικό έχουν μπει σε ένα καθεστώς αποχώρησης μέσω, ας πούμε, ενός προγράμματος εθελουσίας. Όμως, το σίγουρο είναι ότι ή εγώ τουλάχιστον δεν έχω καμία αμφιβολία ότι ο οποιοσδήποτε επενδυτής, αυτός ο επενδυτής, προτάσσει και το ναυπηγικό έργο. Δεν θέλει δηλαδή να μετατρέψει τα ναυπηγεία σε μία άλλη παραγωγική μονάδα που δεν ασχολείται με το ναυπηγικό έργο. Θέλει να το κάνει αυτό.
Ξέρετε ότι αυτή τη στιγμή απασχολούνται με ατομικές συμβάσεις οι εργαζόμενοι στο ναυπηγείο Σκαραμαγκά. Χθες μάλιστα βρισκόμουν στη Βουλή, ήρθα σε τηλεφωνική επικοινωνία με εκπρόσωπο του Σωματείου και τους είπα ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση και εγγυώμαι εγώ προσωπικά ότι δεν θα καταγγελθούν οι ατομικές συμβάσεις εργασίας από το Πολεμικό Ναυτικό διότι υπάρχει δουλειά. Αρκεί να προσέλθουν οι εργαζόμενοι να εργαστούν, κάποιοι από αυτούς στα ναυπηγεία, κάποιοι στο ναύσταθμο.
Δεν σημαίνει ότι όσοι πάνε στο Ναύσταθμο χάνουν το δικαίωμα της επόμενης μέρας στα ναυπηγεία. Ασφαλώς και δεν σημαίνει αυτό. Αλλά εφόσον το Ναυτικό έχει δουλειά να δώσει, κάτι το οποίο εν πάση περιπτώσει αυτή τη στιγμή διευθετείται με αυτό το σύστημα των ατομικών συμβάσεων, αύριο ενδεχομένως και με συμβάσεις με τα ναυπηγεία υπό το νέο ιδιοκτησιακό καθεστώς, σίγουρα το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και το Πολεμικό Ναυτικό θα θέλει τα ναυπηγεία να είναι ζωντανά, ενεργά και λειτουργικά προς όφελος του Πολεμικού Ναυτικού και των Ενόπλων Δυνάμεων.
Από εκεί και πέρα, μπαίνοντας λίγο στην ουσία αυτών που συζητούμε σήμερα. Άκουσα τις γνωστές αντιρρήσεις για το ΝΑΤΟ, τη σκοπιμότητα του να είμαστε στο ΝΑΤΟ κλπ. Το ΝΑΤΟ είναι μια ομπρέλα που παρέχει ασφάλεια στα Κράτη-Μέλη του. Όποιος νομίζει ότι τα πράγματα έχουν αλλιώς, εκλογές έχουμε ας βγει στον ελληνικό λαό να πει ότι στο πρόγραμμά μας εμείς αν μάς ανατεθεί η εμπιστοσύνη να κυβερνήσουμε θα βγάλουμε τη χώρα από το ΝΑΤΟ και θα την αποσύρουμε από αυτή τη συμμαχία και τελειώσαμε. Τουλάχιστον το ΚΚΕ ευθαρσώς παίρνει αυτή τη θέση, θα αξιολογηθεί.
Από εκεί και πέρα όμως, εχθές και μάλιστα είχαμε μια ομάδα εδώ μαθητών από φιλανδικό σχολείο που παρακολουθούσαν τη συζήτηση, ήμουν εκείνη την ώρα στην Ολομέλεια και καλωσορίζοντας τους μαθητές από τη Φιλανδία καλωσόρισα και τη Φιλανδία στο ΝΑΤΟ, εχθές έγινε αυτή η τελετή που επισημοποιεί την είσοδο αυτής της χώρας σε αυτό τον οργανισμό τον διεθνή που παρέχει ασφάλεια.
Γιατί έγινε αυτό; Γιατί έσπευσαν οι Φιλανδοί υπό το τρέχον γεωπολιτικό καθεστώς να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ; Διότι έτσι αισθάνονται πιο ασφαλείς ως χώρα απέναντι στις απειλές τις γεωπολιτικές, τις τρέχουσες, την Ουκρανία από τη Ρωσία κλπ. Γιατί έρχονται όλοι; Και οι Σουηδοί ακολουθούν και αν ξεπεραστούν όλες οι αντιρρήσεις ή όποιες αντιρρήσεις όποιων έχουν αντιρρήσεις εντός της συμμαχίας, σύντομα και η Σουηδία θα αποτελέσει ένα ακόμα μέλος του ΝΑΤΟ.
Γιατί όλοι αυτοί σπεύδουν, γιατί έσπευσαν με τέτοια αγωνία αν θέλετε οι πρώην «ανατολικές» χώρες και σήμερα αποτελούν τους πιο φανατικούς υποστηρικτές της ασφάλειας που παρέχει το ΝΑΤΟ; Ετοιμάζονται για να επιτεθούν σε οποιονδήποτε εχθρό στο πλαίσιο ενός νέου Παγκοσμίου Πολέμου; Όχι! Ανασφαλείς αισθάνονταν και τώρα κάτω από την ομπρέλα του ΝΑΤΟ αισθάνονται ασφαλείς.
Και μια που μιλάω για ομπρέλες, να σας διαβάσω μπαίνοντας με αυτό τον τρόπο στην ουσία της συζήτησης, νομίζω θα φτάσει ο χρόνος, διαβάζω το προοίμιο του κειμένου της συμφωνίας. «Τα μέρη, γράφει, συμφωνούν να εγκαθιδρύσουν ένα μνημόνιο-ομπρέλα (ένα γενικό πλαίσιο δηλαδή περί αυτού πρόκειται) που περιγράφει τα πεδία συνεργασίας σε δραστηριότητες C4ISR». Τα αρχικά, τα περιέγραψα εχθές. «Και να εγκαθιδρύσει αργότερα σε μεταγενέστερο χρόνο εν συνεχεία τεχνικές διευθετήσεις στη συμφωνία, το follow on εν συνεχεία», άρα οι τεχνικές διευθετήσεις και συμφωνίες επί αυτού ζητουμένου της ασφάλειας των πληροφοριών που θα εγκαθιδρυθούν αργότερα κατόπιν συμφωνίας μεταξύ των μελών. Σήμερα ψηφίζουμε την ομπρέλα, συμφωνούμε ή διαφωνούμε επί της κύρωσης αυτής της Συμφωνίας που περιγράφει την ομπρέλα, το γενικό πλαίσιο δηλαδή.
Άρα όποιος θέλει αυτού του είδους υπηρεσίες από το ΝΑΤΟ πρέπει να συνάπτει αυτού του είδους τις συμφωνίες. Όσες χώρες της Συμμαχίας δέχονταν ή δέχονται υπηρεσίες επικοινωνιών, πληροφορικής, ασφάλειας των πληροφοριών, έχουν υπογράψει παρόμοιες συμφωνίες με αυτόν τον οργανισμό την NCIA την Υπηρεσία δηλαδή τη σχετική του ΝΑΤΟ. Και η ασφάλεια, ξέρετε, δεν είναι κάτι το οποίο είναι στον αέρα ή διακινδυνεύεται δι’ αυτής της συμφωνίας, εξασφαλίζεται μέσω του φυσικού και λογικού διαχωρισμού των εθνικών διαβαθμισμένων δικτύων πληροφοριών από τα αντίστοιχα δίκτυα της Συμμαχίας.
Υπάρχουν συστήματα κρυπτασφάλειας, δεν είναι οποιαδήποτε διακίνηση πληροφορίας που άπτεται της Εθνικής Ασφάλειας της Εθνικής Άμυνας άμεσα προσβάσιμη σε όποιον θέλει μέσω του ΝΑΤΟ. Υπάρχουν διαδικασίες ασφαλώς πολύ συγκεκριμένες, πολύ εξειδικευμένες τεχνικές, που αυτό το εξασφαλίζουν. Ξέρετε πολύ καλά, είστε έμπειρα μέλη της Αντιπροσωπείας, ότι τέτοιου είδους τεχνικές συμφωνίες καλούμεθα να κυρώσουμε αρκετά συχνά, εδώ στη Βουλή. Δεν πρόκειται λοιπόν για κάτι το οποίο θα τινάξει στον αέρα όλο το σύστημα της ασφάλειας των πληροφοριών.
Πρόκειται για κάτι το οποίο το διευθετεί τεχνικά. Και μάλιστα αν θέλουμε να μπούμε και σε επίπεδο σύγχρονων προκλήσεων ασφαλείας, μια που ετέθη και το θέμα του γιατί τώρα άλλαξαν τα πράγματα από τότε που υπεγράφη αυτό στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, θα μπορούσα να επιχειρηματολογήσω ότι τώρα είναι πιο επιτακτική η ανάγκη διότι εκτός από τις συμβατικές προκλήσεις ασφαλείας υπάρχουν και οι υβριδικές και μία πολύ βασική υβριδική πρόκληση ασφαλείας είναι αυτή που έχει να κάνει με την κυβερνοασφάλεια, την διακίνηση ψευδών ειδήσεων, ψευδών πληροφοριών, την ασφάλεια γενικά της πληροφορίας και ξέρουμε πολύ καλά πώς διακινδυνεύεται ή πώς προσβάλλεται αν θέλετε αυτή η κατάσταση. Στο πλαίσιο λοιπόν αυτό εντάσσεται αυτή η συμφωνία.
Κλείνω με κάποια πολύ περιγραφικά στοιχεία που άλλωστε είπαμε και χτες. Τα όποια ζητήματα διαφάνειας των συμβάσεων εξασφαλίζονται λύνονται με τον εξής τρόπο: Η όποια προμήθεια γίνεται μέσω του NCIO του οργανισμού δηλαδή ή της NCIA δηλαδή της Υπηρεσίας αυτού του οργανισμού που συμβάλλεται εδώ, θα ακολουθήσει τη διαδικασία ενεργοποίησης του προγράμματος. Άρα θα περάσει από την αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή κι εκεί αυτή θα γνωμοδοτήσει αντίστοιχα.
Επομένως, διά αυτής της οδού θα έλεγα ότι προβάλλονται, μάλλον εξασφαλίζονται οι εγγυήσεις της διαφάνειας. Δεν θα αποκτούμε «γουρούνι στο σακί», για να πω πολύ σχηματικά, χωρίς το Σώμα να μην έχει καμία άποψη επ’ αυτού. Βέβαια τα στοιχεία είναι πολύ τεχνικά. Καθορίζονται ως αντικείμενο στη συμφωνία αυτή, επαναλαμβάνω, οι όροι, οι διαδικασίες και οι λεπτομέρειες που διέπουν την παροχή υπηρεσιών για την υποστήριξη συστημάτων, συσκέψεων, διοίκησης, ελέγχου, επικοινωνίας, τα 4 “C”, πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης, ISR, εκ μέρους της υπηρεσίας επικοινωνιών και πληροφορικής του ΝΑΤΟ προς τη χώρα μας. Αποτυπώνονται οι όροι για την ασφάλεια των υλικών, των συστημάτων και των πληροφοριών. Συνεπεία όλων αυτών διασφαλίζονται τα οφέλη από το εν λόγω μνημόνιο για τη χώρα.
Σταχυολογώ, κλείνοντας, τα οφέλη αυτά είναι:
1ον) Προκύπτει ένα θεσμικό πλαίσιο με το οποίο θα καθορίζονται οι διοικητικές, διαδικαστικές, οικονομικές και τεχνικές λεπτομέρειες παροχής των υπηρεσιών καθώς και οι συμβατικές υποχρεώσεις των συμβαλλομένων.
2ον) Καθορίζονται αρμόδιοι παρακολούθησης κάθε αυτοτελούς έργου που θα εκτελούν λεπτομερή απογραφή παρεχομένων υπηρεσιών και επιβεβαίωση κάθε τιμολόγησης έτσι ώστε να μην προκύπτουν περιπτώσεις τιμολόγησης υπηρεσιών που δεν παρέχονται.
3ον) Παρέχεται η δυνατότητα για χρησιμοποίηση αναπτυγμένων προϊόντων της NCIA σε ελληνικά συστήματα Εθνικής Άμυνας, άρα εδώ σε αυτό το σημείο μπορούμε να έχουμε και αναβάθμιση των σχετικών συστημάτων ασφάλειας στη διακίνηση των πληροφοριών.
4τον) Παρέχεται η δυνατότητα στην NCIA να υποστηρίξει την εν εξελίξει ανάπτυξη των ελληνικών συστημάτων στο C4ISR, όπως και στο προηγούμενο μάλλον προκύπτουν δυνατότητες προοπτικής αναβάθμισης.
5ον) Καθιερώνεται η δυνατότητα ανταλλαγής σχετικών τεχνικών πληροφοριών μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και της NCIA, ομοίως.
6ον) Ενθαρρύνεται ο ρόλος της NCIA ως στρατηγικού εταίρου στην Ελληνική Δημοκρατία.
7ον) Δίνεται η δυνατότητα για χρησιμοποίηση λογισμικού του ΝΑΤΟ για υποστήριξη εκπαίδευσης και ασκήσεων. Όντως αυτό επιτυγχάνει και τη μεγαλύτερη διαλειτουργικότητα, που είναι και ζητούμενο άλλωστε στο εσωτερικό της Συμμαχίας μεταξύ των διαφορετικών χωρών, των στοιχείων των Ενόπλων Δυνάμεων των διαφορετικών χωρών.
Και τελευταίο, καθιερώνεται συγκεκριμένη μεθοδολογία και διαφάνεια μέσα από τα προηγούμενα που σας ανέλυσα. Επομένως, δίκην επιλόγου, θεωρώ σκόπιμο να τονίσω ότι η Συμφωνία και κάθε συμφωνία ανάλογου περιεχόμενου που συνάπτουμε με οργανισμούς και υπηρεσίες του ΝΑΤΟ, άλλο αν κάποιοι εδώ έχουμε φιλοσοφικού τύπου ανησυχίες για το αν πρέπει να ανήκουμε ή όχι σε αυτή τη συμμαχία, θεωρώ ότι δυναμώνει την αλληλεπίδρασή μας με τη Συμμαχία.
Επιτείνει, εντείνει το «παρών» της Ελλάδας στους κόλπους της Συμμαχίας ως συνεπής και αξιόπιστος και αυτό δεν είναι κακό, μάλλον προσόν είναι παρά ελάττωμα, εταίρος. Και τελικά ισχυροποιεί την εθνική θέση. Και για αυτούς τους λόγους ζητώ από το Σώμα να υπερψηφίσει αυτή την τεχνικού τύπου, καθαρά τεχνικού τύπου Συμφωνία. Σας ευχαριστώ».
Δείτε το βίντεο με την ομιλία του ΥΕΘΑ: