Είναι νόμιμο ή όχι να μιλά στον Τύπο και τα ΜΜΕ ,ένας στρατιωτικός; Άρθρο-άποψη

Του Ανέστη Τσουκαράκη
Αντισυνταγματάρχης (ΣΔΓ)
Πρόεδρος ΣΥΣΜΕΔ

Όσα δεν φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια.

Η συνεχιζόμενη εξαθλίωση του Έλληνα στρατιωτικού, η αποδυνάμωσή του και η φτωχοποίησή του, η στοχοποίησή του και η πολύτροπη εξουθένωσή του (ψυχολογική, ηθική και σωματική) με ό,τι εξ αυτών συνεπάγεται ως επακόλουθο, δεν μπορεί να αφήσει ασυγκίνητο τον Ελληνικό λαό, αναπόσπαστο κομμάτι του οποίου είναι. Οι Έλληνες πολίτες διψούν για πληροφόρηση μέσα από τους λειτουργούς της ενημέρωσης, αποστολή των οποίων είναι η αποτύπωση της αλήθειας και μόνο. Ο Έλληνας στρατιωτικός μέσα από τις Ενώσεις του οφείλει να ενημερώνει και θα το πράττει με όλες τους τις δυνάμεις. Ωστόσο Κασσάνδρες τιτιβίζουν, προσπαθώντας να εκφοβίσουν, αποπροσανατολίσουν και να εγκλωβίσουν τη σκέψη του Έλληνα πολίτη σε πράξεις που προφανώς οι ίδιες ευαγγελίζονται, αλλά φοβούνται να ψελλίσουν.

Πόσο νόμιμη, λοιπόν, είναι η ελεύθερη έκφραση γνώμης ή σκέψης του στρατιωτικού στον έντυπο ή ηλεκτρονικό τύπο και τα ΜΜΕ; Υπάρχουν ή δεν υπάρχουν περιορισμοί;

Αποφεύγοντας να απαντήσω με προσωπικά επιχειρήματα παραθέτω για την κρίση των συναδέλφων αναγνωστών τα εξής:

Σύμφωνα με τις παρ. 6 και 8 του άρθρου 3 του καταστατικού των Ενώσεων των Στρατιωτικών, η οποία έτυχε της ανάλογης δικαστικής εκτιμήσεως και εγκρίσεως του κατά τοπική αρμοδιότητα Πρωτοδικείου, μετά δε και την τελεσίδικη και αμετάκλητη υπ΄ αριθμ. 3/2012 απόφαση του Αρείου Πάγου, ορίζεται ότι: «Μέσα για την επίτευξη των παραπάνω σκοπών είναι: …. 6. Η δια του Τύπου, των μέσων μαζικής ενημέρωσης και επικοινωνίας καθώς και κάθε άλλου πρόσφορου μέσου προβολή των κάθε είδους προβλημάτων των μελών του Σωματείου…. 8. Κάθε πρόσφορο και νόμιμο μέσο που κατατείνει στην ικανοποίηση των επαγγελματικών και άλλων αιτημάτων των Ελλήνων στρατιωτικών….».
 
Το Συμβούλιο της Επικρατείας, εξάλλου, με την υπ΄ αριθμ. 573/2005 τελεσίδικη και αμετάκλητη απόφασή του σύμφωνα με τη νομική σκέψη του έκρινε ότι:

Επειδή, στο άρθρο 14 παρ. 1 του Συντάγματος ορίζεται ότι: «Καθένας μπορεί να εκφράζει και να διαδίδει προφορικά, γραπτά και δια του τύπου τους στοχασμούς του τηρώντας τους νόμους του Κράτους». Στο δε άρθρο 10 της κυρωθείσης με το ν.δ. 53/1974 (Α΄ 256) Συμβάσεως της Ρώμης περί των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (ΕΣΔΑ), η οποία, σύμφωνα με το άρθρο 28 του Συντάγματος, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύει από κάθε αντίθετη διάταξη νόμου, ορίζεται ότι : «1. Παν πρόσωπον έχει δικαίωμα εις την ελευθερίαν εκφράσεως. Το δικαίωμα τούτο περιλαμβάνει την ελευθερίαν γνώμης ως και την ελευθερίαν λήψεως ή μεταδόσεως πληροφοριών ή ιδεών, άνευ επεμβάσεως δημοσίων αρχών και ασχέτως συνόρων . . . 2. Η άσκησις των ελευθεριών τούτων, συνεπαγομένων καθήκοντα και ευθύνας, δύναται να υπαχθή εις ωρισμένας διατυπώσεις, όρους, περιορισμούς ή κυρώσεις, προβλεπομένους υπό του νόμου και αποτελούντας αναγκαία μέτρα εν δημοκρατική κοινωνία δια την εθνικήν ασφάλειαν . . . την προάσπισιν της τάξεως . . .».
 
Επειδή, με τις παρατεθείσες διατάξεις του Συντάγματος και της ΕΣΔΑ θεσπίζεται το δικαίωμα της ελεύθερης εκδηλώσεως της σκέψεως και της γνώμης, οι διατάξεις δε αυτές έχουν εφαρμογή και επί των προσώπων που ευρίσκονται σε ηθελημένη σχέση εξουσιάσεως προς το κράτος και, επομένως, και επί των στρατιωτικών υπαλλήλων. Ως προς την άσκηση δε του δικαιώματος αυτού από τους δημοσίους υπαλλήλους και, ειδικότερα, τους στρατιωτικούς, είναι ανεκτοί όχι μόνον οι γενικοί περιορισμοί τους οποίους ο νόμος (ιδίως δε ο ποινικός) επιβάλλει σε κάθε πολίτη, αλλά επί πλέον και οι ειδικότεροι περιορισμοί οι οποίοι δικαιολογούνται από τη φύση της υπαλληλικής σχέσεως και των υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτήν, προκειμένου δε περί των στρατιωτικών υπαλλήλων και από το ειδικό καθεστώς πειθαρχίας το οποίο τους διέπει. Πάντως, οι ειδικοί αυτοί περιορισμοί δεν μπορούν να θεσπισθούν, εφόσον με αυτούς αναιρείται στην ουσία το ατομικό αυτό δικαίωμα και η αναγνωριζόμενη, γενικώς, έκταση της εφαρμογής του. Τέτοιο δε ανεπίτρεπτο περιορισμό συνιστά και η θέσπιση διατάξεως κατά την οποία εξαρτάται η άσκηση του δικαιώματος αυτού από τους δημοσίους υπαλλήλους, μεταξύ των οποίων και οι στρατιωτικοί, από την προηγούμενη άδεια της προϊσταμένης ή άλλης αρχής, δεδομένου ότι σε περίπτωση αρνήσεως της αρχής για την παροχή της αδείας καθίσταται ανενεργό το βασικό για την έννοια της δημοκρατίας ατομικό αυτό δικαίωμα. (Πρβλ. Σ.τ.Ε. 1048/1975, 780/1981 κ.α. Πρβλ. επίσης, σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 10 της ΕΣΔΑ και επί στρατιωτικών, Ευρ. Δικ. Δικ. Α απόφαση της 19.12.1994, VEREINIGUNG DEMOKRATISCHER SOLDATEN OSTERREICHS και GUBI κατά Αυστρίας, και απόφαση της 25.11.1997, Γρηγοριάδης κατά Ελλάδος). Κατ΄ ακολουθίαν τούτων, οι προεκτεθείσες διατάξεις των άρθρων (μνημονεύονται οι πειθαρχικές διατάξεις των Γενικών Επιτελείων), με τις οποίες προβλέπεται αντιστοίχως ότι απαγορεύεται στους στρατιωτικούς να προβαίνουν σε δηλώσεις στον τύπο ή να δημοσιεύουν οτιδήποτε σ΄ αυτόν χωρίς άδεια του Υπουργού Εθνικής Άμυνας και ότι συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα η χωρίς έγκριση της Υπηρεσίας δημοσίευση οποιασδήποτε γνώμης δια του τύπου ή άλλου μέσου, είναι ανίσχυρες ως αντικείμενες στις διατάξεις του άρθρου 14 παρ. 1 του Συντάγματος και του άρθρου 10 της ΕΣΔΑ (πρβ. Σ.τ.Ε. 2217/1986, 1802/1986 κ.α.).
 
Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου …….., επέβαλε την πειθαρχική ποινή της φυλακίσεως 40 ημερών «διότι απέστειλε επιστολή χωρίς την άδεια της Υπηρεσίας στον Ημερήσιο Τύπο στην οποία στράφηκε κατά της Πολιτικής Ηγεσίας, χρησιμοποιώντας μάλιστα ανεπίτρεπτες εκφράσεις ….. Εφόσον, όμως, η επιβολή της ανωτέρω πειθαρχικής ποινής στηρίχθηκε σε διάταξη του Κανονισμού Πειθαρχίας …….. η οποία, κατά τα προεκτεθέντα, είναι ανίσχυρη ως αντικείμενη στις διατάξεις του άρθρου 14 παρ. 1 του Συντάγματος και του άρθρου 10 της ΕΣΔΑ, η πιο πάνω απόφαση του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου ……… ήταν ακυρωτέα, όπως ορθώς έκρινε και το δικάσαν διοικητικό εφετείο με την εκκαλούμενη απόφαση, είναι δε απορριπτέα ως αβάσιμα τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινόμενη έφεση ότι η ανωτέρω διάταξη του Κανονισμού είναι σύμφωνη προς το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.
 
Κλείνοντας, λοιπόν, θέλω να διαβεβαιώσω τις Κασσάνδρες ότι ο Έλληνας στρατιωτικός ορκίστηκε «Υπακοή εις το Σύνταγμα τους νόμους και τα ψηφίσματα του κράτους». Όλα τα άλλα είναι περιττά και επιστρέφονται ως αβάσιμα και ανεπίδεκτα σχολιασμού.