Έχουν γραφεί πολλές εμπειρίες μαχητών στο παρελθόν, οι οποίες διασώθηκαν μέσα από βιβλία και προσωπικά απομνημονεύματα. Πολλές φορές αποδίδονται με γλαφυρό, λογοτεχνικό λόγο που προκαλούν συγκίνηση και συναίσθημα και σε άλλες περιπτώσεις, αναφέρονται με ύφος περιπέτειας και ίσως ικανοποίησης! Υπάρχουν όμως και κάποιοι, που με επαγγελματικό τρόπο περιγράφουν τα βιώματά τους και προσπαθούν να εντοπίσουν τα λάθη και τις σωστές κινήσεις.
Όπως έχει δείξει η εμπειρία, ποτέ η ίδια ακριβώς κατάσταση δεν αποτυπώνεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο στην αντίληψη κάθε ατόμου, που συμμετείχε σ’ αυτήν. Έτσι και στην κατάσταση μάχης. Αλλιώς την αντιμετωπίζει ένας εκπαιδευμένος μαχητής και αλλιώς ένας τελείως απροετοίμαστος. Η επιβίωση ενός προετοιμασμένου ανθρώπου, για μια τέτοια δύσκολη κατάσταση, θεωρείται πιθανότερη, απ’ αυτήν ενός «άψητου» και αμάθητου.
Κάποτε, όπως έλεγαν οι παλιοί, στους πολέμους, αφού σκοτώνονταν αρχικά πολλοί, οι άλλοι που έμεναν, επιβίωναν, γιατί τα παθήματα των νεκρών, είχαν γίνει μαθήματα για τους ζωντανούς! Τα μαθήματα καταγράφονταν και διδάσκονταν στους νεότερους, σαν απαράβατοι κανόνες! Αυτοί οι γραμμένοι κανόνες, περιέχονται λοιπόν στους στρατιωτικούς κανονισμούς, για να μαθαίνουν οι επερχόμενες γενιές στρατιωτών, αν και εφ’ όσον υπηρετούν την θητεία τους σαν πιστοί και φιλότιμοι και βέβαια δεν χάνουν τον χρόνο τους, αλλά εκπαιδεύονται! Τι γίνεται όμως όταν κάποιος εντελώς ανεκπαίδευτος βρεθεί αντιμέτωπος με τον πόλεμο;
Πριν από λίγα χρόνια, όταν φούντωσε ο πόλεμος στην Ουκρανία, ένας Ουκρανός που δεν είχε κληθεί στα όπλα, πιθανόν λόγω του νεαρού της ηλικίας και θέλοντας να προετοιμασθεί, γιατί θεωρούσαν τότε βέβαιη την ρωσική εισβολή, έκανε μια πρωτότυπη, (ίσως πλακατζίδικη) κίνηση. Μέσα στον φόβο, που του προκαλούσε η ανασφάλεια της έλλειψης στρατιωτικής εκπαίδευσης και μάλλον στην απελπισία του, άρχισε να «εκπέμπει» στο διαδίκτυο σε αγγλόφωνα κοινωνικά δίκτυα ερωτήματα SOS και να αναζητά πληροφορίες για το πώς μπορεί να επιβιώσει στη μάχη, όντας ανεκπαίδευτος! Έγραψε:
«Γειά σας, είμαι ο Μαρκ και είμαι από την Ουκρανία. Έχουμε επιστρατεύσει περίπου 40.000 στρατιώτες λόγω της απειλής ρωσικής επέμβασης. Δεν επιστρατεύτηκα, αλλά αν η Ρωσία μας επιτεθεί, θα δηλώσω εθελοντής. Η κυβέρνησή μας δίνει στους στρατιώτες μας μόνο από ένα τυφέκιο ΑΚ-47, λίγους γεμιστήρες και στρατιωτική στολή. Χωρίς εξάρτυση!
Δεν έχω υπηρετήσει ποτέ και δεν έχω κάνει οποιουδήποτε είδους στρατιωτική εκπαίδευση! Αυτό που ξέρω είναι ότι σε δυο εβδομάδες. πολύ πιθανόν να βρεθώ σε κάποιο όρυγμα πυροβολώντας Ρώσους. Ζητώ από οποιονδήποτε είχε στρατιωτική εκπαίδευση συμβουλές, για το πώς θα επιβιώσω σε πόλεμο Ευχαριστώ!»
Οι απαντήσεις του ήλθαν σαν βροχή θα έλεγα, από σχετικούς και …άσχετους! Ο ίδιος εντυπωσιάστηκε από την ανταπόκριση, που μάλλον δεν περίμενε! Κάποιες όμως απαντήσεις, προέρχονταν από εμπειροπόλεμους βετεράνους Αμερικανούς στρατιώτες, οι οποίοι είχαν πολεμήσει στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν.
Διαλέγοντας τις καλύτερες συμβουλές, δείτε τι του έγραψε ένας πρώην Αμερικανός αλεξιπτωτιστής:
» Δεν είμαι βέβαιος πόση βασική εκπαίδευση θα κάνεις, οπότε θα σου δώσω μερικές συμβουλές, χρήσιμες για κάποιον που μπαίνει στη μάχη με λίγη ή καθόλου εκπαίδευση.
- Μάθε πώς να πυροβολείς. Αν δεν σου δείξουν, βρες κάποιον βετεράνο να σε εκπαιδεύσει. Πάντα να χρησιμοποιείς τα σκοπευτικά όργανα του τυφεκίου σου. Ποτέ να μην κάνεις αυτόματη βολή. Πάντα να πυροβολείς από θέσεις που στηρίζουν το όπλο σου, είτε στο έδαφος είτε πάνω σε μάντρα ή τοίχο. Βολές χωρίς να στηρίζεις το όπλο σου είναι πολύ δύσκολες. Αν δε σου χορηγήσουν πολλά πυρομαχικά, να πυροβολείς μόνο σε ό,τι βλέπεις. Άφησε σε κάποιον άλλο να κάνει καλυπτικά πυρά.
- Να καθαρίζεις το όπλο σου, όσο μπορείς πιο καλά. Να μην αφήνεις να γεμίζει βρωμιές.
- Να πηγαίνεις με κάποιον που ξέρει τι κάνει
- Μάθε όσα πιο πολλά μπορείς. Ειδικά πρώτες βοήθειες και ασύρματο, όπως και για τα εκρηκτικά και πώς να τα χρησιμοποιείς.
- Να μην στριμώχνεσαι με άλλους. Αν δεις άλλους να μαζεύονται πολλοί μαζί, μέσα σε ένα χαντάκι ή πίσω από τοίχο, μείνε 5 με 10 μέτρα μακριά τους. Αν τρέχουν όλοι μαζί σαν γκρουπ και εσύ είσαι μέσα σ’ αυτό το γκρουπ, σταμάτα! Άφησέ τους να προχωρήσουν μπροστά 5 με 10 μέτρα και μετά ακολούθησέ τους.
- Να πέφτεις κάτω! Να μην τρέχεις σκυφτός. Να πέφτεις στο έδαφος εάν γίνει κάποια έκρηξη κοντά σου ή αν κάποιος αρχίσει να πυροβολεί. Πέσε κάτω! Το έδαφος είναι φίλος σου. Χώσου κάτω από το έδαφος αν μπορείς. Χαντάκια, λακκούβες και βαθουλώματα θα σε προστατεύσουν, πολύ καλύτερα απ’ ό,τι ένας τοίχος από τούβλα. Αν κάτι κακό συμβεί, από ένστικτο ο άνθρωπος τρέχει να το αποφύγει, αλλά στη μάχη, έτσι θα σκοτωθείς. Να πέφτεις στο έδαφος!
- Αν καθηλωθείς μέσα σε χαντάκι ή σε δωμάτιο, ή πίσω από τοίχο, καθώς οι σφαίρες πέφτουν γύρω σου, καλύτερα να σκεφτείς τρόπο να φύγεις από εκεί. Σε καθηλώνουν, ενώ κινούνται εναντίον σου. Κινήσου έρποντας, παρά τρέχοντας σε τέτοιες καταστάσεις.
- Όταν είναι να μετακινηθείς (σ.σ. σε άλλη θέση), να σηκώνεσαι και ενώ τρέχεις να σκέφτεσαι, «Είμαι όρθιος, με είδε (σ.σ. ο εχθρός), πέφτω κάτω» και πέσε κάτω!
- Μην πυροβολείς ελικόπτερα ή αεροπλάνα και κρατήσου μακριά απ’ αυτούς που το κάνουν. Απλά προκαλούν την προσοχή, ενώ δεν μπορούν να τα κτυπήσουν έτσι και αλλιώς.
- Βεβαιώσου ότι εσύ και οι σύντροφοί σου γνωρίζετε από αιμοστατικούς επιδέσμους. Η σωστή χρήση τους έχει σώσει τις περισσότερες ζωές στα σύγχρονα πεδία μάχης, από οτιδήποτε άλλο.
- Αν μπορείς να καταταγείς σε μονάδα ειδικών επιχειρήσεων, είναι προτιμότερο από οπουδήποτε αλλού. Αυτού του είδους οι μονάδες, εκπαιδεύονται σωστά και διαθέτουν όλα τ’ απαραίτητα υλικά για να αντιμετωπίσουν τον πόλεμο αλλά και για να επιβιώσουν.
- Πίνε νερό. Η αφυδάτωση θα σε σκοτώσει το ίδιο καλά, όπως μια σφαίρα.
- Τρώγε όποτε μπορείς. Δεν πεινάς γιατί είσαι σε υπερένταση; Να τρως όπως και να είσαι. Κατάπινε ακόμη και με τη βοήθεια νερού.
- Η διστακτικότητα σκοτώνει. Είναι καλύτερα να κάνεις κάτι λάθος, από το τίποτα.
- Κράτα το ηθικό σου και την πίστη σου. Διατηρώντας θετικό πνεύμα, θα σε βοηθήσει να παραμείνεις ζωντανός»
Καλές συμβουλές για να τις αγνοήσει κανείς. Συμβουλές που καταγράφονται μεν σε στρατιωτικά εγχειρίδια και μάλλον ακούγονται στην εκπαίδευση, αλλά περνούν από τους «εν ειρήνη διάγοντες» στρατιώτες ωσάν ψιλά γράμματα.
Παράδειγμα: Πόσοι ξέρουν, έτσι αμέσως ν’ απαντήσουν, όταν κατά τη διάρκεια ανταλλαγής πυρών ακούν πρώτα το πλατάγισμα, μετά την εκπυρσοκρότηση και μετά …το σφύριγμα της σφαίρας, από ποιά απόσταση τους πυροβολούν; Κάπως έτσι εννοούνται «τα ψιλά γράμματα» που δεν είναι καθόλου ψιλά! Αν είχαν την εμπειρία θα ήξεραν γιατί «όποιος έχει καεί, φυσάει και το γιαούρτι».
Εκπαίδευση και πάλι εκπαίδευση!