Ο νέος γρίφος που καλούνται να λύσουν οι στρατιωτικοί είναι πως θα υπολογίζεται η σύνταξή τους. Πολλές οι φήμες και η ΠΟΕΣ επιχειρεί να ρίξει φως και να βοηθήσει τους στρατιωτικούς να καταλάβουν τι ακριβώς συμβαίνει και τι ενδεχομένως θα συμβεί.
Το αναλυτικό κείμενο της ΠΟΕΣ:
Στο πλαίσιο ενημέρωσης, με αφορμή την προσπάθεια που επιχειρείται τελευταία να δοθούν ερμηνείες αναφορικά με το νέο νομοθετικό πλαίσιο του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και τελώντας σε αναμονή ερμηνευτικών εγκυκλίων από τον αρμόδιο φορέα (Γενικό Λογιστήριο του Κράτους), προκειμένου να αξιολογήσουμε και να σταθμίσουμε τις ενέργειές μας, παραθέτουμε τη νομοθεσία που ίσχυε και αυτή που θα ισχύσει εφεξής με τις σχετικές τροποποιήσεις που επήλθαν.
Τί ίσχυε;
Σύμφωνα με το άρθρο 20 του ν.3865/2010:
1. Συνταξιοδοτικά δικαιώματα στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2010 δεν θίγονται από την παραμονή τους στην υπηρεσία μετά την ημερομηνία αυτή και τυχόν συνταξιοδοτικές μεταβολές στη διάρκεια αυτής δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους, τον τρόπο υπολογισμού, καθώς και το χρόνο έναρξης καταβολής της σύνταξής τους.
2. Για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος που θεμελιώνουν, σύμφωνα με τις υφιστάμενες μέχρι τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου διατάξεις, συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2011, η υποχρέωση συντάξιμης υπηρεσίας αυξάνεται κατά ενάμισι (1 1/2) επιπλέον έτος. Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2012 η υποχρέωση συντάξιμης υπηρεσίας αυξάνεται κατά τρία (3) επιπλέον έτη. Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2013, η υποχρέωση συντάξιμης υπηρεσίας αυξάνεται κατά τεσσεράμισι (4 επιπλέον έτη και για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2014, η υποχρέωση συντάξιμης υπηρεσίας αυξάνεται κατά έξι (6) επιπλέον έτη.
3. Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31.12.2014, ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης, ως προς τις κατηγορίες προσωπικού των παραγράφων 1 και 2, ρυθμίζεται σύμφωνα με τις ισχύουσες μέχρι τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου διατάξεις του άρθρου 42 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (π.δ. 169/2007) και του άρθρου 1 του ν. 3029/2002. Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από 1.1.2015 και μετά, η σύνταξή τους υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 3 και 4 του νόμου αυτού.
Τί ισχύει πλέον;
Σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 2 και 3 του ν.4336/2015, που ψηφίστηκε τη 14-8-2015:
2. Οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν.3865/2010 αντικαθίστανται ως εξής: «3. Η σύνταξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων,των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος που έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν από την Υπηρεσία από 1.1.2015 και μετά υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 3 και 4 του νόμου αυτού, όπως ισχύουν.» Συντάξεις που έχουν κανονισθεί αντίθετα με τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 20 του ν. 3865/2010, όπως αυτές ισχύουν μετά την τροποποίησή τους με τις διατάξεις της παρούσας παραγράφου, αναπροσαρμόζονται οίκοθεν από την αρμόδια Υπηρεσία Συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, τα δε οικονομικά αποτελέσματα αρχίζουν από την ημερομηνία έναρξης καταβολής της σύνταξης και όχι πριν την 31.8.2015. 3. Από την 1.1.2015 καταργείται κάθε άλλη διάταξη αντίθετη με τα οριζόμενα στις διατάξεις του ν. 3865/2010 που αντικαθίστανται με τις διατάξεις των προηγουμένων παραγράφων του παρόντος.
Για να γίνει αντιληπτή η διαφοροποίηση, ανατρέχουμε στο παλαιότερο νομοθέτημα και αντικαθιστούμε την παλαιά παράγραφο 3 του άρθρου 20 με τη νέα, πλέον. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι εάν τρέχαμε το χρόνο πίσω και βρισκόμασταν το έτος 2010 θα είχαμε μπροστά μας τις διατάξεις των παραγράφων, που αναφέρονται στον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης των στρατιωτικών, του άρθρου 20 του ν.3865/2010, διατυπωμένες πλέον (ακόμη και αν αυτές τροποποιήθηκαν το 2015) ως εξής:
1. Συνταξιοδοτικά δικαιώματα στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2010 δεν θίγονται από την παραμονή τους στην υπηρεσία μετά την ημερομηνία αυτή και τυχόν συνταξιοδοτικές μεταβολές στη διάρκεια αυτής δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους, τον τρόπο υπολογισμού, καθώς και το χρόνο έναρξης καταβολής της σύνταξής τους.
2. Για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος που θεμελιώνουν, σύμφωνα με τις υφιστάμενες μέχρι τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου διατάξεις, συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2011, η υποχρέωση συντάξιμης υπηρεσίας αυξάνεται κατά ενάμισι (1 1/2) επιπλέον έτος. Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2012 η υποχρέωση συντάξιμης υπηρεσίας αυξάνεται κατά τρία (3) επιπλέον έτη. Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2013, η υποχρέωση συντάξιμης υπηρεσίας αυξάνεται κατά τεσσεράμισι (4 επιπλέον έτη και για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2014, η υποχρέωση συντάξιμης υπηρεσίας αυξάνεται κατά έξι (6) επιπλέον έτη.
3. Η σύνταξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων,των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος που έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν από την Υπηρεσία από 1.1.2015 και μετά υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 3 και 4 του νόμου αυτού, όπως ισχύουν.
Από την ανάγνωση, λοιπόν, των ανωτέρω διατάξεων και επειδή ο «διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», τί προκύπτει:
Έτσι όπως έχει διατυπωθεί η παράγραφος 3 αναιρείεπί της ουσίας τις παραγράφους 1 και 2 (καθόσον δεν αναφέρεται καθόλου σε αυτές) και ως βασική, πλέον, προϋπόθεση για τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης καθιστά το χρόνο αποχώρησης του στελέχους από τις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων και όχι το χρόνο θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Δηλαδή;
Ο νομοθέτης του 2010 αναφέρεται σαφέστατα στα στελέχη που θα αποχωρήσουν σε μελλοντικό χρόνο (από 1-1-2015), προχωράει όμως ένα βήμα παραπάνω (με την τροποποίηση) και ομιλεί ακόμη και για αυτούς που αποχώρησαν (σε παρελθόντα από το έτος 2010 χρόνο), ενώ δημιουργεί ένα κενό για αυτούς που θα αποχωρήσουν ανάμεσα στα έτη 2011 (1-1-2011) και 2015 (31-12-2014).
Αυτό πρακτικά τί σημαίνει;
Ο ν.3865/2010 άρχισε να ισχύει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή από την 21-7-2010. Εφόσον την 21-7-2010 στις διατάξεις του αναφέρεται στα στελέχη που έχουν αποχωρήσει, τι εννοεί; Εννοεί αυτούς που ήδη έχουν συνταξιοδοτηθεί πριν την 21-7-2015; Και εάν ναι, από πότε αρχίζει ώστε να φτάσει μέχρι την 21-7-2015; Αναφέρεται ακόμη και σε συνταξιούχους (αποστράτους) που έχουν αποχωρήσει πριν την 31-12-2010;
Για αυτούς που θα αποχωρήσουν από την 1-1-2015 προφανώς ο νομοθέτης του 2010 μπορεί να το πράξει. Να ρυθμίσει δηλαδή καταστάσεις για μελλοντικό χρόνο, δηλαδή για το 2015, όπως και πράττει (άλλωστε αυτές οι ρυθμίσεις προϋπήρχαν).
Κενό όμως παραμένει το χρονικό διάστημα από την 1-1-2011 έως και την 31-12-2014. Εάν δεχτούμε ότι η παράγραφος 1 του άρθρου 20 του ν.3865/2010 παραμένει σε ισχύ και μετά την αντικατάσταση της παραγράφου 3 του αυτού νόμου, τότε ο τρόπος υπολογισμού των στελεχών που αποχώρησαν μέχρι την 31-12-2010 έχει κατοχυρωθεί. Με την τροποποίηση της παραγράφου 3 πλέον, για όσους αποχωρούν από τις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων από την 1-1-2015 και εφεξής ο υπολογισμός της σύνταξής τους θα γίνεται με το νέο τρόπο (βασική + αναλογική), κάτι δηλαδή που ίσχυε ήδη. Οι φράσεις της παλαιάς παραγράφου 3: «Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι 31.1.2014, ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης … ρυθμίζεται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις …» εξαφανίστηκαν με την αντικατάσταση και δημιουργήθηκε ένα κενό και αυτό γιατί ενώ με την παράγραφο 2 και εφόσον δεχτούμε ότι παραμένει σε ισχύ, ρυθμίζονταν οι χρόνοι θεμελίωσης δεν ρυθμίζεται πλέον ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης για το ανωτέρω διάστημα (1/11/2011 – 31-12-2014). Τι τελικά θα συμβεί;
Περαιτέρω, με το νέο εδάφιο που προστέθηκε με την παράγραφο 2 του άρθρου 1 του νέου ν.4336/2015, συντάξεις που έχουν κανονισθεί αντίθετα με τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 20 του ν. 3865/2010, όπως αυτές ισχύουν μετά την τροποποίησή τους με τις διατάξεις της παρούσας παραγράφου, αναπροσαρμόζονται οίκοθεν από την αρμόδια Υπηρεσία Συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, τα δε οικονομικά αποτελέσματα αρχίζουν από την ημερομηνία έναρξης καταβολής της σύνταξης και όχι πριν την 31.8.2015, ενώ από την 1.1.2015 καταργείται κάθε άλλη διάταξη αντίθετη με τα οριζόμενα στις διατάξεις του ν. 3865/2010 που αντικαθίστανται με τις διατάξεις των προηγουμένων παραγράφων του παρόντος.
Τί εννοεί; Άραγε τί ήθελε ο νομοθέτης του νέου ν.4336/2015;
Από την έκθεση αξιολόγησης των συνεπειών των νέων ρυθμίσεων διαφαίνεται ότι βούληση του νομοθέτη είναι να πράξει διαφορετικά από αυτό που τελικώς διαφαίνεται διατυπωμένο στις διατάξεις που αντικαταστάθηκαν, καθόσον σε άλλα σημεία ομιλεί για αντικατάσταση και σε άλλα ομιλεί για τροποποίηση. Ενώ στην έκθεση πιθανολογείται ότι ομιλεί για παρόντα χρόνο (ήδη ο ν.4336/2015 ψηφίστηκε τον Αύγουστο του 2015, οπότε επιχειρεί να εφαρμόσει τις διατάξεις του από την αρχή του τρέχοντος έτους 2015), εντούτοις τις ρυθμίσεις που θέλει να εφαρμόσει τις «κουμπώνει» σε νόμο πέντε (5) έτη πριν, δημιουργώντας σύγχυση και πανικό στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων.
Τί λέει η έκθεση αξιολόγησης συνεπειών ρυθμίσεων;
Στην υπόψη έκθεση διατυπώνονται ερωτήματα στα οποία το Υπουργείο Οικονομικών απάντησε ως εξής:
Ερώτηση: Περιγράψτε το πρόβλημα (οικονομικό, κοινωνικό ή άλλο), το οποίο καθιστά αναγκαία την προώθηση και ψήφιση της αξιολογούμενης ρύθμισης.
Απάντηση: Με τις διατάξεις των περ. α, στ και ζ, ορίζεται η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης όσων έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν από την Υπηρεσία από 1-1-2015 και εφεξής και συγκεκριμένα ο υπολογισμός της σύνταξης για το χρόνο ασφάλισής τους από 1-1-2011 και μέχρι την αποχώρησή τους βάσει των οικείων διατάξεων του ν.3865/2010 που προβλέπουν ότι το ποσό της σύνταξης που κανονίζεται στον ενδιαφερόμενο αποτελεί άθροισμα δύο τμημάτων (βασική και αναλογική σύνταξη). Προκειμένου να διασφαλισθεί η άμεση και πλήρης εφαρμογή των διατάξεων των παραγράφων 1 και 2 και να αποφευχθεί η τυχόν εξακολούθηση της ισχύος διατάξεων που ορίζουν διαφορετικά από αυτές με συνακόλουθο τη νομική αβεβαιότητα ως προς το τι ισχύει, ορίζεται ότι από την 1-1-2015 καταργείται κάθε άλλη διάταξη αντίθετη με τα οριζόμενα στις διατάξεις του ν.3865/2010 που αντικαθίστανται με τις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων 1 και 2.
Ερώτηση: Αναφέρατε τους στόχους που επιδιώκει η αξιολογούμενη ρύθμιση συμπεριλαμβάνοντας επιπλέον τυχόν ποσοτικοποιημένα και ποιοτικά στοιχεία των επιδιωκόμενων στόχων και αποτελεσμάτων.
Απάντηση: Επιδιώκεται η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης όσων έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν από την Υπηρεσία από 1-1-2015 και εφεξής και συγκεκριμένα ο υπολογισμός της σύνταξης για το χρόνο της συντάξιμης υπηρεσίας τους από 1-1-2011 και μέχρι την αποχώρησή τους βάσει των οικείων διατάξεων του ν.3865/2010 που προβλέπουν ότι το ποσό της σύνταξης που κανονίζεται στον ενδιαφερόμενο αποτελεί άθροισμα δύο τμημάτων (βασική και αναλογική σύνταξη). Επιδιώκεται η αναπροσαρμογή των συντάξεων που έχουν κανονισθεί αντίθετα με τα οριζόμενα στις διατάξεις των παρ. 3 και 4 του άρθρου 4 του ν.3865/2010, όπως αυτές ισχύουν. Επιδιώκεται η κατάργηση κάθε άλλης διάταξης που ορίζει αντίθετα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του ν.3865/2010, όπως αυτές αντικαθίστανται με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος νομοσχεδίου.
Ερώτηση: Αναφέρατε αναλυτικά τις κοινωνικές και οικονομικές ομάδες που επηρεάζει άμεσα και αυτές που επηρεάζει έμμεσα η αξιολογούμενη ρύθμιση και προσδιορίστε τον λόγο της επιρροής.
Απάντηση: Επηρεάζουν όσους υπαλλήλους ή στρατιωτικούς έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν από την Υπηρεσία από 1-1-2015.
Ερώτηση: Προσδιορίστε αναλυτικά τα οφέλη ή την επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού, που αναμένεται να προκληθούν από την εξεταζόμενη ρύθμιση.
Απάντηση: Προκαλείται αποτροπή δαπάνης λόγω της αλλαγής του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης όσων εξέρχονται από την Υπηρεσία από 1-1-2015 και εφεξής κατά το μέρος αυτής που αφορά υπηρεσία από 1-1-2011 και μετά η οποία όμως δεν είναι δυνατό να υπολογισθεί αφού εξαρτάται από τον αριθμό των εξερχομένων προσώπων, ο οποίος δεν είναι γνωστός.
Ερώτηση: Αναφέρατε τις προσδοκώμενες συνέπειες της προτεινόμενης ρύθμισης στην κοινωνία γενικά και στις επηρεαζόμενες κοινωνικές ομάδες ειδικά.
Απάντηση: Δυσμενείς συνέπειες λόγω της μικρής μείωσης της σύνταξης των υπαλλήλων – λειτουργών του Δημοσίου καθώς και των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας που έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν από την Υπηρεσία από 1-1-2015 και μετά καθώς και δυσμενείς συνέπειες σε περιπτώσεις που κάποιος επιθυμεί να αποχωρήσει από την υπηρεσία του πριν από τη συμπλήρωση του νέου ορίου ηλικίας.
Από την παράθεση των ανωτέρω δεν προκύπτουν σαφείς απαντήσεις, καθόσον τα ίδια αυτά καθεαυτά τα νομοθετήματα το ένα εισχωρεί στο άλλο και το ένα αναιρεί το άλλο.
Τελικά τα στελέχη που θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31.12.2010 αλλά αποχώρησαν ή θα αποχωρήσουν από την υπηρεσία μετά την 1.1.2015 ουσιαστικά τιμωρούνται γιατί πίστεψαν στις μεταβατικές διατάξεις του παραπάνω ν.3865/2010;
Η Ομοσπονδία μας θα περιμένει τις ερμηνευτικές εγκυκλίους του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, προκειμένου να βγάλει τα τελικά της συμπεράσματα και με τη βοήθεια του νομικού της παραστάτη να σταθμίσει τις συνέπειες και να διεκδικήσει προς όφελος όλων των Ελλήνων στρατιωτικών, όπως μέχρι και σήμερα πράττει.
Συναδέλφισσες και συνάδελφοι.
Σας προτρέπουμε να παρακολουθείτε ανελλιπώς την ιστοσελίδα της Ομοσπονδίας μας και να ενημερώνεστε καθημερινά μέσα από αυτήν, καθόσον οι εξελίξεις (όσες φαίνονται και όσες δεν φαίνονται) καθημερινά αλλάζουν πρόσημο.
Διατηρείστε την εμπιστοσύνη σας στην Ομοσπονδία μας και να είστε σίγουροι ότι με ενέργειές της (οι οποίες θα ανακοινωθούν στο χρόνο που πρέπει) προσπαθεί να διασφαλίσει τα συμφέροντα όλων των Ελλήνων στρατιωτικών, ακόμη και αυτών που μέχρι και σήμερα βλέπουν κριτικά τη συλλογική έκφραση ή θυγατρικά ασκούν επιθετική κριτική.
Η μάχη δίνεται καθημερινά και είναι σίγουρο ότι μόνο όταν το πλήθος δυναμώσει το αποτέλεσμα θα είναι νικηφόρο.
Σας καλούμε να ενισχύσετε την προσπάθεια των Περιφερειακών Ενώσεων μελών της Ομοσπονδίας μας για να δυναμώσει η φωνή της.
Ξεχωρίστε την ήρα από το στάρι, με την εγγραφή σας.