*Του Κώστα Σαρικά
Έντονο προβληματισμό προκαλούν οι μεγάλες καθυστερήσεις σε όλα τα εξοπλιστικά προγράμματα για το Πολεμικό Ναυτικό, με εξαίρεση τη ναυπήγηση των τριών φρεγατών Belharra, την ώρα που η Τουρκία κινείται πρόσω «πάση δυνάμει» για την ενίσχυση του Στόλου της.
Το Ναυτικό Επιτελείο περιμένει με αγωνία της αποφάσεις της πολιτικής ηγεσίας, οι οποίες, σύμφωνα με όσα έχει αναφέρει ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας, πρόκειται να ανακοινωθούν εντός του προσεχούς Ιανουαρίου. Προηγήθηκε το προηγούμενο διάστημα η ενημέρωση της αρμόδιας επιτροπής του Κοινοβουλίου για τη Νέα Δομή Δυνάμεων, η οποία πρόκειται να εγκριθεί από το ΚΥΣΕΑ.
Οι πληροφορίες πάντως που φτάνουν από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και κάνουν λόγο για εξαιρετικά περιορισμένο δημοσιονομικό χώρο, όσον αφορά στα εξοπλιστικά προγράμματα των Ενόπλων Δυνάμεων έως και τα τέλη της δεκαετίας, επιφέρουν έντονη ανησυχία με δεδομένες τις μεγάλες ανάγκες του Στόλου.
Όπως επισημαίνουν πηγές από το Πολεμικό Ναυτικό, δεν ήταν μόνο τα δέκα χρόνια της κρίσης που άφησαν πίσω την ενίσχυση στη θάλασσα, αλλά πολύ περισσότερα, καθώς πέρασαν σχεδόν τρεις δεκαετίες κατά τις οποίες όχι απλά δεν αποκτήθηκαν καινούργιες Κύριες Μονάδες Επιφανείας, αλλά ούτε καν εκσυγχρονίστηκαν οι φρεγάτες MEKO. Ακόμη και το πρόγραμμα απόκτησης των φρεγατών Belharra οι οποίες πρόκειται να αντικαταστήσουν τις φρεγάτες S κλάσης «ΕΛΛΗ» άρχισε με μεγάλη καθυστέρηση.
Επιπλέον τρία συν ένα πλοία σε καμία περίπτωση, όσο τεχνολογικά εξελιγμένα και αν είναι, δεν μπορούν να αναπληρώσουν το κενό τριπλάσιου αριθμού Μονάδων. Και αυτό αφορά όχι τόσο την μαχητική τους ικανότητα όσο τις αποστολές που καλούνται να εκτελέσουν. Παράλληλα, τα προγράμματα που αφορούν τις φρεγάτες Constellation και την ευρωπαϊκή κορβέτα δείχνουν να κινούνται πολύ μακριά στο μέλλον.
Την ώρα που το μεγάλο εθνικό «στοίχημα» είναι η υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων στη θάλασσα με την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα να αποτελούν το πιο σοβαρό ίσως σημείο τριβής με την γείτονα, το Πολεμικό Ναυτικό καλείται να βγει από το κλειστό Αιγαίο και να αποτελέσει το «μακρύ χέρι» των Ενόπλων Δυνάμεων στην ανατολική Μεσόγειο με σταθερή και ισχυρή παρουσία.
Σε καμία περίπτωση αυτό, όπως τονίζεται, δεν μπορεί να επιτευχθεί με τρεις συν μία φρεγάτες Belharra, την ώρα μάλιστα που οι αδυναμίες των MEKO έρχονται στο επίκεντρο, έπειτα από όσα διαδραματίζονται στην Ερυθρά Θάλασσα. Παράλληλα, και τα τέσσερα υποβρύχια 214 κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» τα οποία ακόμα δεν έχουν αναβαθμιστεί, θα βρουν απέναντι τους έξι ίδια τουρκικά υποβρύχια και επιπλέον οκτώ αναβαθμισμένα 209.
Στην επιφάνεια, το Πολεμικό Ναυτικό των γειτόνων θα διαθέτει το minimum 14-16 καινούργιες ή αναβαθμισμένες Μονάδες Επιφανείας, με δυνατότητα να τις αυξάνει συνεχώς, καθώς η εγχώρια ναυπηγική τους βιομηχανία κινείται πλέον σε φρενήρεις ρυθμούς.
Πέρα από την πολύ μεγάλη καθυστέρηση στον εκσυγχρονισμό των τεσσάρων φρεγατών MEKO, εκκρεμεί τόσο ο εκσυγχρονισμός των τεσσάρων υποβρυχίων 214, αλλά και ο εκσυγχρονισμός των ΤΠΚΒ Super Vita κλάσης «ΡΟΥΣΣΕΝ».
Ακόμα και σήμερα αν έπεφταν οι υπογραφές για την απόκτηση καινούργιων υποβρυχίων, η παραλαβή και επιχειρησιακή τους ενσωμάτωση στο Στόλο τοποθετείται σε διάρκεια όχι λιγότερη από δέκα χρόνια. Έτσι, το εφιαλτικό σενάριο η ισορροπία δυνάμεων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας στα τέλη της δεκαετία να είναι 4 προς 14 είναι πλέον κάτι παραπάνω από υπαρκτό.
Και όση αποτρεπτική ισχύ μπορούν να δώσουν ο αντιαεροπορικός «θόλος», η πυραυλική ασπίδα και η ενίσχυση της Πολεμικής Αεροπορίας με τα Rafale και τα F-35, η παρουσία και κυριαρχία του Στόλου σε περιοχές που η Ελλάδα διεκδικεί ως ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα – όπως έδειξε και η κρίση του 2020 – αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την διασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων στη θάλασσα.