Η Πανελλαδική Ομοσπονδία Ενώσεων Στρατιωτικών (ΠΟΕΣ) φέρνει στο φως πάρα πολύ σοβαρά στοιχεία που αφορούν τις εξελίξεις στο Μετοχικό Ταμείο Στρατού (ΜΤΣ) και υποδηλώνουν ότι η (υπό διαρκή διάψευση) ενοποίηση ουσιαστικά επισπεύδεται.
Σύμφωνα με έγγραφο της ΠΟΕΣ, ο ΥΦΕΘΑ έχει διατάξει την άμεση ανάληψη ενεργειών από το ΜΤΣ για εκκένωση του ισογείου και του ημιωρόφου του ΜΤΣ, προκειμένου αυτά να διατεθούν δωρεάν σε φορέα που πρόκειται να συστήσει το ΥΠΕΘΑ και ο οποίος, όχι μόνο δεν υπάρχει, αλλά δεν έχει κατατεθεί καν το σχετικό σχέδιο νόμου για δημόσια διαβούλευση.
Με πρόσφατη συνεδρίαση του ΔΣ του ΜΤΣ ελήφθη η απόφαση να γίνει μελέτη από το ΥΠΕΘΑ, προφανώς για να διερευνήσει κατά πόσον η δωρεάν διάθεση εξυπηρετεί τα συμφέροντα του ΜΤΣ, το οποίο, υπενθυμίζεται, ότι υποτίθεται ότι αντιμετωπίζει και προβλήματα ταμειακής ρευστότητας. Παρά ταύτα οι ενέργειες εκκένωσης δεν δείχνουν να σχετίζονται με την ύπαρξη ή όχι πορίσματος μελέτης και η ΠΟΕΣ εκφράζει τις έντονες ανησυχίες της για το θέμα, θέτοντας παράλληλα πολλά σοβαρά ερωτήματα.
Ένα εξ αυτών, από που προκύπτει η αρμοδιότητα του ΥΦΕΘΑ να διατάζει το ΜΤΣ τι θα πράξει με την περιουσία του, όταν ορίζονται από νόμους και ο τρόπος λήψης αποφάσεων και ο τρόπος διαχείρισης της περιουσίας. Επίσης, διερωτάται, αφού υπάρχει η δυνατότητα μετεγκατάστασης του ΕΛΟΑΣ, γιατί δεν εγκαθίσταται απευθείας στις «νέες εγκαταστάσεις» ο προς ώρας ανύπαρκτος φορέας. Η απάντηση, κατά την ΠΟΕΣ, είναι προφανής.
Αναλυτικά η ανακοίνωση της ΠΟΕΣ:
«Κύριε Υπουργέ, Ένα από τα θέματα που βρίσκονται υπό δρομολόγηση (όπως εξάλλου αποδεικνύεται και από τις συνεχείς προσπάθειες… διάψευσης) είναι και αυτό της ενοποίησης των Μετοχικών Ταμείων, σχέδιο που έχει διαρρεύσει σε ΜΜΕ αμυντικού ρεπορτάζ αλλά και έχουμε σχολιάσει κατ΄ επανάληψη με στοιχεία που δεν δύνανται να παρερμηνευθούν. Σήμερα θα φέρουμε στο φως νέα δεδομένα που θα δημιουργήσουν μια ιδιαίτερα ευκρινή εικόνα.
Υπενθυμίζουμε ότι στο διαδίκτυο δεν έχουν δημοσιευθεί μόνο αποσπάσματα του «Οδικού Χάρτη» που έχει εκπονήσει το ΥΠΕΘΑ. Έχει δημοσιευθεί (29/2/24) και ολόκληρο σχέδιο νόμου με τίτλο «Έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία στις Ένοπλες Δυνάμεις, εκσυγχρονισμός θεσμικού πλαισίου των ΑΣΕΙ, σύσταση Κοινού Σώματος Πληροφορικής και λοιπές διατάξεις». Με το εν λόγω σχέδιο νόμου (που υπενθυμίζουμε ότι ακόμα δεν έχει τεθεί υπό δημόσια διαβούλευση) μεταξύ άλλων προβλέπεται να ιδρυθεί και το «Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Έρευνας, Ανάπτυξης και Καινοτομίας», για το οποίο, σύμφωνα με το ιδιαίτερα ενδιαφέρον άρθρο 8 (παρα.7), προβλέπει ότι «Για τη στέγαση του ΕΚΑΕΑΚ και των ταμείων του άρθρου 15 παραχωρείται χωρίς αντάλλαγμα χώρος ιδιοκτησίας του ΥΠΕΘΑ ή εποπτευόμενου από αυτό νομικού προσώπου».
Σύμφωνα με όσα έχουν δημοσιευθεί στο διαδίκτυο, έχει καταστεί γνωστό ότι την 28/3/24 έλαβε χώρα έκτακτη σύγκληση του ΔΣ του ΜΤΣ, προκειμένου ληφθεί απόφαση για την παραχώρηση του ισογείου και του ημιωρόφου στην ανωτέρω εταιρία (ΝΠΙΔ) που ακόμα δεν υφίσταται ως νομική οντότητα. Τελικώς, σύμφωνα με πληροφορίες μας, το ΔΣ απεφάνθη (με πλειοψηφία 6 προς 2) αφενός «την εκπόνηση σχετικής μελέτης για τυχόν μετεγκατάσταση των Υπηρεσιών του ισογείου και του ημιορόφου» και αφετέρου «την υποβολή αιτήματος στο ΥΠΕΘΑ για την σύνταξη της ως άνω μελέτης, με μέριμνά του». Ωστόσο αξίζει να διερευνήσουμε πως ακριβώς προέκυψε αυτή ή, κατά κάποιους, περίεργη απόφαση.
Λίγες μέρες πριν την προαναφερθείσα συνεδρίαση και είχε εκδοθεί από το ΣΓ ΥΦΕΘΑ, προφανώς στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του [σχετικό (στ)] έγγραφο με στοιχεία Φ.911/32549/Σ.4984/12-Μαρ-24, με το οποίο το ΜΤΣ διατάσσεται να μεριμνήσει για την άμεση εκκένωση του ισογείου και του ημιωρόφου στο κτίριο επί της οδού Κολοκοτρώνη 13 στην Αθήνα, προκειμένου να είναι άμεσα διαθέσιμοι για την κάλυψη των αναγκών του νέου (προαναφερθέντος) εποπτευόμενου φορέα του ΥΠΕΘΑ, ο οποίος θα επαναλάβουμε ότι ούτε κατά την ημερομηνία έκδοσης του εν λόγω εγγράφου είχε συσταθεί, καθόσον δεν είχε καν ψηφιστεί το σχετικό σχέδιο νόμου. Παράλληλα (και αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον) ζητείτο από το ΥΠΕΘΑ (προφανώς ως εποπτεύουσα Αρχή) να μεριμνήσει για τη μεταστέγαση του ΕΛΟΑΣ.
Το ανωτέρω έγγραφο εμπεριέχει εγγενώς δύο σοβαρά προβλήματα. Το πρώτο, είναι ότι «αποδέχεται» ότι το σχέδιο νόμου (που, θα επαναλάβουμε, δεν έχει τεθεί καν υπό δημόσια διαβούλευση) θα ψηφιστεί «ως έχει», όταν θα περατωθούν οι διαδικασίες (σε αυτό το σημείο θεωρούμε ότι αξίζει να υπενθυμίσουμε το πρόσφατο καταδικαστικό ψήφισμα περί του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα από το Ευρωκοινοβούλιο). Το δεύτερο πρόβλημα έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο κ. ΥΦΕΘΑ σύμφωνα με το (στ) σχετικό (άρθρο 1, περίπτωση ιζ΄) εξουσιοδοτείται να εποπτεύει, όχι να διατάσσει. Επισημαίνουμε ότι η λειτουργία του ΜΤΣ προβλέπεται από τα σχετικά (α) και (β) και οι αποφάσεις λαμβάνονται από το ΔΣ αυτού.
Για να συνοψίσουμε, από τα παραπάνω προκύπτουν δύο εξαιρετικά χρήσιμα συμπεράσματα: πρώτον, ότι το ΔΣ του ΜΤΣ με την απόφαση της 28ης Μαρτίου 2024 έκρινε ότι οφείλει να διερευνηθεί εάν η δωρεάν παραχώρηση δύο ορόφων του στους οποίους στεγάζονται κρίσιμες Υπηρεσίες και γραφεία, εξυπηρετούν τη λειτουργία και τα συμφέροντά του και δεύτερον, ότι κατά την ίδια συνεδρίαση το ΔΣ απεφάνθη πως, αρμόδιος φορέας για την εκπόνηση αυτή τη μελέτη δεν ήταν το ίδιο, αλλά η εποπτεύουσα Αρχή που διέταξε τη δωρεάν παραχώρηση των δύο ορόφων, την οποίαν και εξουσιοδότησε να εκπονήσει των ανωτέρω μελέτη, μέσω της οποίας (η Αρχή) θα αποφανθεί με τη σειρά της αν η δωρεάν παραχώρηση (από το εποπτευόμενο ΜΤΣ) σε ένα φορέα που η ίδια θα ιδρύσει, εξυπηρετεί τα συμφέροντα του ΜΤΣ. Σε αυτό το σημείο οφείλουμε να επισημάνουμε ότι η χρήση των ακινήτων περιουσιακών στοιχείων βάσει νόμου [σχετικά (γ) έως (ε)] διατίθενται μέσω πλειοδοτικού διαγωνισμού (εφόσον δεν υπάγονται στο ΥΠΑΑΠΕΔ, οπότε και εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν.4407/2016).
Η υπόθεση, ωστόσο, γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρουσα: εξ όσων μας έχει μεταφερθεί, αν και δεν υφίστανται ενδείξεις ότι η αιτηθείσα μελέτη έχει εκπονηθεί, φέρεται να έχει υπάρξει ένα νέο έγγραφο υψηλής διαβαθμίσεως από το ΥΠΕΘΑ που εκδόθηκε στα μέσα Απριλίου με αποδέκτη το ΜΤΣ, με το οποίο το Ταμείο διατάσσεται εκ νέου για την άμεση εκκένωση των δύο ορόφων. Παράλληλα, ήδη διαχέεται ως πληροφορία ότι η παραχώρηση ίσως να μην περιοριστεί μόνο στους δύο ορόφους. Αναμένει να δούμε (με πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και έννομο συμφέρον, βεβαίως) τι ακριβώς θα πράξει το ΜΤΣ, κυρίως εφόσον δεν υπάρχει πόρισμα μελέτης.
Υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με το διακινούμενο αφήγημα που αποτελεί το «βαρύ πυροβολικό» της προσπάθειας ενοποίησης των Ταμείων, είναι το αδιαμφισβήτητο γεγονός των προβλημάτων ταμειακής ρευστότητας για την κάλυψη των αναγκών (κυρίως στο ΕΛΟΑΣ και το ΒΟΕΑ). Ως εκ τούτου, μας προκαλεί μέγιστη, αρνητικότατη εντύπωση το γεγονός ότι το ΔΣ του ΜΤΣ αντί να αποφασίσει το (κατά τη γενική ομολογία και την κοινή λογική) προφανές, ότι η δωρεάν παραχώρηση δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα του Ταμείου (που θεωρούμε ότι, ούτως ή άλλως έχει κι άλλα περιουσιακά στοιχεία που θα μπορούσαν να διατεθούν και μόνο με εφαρμογή των προβλέψεων του νόμου, δηλαδή κατόπιν διαγωνισμού), φέρεται να επέλεξε να βρει τρόπο να συμμορφωθεί με τη διαταγή της εκκένωσης. Σε αυτό το σημείο ανακύπτει ένα μεγάλο «γιατί» που οφείλει να απαντηθεί και όταν έρθει η ώρα, είμαστε βέβαιοι ότι θα απαντηθεί.
Ας εξετάσουμε, τώρα, τι πρόκειται να εκκενωθεί: στο ισόγειο και τον ημιώροφο βρίσκονται όλες οι κρίσιμες υπηρεσίες του Ταμείου και όχι μόνο το ΕΛΟΑΣ: βρίσκονται οι παροχές, το πρωτόκολλο, ο ΕΛΟΑΣ, καθώς και πλήθος εγκαταστάσεων για τις οποίες έχουν δαπανηθεί πολύ σοβαρά ποσά (όπως για τη διαμόρφωση του ισογείου ή την εγκατάσταση του πληροφοριακού συστήματος από τον ΟΤΕ). Εικάζουμε ότι ο κ. ΥΦΕΘΑ γνωρίζει ότι δεν μπορεί να γίνει λόγος για «απλή» μετεγκατάσταση. Τίθεται ωστόσο ένα δεύτερο ερώτημα: αφού το ΥΠΕΘΑ έχει, προφανώς, τη δυνατότητα να «μεταστεγάσει» τον ΕΛΟΑΣ, γιατί δεν έχει τη δυνατότητα να στεγάσει απευθείας εκεί το (προς ώρας ανύπαρκτο) ΕΚΑΕΑΚ ώστε να αποφευχθεί η πολλαπλή μεταστέγαση; Και επικουρικά, πόσο λειτουργικό (και ασφαλές) μπορεί να είναι ένα κτίριο όπου δύο όροφοι θα ανήκουν σε έναν ανεξάρτητο φορέα, αλλά οι υπόλοιποι στο ΜΤΣ;
Απάντηση προφανώς δεν υπάρχει. Ή μάλλον υπάρχει μόνο σε ένα σενάριο: αυτό της ενοποίησης. Με ένα νέο Μετοχικό Ταμείο, τα πολλαπλά κτίρια αποτελούν περιττή πολυτέλεια. Υπενθυμίζουμε ότι οι φάσεις «Α» και «Β» του «Οδικού Χάρτη προβλέπουν τη δημιουργία ενιαίου φορέα Διαχείρισης Περιουσίας των ΜΤ και συνακόλουθα αντίστοιχης εταιρίας, η οποία θα απορροφήσει όλα τα περιουσιακά στοιχεία των ΜΤ των ΕΔ. Ως εκ τούτου, προς τι η αναμονή για κάτι που έχει ήδη προαποφασιστεί να γίνει; Εν ολίγοις, οι διαδικασίες απλώς επισπεύδονται.
Κύριε Υπουργέ, όλα τα παραπάνω επιβεβαιώνουν πλήρως όσα σχολιάσαμε με το (ε) σχετικό έγγραφό μας. Για το λόγο αυτό και επειδή είναι προφανές ότι δεν υπάρχει βούληση να επιλυθούν τα προβλήματα, θα επαναλάβουμε τη θέση μας ότι αποτελεί πρόθεση της Ομοσπονδίας μας να κινηθεί νομικά κατά παντός υπευθύνου για απόδοση ευθυνών, συμπεριλαμβανομένων όσων με τις αυθαίρετες προτάσεις, σε ένα δήθεν πλαίσιο ανύπαρκτων υπερθεσμικών αρμοδιοτήτων, επιχειρούν να προκαλέσουν (ακόμα κι εν αγνοία τους) σοβαρή βλάβη σε άλλους συναδέλφους. Δεσμευόμαστε δε, ότι προσεχώς θα επανέλθουμε με «νέα», ιδιαίτερα σοβαρά στοιχεία που θα ταράξουν τα νερά για μια ακόμα φορά.
Θεωρούμε αδιανόητο ότι, για ένα ΜΤ για το οποίο έχουν τεκμηριωθεί δεκάδες σοβαρά προβλήματα τα οποία συμπυκνώνονται σε σοβαρά προβλήματα ταμειακής ρευστότητας, να λαμβάνονται αποφάσεις που ενδέχεται να ζημιώσουν περαιτέρω το Ταμείο. Εκτός εάν το σκεπτικό του ΔΣ της 28ης Μαρτίου 2024 εμπεριέχει κάποιο άγνωστο, πλην κρίσιμο στοιχείο, ικανό να αλλάξει τα δεδομένα υπέρ της λύσης της «δωρεάν παραχώρησης», άρα σε μια τέτοια περίπτωση το ΔΣ του ΜΤΣ οφείλει να δημοσιεύσει το πρακτικό αυτούσιο και μάλιστα το συντομότερο δυνατόν, όπως οφείλει να δημοσιεύσει και το πόρισμα της ανατεθείσας μελέτης, διότι πρέπει να γίνει γνωστός ο τρόπος με τον οποίον το Ταμείο θα αποφύγει τη ζημία από τη συγκεκριμένη διαδικασία. Οι μέτοχοι και οι μερισματούχοι έχουν κάθε δικαίωμα να γνωρίζουν τι συμβαίνει στο Ταμείο τους και, αντίστοιχα, η Διοίκησή του είναι υποχρεωμένη να λογοδοτεί.
Όσον αφορά την περιουσία του ΜΤΣ, καθ’ όσον πρόκειται για περιουσία των ε.ε. και ε.α. στελεχών, είναι σαφές ότι θα την υπερασπιστούμε με κάθε τρόπο, όποια κι αν είναι η βούληση της Ηγεσίας. Εξυπακούεται δε, ότι οιοσδήποτε νέος φορέας (πόσο μάλλον ανύπαρκτος) μπορεί να στεγαστεί υπό τους όρους και προϋποθέσεις που ο νόμος ορίζει, σε οιαδήποτε άλλη κτιριακή εγκατάσταση. Εξάλλου το σχέδιο νόμου που έχει διαρρεύσει παρέχει κι άλλες δυνατότητες στέγασης.
Τέλος, θεωρούμε κρίσιμο να απαντηθεί ένα ακόμα ιδιαίτερα σοβαρό ερώτημα (μαζί με τα προαναφερθέντα): ακόμα κι αν ζούμε σε μια χώρα όπου η τήρηση του Συντάγματος έχει αποκληθεί «εμμονή και αγκύλωση», πόθεν πηγάζει η εξουσιοδότηση του κ.ΥΦΕΘΑ να διατάσσει σε θέματα διαχείρισης περιουσίας, και μάλιστα με παράκαμψη των υφιστάμενων διαδικασιών, ένα φορέα τον οποίον προβλέπεται μόνο να εποπτεύει και ο οποίος (φορέας) έχει νομικώς κατοχυρωμένη διοικητική μορφή, ευθύνες και υποχρεώσεις;».
