Αυτές τις ημέρες ετοιμαζόμουν να γράψω, για μία ακόμα φορά, για την ενδυνάμωση της εξωστρέφειας των Ενόπλων Δυνάμεων.
Οι “προκλήσεις” για το νέο άρθρο, ήταν πολλές.
Από τη μία, η κατάργηση της σελίδας του Θ/Κ Αβέρωφ στο Facebook (λανθασμένη κατ’ εμέ) λόγω ευρήματος του Ελέγχου του ΠΝ με αποτέλεσμα να αποκοπούν χιλιάδες χρήστες του Facebook από την καθημερινή ενημέρωση με τα δρώμενα ή τις προσφορές του πλωτού ναυτικού μουσείου η οποία γίνεται πλέον μόνο από την Επίσημη Ιστοσελίδα (εάν μπουν στον κόπο να ψάξουν) σε συνδυασμό με την αύξηση του εισιτήριου για τους επισκέπτες κατά 50% (εάν αυτό ισχύει). Εάν ήταν θέμα διαδικασίας, φαντάζομαι ότι δεν θα είχαν πρόβλημα να «δανειστούν» και να τροποποιήσουν αυτή του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας το οποίο έχει παρουσία στο Facebook.
Από την άλλη, η διατύπωση μιας ιδέας, εναλλακτικής αξιοποίησης κάποιων πλοίων που δεν χρειάζεται πια το Πολεμικό μας Ναυτικό στα πλαίσια της προσέλκυσης καταδυτικού τουρισμού, αντί να χρησιμοποιούνται ως στόχοι για ασκήσεις (Τουλάχιστον, όχι όλα). Κάπως έτσι βυθίστηκε το «Α/Γ, ΚΩΣ» το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πολύ ωραίο τεχνητό ύφαλο σε προσιτό βάθος για αυτοδύτες από Ελλάδα και εξωτερικό. Δυστυχώς όμως αντί να το βλέπουμε εμείς που είμαστε και συναισθηματικά δεμένοι με αυτά τα πλοία, το βλέπουν ….. τα ψάρια.
Τέτοιο άρθρο σκεφτόμουν να γράψω όταν ήρθε το άρθρο του «εν ενεργεία» στρατιωτικού για να με «προκαλέσει» να του απαντήσω δημόσια στη γκρίνια του περί της χρήσης στρατιωτικών αγημάτων σε “κάθε είδους εορτή” όπως αναφέρει. Και μάλιστα, χρησιμοποιώντας τον όρο «πανηγύρια» .
Πρώτον, δεν έχω δει ποτέ μου, άγημα του Στρατού μας να συμμετέχει σε «πανηγύρι», και θα έλεγα ότι ο χαρακτηρισμός είναι από άστοχος έως… προσβλητικός για τον Στρατό στον οποίο ο ίδιος ο αρθογράφος είναι μέλος.
Ενδεχομένως ο αρθογράφος να είχε κάποια συγκεκριμένη εκδήλωση στο μυαλό του, στην οποία το άγημα να ήταν περιττό και εάν την παρέθετε , ίσως και να συμφωνούσαμε αλλά η γενίκευση προσωπικά όχι μόνον με βρίσκει κάθετα αντίθετο, αλλά θεωρώ ότι είναι η αρχή της ισοπέδωσης σε κάθε τομέα.
Το, γιατί είμαι αντίθετος, θα το εξηγήσω παρακάτω δίνοντας αντεπιχείρημα σε κάθε ένα επιχείρημα του αρθογράφου ξεχωριστά.
“Εν Ενεργεία”- Από πότε έγινε παράδοση να συμμετέχει ο στρατός με αγήματα σε 30-40 περίπου εορταστικές εκδηλώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους ;
Απάντηση: Αρχικά, δεν ξέρω από πού προκύπτει το “30-40 εκδηλώσεις”, καθώς και το, τί εκδηλώσεις είναι αυτές. Πέραν τούτου, όμως, ο Στρατός (οι Ένοπλες Δυνάμεις μας για ναι είμαστε και πιο σωστοί) είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας μας και η συμμετοχή του σε εορτές τοπικού χαρακτήρα είναι υψίστης σημειολογικής σημασίας για τις τοπικές κοινωνίες. Για αυτόν τον λόγο και οι τοπικές κοινωνίες δέχονται με ιδιαίτερη χαρά την παρουσία των αγημάτων (ακόμα και αν, ενδεχομένως, υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις τις οποίες μπορεί ο αρθογράφος να γνωρίζει). Αν δε, αναλογιστούμε, το κάθε πότε είναι επιθυμητή η παρουσία τους, θα δούμε ότι είναι, ή για κάποια τοπική θρησκευτική εορτή, ή επέτειο. Εάν επίσης, λάβουμε υπόψη μας, και την συνεισφορά της τοπικής κοινωνίας προς το στρατόπεδο που βρίσκεται κοντά της θα δούμε πως η παρουσία ενός αγήματος, μάλλον, προς όφελος του είναι.
Και βέβαια αποτελεί ένα πρώτης-τάξης κίνητρο για τις νέες και τους νέους των κοινωνιών αυτών να βλέπουν τις Ένοπλες Δυνάμεις μας να τιμούν τις εκδηλώσεις τους.
Σαν παλαιότεροι «Ζωγραφιώτες», μικρά παιδιά, θαυμάζαμε το άγημα του Στρατού που ερχόταν να τιμήσει την παρέλαση μας. Μια κίνηση που σύντομα σταμάτησε χωρίς να μάθουμε ποτέ το γιατί. (Φήμες λένε πως κάποιοι στη Δημοτική Αρχή έβγαζαν φλύκταινες, με τέτοιου είδους παρουσίες αφού οι μνήμες του Πολυτεχνείου ήταν ακόμα νωπές. Aυτό όμως δεν επιβεβαιώνεται). Από τότε η παρέλαση έμεινε σε μια υποδειγματική παρέλαση των προσκόπων, συλλόγων/σωματείων και κάποιων σχολείων και σε βαριεστημένους μαθητές με πόλεμο στραγαλιών και αυγών από τους εξωσχολικούς την ώρα που τα σχολεία διέσχιζαν την λεωφόρο Αλ. Παπάγου.
Σε εμάς λοιπόν τους «παλαιούς», έμεινε η ωραία εικόνα των παρελάσεων με όλον αυτόν τον κόσμο και με το άγημα του Στρατού μέσα. Στους νέους, αυτές τις ημέρες τι μένει ως ανάμνηση? ….ο χαβαλές, και ερωτήσεις τύπου,
«Τί γιορτάζουμε την 25η Μαρτίου? Το Ναι ή το Όχι?»
Το «Όχι» το είπαμε στους Ιταλούς τους Γερμανούς ή τους Τούρκους?
Μπορεί να είναι τραβηγμένο το παράδειγμα, αλλά όχι περισσότερο τραβηγμένο από τη γκρίνια του άρθρου για την παρουσία των αγημάτων.
Προσωπική εκτίμηση είναι, πως οι Ένοπλες Δυνάμεις μας, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος στην ηθική υποστήριξη και τη διατήρηση της Ιστορίας μας , των Εθίμων, των Παραδόσεων και των Δημοκρατικών Αρχών μας. Έχω την εντύπωση πως πολύ μεγάλο ποσοστό της λειτουργίας τους, στηρίζεται σε, πέραν των υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προτύπων τους, την εθιμοτυπία και τις παραδόσεις.
“Εν Ενεργεία”- Είδε κανείς σε καμιά σοβαρή χώρα, στρατιωτικά αγήματα να αποδίδουν τόσες πολλές φορές τιμές, σε τόσες πολλές εορταστικές εκδηλώσεις ;
Απάντηση: Αγήματα διαφόρων ειδών σε χώρες όχι τόσο «προχωρημένες» όπως εμείς (Βλ. ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ισπανία κλπ) συμμετέχουν όχι μόνο στην απόδοση τιμών αλλά σε καθημερινές εκδηλώσεις των πολιτών μικρότερης σημασίας. Από διμοιρίες επιδείξεων σε αγώνες μπάσκετ ή ποδοσφαίρου, σε μικρές στρατιωτικές ομάδες από τις κείμενες μονάδες που συμμετέχουν σε γυμναστικές επιδείξεις σχολείων δίνοντας το «παρόν» σε κάθε εκδήλωση που οι τοπικές κοινωνίες κρίνουν ως σημαντική. Εάν ο «εν ενεργεία» δεν το γνωρίζει αυτό, μπορεί να κάνει μια σύντομη βόλτα στο Youtube για να δει την συμμετοχή όχι μόνο αγημάτων αλλά ακόμα και μονάδων ολόκληρων στα «κοινά» των τοπικών κοινωνιών.
“Εν Ενεργεία”- Είδε κανείς ποτέ στη μεγάλη δύναμη της ορθοδοξίας τη Ρωσία, συμμετοχή του στρατού σε θρησκευτικές εκδηλώσεις ;
– Εάν βλέπαμε στρατό μαζί με ιμάμηδες και μουφτήδες, τι θα σκεφτόμασταν ;
Απάντηση: Αν και διακρίνω μια τάση αποθρησκευτισμού του Ελληνικού Στρατού στο εν λόγω άρθρο, (ιδίως με την ατυχή σύγκρισή του με άλλες θρησκείες) θα το προσπεράσω διότι η σχέση του Ελληνικού Στρατού, με την Θρησκεία μας ήταν ανέκαθεν γερή και σε σωστές βάσεις και είναι αδύνατο να συγκριθεί με τα ατυχείς αναφορές θρησκειών που δίνει ο αρθογράφος. (Δεν το κάναμε ποτέ και δεν έχει αλλάξει κάτι τώρα)
Επίσης, στην δική μας περίπτωση, τα αγήματα που αποδίδουν Τιμές, θρησκευτικού χαρακτήρα στην πλειονότητα τους απαρτίζονται από κληρωτούς. Επομένως πριν ο αρθογράφος κάνει σύγκριση με τη μεγάλη και ορθόδοξη Ρωσία, ας ρωτήσει πως αισθάνονται οι κληρωτοί για την απόδοση τιμών σε εορτές της Θρησκείας μας. Γιατί για εμάς, μπορώ να τον διαβεβαιώσω ότι αποτελεί τιμή να έχουμε συμμετάσχει στη θητεία μας σε τέτοιο άγημα. (Βέβαια, εμείς των Ειδικών Δυνάμεων, με το αναχρονιστικό, για πολλούς τρίπτυχο, “Πατρίδα, Θρησκεία, Οικογένεια” (sic) μπορεί να είμαστε και λίγο προκατειλημμένοι), αλλά έχω την εντύπωση πως και για την πλειονότητα αυτών που συμμετέχουν σε αυτά τα αγήματα, μάλλον Τιμή είναι παρά αγγαρεία.
Τώρα. Σχετικά με το θέμα της Ρωσίας θα ήθελα να ενημερώσω τον αρθογράφο ότι οι Ρώσοι, όπως και Στρατοί άλλων χωρών όπου βρεθούν και όπου σταθούν δεν χάνουν την ευκαιρία να συμμετέχουν στα «κοινά» με παρουσία αγημάτων, ακόμα και στο εξωτερικό. Και καλά κάνουν κατ εμέ.
Φαντάζομαι ότι γνωρίζει την παρουσία των Ρωσικών Αγημάτων στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια.
1. Παρέλαση Ρώσων Πεζοναυτών στη Λήμνο (03 Οκτωβρίου 2012)
2. Παρέλαση Ρώσων Πεζοναυτών στην Αλεξανδρούπολη (28 Οκτωβρίου 2011)
3. Αγημα Ρώσων συμμετέχει στον εορτασμό της επετείου της Ναυμαχίας του Ναυαρίνου (20 Οκτωβρίου 2012)
4. Ρώσοι ναύτες στο Ναύπλιο; Συμμετέχουν στις τιμητικές εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση 185 χρόνων από την ανάληψη των καθηκόντων του Ιωάννη Καποδίστρια ως πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας (30 Οκτωβρίου 2013)
Δηλαδή, μέσα σε 3 χρόνια μετράμε 4 φορές, παρουσίας αγημάτων, (εάν και φαντάζομαι ότι υπάρχουν και άλλες), και σε εκδηλώσεις που δεν είμαι σίγουρος πως αυτοί που συμμετέχουν γνωρίζουν τη σημασία τους. Άραγε αυτοί τι άρθρο, θα έπρεπε να γράψουν για την χρήση αγημάτων.
Επίσης, δεν ξέρω αν στη μεγάλη δύναμη της ορθοδοξίας τη Ρωσία οι στρατιώτες τους ορκίζονται στο Ιερό Ευαγγέλιο, εμείς όμως τον Όρκο μας στην Πατρίδα τον δίνουμε πάνω σε Αυτό. Εάν δεν τον κάνουν στη Ρωσία, μήπως να το καταργήσουμε κι εμείς?
“Εν Ενεργεία”- Koστολογήθηκε ποτέ η δαπάνη της υπηρεσίας για τη συμμετοχή στρατιωτικών τμημάτων, σε εκδηλώσεις εορταστικού χαρακτήρα ;
Απάντηση: Η συμμετοχή σε τοπικές εορτές, συνήθως είναι χαμηλού κόστους διότι δεν έχει μεγάλα μεταφορικά (λόγω κοντινής απόστασης) και τα αγήματα απαρτίζονται από κληρωτούς. Εάν ισχύει αυτό αυτές οι περιπτώσεις μπορούν να αξιολογηθούν ξεχωριστά. Πόσες όμως είναι? Επομένως εάν κάνουμε μια ανάλυση κόστους / οφέλους δεν νομίζω ότι είναι τόσο μεγάλο το πρώτο που καθιστά τη συμμετοχή ασύμφορη στις περισσότερες περιπτώσεις.
“Εν Ενεργεία”- Αναρωτήθηκε ποτέ κανείς εάν ασυνείδητα δημιουργείται στο μυαλό των χαμηλόβαθμων στελεχών η εντύπωση, πως ίσως είναι διττή η αποστολή του στρατού ;
Απάντηση: Όλα τα στελέχη του Στρατού έχουν ξεκάθαρη γνώση για την αποστολή του στρατού, δεν περιμένουν μια συμμετοχή ενός αγήματος σε έναν πολιούχο Άγιο μιας περιοχής ή σε μια Εθνική Επέτειο να τους «μπερδέψει». Μπορεί ο αρθογράφος λόγω της κούρασης του από συμμετοχές σε τέτοια αγήματα να έχει μπερδευτεί. Μια επικοινωνία με συναδέλφους του, όμως, είμαι σίγουρος πως θα τον πείσει για το ξεκάθαρο των απόψεων τους περί του ρόλου των Ενόπλων Δυνάμεων.
Αλίμονο εάν τα στελέχη μπερδεύονται τόσο εύκολα.
“Εν Ενεργεία”- Έγινε ποτέ καμιά σοβαρή μελέτη για την απώλεια του δυναμικού από τη συμμετοχή σε κάθε λογής εκδηλώσεις , σε βάρος άλλων ουσιαστικών και κύριων λειτουργικών ή εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων ;
Απάντηση: Θα μπορούσα να γράψω αρκετά για αυτό εάν, αρχικά, γινόταν μια καταγραφή και ανάλυση από τον αρθογράφο αυτών των “ουσιαστικών και κύριων λειτουργιών” (και ενδεχομένως να συμφωνούσα, εάν μέσα σε αυτές δεν περιλαμβάνονταν οι γνωστές «αρμοδιότητες» για τους κληρωτούς). Αδυνατώ, όμως, να πιστέψω, ότι η συμμετοχή σε αγήματα έχει τόσο μεγάλο αντίκτυπο, και μάλιστα αρνητικό στην εκπαίδευση (των κληρωτών κυρίως).
Άλλα πράγματα και άλλες «δραστηριότητες» μπορεί να έχουν. Και εκεί θα πρέπει να γίνει ένας ειλικρινής διάλογος.
Για την περίπτωση των στελεχών, που θεωρούν πως «επιβαρύνονται» με την συμμετοχή τους σε τέτοιες εκδηλώσεις, υπάρχουν και οι Έλληνες Δόκιμοι Έφεδροι Αξιωματικοί . ΟΙ άνθρωποι που επέλεξαν να υπηρετήσουν τη θητεία τους λαμβάνοντας εθελοντικά παραπάνω αρμοδιότητες από έναν έφεδρο υπαξιωματικό ή έναν απλό οπλίτη. Είμαι σίγουρος ότι, KAI θα προσφέρονταν, KAI Τιμή τους θα ήταν, KAI άψογα θα το έκαναν (Οι ΔΕΑ εκτελούν ΚΑΙ αυτές τις υπηρεσίες άψογα για 10ετίες)
“Εν Ενεργεία”- Επιπλέον, ποιός είναι ο λόγος που ο στρατός παρελαύνει σε μικρές επαρχιακές πόλεις, μακριά από τα σύνορα ; όταν μάλιστα πολλοί τοπικοί κάτοικοι και παράγοντες, μετέρχονται κάθε είδους μέσον, προκειμένου τα παιδιά τους να υπηρετήσουν τη θητεία τους στον τόπο τους.
Απάντηση: Ακριβώς για αυτόν τον ίδιο λόγο που αναφέρατε. Γιατί αυτοί οι άνθρωποι περιμένουν να καμαρώσουν τα παιδιά τους να παρελαύνουν μπροστά τους. Και τα παιδιά τους να παρελάσουν μπροστά στους γονείς τους. Με αυτή τη σύντομη θητεία πόσες φορές θα τους δοθεί η ευκαιρία να τους καμαρώσουν οι γονείς τους? Κάποιοι γονείς ταξιδεύουν χιλιόμετρα για να δουν τα παιδιά τους μια φορά στη θητεία τους σε παρέλαση με την μονάδα τους. Άλλοι, όμως, δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα, για διάφορους λόγους. Αλλά και πάλι, εάν το παραπάνω επιχείρημα μου δεν πείθει τον αρθογράφο μπορεί να ανατρέξει σε βίντεο τοπικών παρελάσεων στο διαδίκτυο να ακούσει τις ζητωκραυγές του κόσμου την ώρα που περνάνε αγήματα στρατιωτών (των παιδιών τους δηλαδή) για να πειστεί. Για να μην πω για τις ζητωκραυγές και τον θαυμασμό για τους Εθνοφύλακες μας.
Είπαμε όμως. Είμαι biased (προκατειλημμένος δηλαδή) γιατί η άψογη παρέλαση μας, κατά τη θητεία μας σε Μονάδες Ειδικών Δυνάμεων είναι κάτι το οποίο αποζητούμε, μας χαρακτηρίζει, το υπερηφανευόμαστε και μας συνοδεύει σε όλη μας τη ζωή.
“Εν Ενεργεία”- Η συμμετοχή του στρατού σε πολλές εθνικές, θρησκευτικές και άλλου είδους τοπικές εκδηλώσεις, εντάχθηκε διαχρονικά στα προγράμματά του, από την βασιλεία και τις περιόδους ολοκληρωτικών διακυβερνήσεων της χώρας, εντάθηκε δε και διατηρήθηκε στη εποχή μας από το συντηρητισμό της κοινωνίας, των πολιτικών και των στρατιωτικών.
Απάντηση: Η συμμετοχή του Στρατού σε εθνικές θρησκευτικές και άλλου είδους εκδηλώσεις είναι διαχρονική και αφορά στο γεγονός ότι οι Ενοπλες Δυνάμεις είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας που τις επανδρώνει. Και αυτό δεν είναι Ελληνικό φαινόμενο είναι παγκόσμιο.
Τα παραδείγματα είναι πολλά και από όλα τα μέρη του κόσμου.
Πορείες /Τρόπαια στα οποία συμμετέχουν πολίτες με εν ενεργεία
Συμμετοχές σε Αθλητικά Γεγονότα, βλ. Wimbledon Tennis,
Παρελάσεις,
Και όλα αυτά είναι από δυτικές κοινωνίες και δημοκρατικά κράτη και όχι από κράτη της Μέσης Ανατολής (όπως αφήνει να εννοηθεί ο αρθογράφος). Μια γρήγορη βόλτα, και πάλι, στο διαδίκτυο μπορεί να το αποδείξει, δεν χρειάζεται να δώσω παραδείγματα.
“Εν Ενεργεία”- Η παρούσα πολιτική ηγεσία του ΥΕΘΑ, οφείλει να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να αντιληφθεί πως η πατρίδα έχει ανάγκη, από την συγκράτηση των δαπανών της υπηρεσίας σε παραγωγικούς σκοπούς, καθώς επίσης και από την προσήλωση των στελεχών του στρατού στην άμυνα της χώρας. Για το λόγο αυτό απαιτείται άμεσα ο εξορθολογισμός της συμμετοχής του στρατού, σε εκδηλώσεις εκτός στρατοπέδων, ώστε και οι καλές σχέσεις, μεταξύ στρατού, τοπικών κοινωνιών και εκκλησίας να διατηρηθούν, αλλά κυρίως ο στρατός να διατηρήσει απερίσπαστη την προσοχή του στην αποστολή του, που είναι η εθνική ασφάλεια.
Απάντηση: Δεν ξέρω εάν έχουν διαταραχθεί κάπου οι σχέσεις στρατού, τοπικών κοινωνιών και Εκκλησίας. Προφανώς για να αναφέρεται, κάτι θα έχει γίνει. Στη μεγάλη πλειοψηφία όμως δεν νομίζω πως ισχύει κάτι τέτοιο. Μάλλον το αντίθετο, θα έλεγα.
Το θέμα είναι ο σωστός σχεδιασμός και οι διαδικασίες ώστε οι Ένοπλες μας Δυνάμεις να συμμετέχουν στα «κοινά» ακόμα πιο ενεργά με όσο το δυνατό λιγότερο κόστος αλλά και ο Έλληνας, αξιωματικός, υπαξιωματικός, κληρωτός, έφεδρος να έχει το δικαίωμα να φορά τη στολή και εκτός στρατοπέδου και να αποτελεί αντικείμενο θαυμασμού και όχι «ταμπελοποίησης».
Και αυτό μπορεί να γίνει με το να φέρουν τον πολίτη ακόμα πιο κοντά τους.
ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ είναι η Λέξη και προσωπική εκτίμηση είναι ότι θα πρέπει να γίνουν ακόμα περισσότερες προσπάθειες ώστε η εξωστρέφεια να ενσωματωθεί ακόμα περισσότερο στον ημερήσιο ρόλο των Ενόπλων Δυνάμεων.
Όραμα χρειάζεται. Ρομαντικοί χρειάζονται και Διαδικασίες που να διασφαλίζουν την ορθή εφαρμογή της εξωστρέφειας.
Στο κάτω-κάτω μπορώ να θυμίσω στον αρθογράφο ότι φέτος ο Στρατός (δεν γνωρίζω εάν ήταν επίσημη η συμμετοχή) συμμετείχε ακόμα και στις εορταστικές εκδηλώσεις της επετείου του Πολυτεχνείου με κατάθεση στεφάνου (Είναι η γνωστή φωτογραφία των κληρωτών με το ύψωμα της γροθιάς ωσάν τους «Μαύρους Πάνθηρες» άλλων εποχών. Επομένως φαίνεται πως η κοινωνία προχωρά και μπορεί να δεχτεί την ύπαρξη της στολής ή παραλλαγής στην καθημερινότητα μας και μάλιστα σε εκδηλώσεις που μέχρι πρότινος ή παραλλαγή θεωρούταν ταμπού.
Σε μια δημοσκόπηση που έγινε πριν από καιρό, δημοσιεύθηκε και στο Onalert βγήκε ως αποτέλεσμα ότι η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τις ΕΔ είναι πρώτη συγκριτικά με άλλους θεσμούς.
Και ο μέσος Έλληνας δεν καταλαβαίνει ούτε από ασκήσεις, ούτε επιχειρησιακές ετοιμότητες. Ο μέσος Ελληνας καταλαβαίνει όμως από το καμάρι και τη λεβεντιά του οπλίτη που παρελαύνει απέναντι του ή Τιμά με την παρουσία του τις γιορτές του ή θα του δώσει την όποια βοήθεια ανεξαρτήτως καιρού όποτε τη χρειαστεί.
Δεν υπάρχει λοιπόν κανένας λόγος να χαλάσει αυτή η εικόνα λόγω της «κόπωσης» κάποιων.
Προσωπική εκτίμηση λοιπόν, αλλά και φιλική παρότρυνση είναι να προσέχουμε τι ευχόμαστε διότι δεν κινδυνεύει η Εθνική μας Ασφάλεια από τη συμμετοχή μας στα Αγήματα.
Από “άλλα” πράγματα κινδυνεύει.
Πάντα Φιλικά, έτσι κι αλλιώς στην ίδια πλευρά είμαστε (ελπίζω)
Τριήρους Επιβάτης
ΥΓ. Για τα του Θ/Κ Αβέρωφ και των Καταδυτικών Πάρκων, θα επανέλθω.