Παρά το γεγονός ότι το Apache ειδικά στην έκδοση Longbow παραμένει ένας από τους πλέον εξελιγμένους τύπους ελικοπτέρου που πετάει σε ολόκληρο τον κόσμο, με εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας, η αποστολή του είναι πάρα πολύ απλή. Είναι μια πολεμική μηχανή σχεδιασμένη να επιφέρει τη μέγιστη δυνατή καταστροφή στον αντίπαλο.
Μεταφέρει τρομακτική ισχύ πυρός σε μια μικρή και ευέλικτη πλατφόρμα, η οποία είναι τεχνολογικά προηγμένη και ικανή να ανταποκριθεί στις πλέον απαιτητικές προκλήσεις στο πεδίο της μάχης! Υπάρχουν πολύ λίγα μέσα του εχθρού που δεν φοβούνται την καταστρεπτική ικανότητα των Apache στο πεδίο της μάχης.
Αποστολές
Η πιο συνηθισμένη αποστολή για τα “Alpha” και “Delta” της Αεροπορίας Στρατού είναι η διείσδυση για έρευνα – καταστροφή (S&D) και κρούση (Strike). Η πρωταρχική αποστολή που σχεδιάστηκε το Apache ήταν η καταστροφή αρμάτων μάχης αλλά οι δυνατότητες του ξεπερνάνε πλέον κατά πολύ αυτό το ρόλο.
Η τακτική απόκρυψης και αστραπιαίας εμφάνισης (Pop Up) για εξαπόλυση των όπλων του, το καθιστά το πιο θανάσιμο τακτικό οπλικό σύστημα που εμφανίστηκε ποτέ στο πεδίο της μάχης! Ως φύλακας –συνοδός μεταφορικών ελικοπτέρων είναι αξεπέραστο. Ένα ζευγάρι Chinook ή Huey που συνοδεύεται από ζεύγος Apache είναι όσο πιο ασφαλής μπορεί να είναι ένας σχηματισμός ελικοπτέρων στο πεδίο της μάχης.
Βασική προϋπόθεση για την επιχειρησιακή ετοιμότητα ενός Τάγματος επιθετικών ελικοπτέρων Apache (σύμφωνα με το αμερικανικό δόγμα) είναι η εντατική και πλήρης εκπαίδευση σε όλο το φάσμα των αποστολών που μπορούν να αναλάβουν τα πληρώματα σε περίοδο επιχειρήσεων.
Για το λόγο αυτό η διεξαγωγή βολών με πραγματικά πυρά αλλά και η συνδυασμένη δράση μεγάλων σχηματισμών δεν πραγματοποιείται περιστασιακά αλλά σε τακτά χρονικά διαστήματα – βάσει ειδικού προγράμματος εκπαιδεύσεως.
Οι προκλήσεις στην εκπαίδευση
Οι προκλήσεις μετάβασης στη πλέον εξελιγμένη έκδοση AH-64DHA για το ιπτάμενο και τεχνικό προσωπικό που υπηρετεί στο 2ο ΤΕΕΠ ήταν μεγάλες.
Η μετάβαση από τη μπροστά θέση του συγκυβερνήτη – πυροβολητή (Co-pilot Gunner-CPG) στην πίσω του κυβερνήτη γίνεται περίπου με τη συμπλήρωση 500 ωρών πτήσης – αν και αυτό το νούμερο δεν είναι στάνταρ. Η επιλογή ενός κυβερνήτη γίνεται τελικά από τον Διοικητή εφόσον πληροί τα στάνταρ και είναι ασφαλής και ανάλογα με τις ώρες που έχει συγκεντρώσει .
Πάνω από όλα είναι η ασφάλεια του μέσου. Δεν υπάρχει περιθώριο για λάθη.
Οι χειριστές κάνουν δύο πράγματα. Μάθημα – πτήση, Μάθημα –πτήση καθημερινά. Βλέπουν που φτάνει ο κάθε ένας και ξανά διάβασμα, test γνώσεων, αξιολογήσεις, μάθημα και ξανά πτήση! Καθημερινά..
Φανταστείτε ότι τα τεχνικά εγχειρίδια και τα manual των συστημάτων και του ελικοπτέρου ξεπερνάνε τις 2.500 σελίδες και ο ιπτάμενος θα πρέπει να τα γνωρίζει άριστα! Από εκεί και πέρα υπάρχουν manual με τακτικές και εκπαίδευση μάχης που ο ιπτάμενος εμβαθύνει, ώστε να αξιοποιήσει το Apache πλήρως ως οπλικό σύστημα.
Η μετάβαση από τα “Alpha” στα “Delta”
Στις ΗΠΑ το σχολείο μετάβασης (transition) από το AH-64A+ σε ΑH-64D για τον αρχικό πυρήνα χειριστών της ΑΣ που εκπαιδεύτηκαν για να αξιοποιήσουν το νέο τύπο ήταν 30 ώρες πτήσης και άλλες τόσες στον εξομοιωτή! Όσοι χειριστές προέρχονται από το Huey πετάνε περίπου 80 ώρες, αφού μαθαίνουν να πετάνε το Apache «Delta» από την αρχή.
Πρώτα μέρα και μετά νύχτα με το FLIR και το IHADS. Ενώ οι προερχόμενοι εκ των “Alpha” θεωρείται ήδη ότι έχουν την εμπειρία και ξεκινάνε αμέσως ασκήσεις σταδιακής αξιολόγησης (Progressive Evaluation) όπου αξιολογούνται στα πάντα! Έμφαση δίνεται φυσικά στο χειρισμό των μενού στις οθόνες, στο ραντάρ, στις διαδικασίες των βολών με βάση τις οθόνες και τα καινούρια χειριστήρια της κεντρικής οθόνης πυροβολητή (TEDAC). Γι αυτό πετάνε περισσότερο στη μπροστά θέση!
Το αβαντάζ είναι ότι όσοι πετάνε σήμερα κυβερνήτες, προέρχονται από το “Alpha” και τα έχουν αφομοιώσει άριστα όλα αυτά. Οι νέοι χειριστές χρειάζονται πολύ δουλειά αλλά έχουν όλοι τέτοια επιθυμία για μάθηση που κερδίζουν γρήγορα έδαφος.
Αυτό που χαρακτηρίζει όλα τα πληρώματα των Apache είναι οτι αγαπάνε αυτό που κάνουν και φαίνεται στο μάθημα και στην εκπαίδευση. Αυτό το ελικόπτερο το πετάνε δύο και όχι ένας. Δεν είναι Huey ούτε Chinook. ¨Όλα πρέπει να τα κάνουν συνδυαστικά, επικοινωνίες, βολές, ναυτιλία.
Πάνω από θάλασσα
Σημειώστε ότι ανά πάσα στιγμή η Αεροπορία Στρατού θα πρέπει να διαθέτει ικανό αριθμό χειριστών να πετάξει όλα τα ελικόπτερα ταυτόχρονα. Παράλληλα πολλές αποστολές περιλαμβάνουν αναγνωρίσεις και διεξαγωγή ασκήσεων στα νησιά του Αιγαίου και νύχτα.
Η δράση στο θαλάσσιο περιβάλλον με Apache έχει ιδιαιτερότητες και δυσκολίες για τις οποίες οι Αμερικανοί δεν έχουν καμία εμπειρία ούτε σχεδίαζαν να χρησιμοποιήσουν. Αντίθετα η Αεροπορία Στρατού σχεδιάζει επιχειρήσεις στο Αιγαίο εδώ και πάρα πολλά χρόνια και θεωρείται ότι αποτελεί το φυσικό περιβάλλον δράσης της.
Περιορισμοί και μελλοντικές προοπτικές
Πάντως σε κάθε περίπτωση παραμένει σημαντικό πρόβλημα για τον ΕΣ, ο μικρός αριθμός των διαθέσιμων 9 AH-64DHA Longbow Apache αλλά και το πρόβλημα υποστήριξης των 19 AH-64A για τα οποία οι επιλογές πλέον είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Και αυτό διότι ο κατασκευαστής (Boeing) είχε ήδη προειδοποιήσει τον ΕΣ, οτι από τα τέλη του 2011 θα μεταβεί την παραγωγή νέας έκδοσης και κατά συνέπεια θα είναι αδύνατη η εφαρμογή οποιουδήποτε προγράμματος εργοστασιακής αναβάθμισης πέραν του συγκεκριμένου χρονικού ορίου.
Σήμερα σχεδόν 7 χρόνια καμία απόφαση δεν υπάρχει δυστυχώς για το ποιό θα είναι το μελλον του στόλου των AH-64A ενώ μοναδική επιλογή φαίνεται οτι είναι το Ισραήλ το οποίο έχει εφαρμόσει με επιτυχία αντίστοιχο πρόγραμμα αναβάθμισης για το στόλο των AH-64A Peten με νέο ηλεκτροοπτικό σύστημα, ασυρμάτους, σύστημα ναυτιλίας και δορυφορικές επικοινωνίες.
«Αγκάθι» παραμένει – προς το παρόν – η αδυναμία χρηματοδότησης ενός τέτοιου προγράμματος και το υψηλό κόστος που ενδεχομένως συνεπάγεται μια τέτοια επιλογή. Φυσικά η απόκτηση νέων επιθετικών ελικοπτέρων παραμένει ένα σενάριο μη εφαρμόσιμο με δεδομένο το υψηλότατο κόστος αν κανείς δει τα ποσά που κόστισαν ανάλογες προμήθειες σε χώρες όπως η Ινδία και η Αίγυπτος που πρόσφατα παρήγγειλαν την νέα έκδοση του Apache, το AH-64E Guardian που χρησιμοποιεί επιχειρησιακά και ο Στρατός των ΗΠΑ (συνδυαστικά με AH-64D).
Κατά συνέπεια η προσπάθεια για την περαιτέρω αξιοποίηση των ΑΗ-64A φαίνεται οτι αποτελεί μονόδρομο με αποτέλεσμα να επιβάλλεται η κατάρτιση σχεδίου που θα επιτρέψει να συμβεί αυτό μετά το 2020.
Τέλος είναι απολύτως επιβεβλημένη η συμπλήρωση του οπλισμού των AH-64DHA με βλήματα AGM-114L Longbow Hellfire που αν και αποτελεί το πρωταρχικό όπλο του τύπου, δεν αποκτήθηκε ποτέ από την Αεροπορία Στρατού στερώντας κορυφαία επιχειρησιακά πλεονεκτήματα που απορρέουν από την ικανότητα του ραντάρ να κατευθύνει μέχρι και 16 βλήματα σε ισάριθμους στόχους χωρίς να απαιτείται αποκάλυψη του ελικοπτέρου για κατάδειξη.
Με δεδομένο οτι ένα από τα τρία ραντάρ FCR, απωλέσθηκε (όπως είναι γνωστό) στο ατύχημα της 20ης Σεπτεμβρίου 2016 κατά τη διάρκεια της άσκησης «ΣΑΡΙΣΑ – 2016», οι δυνατότητες του στόλου των DHA περιορίστηκαν περαιτέρω. Και αυτό διότι το μοντέλο που είχε εξ αρχής επιλέξει η ΑΣ για περιορισμό του κόστους προμήθειας, ήταν κάθε ένα από τα τρία ελικόπτερα με ραντάρ FCR να καθοδηγεί και να μεταφέρει εικόνα σε άλλα 3 AH-64D ενός σχηματισμού 4αδας.. (3Χ4= 12)
Εφόσον σήμερα η προμήθεια νέων AH-64Ε παραμένει μη εφικτή, θα αποτελούσε μιας πρώτης τάξεως λύση, η προμήθεια περισσότερων ραντάρ FCR για τον εναπομείναντα στόλο των 9 AH-64DHA (τουλάχιστον 4) προκειμένου να επιτευχθεί κατακόρυφη ποιοτική αναβάθμιση, με ταυτόχρονη δραματική επαύξηση της μαχητικής ικανότητας του 2ου ΤΕΕΠ που αξιοποιεί επιχειρησιακά τα Longbow Apache της ΑΣ.