Ο Νίκος Κουρής γεννήθηκε και ανδρώθηκε σε μια φτωχογειτονιά των Αθηνών στο συνοικισμό Ελληνορώσων.Φοίτησε στο 10ο γυμνάσιο Αθηνών και στην συνέχεια, έδωσε εξετάσεις στη Σχολή Ικάρων από όπου αποφοίτησε ως ανθυποσμηναγός στο τέλος του 1950.
Τοποθετήθηκε στην Αεροπορική βάση Ελευσίνας, στα καταδιωκτικά Spitfire.Μετά από αυτή την τοποθέτηση μετατέθηκε στην Σχολή Αεροπορίας ως εκπαιδευτής αέρος, σε μια περίοδο που άρχιζε μια γιγαντιαία προσπάθεια για την παραγωγή 500 περίπου πιλότων για να επανδρώσουν τα νέα μαχητικά που παραδίδονται στην Ελλάδα με την Αμερικανική βοήθεια. Την εποχή εκείνη, ο υπουργός άμυνας και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ήταν ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, που είχε έναν ανηψιό τον Διονύση Λιβανό, τον οποίο υπεραγαπούσε, ο οποίος ζήτησε από τον θειο του να εκπαιδευτεί σαν πιλότος.
Ο Κανελλόπουλος ζήτησε από τον διοικητή της Σχολής Ικάρων να διαθέσει έναν καλό εκπαιδευτή για να εκπαιδεύσει τον αγαπημένο του ανηψιό. Ο διοικητής της σχολής Ικάρων, διάλεξε για αυτήν την αποστολή, τον Νίκο Κουρή. Το 1955 ήρθε η σειρά του Κουρή να εκπαιδευτεί στα αεριοθούμενα και μετατέθηκε στην Ελευσίνα και από εκεί στην Νέα Αγχίαλο, που τοποθετήθηκε στην μοίρα F-84G και γρήγορα κατέστη ετοιμοπόλεμος και του ανατέθηκαν καθήκοντα αξιωματικού επιχειρήσεων της μοίρας.
Την εποχή εκείνη έτυχε να αποφοιτήσουν συγχρόνως από την Σχολή Ικάρων και το ΕΚΕΧ 40 περίπου νέοι αξιωματικοί οι οποίοι έπρεπε να εκπαιδευτούν στον πολεμικό τύπο. Αντί να διαχωριστούν σε ομάδες και να εκπαιδευτούν στις μοίρες που θα τοποθετούντο, το ΓΕΑ έκρινε σκόπιμο να συγκροτηθεί μια μοίρα για λόγους τυποποιήσεως και ταχύτερης εκπαιδεύσεως.
Το ΓΕΑ τοποθέτησε διοικητή της μοίρας αυτής ,τον σμηναγό Κουρή, ο οποίος ανέλαβε την ευθύνη να συντάξει το πρόγραμμα εκπαιδεύσεως τους, την ανάλυση των ασκήσεων και τον προγραμματισμό του ημερήσιου προγράμματος ώστε η εκπαίδευση τους να περατωθεί στο συντομότερο δυνατό χρόνο.
Η εκπαίδευση των νέων αυτών ανθυποσμηναγών περατώθηκε εν χρόνω χωρίς ατυχήματα και υπήρξε μια επιτυχία στον αγώνα για την παραγωγή μεγάλου αριθμού πιλότων μαχητικών αεροσκαφών.
Η παραγωγή μεγάλου αριθμού χειριστών και η δημιουργία νέων μοιρών, ρανταρ εγκαίρου προειδοποιήσεως και βλημάτων εδάφους-αέρος δημιούργησε πρόβλημα εκπαιδευμένων επιτελών και διοικητών μικρών μονάδων.
Το ΓΕΑ για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αυτό αποφάσισε να στείλει στην Αμερική, στην αεροπορική βάση Maxwell, δυο νεαρούς αξιωματικούς για να εκπαιδευτούν στο σχολείο διοικητών μοιρών της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ και συγχρόνως να συγκεντρώσουν εκπαιδευτικό υλικό για την οργάνωση ενός παρόμοιου σχολείου στην χώρα μας. Για το σκοπό αυτό επιλέχθηκαν δύο αξιωματικοί, οι σμηναγοί Κουρής και ο Παπαευσταθίου, οι οποίο μετέβησαν στην Αμερική και παράλληλα με την φοίτηση τους συγκέντρωσαν μεγάλο όγκο εκπαιδευτικού υλικού, το οποίο μετέφεραν και εγκατέστησαν στο χώρο της ΣΠΑ στο Παλαιό Φάληρο όπου δημιουργήθηκε η σχολή ΣΚΕΑ.
Ο Κουρής παρέμεινε στην ΣΚΕΑ, επί δύο χρόνια, συμπλήρωσε την οργάνωση της σχολής και δίδαξε τον πρώτο χρόνο της λειτουργίας της.Μετά την αποχώρηση από τη ΣΠΑ ο Κουρής ανέλαβε την διοίκηση της 343 μοίρας παντός καιρού στη Νέα Αγχίαλο. Η μοίρα αυτή είχε αεροπλάνα με ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου πυρός (radar), η πρώτη στην ιστορία της ΠΑ, δεν διέθετε όμως το κατάλληλο προσωπικό για να το συντηρεί. Έτσι η μοίρα δεν κατόρθωνε να παράγει, τον απαιτούμενο αριθμό ωρών για την εκπαίδευση των πληρωμάτων της.
Ο Κουρής συγκρότησε ένα σύστημα εκπαιδεύσεως στην πράξη( OJT) με το οποίο εκπαιδεύτηκαν οι τεχνικοί που ήσαν υπεύθυνοι για την συντήρηση του οπλικού συστήματος των F-86D και έτσι η μοίρα πετώντας μέρα και νύχτα συμπλήρωνε τον απαιτούμενο αριθμό ωρών και κατέστη πραγματικά μονάδα παντός καιρού.Σε γενόμενη επιθεώρηση από ομάδα αξιολογήσεως του ΝΑΤΟ έλαβε πολύ καλή βαθμολογία και ο διοικητής της πτέρυγος συνεχάρη τον διοικητή της μοίρας.
Ο διοικητής του ΑΤΑ σημειώνει στο φύλλο ποιότητας του Κουρή. «Εκ των αρίστων Διοικητών Μοιρών. Άριστα καταρτισμένος αξιωματικός. Απέδωσε άριστα.» Μετά την επάνοδο στο επιτελείο ο Κουρής τοποθετήθηκε στην διεύθυνση επιχειρήσεων και μετά μετατέθηκε στο SHAPE στο Βέλγιο, στην διεύθυνση πυρηνικών επιχειρήσεων.
Μετά την ολοκλήρωση της παρουσίας του στην θέση αυτή ο αμερικανός στρατηγός Λαιτνερ εξέφρασε στον αρχηγό ΓΕΑ την ικανοποίηση του για το έργο του Κουρή, ως ακολούθως: «συνείσφερε κατά πολύ στη σχεδίαση των πυρηνικών επιχειρήσεων των Συμμαχικών Δυνάμεων Ευρώπης και εκφράζω την λύπη μου για την αποχώρηση του εξαίρετου αυτού αξιωματικού.»
Μετα την επάνοδο στην Ελλάδα ο Κουρής τοποθετήθηκε διευθυντής στο κλάδο Διοικητικής Μέριμνας του ΓΕΑ και μετά διοικητής της 116 πτέρυγας μάχης που διέθετε αεροσκάφη οπλισμένα με πυρηνικές κεφαλές. Από την μονάδα αυτή, ο Κουρής διετάχθη από το ΓΕΑ να μεταβεί στη Γαλλία μαζί με άλλο συνάδελφο του για να δοκιμάσει εν πτήσει, το πρωτότυπο εκείνη την εποχή μονοθέσιο αεροσκάφος mirage F-1.
Ο Κουρής μετέβη στο istres της Γαλλίας, πέταξε δύο εξόδους με το πρωτότυπο αεροσκάφος και όταν επανήλθε υπέβαλε αναφορά για τις επιδόσεις του.
Εν τω μεταξύ ο Κουρής προάγεται σε ταξίαρχο και από τις θέσεις που τοποθετήθηκε τα επόμενα χρόνια ασχολείται έντονα με τα εθνικά θέματα και την αντιμετώπιση των απειλών κατά της Ελλάδας.
Τοποθετείται για ένα χρόνο ως εκπαιδευόμενος στο βασιλικό κολέγιο αμυντικών σπουδών της Μεγάλης Βρετανίας και μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, μετατίθεται στο ΑΤΑ ως επιτελάρχης και ακολούθως στο ΓΕΑ ως διευθυντής επιχειρήσεων στον Α κλάδο για να επανέλθει μετά ένα χρόνο πάλι στο ΑΤΑ ως επιτελάρχης.Ακολουθεί η τοποθέτηση του ως διοικητού της Διοικήσεως Αεροπορικής Εκπαίδευσης όπου παρέμεινε για δυο χρόνια και στη συνέχεια προάγεται σε αντιπτέραρχο και τοποθετείται σαν Α υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ.
Από την θέση του αυτή εντάσσεται στην επιτροπή επανεντάξεως των Ελληνικών ενόπλων δυνάμεων στο ΝΑΤΟ και συνεχίζει το έργο της προηγούμενης επιτροπής με επιταχυνόμενο ρυθμό στις συνομιλίες με τον Ροτζερς, ο οποίος υποστηρίζει τις θέσεις της Τουρκίας. Τον Οκτώβρη του 1980 ο Κουρής συναντά τρεις φορές τον Ροτζερς στο γραφείο του στην Μονς και δυο φορές στο αεροπλάνο του στην Νάπολι και το Ελληνικό όπου επιτυγχάνεται η διατύπωση ενός κειμένου συμφωνίας το οποίο θεωρείται ικανοποιητικό για την Ελληνική πλευρά.
Ο Κουρής ενημερώνει τον Πρωθυπουργό Γεώργιο Ράλλη ο οποίος του δίνει εντολή να ενημερώσει σχετικά την κυβερνητική επιτροπή και ακολούθως τον Ανδρέα Παπανδρέου στο σπίτι του στο Καστρί. Ο Ράλλης στο βιβλίο του «Ώρες ευθύνης» μνημονεύει την μεγάλη συμβολή του Κουρή στην επίτευξη της συμφωνίας την οποία θεωρεί εθνική επιτυχία.
Η ενημέρωση του Κουρή στον Παπανδρέου επεκτείνεται πέραν της αναλύσεως της συμφωνίας επανένταξης και στα θέματα Ελληνοτουρκικών διαφορών, τα θέματα των Αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα και της Ελληνονατοικές σχέσεις. Η συνάντηση αυτή υπήρξε σημαντική γιατί διαπιστώθηκε η πλήρης συμφωνία των εκτιμήσεων του Κουρή με τις απόψεις Παπανδρέου.
Από την ημέρα αυτή ο Κουρής καθίσταται ανεπισήμως στρατιωτικός σύμβουλος του Παπανδρέου, ο οποίος ως πρωθυπουργός του δίνει εντολή να συντάξει το κείμενο του λόγου που επρόκειτο να εκφωνήσει στην σύνοδο του ΝΑΤΟ και τον πήρε μαζί του στις Βρυξέλλες. Στα επόμενα δέκα χρόνια, η Αμερικανοί δια του ΝΑΤΟ κατέβαλαν απανωτές προσπάθειες με διάφορα διαδικαστικά τεχνάσματα να παρακάμψουν την συμφωνία επανένταξης που δεν σήμαινε την αλλαγή του καθεστώτος στο Αιγαίο.
Ο Κουρής με το επιτελείο του απεσόβησε αυτούς τους κινδύνους μέχρις ότου τον Δεκέμβρη του 1992,η τότε κυβέρνηση δέχθηκε την κατάργηση των ορίων επιχειρησιακής ευθύνης στο Αιγαίο. Ο Κουρής τοποθετήθηκε σαν αρχηγός ΓΕΑ τον Ιανουάριο του 1982 και σαν αρχηγός ΓΕΕΘΑ προαγόμενος σε πτέραρχο τον Δεκέμβριο του 1984 και παρέμεινε ως τον Ιούνιο του 1989 οπότε υπέβαλε την παραίτηση του.
Σαν αρχηγός ΓΕΑ οι κυριότερες πρωτοβουλίες που ανέλαβε ήταν η αναδιοργάνωση της εκπαίδευσης των ιπταμένων αξιωματικών στα σμήνη ΣΜΕΤ με την καθιέρωση νέας διδακτικής μεθοδολογίας, η σημαντική αύξηση των ωρών πτήσεων των μαχητικών αεροσκαφών, η αναβάθμιση της εκπαίδευσης στις παραγωγικές σχολές, η προώθηση της προμήθειας των νέων μαχητικών αεροσκαφών, η αναβάθμιση της εκπαίδευσης του τεχνικού προσωπικού κα .
Σαν αρχηγός ΓΕΕΘΑ ανέλαβε την πρωτοβουλία της αλλαγής του νόμου περι Ιεραρχίας και Προαγωγών που καθόριζε την προαγωγή των αξιωματικών με βάση την αρχαιότητα στη Σχολή. Στο μέλλον οι προαγωγές των αξιωματικών θα γινόταν με βάση την απόδοση τους. Καθιέρωσε ένα σύστημα προγραμματισμού των Δυνάμεων ανά πενταετία, το λεγόμενο ενιαίο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα αναπτύξεως και εκσυχρονισμού( ΕΜΠΑΕ). Ετσι επιτυγχάνεται η καλλίστη εκμετάλλευση των διαθέσιμων πόρων.
Τον Απρίλιο 1987, οι Τούρκοι απείλησαν ότι θα εκτελέσουν γεωτρήσεις στο Αιγαίο. Ο Παπανδρέου αντέδρασε στις σχετικές δηλώσεις των Τούρκων και δήλωσε ότι η χώρα μας θα αντισταθεί σε μια τέτοια ενέργεια των Τούρκων και κάλεσε τον Κουρή να τον ενημερώσει για την κατάσταση των ενόπλων δυνάμεων. Ο Κουρής τον διαβεβαίωσε ότι οι δυνάμεις μας είναι έτοιμες και σε θέση να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε επίθεση στο Αιγαίο ή την Θράκη.
Ο Ανδρέας ενθαρρύνθηκε από την δήλωση του Αρχηγού, την κρίση του οποίου εμπιστευόταν και διέταξε την κινητοποίηση των δυνάμεων μας ενώ παράλληλα δια της διπλωματικής οδού ενημέρωσε Αμερικανούς και ΝΑΤΟ ότι θα αντιδράσουμε δια των όπλων σε οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια των Τούρκων.Οι Τούρκοι προ της αποφασιστικότητας του Έλληνα Πρωθυπουργού και τις ετοιμότητας των δυνάμεων μας, την οποία είχαν εξακριβώσει, ανέστρεψαν πορεία . Ο Οζαλ από τις ΗΠΑ, σάλπισε υποχώρηση και η κρίση απετράπη.
Επικρίσεις για τον Κουρή είχαν ακουστεί ορισμένες φορές από πλευράς ΝΔ στην Βουλή. Σε έναν από τους επικριτές, απάντησε ο Γιάννης Χαραλαμπόπουλος: «Κύριε Πρόεδρε, θα απαντήσω σε ορισμένα απ΄ όσα άκουσα εκ μέρους του κ.Υπουργού και θα επανέλθω και εγώ σ’αυτό που είπε ο κ. Πεπονής. Είμαι υποχρεωμένος να το κάνω, όχι διότι έχει ανάγκη από τους επαίνους μου, όπως δεν έχει ανάγκη από τους ψόγους του κ.Υπουργού ο Πτέραρχος Κουρής. Αλλά όταν επί 3,5 χρόνια τον είχα στενότατο συνεργάτη δεν μπορώ να αφήσω αναπάντητα αυτά τα οποία είπε ο κ. Υπουργός. Θα πρέπει να υπενθυμίσω ότι ο κ. Κουρής έγινε Αντιπτέραρχος από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Θα πρέπει να υπενθυμίσω ότι ο κ. Κουρής επελέγη από τον τότε Πρωθυπουργό τον κ.Ράλλη και ήταν ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες στις συνομιλίες της ελληνικής Κυβέρνησης με τις ΗΠΑ για τις Βασεις. Είναι ένας αξιωματικός, με πλατιά μόρφωση επαγγελματική, αξιότατος. Εγώ δεν πιστεύω- και είναι βαθιά μου αυτή η πίστη- ότι ίσως τα τελευταία 10 χρόνια η χώρα να έχει αναδείξει άλλο στρατηγό των ικανοτήτων του Κουρή.»
Στο τέλος της τεσσεραροκονταετούς υπηρεσίας στην πατρίδα, ως απόστρατος πλέον, ο Κουρής επελέγη το 1993 από τον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου σε εκλόγιμη θέση βουλευτού επικρατείας του ΠΑΣΟΚ και τοποθετήθηκε στη συνέχεια , Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, με ΥΕΘΑ τον Γεράσιμο Αρσένη και με καθήκοντα, τις προμήθειες και τα δημόσια έργα των ΕΔ, ένα αντικείμενο όπου προσέφερε σημαντικό έργο, αξιοποιώντας την ευρεία επιχειρησιακή του εμπειρία.
Συνέβαλε αποφασιστικά, από τη θέση αυτή, στη διαμόρφωση του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας-Κύπρου. Μάλιστα στην πρώτη άσκηση με την ονομασία «Τοξότης» βρέθηκε στο Εθνικό κέντρο επιχειρήσεων από όπου παρακολούθησε την προσγείωση των πρώτων Ελληνικών μαχητικών αεροσκαφών σε Κυπριακό έδαφος και την συνάσκηση με την Κυπριακή Εθνοφρουρά.
Η «Καθημερινή», στις 30 Σεπτεμβρίου 1996, έγραφε με την υπογραφή του Κ.Ιορδανίδη σχολιάζοντας τις αλλαγές στο Υπουργείο Άμυνας: «… η ουσιαστική τομή σε αυτό το κρίσιμο Υπουργείο συνδέεται με την απομάκρυνση του Υφυπουργού κ. Νίκου Κουρή, ο οποίος υπό διάφορες ιδιότητες υπήρξε ο διαμορφωτής της αμυντικής πολιτικής των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ ήδη από το 1981…».
Ο γιός προσπάθησε να σκιαγραφήσει την προσωπικότητα του πατέρα του που έφυγε σήμερα(σ.σ. εχθές 19/7/2018).
Η πολύχρονη συμβολή του Πτεράρχου Νίκου Κουρή στα κοινά είναι πλέον στην κρίση της Ιστορίας.
Π.Ν.Κ.