*Του Κώστα Σαρικά
Είναι η άσκηση στην οποία τα υποβρύχια του Πολεμικού Ναυτικού κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» έχουν γράψει ιστορία προκαλώντας εφιάλτες σε φίλους αλλά και σε εχθρούς. Εκεί όπου «σφράγισαν» με τον πλέον εμφατικό τρόπο την κυριαρχία τους κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας έναντι κάθε αντιπάλου, είτε πρόκειται για άλλα υποβρύχια είτε για σύγχρονες Μονάδες Επιφανείας με πολύ υψηλές ανθυποβρυχιακές δυνατότητες.
Αναγκάζοντας το σύνολο των ναυτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ που συμμετέχουν στη μεγαλύτερη ανθυποβρυχιακή άσκηση της Συμμαχίας να αναγνωρίζουν ότι τα ελληνικά υποβρύχια «214» αποτελούν αντίπαλο, τον οποίο κανένας δεν θα ήθελε να βρει απέναντι του σε περίπτωση πολεμικής αναμέτρησης.
Το Πολεμικό Ναυτικό θα δώσει φέτος για μία ακόμη χρονιά ηχηρό παρόν στην «Dynamic Manta», η οποία διοργανώνεται κάθε χρόνο από το NATO Allied Maritime Command στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της κεντρικής Μεσογείου με επίκεντρο την Ιταλία και την Κατάνια. Με ένα από τα υποβρύχια «214», τα οποία διαθέτει στη «φαρέτρα» του και συγκεκριμένα το S-122 «ΜΑΤΡΩΖΟΣ», αλλά και με τη φρεγάτα «ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ».
H μεγάλη αεροναυτική ανθυποβρυχιακή άσκηση θα πραγματοποιηθεί την τελευταία εβδομάδα του Φεβρουαρίου και την πρώτη του Μαρτίου. Θα συμμετέχουν με υποβρύχια, Μονάδες Επιφανείας, ελικόπτερα και αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας τόσο οι ΗΠΑ όσο και όλες οι χώρες μέλη του ΝΑΤΟ στη Μεσόγειο, όπως και άλλα κράτη μέλη της Συμμαχίας από την υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ σταθερή συμμετοχή έχει κάθε χρόνο και ο Καναδάς. Εκτός, όμως, από το υποβρύχιο αλλά και τη φρεγάτα η ελληνική αποστολή περιλαμβάνει και Ομάδα Υποβρύχιων Καταστροφέων της ΔΥΚ, η οποία θα λάβει μέρος, όπως έκανε και πέρυσι, κλέβοντας τις εντυπώσεις σε σενάριο εξόδου από υποβρύχιο και αμφίβιας κρούσης.
Όταν το 2016 ο Στόλος μας έστειλε για πρώτη φορά στην άσκηση υποβρύχιο «214», και συγκεκριμένα το «ΠΙΠΙΝΟΣ», ήδη φάνηκε ότι οι νέοι «σιωπηλοί θηρευτές» του Πολεμικού μας Ναυτικού αποτελούν πολλαπλασιαστή ισχύος που κάνει τη διαφορά και ταυτόχρονα εφιάλτη για τον Τουρκικό στόλο. Καθώς από τότε τα τέσσερα ελληνικά υποβρύχια κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» που συμμετέχουν στην «Dynamic Manta» αποτελούν το σημείο αναφοράς της άσκησης, πάνω στα οποία σχεδιάζονται τα πιο σύνθετα σενάρια υψηλής δυσκολίας.
Τόσο για τα αντίπαλα υποβρύχια, τις Μονάδες Επιφανείας αλλά και για τα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα και αεροσκάφη, ο εντοπισμός του ελληνικού υποβρυχίου αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση. Με πιο συχνή κατάληξη την ολοκλήρωση της «Dynamic Manta» χωρίς να έχουν καταφέρει να εγκλωβίσουν στα sonar τους το «214» του Πολεμικού μας Ναυτικού. Μεταξύ των οποίων και οι πανίσχυρες γαλλικές και ιταλικές φρεγάτες Fremm, οι οποίες διαθέτουν τα πιο σύγχρονα ίσως ανθυποβρυχιακά συστήματα παγκοσμίως. Από τη στιγμή που θα καταδυθεί το ελληνικό υποβρύχιο ακολουθούν 12 ημέρες και 12 νύχτες συνεχούς ανελέητης καταδίωξης, όπου όλοι είναι «κυνηγοί» αλλά ταυτόχρονα και «θηράματα».
Άυπνοι για 24ωρα κυβερνήτες και πληρώματα. Εκεί όπου κάθε λεπτομέρεια, όπως ακόμα και το απότομο άνοιγμα μιας βρύσης είτε η μεγάλη κατανάλωση νερού, μπορεί να αποδειχθούν μοιραία με το υποβρύχιο να εντοπίζεται και να δέχεται σήμα ότι βρίσκεται πλέον σε κατάσταση «kill». Έχοντας ως αντιπάλους φρεγάτες με πανίσχυρα Sonar, είτε γάστρας είτε συρόμενα, ελικόπτερα με ποντιζόμενα Sonar να ανοίγουν δρόμο και αεροσκάφη να ρίχνουν ηχοσημαντήρες (sonobuoys) στη θάλασσα, προκείμενου να «ακούσουν» το στίγμα του υποβρυχίου.
Έως και πέρυσι, όσο διαρκούσε το κλίμα έντασης στο Αιγαίο, όσες φορές οι γείτονες Τούρκοι βρέθηκαν κατά τη διάρκεια της άσκησης σε σενάρια με αντίπαλο το ελληνικό υποβρύχιο, είτε με φρεγάτες είτε με τα δικά τους υποβρύχια, το αποτέλεσμα ήταν πάντα το ίδιο. Έτσι, αναγκάστηκαν να ζητήσουν τα τελευταία χρόνια ο σχεδιασμός της «Dynamic Manta» να μην τους φέρνει αντιπάλους απέναντι στα «214» του Ελληνικού Στόλου.
Ανάλογα, φυσικά, ήταν και τα αποτελέσματα κατά τη διάρκεια της κρίσης το καλοκαίρι του 2020, όταν τα υποβρύχια κλάσης «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» αναπτύχθηκαν αθέατα σε κάθε γωνιά του Αιγαίου και όχι μόνο, έλαβαν καίριες θέσεις, απέκτησαν ξεκάθαρο τακτικό πλεονέκτημα αποτελώντας τον μεγαλύτερο εφιάλτη για τον Τουρκικό στόλο. Και παρά τις απέλπιδες προσπάθειες του Τουρκικού Ναυτικού, όχι μόνο δεν εντοπίστηκαν αλλά κατάφεραν και στοχοποιήσαν το σύνολο των Τουρκικών πλοίων, έχοντας τα συνεχώς σε κατάσταση «kill».