Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, παραχώρησε συνέντευξη στην ραδιοφωνικό σταθμό Status F/107,7 της Θεσσαλονίκης και στους δημοσιογράφους Δημήτρη Βενιέρη και Βιργινία Δημαρέση, όπου και αναφέρθηκε σε ζητήματα που αφορούν τις Ένοπλες Δυνάμεις, όπως εξοπλιστικά προγράμματα, η επιχείρηση «ΑΣΠΙΔΕΣ».
Ο ΥΕΘΑ μίλησε επίσης για θέματα επικαιρότητας όπως οι ευρωεκλογές, η άνοδος του λαϊκισμού και της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και η κριτική για τις αμυντικές δαπάνες για τον εξοπλισμό της χώρας.
Οι ερωτήσεις των δημοσιογράφων και οι απαντήσεις που έδωσε ο Δένδιας:
ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΔΗΜΑΡΕΣΗ: Για τη ρωσική εισβολή φάνηκε το τελευταίο διάστημα και πόσο σημαντικό κομμάτι είναι αυτό και η κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και η κοινή ευρωπαϊκή άμυνα και έχουμε ακούσει αρκετά για το θέμα αυτό το τελευταίο διάστημα για την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα. Θα έχουμε εξελίξεις εκεί, κύριε Δένδια;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα έχουμε. Μην περιμένετε ότι θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο αύριο το πρωί, δεν θέλω να δημιουργήσω ελπίδες όμως. Είναι πολύ σημαντικό ότι πάμε προς αυτή την κατεύθυνση. Καταρχήν η Ελλάδα συμμετέχει σε σειρά πρωτοβουλιών με τη Γερμανία, με τη Γαλλία, δεν έχει έννοια, έχουν υπογραφεί συμβατικά κείμενα. Υπάρχει η πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού με τον Πολωνό Πρωθυπουργό για την κοινή ευρωπαϊκή αεράμυνα, επίσης πολύ σημαντικό, στο οποίο έχουμε να προσφέρουμε πράγματα.
Κάνουμε το ίδιο πράγμα για την Ελλάδα. Μια τελείως διαφορετική προσέγγιση ενός αντι-drone θόλου και ενός αντιαεροπορικού θόλου πάνω από τη χώρα. Θα είναι πολύ ενδιαφέρον όλο αυτό να στηθεί πάνω από την Ευρώπη ώστε η Ευρώπη να μπορεί να αντιμετωπίσει μόνη της, μόνη της στρατηγικές απειλές. Αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να τις αντιμετωπίσει. Βασίζεται στον βραχίονα του ΝΑΤΟ, δηλαδή στην πραγματικότητα των Ηνωμένων Πολιτειών.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Αυτό ωστόσο είναι ένα μεγάλο στοίχημα κύριε Δένδια. Είναι πάρα πολύ μεγάλο στοίχημα γιατί είπε η Βιργινία για κοινή ευρωπαϊκή πολιτική, αλλά πολλές φορές βλέπουμε δεν είναι τόσο κοινή η ευρωπαϊκή πολιτική γιατί δεν είναι και ίδια τα συμφέροντα. Δηλαδή τώρα ο κάτοικος του Βελγίου ή του Λουξεμβούργου ή ακόμη και της Γαλλίας γιατί να μπει στη λογική ημών που πραγματικά έχουμε κίνδυνο από τα ανατολικά μας και να πει να δαπανηθούν ποσά για να κάνουμε αυτή την ασπίδα; Ο κάτοικος του Λουξεμβούργου από τι κινδυνεύει;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Να σας πω, εδώ υπάρχει ένα παλιό ελληνικό ρητό, «οὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦ». Το κακό της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία ξύπνησε και τον κάτοικο του Βελγίου και της Ολλανδίας και κατάλαβαν ότι δεν μπορούν να πάνε έτσι τα πράγματα. Να σας πω ένα απλό παράδειγμα, η Ολλανδία, μία χώρα με ένα ΑΕΠ τέσσερις φορές της Ελλάδας, ξέρετε πόσα άρματα μάχης έχει; Πού να ξέρετε; Μηδέν!
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Δεν τα χρειάζεται μέχρι σήμερα.
ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΔΗΜΑΡΕΣΗ: Δεν τα χρειάστηκε.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Μπράβο, μέχρι χθες δεν τα χρειαζόταν. Τώρα όμως που ξέρει ότι η υπάρχει ευρωπαϊκή απειλή έρχονται οι Ολλανδοί και μας λένε «Μήπως μπορείτε να μας δώσετε μερικά Leopard από τα δικά σας, για να μπορέσουμε, άμα θέλουμε, να βοηθήσουμε την Ουκρανία, άμα θέλουμε να κάνουμε κάτι; Διότι μέχρι να παραχθούν καινούρια, χρειάζονται δεκαετίες». Δημιουργείται μία αντίληψη κινδύνου. Η αντίληψη κινδύνου πράγματι στην Ευρώπη κυρίως αυτή τη στιγμή αφορά στη Ρωσία, την εισβολή στην Ουκρανία.
Όμως επί της αρχής το θέμα ποιο είναι; Είναι ακριβώς το ίδιο, η παραβίαση συνόρων. Η Ελλάδα τι λέει στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Υπάρχει απειλή παραβίασης των συνόρων μας. Άρα λοιπόν εάν κατηγοριοποιηθεί η απειλή μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιοδήποτε τμήμα της ευρωπαϊκής επικράτειας. Δεν τα κρύβω, καθαρά τα λέω. Είμαστε η χώρα που έχει κατεξοχήν συμφέρον, να δημιουργηθεί κοινή ευρωπαϊκή προσέγγιση στην Άμυνα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Τώρα, η κριτική που σας ασκείται και από τα αριστερά (ΚΚΕ και όχι μόνο), αλλά και από τα δεξιά, είναι ότι έχουμε διαταράξει πλήρως τις σχέσεις μας με τους Ρώσους. Μια παραδοσιακή φίλη χώρα, αν κι εγώ ιστορικά έχω άλλες προσλαμβάνουσες, ότι δεν είναι και πολύ φίλοι.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Είναι πιο πολύπλοκο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Ναι, συμφωνώ απολύτως και το λέμε συχνά. Μου αρέσει η ιστορία και δεν είναι τόσο καθαρό το τοπίο. Δεν ήμασταν τόσο φίλοι, παραπλεύρως είχαμε συμφέρον από επιλογές μεγάλες της Ρωσίας. Αλλά παρόλα αυτά χάλασαν. Αυξήθηκε το κόστος αυτό από τις συνέπειες που έχει αυτό;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Να θυμίσω κατ’ αρχήν ότι είμαι ο τελευταίος Έλληνας, ο τελευταίος Δυτικός Υπουργός που επισκέφθηκε τη Μόσχα πριν από την εισβολή. Ήμουν στην Μόσχα τρεις μέρες πριν εισβάλλουν. Γιατί είχα πάει; Για να δω τον Λαβρόφ, να του ζητήσω την προστασία της ελληνικής κοινότητας στη Μαριούπολη, η οποία πλέον δεν υφίσταται παρεμπιπτόντως.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Ναι.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Η Ελλάδα, λοιπόν, είχε μία βασική επιλογή, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία: είτε να σταθεί στην επιλογή της πάγιας εξωτερικής πολιτικής προστασίας των συνόρων επί τη βάσει των αρχών του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, είτε να αρχίσει να σχετικοποιεί την ίδια την αρχή επί της οποίας βασίζεται η ύπαρξή της. Το δεύτερο δεν υπήρξε επιλογή για εμάς ποτέ. Κανείς δεν μπορεί να πει ότι εμείς μπορούμε να νομιμοποιήσουμε εισβολή. Τότε τι κάνουμε; Πυροβολούμε τα πόδια μας…
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Δίνουμε άλλοθι για τα δικά μας.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Άρα, όταν ασκείται κριτική, αυτή η κριτική πρέπει να υποδείξει και την άλλη επιλογή. Εδώ δεν υπήρχε επιλογή.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Το ενδεχόμενο να εκλεγεί ο Τράμπ και να αλλάξει η στάση της Αμερικής στο θέμα, το συζητάτε; Το σκέφτεται η Κυβέρνηση; Ως σήμερα οι σχέσεις μας είναι άριστες, νομίζω ότι είναι στο καλύτερο επίπεδο, έτσι λένε, όλων των εποχών με τους Αμερικανούς.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Ναι, είναι.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Ναι, λόγω Μπάιντεν, λόγω του σχήματος που σήμερα υπάρχει εκεί. Αν αύριο ο Τράμπ κερδίσει τις εκλογές, ο οποίος έχει μια άλλη θεώρηση και για την σχέση της Αμερικής με την Ρωσία, αυτό έχει σκεφτεί η Κυβέρνηση μήπως μας βάλει σε περιπέτειες με τους Αμερικανούς;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Εγώ έχω δουλέψει με το “Trump Administration”, την Κυβέρνηση Τράμπ. Το λένε “administration” στην Αμερική που μεταφράζεται «διοίκηση». Ο Μάικ Πομπέο ήταν στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα και τον ξαναείδα. Ήταν ένας εξαιρετικά σημαντικός Υπουργός και εξαιρετικά φιλικός προς τις θέσεις της Ελλάδας. Η Ελλάδα πάντα διαχρονικά δουλεύει με όλο το σύστημα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Έχουμε δουλέψει ξανά με διοίκηση Τράμπ.
Εάν ο αμερικανικός λαός επιλέξει τον Ντόναλντ Τράμπ, εμείς θα ξανά δουλέψουμε με αυτήν την διοίκηση. Τι θα κάνει η Αμερική ως προς την Ουκρανία είναι δικό της θέμα. Όσο όμως στις πάγιες αρχές, νομίζω ότι έχουμε πείσει τις Ηνωμένες Πολιτείες διακομματικά ότι είμαστε ο αξιόπιστος σύμμαχός τους στην περιοχή, χωρίς υποσημειώσεις, χωρίς κόμματα. Και έναντι αυτού έχουμε κερδίσει συνολικά θα ήθελα να πω σχεδόν το πολιτικό σύστημα της χώρας, γιατί ακόμα και ο ΣΥΡΙΖΑ, ένα κόμμα που δεν ανήκει στο κέντρο του πολιτικού σκηνικού, είχε πολύ καλές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες θυμίζω.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Ναι βέβαια.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Έχουμε λοιπόν κερδίσει έναντι της συνολικής στήριξης μια αντίστοιχη συμπεριφορά των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Ελλάδα παίρνει F-35, η Τουρκία δεν μπορεί να πάρει F-35. Η Ελλάδα έχει F-16 Viper, η Τουρκία θα πάρει F-16 Viper.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Η κριτική που σας ασκείται για το ό,τι ξοδεύουμε πολλά χρήματα για την Ουκρανία και σε οπλισμό και σε βοήθεια κλπ. Υποστηρίζουν κάποιοι ότι αυτό εξασθενεί και αδυνατίζει τη χώρα μας Υπουργέ.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Είναι πολύ ενδιαφέρον αυτή τη συζήτηση να την κάνουμε πολύ ανοιχτά. Όταν κοιτάμε τι χαλάει η Ελλάδα για εξοπλισμούς, με ποιο μέγεθος πρέπει να το συγκρίνουμε; Είναι το βασικό ερώτημα. Θα προτείνω αμέσως την απάντηση, με το τι δαπανά η Τουρκία. Διότι αν υπάρχει αυτή τη στιγμή, αν υπάρχει κάποια απειλή για την πατρίδα μας, προέρχεται από την Τουρκία. Η Τουρκία έχει εκδώσει απειλή πολέμου έναντι της Ελλάδας, δεν την έχει ανακαλέσει.
Δόξα τω Θεώ, είμαι πάρα πολύ ευτυχής γι’ αυτό που τον τελευταίο καιρό έχουμε ήρεμα νερά, αλλά το βασικό πλαίσιο των τουρκικών διεκδικήσεων δεν έχει μεταβληθεί, εάν δεν έχει διευρυνθεί. Άρα λοιπόν η Ελλάδα χαλάει περισσότερα από την Τουρκία; Η Ελλάδα επιδιώκει υπεροπλία έναντι της Τουρκίας; Ή η Ελλάδα χαλάει όσα χρειάζεται για να μπορέσει να έχει μια επαρκή δύναμη αποτροπής, για να μην έρθει η κακιά η ώρα;
Ή να το πω αλλιώς, όσοι λένε ότι η Ελλάδα χαλάει χρήματα, το πώς θα τα χαλάμε, τι επιμέρους επιλέγουμε, είναι μια άλλη συζήτηση. Αυτό το επιλέγουν τα επιτελεία, εγώ δεν είμαι ο ειδικός επί οπλικών συστημάτων. Αλλά όσοι λένε ότι χαλάμε πολλά θα πρέπει να απαντήσουν σε ένα βασικό επιχείρημα: «Αν η Ελλάδα είναι άοπλη η Τουρκία θα τη σεβαστεί;». Εάν μου πουν «ναι», τότε πάρα πολύ ωραία. Κι εγώ προτιμώ σχολεία και νοσοκομεία, να είμαστε ειλικρινείς.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Το ερώτημά μου ήταν άλλο βέβαια, αν αυτά τα οποία δίνουμε στην Ουκρανία «αδυνατίζουν» δικές μας περιοχές. Γιατί διαβάζουμε κατά διαστήματα υπάρχουν πολιτικοί, πολιτικάντηδες οι οποίοι καταγγέλλουν ακόμα και στη Βουλή αν στείλαμε κάτι τανκς εκεί, κάτι έτσι τα οποία έχουμε αφήσει στα νησιά μας έρημα, δεν τα αντικαθιστούμε κλπ…
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Πρώτον, να πάρουμε το επιχείρημα των νησιών πριν πάμε στο ευρύτερο επιχείρημα. Ούτε κατ’ ελάχιστον έχουν μετακινηθεί οπλικά συστήματα οποιασδήποτε μορφής από τα νησιά, χωρίς να έχουν αντικατασταθεί με καλύτερα ακόμη, μιλάμε για κάποια λίγα θωρακισμένα οχήματα. Τώρα, τι δώσαμε. Και όταν λέμε δώσαμε εννοούμε πουλήσαμε και όχι στην Ουκρανία, στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Τσεχία. Πουλήσαμε.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Δεν είναι δωρεάν αυτά, δεν τα δίνουμε έτσι ως βοήθεια; Αυτό κυκλοφορεί, ότι εμείς τα στέλνουμε στον Ζελένσκι.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Στον Ζελένσκι; Η Ελλάδα μεταβίβασε, υπήρχε πρωτοσέλιδο της «Εφημερίδας των Συντακτών», ανακριβές ως προς τον αριθμό, ανακριβές ως προς την κατεύθυνση, ακριβές ως προς το γεγονός, 65 κοντέινερ πυρομαχικών. Αυτά πωλήθηκαν στην Τσεχία. Πωλήθηκαν. Των οποίων μάλιστα η λήξη ήταν πολύ κοντά και η Ελλάδα θα χάλαγε άλλα 100 εκατομμύρια για την καταστροφή τους, αφού θα είχαν λήξει. Για την Ελλάδα η πώληση υπήρξε μια πολύ θετική εξέλιξη. Βοήθησε τον προϋπολογισμό μας. Μην πω νούμερα…
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Δεν υπάρχει λόγος, μας δώσατε μια απάντηση.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Αλλά σας διαβεβαιώ ότι έδωσε μια ανάσα στον προϋπολογισμό μας. Μας βοήθησε στη συντήρηση συστημάτων μας που ήταν μη συντηρημένα την δεκαετία της κρίσης. Άρα λοιπόν τα περί δωρεών κλπ, εντάξει…
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Επίσης η κριτική που σας γίνεται και από τα αριστερά είναι ότι πήγαμε και εμπλακήκαμε, λέει το ΚΚΕ ας πούμε, κάτω εκεί στην Ερυθρά Θάλασσα σε μια υπόθεση που είναι μακριά από εμάς και για ποιο λόγο να το κάνουμε και για ποιο λόγο να διαταράξουμε τις σχέσεις μας κλπ. στην περιοχή. Βέβαια αυτονόητη η απάντηση κατ΄ εμέ ως μέσο πολίτη αλλά θα ήθελα να την ακούσω από μικροφώνου από εσάς.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Καταρχήν σχέσεις με τους Χούθι δεν είχαμε για να τις διαταράξουμε. Δεύτερο κρατούμενο, ποιο είναι το πρώτο λιμάνι το οποίο επηρεάζεται;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΝΙΕΡΗΣ: Ο Πειραιάς.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Έχει πέσει ή δεν έχει πέσει 65% η κίνηση του Πειραιά; Ποιον ενδιαφέρει καταρχήν η διατήρηση των οδών ελεύθερης ναυσιπλοΐας από την περιοχή και προς; Τώρα αυτά είναι πρακτικά πράγματα. Λες στην Ευρώπη ότι «εγώ είμαι μια σοβαρή δύναμη στην ανατολική Μεσόγειο, η οποία έχει ρόλο». Μάλιστα. Και αυτό το ρόλο πώς θα τον υλοποιήσεις ακριβώς; Θα πεις στους Ισπανούς που έχουν συμφέρον από τον Ατλαντικό «στείλτε εσείς»; Εμείς κάναμε δυο επιχειρήσεις, την επιχείρηση «ΕΙΡΗΝΗ» και την επιχείρηση «ΑΣΠΙΔΕΣ». Και οι δύο με ελληνικό όνομα. Και στις δύο, τη μια ως Υπουργός Εξωτερικών, την δεύτερη ως Υπουργός Άμυνας είχα πρωταγωνιστικό ρόλο.
Για εμένα είναι εξαιρετικό κέρδος για την Ελλάδα που έχει τη διοίκηση και παρουσία στην επιχείρηση «ΑΣΠΙΔΕΣ» για δεκαπέντε λόγους. Αποκτά πολιτικό βάρος, τη σέβονται οι χώρες της περιοχής διότι καταλαβαίνουν ότι έχει δυνατότητα να λειτουργήσει στην ευρύτερη περιοχή του Αραβικού Κόλπου και ξέρουμε ποιες χώρες είναι εκεί. Αποκτούν πρακτική εμπειρία τα πληρώματά μας και προστατεύουμε τα οικονομικά μας συμφέροντα και τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρώπης.
ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΔΗΜΑΡΕΣΗ: Λένε κάποιοι ότι έτσι εκτίθεται κόσμος σε κίνδυνο…
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Βεβαίως! Αυτό είναι πραγματικό. Εκτίθεται, μάλιστα, εκτίθεται. Και πήγα στη φρεγάτα πριν φύγει και πήγα στην φρεγάτα και εν πλω, τους ευχαρίστησα. Οι άνθρωποι αυτοί είναι επαγγελματίες. Ξέρουν πάρα πολύ καλά τι κάνουν. Η συνταγματική τους υποχρέωση είναι να υπερασπίζουν τα συμφέροντα το Ελληνισμού. Εκεί υπερασπίζονται τα συμφέροντα του ελληνισμού. Με κίνδυνο της ζωής τους; Βεβαίως με κίνδυνο της ζωής τους. Το ξέρουμε όλοι αυτό. Αλλά τις Ένοπλες Δυνάμεις δεν τις έχεις για να μην τις βάζεις ποτέ σε κίνδυνο.
Φωτογραφία αρχείου Eurokinissi