Ο ΥΦΕΘΑ Νίκος Χαρδαλιάς παραχώρησε συνέντευξη στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και μίλησε για μια σειρά επίκαιρων θεμάτων και ζητημάτων που αφορούν τις Ένοπλες Δυνάμεις, την τουρκική προκλητικότητα, τα εξοπλιστικά προγράμματα και το στρατιωτικό προσωπικό, ενώ αναφέρθηκε και στις πρόσφατες κρίσεις Αρχηγών Γενικών Επιτελείων, «βάζοντας πλάτη» στον Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Φλώρο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η τουρκική προκλητικότητα συνεχίζεται. Ποιες κινήσεις σκοπεύει να κάνει η κυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Η εντολή του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη από τις πρώτες ημέρες της θητείας αυτής της κυβέρνησης είναι ξεκάθαρη: φτιάξτε τις ισχυρότερες Ένοπλες Δυνάμεις στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Χάρη στη σωστή διαχείριση των πόρων, και στη σκληρή δουλειά που πραγματοποιείται από όλα τα εμπλεκόμενα υπουργεία και υπηρεσίες, καταγράφεται σημαντική πρόοδος, χωρίς μάλιστα να έχουμε αποκλίνει από το γενικότερο δημοσιονομικό μας πλάνο.
Κατά τα τρία προηγούμενα έτη, η κυβέρνηση επένδυσε περισσότερα από δεκαπέντε δισεκατομμύρια ευρώ στην άμυνα. Όχι μόνο για την απόκτηση νέων οπλικών συστημάτων «πρώτης γραμμής», όπως οι τρεις φρεγάτες «Belharra» και τα είκοσι τέσσερα αεροσκάφη «Rafale», αλλά και για το στρατιωτικό προσωπικό, που είναι ο πολλαπλασιαστής ισχύος των Ενόπλων Δυνάμεων.
Έτσι θα συνεχίσουμε και το 2023, που θα είναι ένα ακόμα κομβικό έτος για την αναβάθμιση του επιπέδου των Ενόπλων μας Δυνάμεων. Θα φτάσουμε τα δεκαοκτώ υπερσύγχρονα αεροσκάφη «Rafale», το Πολεμικό Ναυτικό θα αποκτήσει τρία νέα ελικόπτερα ανθυποβρυχιακού πολέμου τύπου «ROMEO» και θα συνεχιστεί με εντατικούς ρυθμούς η αναβάθμιση των F-16 στην έκδοση «Viper». Συνολικά, για την περίοδο 2020-2023, οι δαπάνες για την άμυνα θα ξεπεράσουν τα είκοσι δισεκατομμύρια ευρώ. Μια επένδυση που αποσκοπεί στην εδραίωση της ειρήνης, στη σταθερότητα και την ευημερία της πατρίδας.
Σε ό,τι αφορά στην αμυντική διπλωματία, θα έλεγα ότι τα πηγαίνουμε επίσης εξαιρετικά. Δεν θα σας πω μόνο για τη διμερή συμμαχία με τη Γαλλία, η οποία μάλιστα περιλαμβάνει και ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής, για τις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, που είναι πιο ισχυρές από ποτέ, για τους στενούς δεσμούς μας με το Ισραήλ ή για την άριστη συνεργασία που έχουμε με την Αίγυπτο.
Κυρίως, είμαι υπερήφανος γιατί η πατρίδα μας αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζεται ως ο βασικός πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Έχουμε κερδίσει αυτό τον σεβασμό χάρη σε μια ενεργητική εξωτερική και αμυντική πολιτική που συνδυάζει αρμονικά την προσήλωση στην ειρήνη, την εξωστρέφεια και την ενδυνάμωση των Ενόπλων Δυνάμεων.
Για το 2023, έχουμε ένα επιπλέον μεγάλο «στοίχημα»: Να συνδράμουμε στην εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια πραγματική Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση, η αναγκαιότητα της οποίας είναι μεγαλύτερη παρά ποτέ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Με δεδομένη την αναθεωρητική λογική που ακολουθεί η Τουρκία, ποιο είναι το μήνυμα που εκπέμπουν οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ελλάδας;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι δύναμη σταθερότητας και ειρήνης. Ταυτόχρονα όμως, αποτελούν το «ξίφος» της πατρίδας μας, που εγγυάται απόλυτα την προστασία όλων των Ελλήνων πολιτών αλλά και του τελευταίου εκατοστού των εσχατιών της πατρίδας μας, χωρίς καμία απολύτως έκπτωση. Είναι αποκλειστικά το αξιόμαχο, ο επαγγελματισμός και η ψυχραιμία του προσωπικού μας που έχουν εξασφαλίσει την ειρήνη στην περιοχή όλα αυτά τα χρόνια. Τα στελέχη μας γνωρίζουν πολύ καλά την αποστολή τους και τους έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη. Το ξεκάθαρο μήνυμά μας είναι «ειρήνη δια της υπέρτερης ισχύος». Προς κάθε ενδιαφερόμενο, καλοπροαίρετο ή μη…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εκτιμάται ότι η ρητορική των προκλήσεων θα συνεχιστεί το 2023 με δεδομένο ότι στην Τουρκία θα διεξαχθούν εκλογές; Και εάν ναι, ποια είναι η στάση της Ελλάδας απέναντι στο ενδεχόμενο να ενταθεί η τουρκική παραβατικότητα;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Η στάση της Άγκυρας παραμένει βαθιά προβληματική. Παρατηρούμε ανιστόρητο αναθεωρητισμό και προκλήσεις, σε συνδυασμό με επικίνδυνες πρακτικές επί του πεδίου. Από την πλευρά μας, δεν μας απασχολεί το κατά πόσο η κλιμάκωση αυτής της στάσης, ιδίως σε επίπεδο ρητορικής, σχετίζεται με εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες της τουρκικής κυβέρνησης εν όψει εκλογών. Ούτε προσπαθούμε να μαντέψουμε τι κρύβεται πίσω από κάθε νέα επίδειξη ανθελληνικής αμετροέπειας στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου. Αντίθετα, συνεχίζουμε σταθερά τον σχεδιασμό μας και παραμένουμε ανά πάσα στιγμή έτοιμοι για όλα, περιλαμβανομένου και του χειρότερου δυνατού σεναρίου.
Η Ελλάδα τείνει χείρα φιλίας σε όλους τους γείτονές της, χωρίς όμως κανένα συμβιβασμό σε θέματα που άπτονται της εθνικής της κυριαρχίας και αξιοπρέπειας. Εναπόκειται στην Τουρκία να επιλέξει επιτέλους: Θέλει να ενταχθεί στο στρατόπεδο των κρατών που διαχειρίζονται τις διαφορές τους πολιτισμένα, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, ή θέλει να μετατραπεί σε ένα κράτος-παρία; Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα θα συνεχίσει την πορεία της με καθαρό μυαλό και ειλικρινείς προθέσεις. Και πάνω από όλα, να γνωρίζουν άπαντες ότι αυτή η κυβέρνηση δεν πρόκειται ποτέ «να το ρισκάρει»…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τι μέλη γενέσθαι με τους ανεμβολίαστους υγειονομικούς στις δομές των Ενόπλων Δυνάμεων;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Η αναστολή έληξε την 31η Δεκεμβρίου του 2022 και το υπόψη προσωπικό επέστρεψε στα καθήκοντά του από την 1η Ιανουαρίου 2023. Στις υγειονομικές δομές των Ενόπλων Δυνάμεων τηρούνται όλα τα πρωτόκολλα προστασίας της δημόσιας υγείας. Το ανεμβολίαστο υγειονομικό προσωπικό υποχρεούται να φέρει μάσκα υψηλής αναπνευστικής προστασίας και να διενεργεί δύο rapid test την εβδομάδα ιδία δαπάνη, ενώ δεν παρέχει τις υπηρεσίες του σε κλινικές κλειστής νοσηλείας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπάρχει αυτή τη στιγμή κάποια πρόβλεψη για ενδεχόμενο κλείσιμο μονάδων και παράλληλη απόδοσή τους στις τοπικές κοινωνίες;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Επιτρέψτε μου να είμαι ξεκάθαρος. Πρόκειται για ένα πολύ ευαίσθητο ζήτημα, ιδίως σε ότι αφορά Μονάδες στη μεθόριο. Δεν υπάρχει εδώ κανένα απολύτως περιθώριο για βιαστικές αποφάσεις, άκαιρες δημόσιες δηλώσεις ή αμφιλεγόμενες τοποθετήσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε εσφαλμένα συμπεράσματα, «εντός και εκτός των τειχών». Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι ότι η αναδιοργάνωση των Ενόπλων Δυνάμεων σχεδιάζεται και υλοποιείται με βάση τις επιχειρησιακές ανάγκες, σύμφωνα με τις εισηγήσεις των Γενικών Επιτελείων, πάντοτε όμως λαμβάνοντας υπόψη και συνεκτιμώντας τους προβληματισμούς των τοπικών κοινωνιών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιες κινήσεις θα γίνουν μέσα στο 2023 αναφορικά με την ελάχιστη βάση εισαγωγής στις στρατιωτικές σχολές προκειμένου να επιτευχθεί η μείωση του αριθμού των κενών θέσεων που προκύπτουν;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Οι Έλληνες ανέκαθεν περιέβαλλαν το Στράτευμα με αγάπη και εκτίμηση. Ακριβώς για τον λόγο αυτό, οι στρατιωτικές σχολές, βρίσκονταν πάντοτε μεταξύ των σχολών με την υψηλότερη ζήτηση. Είναι αλήθεια ωστόσο, ότι κατά τα τελευταία δύο έτη, μετά τη θέσπιση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, παρατηρήθηκαν κενά στην κάλυψη των θέσεων των Ανωτάτων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΣΕΙ) και των Ανωτέρων Στρατιωτικών Σχολών Υπαξιωματικών (ΑΣΣΥ).
Για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις του 2023, το ΥΠΕΘΑ έχει υποβάλλει στο καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων εισήγηση αναπροσαρμογής του συντελεστή Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ) για τις στρατιωτικές σχολές. Είναι όμως σαφές ότι το πρόβλημα δεν λύνεται μόνο με αυτό τον τρόπο, ούτε με τη μεγάλη αύξηση των θέσεων των εισακτέων μετά το 2021. Για τον λόγο αυτό, στο ΥΠΕΘΑ εργαζόμαστε διαρκώς για την αποκατάσταση των αδικιών που υπέστησαν τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων κατά την περίοδο των μνημονίων, αλλά και για τη διαρκή αναβάθμιση της μέριμνας υπέρ των στελεχών μας.
Η πολιτική μας αποσκοπεί αφενός στην προσέλκυση σπουδαστών υψηλού επιπέδου, αφετέρου στο να μην προκύπτουν κενά στις στρατιωτικές σχολές. Σε κάθε περίπτωση όμως, το ουσιώδες είναι το να παραμείνει το στρατιωτικό επάγγελμα μια ελκυστική επαγγελματική επιλογή για τις νέες και τους νέους μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιες οι σκέψεις της κυβέρνησης για τον περιορισμό της υφιστάμενης μισθολογικής διαφοράς ανάμεσα στους σπουδαστές των στρατιωτικών σχολών και των σπουδαστών των σχολών σωμάτων ασφαλείας αλλά και για το συνταξιοδοτικό των ΕΠ.ΟΠ.;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Ως προς τη μισθολογική διαφορά μεταξύ των σπουδαστών των στρατιωτικών σχολών και των σχολών των σωμάτων ασφαλείας, γνωρίζουμε το πρόβλημα και θα το εξετάσουμε εκ νέου μέσα στο 2023. Το συνταξιοδοτικό καθεστώς των ΕΠ.ΟΠ, που με το ισχύον νομικό καθεστώς αποστρατεύονται γύρω στην ηλικία των πενήντα ετών, αλλά δεν συνταξιοδοτούνται άμεσα, συνιστά ένα ζήτημα που μας απασχολεί σοβαρά.
Οι Υπαξιωματικοί μας αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του στρατεύματος και μοχθούν καθημερινά προκειμένου να διατηρείται η επιχειρησιακή ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων σε υψηλό επίπεδο. Αναγνωρίζουμε ότι η ανασφάλεια ως προς την ύπαρξη ενδιάμεσης περιόδου ανάμεσα στην αποστρατεία και τη συνταξιοδότηση επηρεάζει τους ενδιαφερόμενους τόσο προσωπικά, όσο και επαγγελματικά. Η ηγεσία του ΥΠΕΘΑ δεν προτίθεται να μεταθέσει την επίλυση του προβλήματος για το μέλλον.
Πρέπει όμως να γίνει κατανοητό ότι πρόκειται για θέμα που χρήζει διυπουργικής προσέγγισης, αφού εμπλέκει και τα Υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Βρισκόμαστε σε διαβουλεύσεις με τα συναρμόδια Υπουργεία επί του θέματος. Δεν μπορώ αυτή τη στιγμή να σας πω κάτι πιο συγκεκριμένο, να γνωρίζουν όμως οι ΕΠ.ΟΠ μας ότι η Πολιτεία δεν πρόκειται να τους αφήσει έκθετους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τέλος, η κυβέρνηση προχώρησε σε κρίσεις Αρχηγών Γενικών Επιτελείων. Ποιο είναι το σχόλιο σας;
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Θα ήθελα καταρχάς να αναφερθώ στους απερχόμενους Αρχηγούς ΓΕΣ και ΓΕΝ, Στρατηγό ε.α. Χαράλαμπο Λαλούση και Ναύαρχο ε.α. Στυλιανό Πετράκη ΠΝ. Πρόκειται για εξαίρετους Αξιωματικούς και πρότυπα στρατιωτικών ηγετών, η θητεία των οποίων θα χαρακτηρίζεται πάντα από τον επιτυχή τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκαν, υπό τις κατευθύνσεις της πολιτικής ηγεσίας, του Α/ΓΕΕΘΑ και σε συνεργασία με τους άλλους Αρχηγούς των Γενικών Επιτελείων, μια περίοδο ακραίας έξαρσης της τουρκικής προκλητικότητας. Θα σταθώ ιδιαίτερα στην απόκρουση της τουρκικής απόπειρας αποσταθεροποίησης της χώρας με την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, τον Μάρτιο του 2020, καθώς και στην άψογη διαχείριση της κρίσης που προκάλεσε μερικούς μήνες αργότερα η Άγκυρα με τις παράνομες ενέργειές της στην ελληνική υφαλοκρηπίδα.
Την απερχόμενη ηγεσία του Στρατού Ξηράς και του Πολεμικού Ναυτικού διαδέχονται ο νέος Αρχηγός ΓΕΣ, Αντιστράτηγος Άγγελος Χουδελούδης, και ο νέος Αρχηγός ΓΕΝ, Αντιναύαρχος Ιωάννης Δρυμούσης ΠΝ. Αναλαμβάνουν τα καθήκοντά τους στην πιο κρίσιμη συγκυρία των τελευταίων τουλάχιστον 25 ετών, αλλά και σε μια εποχή «αναγέννησης» των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, τις οποίες εργαζόμαστε σκληρά για να μετατρέψουμε στις πιο ισχυρές στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Είμαι σίγουρος ότι θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, κατά τρόπο αντάξιο της έως τώρα λαμπρής σταδιοδρομίας τους.
Τέλος, θα ήθελα να πω δυο λόγια για τα όσα διακινούνται τις τελευταίες ημέρες για την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, και ιδίως για τον Α/ΓΕΕΘΑ, με τον οποίο έχω τη χαρά να συνεργάζομαι καθημερινά. Ο Στρατηγός Φλώρος απολαμβάνει της απόλυτης, επαναλαμβάνω απόλυτης, εμπιστοσύνης της κυβέρνησης. Η παράταση για ένα επιπλέον έτος της θητείας του επιβεβαιώνει αυτή την εμπιστοσύνη, αλλά αποτελεί και μια επιβράβευσή του για την υποδειγματική ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων σε μια πολύ δύσκολη περίοδο.