Μετά από την εξαιρετικού ενδιαφέροντος συνέντευξη του στρατηγού Γιώργου Καρούσου ο συγγραφέας και απόστρατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού Αντώνης Κακαράς ,είχε την καλοσύνη να μας παραχωρήσει το κείμενο μιας ακόμη συνέντευξής του που είναι βέβαιο ότι όπως και η πρώτη θα διαβαστεί πολύ.
Ο Αντώνης Κακαράς συνομιλεί με τον Αντιστράτηγο Αντώνη Δροσογιάννη. Ένα πρόσωπο που γνωστό όχι μόνο για την στρατιωτική αλλά και για την πολιτική του δράση την εποχή της παντοδυναμίας του ΠΑΣΟΚ στη δεκαετία του 80.
Όλο το κείμενο και ο πρόλογος του συγγραφέα Αντώνη Κακαρά:
Συνέντευξη στις 12 Σεπ 2002 με τον Αντιστράτηγο ε.α. Αντώνη Δροσογιάννη (Δ)
Κατάγεται από την Αθήνα, όπου γεννήθηκε το 1922. Στη ΣΣΕ εισάγεται στις 29 Οκτωβρίου 1939 και εντάσσεται με την κήρυξη του πολέμου «..προσωρινώς στο Στρατό με το βαθμό του Ανθυπασπιστού εις το Πεζικό δυνάμει του ΑΝ 2817/1941…».
Τα ενδιαφέροντα από το μητρώο του τον φέρουν κατ’ αρχήν να εκτελεί «..μίαν πολεμικήν πτώσιν την 30-10-1943 εις ΣΑΜΟΝ δι’ αλεξιπτώτου εντός εχθρικής περιοχής εν καιρώ πολέμου…του επετράπη όπως συνέλθη εις α΄ γάμον μετά της εις α΄ τοιούτον συνερχομένης…ετέθη εις αυτεπάγγελτον αποστρατείαν … ΦΕΚ 375/6-10-67…κατετάγη την 20-7-74…λόγω της κηρυχθείσης γενικής επιστρατεύσεως…απελύθη την 29-7-74…» με το βαθμό του αντισυνταγματάρχη.
Ανακαλείται στη μεταπολίτευση το Διάταγμα αποστρατείας του, καθ’ όσον κρίθηκε ότι η έξοδός του εκ της υπηρεσίας έγινε λόγω αντίθεσής του προς τη δικτατορία και προάγεται σε διάφορες φάσεις σε αντιστράτηγο ενώ συγχρόνως του απονέμεται ο τίτλος του επιτίμου.
Στο Δροσογιάννη δεν χρειαζόταν ούτε ο βαθμός του αντιστράτηγου ούτε ο τίτλος του επιτίμου. Είχε αποστρατευτεί το 1967 και έκτοτε δεν υπηρέτησε στο στρατό. Η πρώτη αποκατάσταση της 19-8-1974 ήταν αρκετή.
Ήταν μέλος των ΄΄Ελεύθερων Ελλήνων΄΄. Συνελήφθη και εξορίστηκε.
Στη συνέντευξή του μελανό σημείο είναι ό,τι λέει για τον Καρούσο, όπως αντίστοιχα και ο Καρούσος στη δική του συνέντευξη για το Δροσογιάννη. Εκτιμάται πως είναι από τους ΄΄συνήθεις΄΄ καυγάδες των στρατηγών, πλην όμως εδώ οι αλληλοκατηγορίες είναι κάπως σοβαρές. Αλλά και η ηλικία τους όταν εκτοξεύονται είναι σχετικά προχωρημένη.
Ο Δροσογιάννης με το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία αναλαμβάνει υπό τον Παπανδρέου τα καθήκοντα του αναπληρωτή ΥΕΘΑ και ασκεί ουσιαστικά εκείνα του υπουργού. Γνώστης του χώρου των Ενόπλων Δυνάμεων, παρ’ ότι δεν υπηρέτησε με ανώτατο βαθμό σε επιτελεία, κυριαρχεί από την πρώτη στιγμή επί των στρατιωτικών, όπως και ο Χαραλαμπόπουλος, ο Κουρής, ο Βασιλειάδης και ο Αποστολάκης αργότερα.
Μνημονεύονται όλοι τους επειδή υπήρξαν μόνιμοι στρατιωτικοί, στη δικτατορία διώχθηκαν και μεταπολιτευτικά χρησιμοποιήθηκαν σε θέσεις υφυπουργών εθνικής άμυνας, πάντα όμως με υπουργό πολιτικό (εκτός του Χαραλαμπόπουλου που ήταν από τους πρώτους υπουργούς του ΠΑΣΟΚ και είχε προδικτατορικά διατελέσει μέλος του κοινοβουλίου με την Ένωση Κέντρου).
Τα στοιχεία για τον Αντώνη Δροσογιάννη προέρχονται, από αντίγραφο φύλλο μητρώου του.
-. Στρατηγέ κουβεντιάζουμε για το πότε μπήκατε στη σχολή ευελπίδων, πότε βγήκατε σαν αξιωματικός και με δυο λόγια για την σταδιοδρομία σας
Δ. Περιληπτικά. Λοιπόν εγώ μπήκα στη σχολή ευελπίδων το 1939 και βγήκα την ημέρα του πολέμου δευτεροετής εύελπις. Βάση του οργανισμού έπρεπε να πάω έμπεδα – τότε δεν λέγανε κέντρα εκπαιδεύσεως, λέγανε έμπεδα. Πήγα λοιπόν στα έμπεδα ως εκπαιδευτής. 28 Οκτωβρίου έγινε ο πόλεμος όπως θυμάσαι. Τον Νοέμβριο είχαμε παρουσίαση των Δωδεκανήσιων εθελοντών και θελήσανε τότε να συγκροτήσουνε ένα σύνταγμα, το οποίο και συγκρότησαν. Επήγα λοιπόν εγώ ως εκπαιδευτής τους μαζί με άλλους έντεκα, δώδεκα ευέλπιδες δευτέρας πήγαμε στο σύνταγμα Δωδεκανήσων ως εκπαιδευτές. Όταν λοιπόν το σύνταγμα εξεπεδεύθη ένα – δυο μήνες, θεωρήθη ικανοποιητική εκπαίδευση και επρόκειτο να λάβει μέρος στις επιχειρήσεις. Παρουσιάστηκα εγώ, που δεν ήμουνα αρχαιότερος από τους άλλους ευέλπιδες, στον διοικητή του συντάγματος και τον παρακάλεσα να ακολουθήσουμε εμείς με το σύνταγμα, πράγμα το οποίο ο συνταγματάρχης μου είπε, ο αντισυνταγματάρχης Νικολάου ήτανε διοικητής, μάλιστα πρέπει να ήτανε απόστρατος του ’35 και επανελθών τότε, μου είπε λοιπόν ότι, «Δεν μπορείτε βάση του νόμου». Και τον παρακάλεσα «Κάντε μας …», του λεω, «… ξέρω ‘γω, κάτι να γίνουμε να ‘ρθουμε, δεν μπορεί να εκπαιδεύσουμε τους φαντάρους και να μην έρθουμε στον πόλεμο, ενώ το σύνταγμα θα πάει στον πόλεμο. Είναι σαν να φοβόμαστε να έρθουμε». Και πραγματικά ονομαστήκαμε ανθυπασπιστές και πήγαμε με το σύνταγμα Δωδεκανήσων. Με το οποίο έλαβα και μέρος στον πόλεμο τον ελληνογερμανικό στα σύνορα. Εκεί πάθαμε μεγάλη πανωλεθρία διότι ήμαστε στο (…), εκεί πέρα στη στρατιά του λήσταρχου (…), {στο}μέσον μοναστηριού και Φλωρίνης το (…) είναι σε αυτόν τον άξονα, το σύνταγμα υπέστη πανωλεθρία, πανωλεθρία. Και ήρθα στην Αθήνα τελικά από την Τιθορέα. Πήρα το τρένο από τη Τιθορέα, με τα πόδια ερχόμαστε από τα Γιάννενα, γιατί καταλήξαμε στα Γιάννενα. Από τα Γιάννενα κατέβηκα μέχρι την Τιθορέα με τα πόδια και πήρα ένα τρένο και επί της οροφής καθήμενος έφτασα στην Αθήνα. Έμεινα γύρω στους πέντε – έξι μήνες με την κατοχή και με μια ομάδα αξιωματικών διέφυγα στη Μέση Ανατολή και πήγα στη 2η ταξιαρχία. Τότε ήτανε στη (…) η 2η ελληνική ταξιαρχία της Μέσης Ανατολής. Από την 1η Σεπτεμβρίου συνεκροτήθει ο Ιερός Λόχος Αξιωματικών με διοικητή έναν Στεφανά αντισυνταγματάρχη ιππικού. Είμαι λοιπόν εκ των πρώτων Ιερολοχιτών, πήγα τότε στον Ιερό Λόχο, κατετάγην στον Ιερό Λόχο. Σήμερα, μετά από εξήντα χρόνια, έχω μια πρόσκληση να παρευρεθώ το απόγευμα, σήμερα το απόγευμα στις πέντε η ώρα, για να μου απονείμουν και μένα και άλλων επιζώντων του Ιερού Λόχου μετάλλιο και δίπλωμα αναμνηστικό των παλαιών ημερών. Με τον Ιερό Λόχο έλαβα μέρος στις επιχειρήσεις της Τύνηδος και της Σαχάρας, έπεσα στη Σάμο το ’43 (σς με αλεξίπτωτο), μας διώξανε οι Γερμανοί πάλι, ξανά ήρθαμε πάλι το ’44, πήγα στη Σάμο, πήγα στη Λήμνο και από τη Λήμνο έκανα μια αναφορά να πάω για την ανασυγκρότηση του ελληνικού στρατού και πήγα στη Θεσσαλονίκη. Πήγα στη Θεσσαλονίκη το ’45, (…) ενός Στράτου στην 33η ταξιαρχία και έμεινα μέχρι το 1946. Από το 1946 συγκροτούνται οι λόχοι καταδρομών. Ζήτησα και πήγα από τη Θεσσαλονίκη στη σχολή ευελπίδων ως εκπαιδευτής. ’45-’46 μέχρι ’47. Όχι, ’45 με ’46. ’45 με ’46 πήγα στη σχολή ευελπίδων ως εκπαιδευτής. Το ’46 πήγα στη συγκρότηση των πρώτων καταδρομών, λόχων καταδρομών. Ήτανε ανεξάρτητοι λόχοι με τον Καλίτση. Πήγα λοιπόν εθελοντικά και κατετάγην στους λόχους καταδρομών και πήρα τη διοίκηση του 62ου λόχου. Ήτανε ανεξάρτητοι λόχοι καταδρομών και τον 62 Λόχο ορεινών καταδρομών τον είχα αναλάβει εγώ, ως υπολοχαγός. Παρέμεινα στις καταδρομές μέχρι την λήξη του εμφύλιου πόλεμου, του ανταρτοπόλεμου. Έλαβα μέρος σε όλες σχεδόν τις επιχειρήσεις της μοίρας μου, ήμουνα στη Γ΄ μοίρα, διότι μετά τους λόχους τους κάνανε μοίρες καταδρομών, εγώ πήγα στη Γ΄ μοίρα, πήγα στη Πελοπόννησο, Θεσσαλία, έλαβα μέρος στις επιχειρήσεις. Έγινα μετά εκπαιδευτής στο Κ.Ε.Μ. για να συγκροτηθεί η 5η μοίρα καταδρομών, της οποίας υπήρξα υποδιοικητής, όχι υποδιοικητής, διοικητής τακτικού επιτελείου. Και μετά μετετέθη στη Γ΄ μοίρα ως διοικητής. Πήγα στους σεισμούς της Κεφαλονιάς το ’53, από τις 7 στρατιωτικές διοικήσεις, η μια διοικείτο από μένα. Έμεινα μέχρι το ’54, το ’53, όχι το ’50…, το ’53 έγιναν οι σεισμοί. Το ’54 έφυγα, πήγα στη διοίκηση καταδρομών, παρέδωσα τη μοίρα. Το ’55, όχι το ’56 πήγα διοικητής του κέντρου εκπαιδεύσεως μονάδων καταδρομών, το ’56. Έμεινα μέχρι το ’58 διοικητής εκεί, στο κέντρο εκπαιδεύσεων καταδρομών. Μετετέθην δυσμενώς στα Θερμά Νιγρίτας. Διότι μου ζήτησε ο διοικητής του γραφείου του Καραμανλή να δώσω άδεια σε έναν νεοσύλλεκτο στρατιώτη του Κ.Ε.Μ., δεν την έδωσα. Του είπα, «Να μου στείλεις δια-ταγή» Αυτός θύμωσε, δεν ξέρω τι έκανε-στα λέω για να τα γράψεις-και με στείλανε υποδιοικητή, υποδιοικητή του τάγματος 566, το οποίο έμενε στα Θερμά Νιγρίτας, κοντά στον Κουφοντίνα[1] δηλαδή, έτυχε, είχε γεννηθεί μάλλον τότε, τότε πρέπει να γεννήθηκε το ’58. Στα Θερμά Νιγρίτας υποδιοικητής τάγματος, το τάγμα αυτό ήτανε το τάγμα που συγκεντρώνανε τους κομμουνιστές Γ΄ κατηγορίας. Υπήρχανε 197 κομμουνιστές Γ΄ κατηγορίας.
-.Γιατί τους συγκεντρώνανε εκεί στρατηγέ;
Δ. Έτσι, υπήρχε αυτή η τάση τότε, για να ελέγχονται καλύτερα οι κομμουνιστές, να πηγαίνουν σε μια μονάδα.
-.Κομμουνιστές στρατεύσιμοι προφανώς;
Δ. Ναι, βεβαίως. Λίγοι ήτανε, οι πιο πολλοί από αυτούς ήτανε με διδακτορικά, όλοι ήτανε σχεδόν πτυχιούχοι πανεπιστήμιων, πολλοί με μάστερ και ντοκτορά, πάρα πολλοί. Και γραφείς του τάγματος ήτανε τετάρτης δημοτικού!
-.Στρατηγέ ένα λεπτό. Εάν λάβουμε υπόψη μας το μορφωτικό επίπεδο της τότε νεολαίας, της δεκαετίας του ’50, αυτό που μου λέτε τώρα είναι ότι οι πιο πολλοί από τους μορφωμένους ήτανε κομμουνιστές.
Δ. Οι οποίοι δεν είχανε δει ποτέ μουλάρι ούτε απ’ έξω. Τα δε μουλάρια από τις κλοτσιές τους πετάγανε σπίθες γιατί είχανε γρανίτη οι στάβλοι, τούβλο από γρανίτη κάτω. Δεν τολμάγανε να κάνουνε ιπποκομία, που να κάνουν; Αυτοί είναι (…), δεν πηγαίνουν στα έργα το καλοκαίρι.
-.Υποκομία είπατε;
Δ. Ιπποκομία. Ε, βέβαια, θέλει το μουλάρι να το καθαρίσεις, να κάνεις, να δείξεις.
-.Αυτό σημαίνει ότι οι ειδικότητες που παίρνανε οι χαρακτηρισμένοι τότε στρατεύσιμοι ήτανε χαμηλού επιπέδου.
Δ. Όχι χαμηλού … Τους χρησιμοποιούσαν εκεί για να μην μαθαίνουν τα απόρρητα. Υποτίθεται ότι η μονάδα είχε απόρρητα.
-.Ποιους αξιωματικούς βάζανε σ’ αυτές τις μονάδες;
Δ. Δεν ξέρω αν υπήρχε, δε νομίζω να κάναν μένα, ήταν επιλεκτική η τοποθέτηση.[2] Πάντως εγώ πήγα με δυσμενή τοποθέτηση. Υποδιοικητής του τάγματος. Πραγματικά ασχολήθηκα πολύ έντονα με τη διοίκηση του, με την εκπαίδευση του τάγματος. Και το τάγμα ήταν πρώτο στη μεραρχία, αυτό το τάγμα ανήκε στη 10η μεραρχία. Συμπτωματικά δε ο διοικητής των καταδρομών, ήρθε διοικητής της 10ης μεραρχίας, επί των ημερών του οποίου αποχαιρέτησα και έφυγα εγώ. Μάλιστα ο φουκαράς ήταν ο Δημόπουλος τον οποίο λέγανε ΄΄κίτρινο πυρετό΄΄. Τον ήξερα από τον Αιολό, γιατί ήμασταν μαζί στον Αιολό. Και όταν αναγκάστηκε να με διώξει από τις καταδρομές, δάκρυσε και του είπα, «Δεν πειράζει στρατηγέ…» του λέω «… εμείς ήμαστε στρατιώτες, όπου μας πούνε πάμε.» Ήμουνα αρραβωνιασμένος εκείνη την χρονιά.
-.1958;
Δ. ’50… ναι το ’58 ήμουνα. Το ’59 έφυγα όχι το ‘58, το ’59. ’59 θυμάμαι ακριβώς γιατί παντρεύτηκα κιόλας. Τον Δεκέμβρη του ’59 παντρεύτηκα, όταν υπηρέτησα στη Νιγρίτα.
-.Και φύγατε για πού;
Δ. Για τη Νιγρίτα, τότε πήγα στη Νιγρίτα στο τάγμα αυτό. Πήγα εκεί, παντρεύτηκα, το ’59 τον Δεκέμβρη. Διάβασα τότε για τη σχολή πολέμου και έδωσα εξετάσεις και μπήκα στη σχολή πολέμου. Στην οποία φοίτησα για δυο χρόνια και εξερχόμενος, επειδή στους σεισμούς είχα γνωρίσει τον Καρδαμάκη, μου είχε υποσχεθεί – αυτά τα λέω όχι για να τα γράψεις, απλά να τα ξέρεις. Όταν ήρθε να δώσει τα πτυχία της σχολής πόλεμου, μου λέει, «Τι θέλεις Δροσογιάννη; », γιατί αυτός όταν ήμουνα στη Κεφαλωνιά ήταν επιτελάρχης στη διοίκηση των Ιονίων Νήσων, του μηχανικού ήταν ο Καδραμάκης, τότε ήταν αρχηγός, όταν τελείωσα τη σχολή πολέμου ήταν αρχηγός. Ήρθε λοιπόν, του λέω, «Δεν θέλω τίποτα ,θέλω να μείνω στη Θεσσαλονίκη, διότι η γυναίκα μου είναι αρχαιολόγος, είναι τοποθετημένη εδώ, να μείνω. » Και πρόκειται να μείνω εκεί. «Αυτά …», μου λέει, «…δεν είναι τίποτα. Εγώ νόμιζα θέλεις κανά ΝΑΤΟ » και λοιπά. «Δεν θέλω…», του λέω, «Τι να το κάνω το ΝΑΤΟ, Εδώ να μείνω, που είμαι νιόπαντρος, να κάνω και καμιά οικογένεια. » Όταν ήρθα εδώ για να περάσω στη σχολή πληροφοριών – μετά τη λήξη των μαθημάτων της σχολής περνάγαμε ένα σχολείο πληροφοριών -στον Άγιο Αντρέα συνάντησα τον… τον μετέπειτα αρχηγό και λοιπά, ο οποίος μου λέει, «Αντώνη για να μην παρεξηγηθούμε…» μου λέει, «…δεν θα πας στη Θεσσαλονίκη, θα πάω εγώ. » Τότε αυτός ήταν διοικητής της 5ης μοίρας καταδρομών που ήταν στη Δράμα, η δε γυναίκα αυτουνού ήταν από τη Δράμα, εκεί την είχε γνωρίσει και είχαν παντρευτεί. Και ήξερα ότι έχει συμφέρον να μείνει στη Δράμα. Του λέω, «Ρε Μένιο αφού παντρεύτηκες τη Δραμινή. » Είχα πάει εγώ στους αρραβώνες, ήμαστε φίλοι, «Γιατί να πας εσύ στη Θεσσαλονίκη και εγώ να πάω, δεν ξέρω που πάω, μου είπες ότι δεν πάω. » Μου λέει, «Έτσι γίνεται. » Πραγματικά είχα πορωθεί πολύ και την Δευτέρα το πρωί, ήταν Κυριακή αυτή η ημέρα που μου το είπε, πήγα στον Καρδαμάκη, και παρουσιάστηκα με μια παραίτηση. Έκανα παραίτηση να φύγω από τον στρατό. Μου λέει, «Τι ‘λε ρε συ, είσαι τρελός; Εγώ σε έχω βάλει…», μου λέει, «…εκπαιδευτή στη σχολή πόλεμου για να είσαι κοντά στη γυναίκα σου στη Θεσσαλονίκη. Τι θέλεις; Τι παράπονο έχεις; » του λέω «Το ότι με διώχνετε από τις καταδρομές και με πάτε στη σχολή πόλεμου, εμένα δεν μου πάει το να είμαι ο καθηγητής γιατί είμαι νευρικός…», του λέω, «…και μπορεί να τσακωθώ με τους μαθητές. Συνεπώς γιατί με διώχνετε από τις καταδρομές; » Γιατί με διώχνανε είναι φανερό. Θύμωσε λοιπόν επειδή εγώ επέμενα, του λέω «Δεν θέλω, θέλω να υπηρετήσω (…) του στρατού. » Και αφού θύμωσε μου λέει, «Όχι δεν θα πας πουθενά …», μου λέει, «… ούτε θα φύγεις. » Φώναξε τον υπασπιστή του έμεινε η διαταγή και με έβαλε εκεί επιτελάρχη των καταδρομών της Θεσσαλονίκης και υπάρχει διαταγή με σβησμένο με μπλάνκο, από πάνω γραμμένη νέα τοποθέτηση και έμεινα. Μου είπε λοιπόν ότι «Πρόκειται να κάνουν, θέλουν να κάνουν όπλο τις καταδρομές και εσύ και ο Οπρόπουλος δεν θέλουν να είστε στις καταδρομές τα ανάκτορα. »
-.Δεν θέλαν τα ανάκτορα να είστε εσείς και ο Οπρόπουλος;
Δ. Εγώ και ο Οπρόπουλος.
-.Που σημαίνει ότι τα …
Δ. Δεν θέλουν, γιατί σκοπεύουν τις καταδρομές να τις κάνουν όπλο.
-.Αυτό σημαίνει στρατηγέ ότι τα ανάκτορα έπαιζαν ρόλο μέχρις επιπέδου …
Δ. Τι κάναν;
-.… μονάδας;
Δ. Ότι θελαν κάναν. Ήμαστε στελέχη μεγάλα, ήμουνα αντισυνταγματάρχης εγώ τότε και ο Οπρόπουλος ήτανε συνταγματάρχης. Δεν ήτανε τυχαία η παρέμβαση. Δηλαδή το να μείνουμε εμείς στις καταδρομές δεν ήτανε και τυχαίο πράγμα.
-.Στρατηγέ, ποιος μηχανισμός λειτουργούσε έτσι ώστε τα ανάκτορα να περνάνε τη θέληση τους στις ένοπλες δυνάμεις;
Δ. Επιθυμία του Βασιλέα είναι αυτή τελείωσε.
-.Πρέπει να υπήρχε παλίνδρομη σχέση. Μέσα από τις ένοπλες δυνάμεις να υπήρχε πληροφόρηση του Αρναούτη και του περιβάλλοντός του, των ανακτόρων;
Δ. Ε βέβαια, θα ήξεραν. Τι, δεν μας παρακολουθούσανε; Δηλαδή ο Αρναούτης που ήρθε από τις καταδρομές, δεν ήξερε τι είμαι εγώ, τι είναι ο Οπρόπουλος;
-.Μόνο με τις καταδρομές ασχολιόντουσαν τα ανάκτορα;
Δ. Δεν ξέρω. Αυτό που είπε ο Καρδαμάκης σου λέω τώρα. Τι μου είπε. Αυτό που είπε γιατί ήμασταν φίλοι με τον Καρδαμάκη, ήτανε σου λέω, ερχότανε στη μοίρα καταδρομών, στη λέσχη και έτρωγε, γιατί στην Κεφαλονιά δεν υπήρχε ούτε ταβέρνα, ούτε τίποτα, ούτε σπίτι κανένα, είχανε {γκρεμιστεί}. Αυτό δεν θέλω να το γράψω, δεν θέλω γιατί μου, με, με εξόρκισε να μην το πω σε κανέναν. Κατάλαβες;
-.Να μην χρησιμοποιήσω τη παρέμβαση των ανακτόρων για τη δική σας επιλογή και του Οπρόπουλου στα αυτά, στα, στις καταδρομές;
Δ. Να μην υπηρετήσουμε στις καταδρομές. Ναι μου το είπε, ο Καρδαμάκης μου το είπε, αλλά …
-.Ο Καδραμάκης είναι ιστορία σήμερα και εσείς είστε ιστορία. Ποιος θα πει να μην χρησιμοποιούνται αυτά τα πράγματα;
Δ. Αφού μου το είπε ρε παιδάκι μου προτού, έχει πεθάνει σήμερα …
-.Λοιπόν, μου το είπατε και εσείς. Πάμε τώρα παρά κάτω. 1959 είστε υποδιοικητής…
Δ. Αυτά που λέμε τώρα είναι ’62, ήρθα στις καταδρομές λοιπόν, ήρθα στις καταδρομές μέχρι το ’67. Αλλά υπό αυτές τις συνθήκες που ήρθα δεν μου δώσανε μάχιμη μονάδα εμένα στις καταδρομές. Ήμουνα σε νέα ΄΄διοίκηση ειδικών επιχειρήσεων΄΄, επιτελική θέση. Όταν έγινε λοιπόν το κίνημα, βρέθηκα σε αυτή τη θέση.
-.Ποιο κίνημα;
Δ. Το,το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου.
-.Πάμε λίγο πίσω στρατηγέ. Πάμε λίγο πίσω στον εμφύλιο. Στον ανταρτοπόλεμο.
Δ. Ναι.
-.Απέναντί σας είναι συνάδερφοί σας του στρατού ξηράς. Θυμάστε ονόματα; Τους συναντήσατε μετά; Ποιες ήταν οι σχέσεις σας με τους αντάρτες αξιωματικούς προελεύσεως της σχολής ευελπίδων;
Δ. Δεν είχα, δεν είχα συναντηθεί με κανέναν. Μετά, πολύ μετά, πολύ μετά, τώρα που πολιτεύομαι δηλαδή, συνάντησα τον Ρώσιο, ο οποίος ήτανε ο καπετάν Υψηλάντης, τον Φλωράκη βέβαια και έναν Αθανασίου που ήταν συμμαθητής μου στη σχολή ευελπίδων.
-.Το όνομα Βενετσανόπουλος σας λέει τίποτα;
Δ. Δεν τον θυμάμαι, όχι.
-.Παπαγιάννης;
Δ. Όχι, όχι.
-.Παλάσκας;
Δ. Δεν τους θυμάμαι αυτούς.
-.Αυτοί ήταν αρχαιότεροι από εσάς. Εσείς είστε τάξης ’39 αυτοί ήταν τάξεων περί το ’30.
Δ. ’42 ήμουνα. Εγώ ήμουνα ’42.
-.’42 ανθυπολοχαγός;
Δ. Ναι το ’42 έγινα στη Μέση Ανατολή ανθυπολοχαγός. Αυτούς δεν τους θυμάμαι, τους τρεις που μου ανέφερες, όχι. Δεν τους θυμάμαι.
-.Προηγουμένως αναφέρατε κατά λάθος, ότι από το ’45 μέχρι το ’66, προφανώς εννοούσατε το 1946, μείνατε στη Θεσσαλονίκη. Αυτό για διόρθωση του στοιχείου.
Δ. Ναι, ναι. Αυτά δεν τα θυμάμαι καλά.
-.1962 με ’67 είστε σε επιτελικές θέσεις στην Αθήνα;
Δ. Πήγα ως επιτελής των δύο μοιρών που ήτανε στη Θεσσαλονίκη, στη Διοίκηση Καταδρομών Βορά, έτσι την έλεγαν τότε και γύρισα το ’63, το ’63 γύρισα στην Αθήνα. Έγινα επιτελάρχης καταδρομών, έπεσε ο Παπανδρέου το ’65, έρχεται ο Ασλανίδης στις καταδρομές, στο γραφείο επιχειρήσεων, εγώ φεύγω από επιτελάρχης των καταδρομών, με πάνε σε αυτή τη Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων που είναι νεκρή θέση[3] και γίνεται το πραξικόπημα το ’67, τον Απρίλη του ’67. Το πρωινό του κινήματος εγώ, όταν ο Ασλανίδης είπε ότι «Αναλαμβάνω τη διοίκηση καταδρομών », είπα στον Μπαγιατάκη, που ήταν υποδιοικητής των καταδρομών, (διότι ο Ελευθερόπουλος που ήτανε διοικητής είχε συλληφθεί), του είπα, «πάμε να φύγουμε γιατί αφού αναλαμβάνει ο Ασλανίδης που είναι ο νεότερος, εννοεί εμένα και σένα. ». Και έφυγα. Εγώ νόμιζα ότι θα φύγει και ο Μπαγιατάκης από το στρατό …
-.Φύγατε, από πού φύγατε;
Δ. Πήραμε το τζιπ και φύγαμε από το επιτελείο. Το πρωινό εκείνης της ημέρας, 13:00 ή ώρα 14:00 δεν θυμάμαι τι ώρα ήταν, φύγαμε και, δεν είχα τζιπ εγώ, αυτός είχε τζιπ, πήρε το τζιπ το δικό του ως υποδιοικητής καταδρομών και φύγαμε. Με άφησε εμένα στο σπίτι μου, έμενα Λευκάδας και Κερκύρας τότε και αυτός συνέχισε, δεν ξέρω που έμενε. Μετά δύο ημέρες με καλεί ο Μπαγιατάκης, ως διοικητής καταδρομών πλέον.
-.Πάνω από τον Ασλανίδη;
Δ. Βέβαια πάνω. Διοικητής καταδρομών, παρέμεινε στη καταδρομών. Ήρθε κάποιος αξιωματικός και μου είπε, την ημέρα που έφυγα, ότι «Εσύ είσαι ο μόνος που διαφωνείς με την χούντα. Να ‘ρθεις να τα βρείτε με τους χουντέους». Του λέω, «Εγώ δεν έρχομαι, έστω και αν είμαι μόνος μου. » Δεν πήγα. Ήρθα λοιπόν, μου λέει ο Μπαγιατάκης τώρα, όταν πήγα μου λέει, «Σε παρακαλώ να παραδώσεις…», μου λέει, «…και να μην αντιδράσεις». Του λέω, «Τι είναι αυτά που λες ρε…» Δεν ξέρω αν ζει τώρα ο κύριος Μπαγιατάκης. «Τι να μην αντιδράσω …», του λέω, «Να μην αντιδράσω στο να παραδώσω; Αφού εγώ έφυγα …» του λέω, «… από προχτές. Μαζί δεν φύγαμε; » Και έφυγα, έφυγα έναν μήνα χωρίς να παρουσιάζομαι πουθενά και το Μάη, 21 Μαΐου ήρθε ένας, με κάλεσαν στο επιτελείο. Νόμιζα ότι με καλούνε για να αποστρατευτώ. Αντί αυτού με στείλανε διοικητή ενός τάγματος στη Κύπρο. Στην Κύπρο, πήγα στη Κύπρο. Πήγα στην Κύπρο και έμαθα τότε από κάποιους φίλους μου που ήτανε μισοχουντικοί, ότι θα με αποστρατεύσουνε, αλλά δεν υπογράφει τα διατάγματα ο Κωνσταντίνος, έτσι λέγανε τότε, ο Βασιλεύς. Εν πάση περιπτώσει, εγώ επειδή το πίστευα αυτό, θα γίνει αυτό, δεν μπορεί να μείνω, έφυγα και πήγα και έμεινα ένα μήνα σε ένα ξενοδοχείο στη Κύπρο. Αλλά δεν είχα άλλα λεφτά και πήγα στο διοικητή τον Παπαλουκά από τη Λαμία. Ήτανε μέραρχος τότε και του είπα να μου δώσει άδεια να φύγω, γιατί δεν έχω λεφτά να πληρώσω. «Μα …» μου λέει, «… όχι, αφού σου έχουνε κάνει προαγωγή (…). », ήμουνα αντισυνταγματάρχης και πρότεινε να προαχθούμε το φθινόπωρο σε συνταγματάρχες. Του λέω, «Εσύ έχεις κάνει πρόταση …» του λέω, «… αλλά ο Ασλανίδης έχει κάνει άλλο πράγμα. » και μου έφερε (…) να φύγω και «δεν σε ακούει εσένα. » του λέω, «Ούτε ο … »
-.Ένα λεπτό. Εννοούσε ο, ο αξιωματικός αυτός εννοούσε ότι έχει κάνει πρόταση στα φύλλα ποιότητας να προαχθείτε κατ’ εκλογή;
Δ. Πρόταση. Προαγωγή κατ’ εκλογή (…). «Ποιος σε ακούει εσένα; » Του το είπα. «Δεν ακούει {κανείς}…» του λέω, «… οι προτάσεις γίνονται από τον Ασλανίδη τώρα. »
-.Πάμε λίγο πίσω. Ποια ήτανε η κουλτούρα σας, η μόρφωσή σας, έτσι ώστε να φτάσετε εσείς και να πείτε στις 21 Απριλίου το πρωί, ότι δεν συμφωνώ με την ΄΄επανάσταση΄΄, σε εισαγωγικά. Ποια ήτανε η ιδεολογική σας τοποθέτηση;
Δ. Ιδεολογικά εγώ ήμουνα κεντρώος ας πούμε, τότε χαρακτηριστικά ανήκα στο κέντρο. Ήμουνα στο κέντρο, πώς να το κάνουμε δηλαδή. Ψήφιζα κέντρο και λοιπά. Ιδεολογικά ανήκα εκεί, σε αυτό το χώρο. Δεν είχα όμως επαφή με τον Αβέρωφ, Παπανδρέου, τους Παπανδρεϊκούς, δεν είχα καμία δυνατότητα επικοινωνίας. Το ’61 που ήμουνα στη σχολή πολέμου, που έγιναν οι εκλογές της βίας και νοθείας, είχα έρθει σε επαφή με τον μακαρίτη τον Κόκα της Ελευθερίας. Αυτός βέβαια ήτανε ο άνθρωπος που έφερε την αποστασία το ’65. Διαφώνησα εγώ και μ’ αυτούς κι έτσι δεν είχα καμία επαφή με το χώρο το δικό μου. Δεν είχα επαφή.
-.Αυτό εντάξει, αλλά γιατί να πείτε εσείς όχι σε μια ΄΄επανάσταση΄΄;
Δ. Αυτοί δεν ξέρανε ότι εγώ δεν ήξερα ότι έγινε κίνημα. Και πήγα με ένα, είχα ένα τζιπ στην υπηρεσία που ήμουνα, ήρθε να με πάρει ο Γρηγόρης, μου λέει, «Ξέρεις τι τράβηξα; Απ’ τα βουνά ήρθα. Έχουνε γίνει ανάστα ο Θεός. », μου λέει το πρωί. «Τι να έρθω μωρέ. » του λέω. «Έμπα μέσα στο αυτοκίνητο. » Φεύγουμε λοιπόν, έμενα Λευκάδας και Κερκύρας, αυτό είναι κοντά στη σχολή ευελπίδων. Περνάω μπροστά από τη σχολή ευελπίδων στην πόρτα της σχολής ευελπίδων με στολή εκστρατείας ήταν ο Ιωαννίδης, που είναι φυλακή (σς τώρα), ο οποίος και με χαιρέτισε στρατιωτικά. Και αυτός νόμιζε τότε ότι είμαι στο κίνημα φαίνεται, όπως πήγαινα εγώ με τζιπ. Φτάνοντας στο πεντάγωνο βρήκαμε λεωφορεία, ουρά τα λεωφορεία. Φτάνω στη πόρτα του επιτελείου. Στην πόρτα του επιτελείου ήτανε ο Σερσελογιανάκος, μόλις πάω να μπω, «Κύριε συνταγματάρχα περάστε», μου λέει, και αυτός νόμιζε ότι είμαι στο κίνημα. Τα γραφεία της υπηρεσίας που σου λέω δεν ήτανε στο κεντρικό κτίριο του πεντάγωνου, ήτανε σε ένα άλλο κτίριο που ήτανε λόχος διοικήσεως. Πήγα λοιπόν να πάω στα γραφεία και βρίσκω έναν λοχαγό διαβιβάσεων και μου λέει, «Κύριε διοικητά …» μου λέει, «… έχουνε κλείσει …» μου λέει, «… ήρθε ο κύριος Ασλανίδης και τα έχουνε κλειστά τα γραφεία. » Βέβαια το κατάλαβα εγώ όταν είδα ότι στην πόρτα {ήταν} ο Σερσελογιάνακος που τον ήξερα τι καπνό φουμάρει, κατάλαβα τι θα γινόταν και όλοι ξέρανε για τον Ι.Δ.Ε.Α. ότι θα έκαναν κάποια κίνηση επαναστατική.
-.Ένα λεπτό, είπατε ότι όλοι ξέρατε;
Δ. Όλοι ναι.
-.Ότι ο Ι.Δ.Ε.Α. ετοιμάζει να κάνει …
Δ. Βεβαίως.
-.… «επαναστατική» κίνηση;
Δ. Τον Απρίλη στις 15 ξέρω ‘γω, εγώ ήμουνα στο (…) του επιτελείου και πέρναγε ο Λαδάς, αυτοί είχανε γίνει τότε, ο Λαδάς είχε γίνει συνταγματάρχης, του λέω λοιπόν, «Έλα δω ρε…» του λεω, «…κάτσε ρε…», μιλάγαμε εμείς γιατί είχαμε συνεστίαση οι συμμαθητές, του λέω «… να χαιρετήσω τον καινούργιο συνταγματάρχη, τον Μπέρια.», τον λέγαμε Μπέρια τον Λαδά.
-.Μπέρια;
Δ. Μπέρια ναι, Μπέρια. Ο Μπέρια ήταν στις μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίας. ΄΄Να μην μας πιάσει ο Μπέρια΄΄, ήταν στην Ε.Σ.Α. τότε, υπηρετούσε στην Ε.Σ.Α.. Λοιπόν, τον χαιρέτισα, τον συνεχάρην τον Λαδά και μου λέει, «Για αυτό που είπες …» μου λέει, «… κυρ Αντώνη, σιμά κοντά ήμαστε. »
-.Κυριακή καλή γιορτή δηλαδή;
Δ. Ναι, ναι.
-.Που σημαίνει ότι το σενάριο, το οποίο έχει βγει τώρα στο βιβλίο του Ιγνάτιου και λοιπά, με αυτόν τον Παπαχελά, καθώς επίσης και σε άλλα βιβλία, ότι οι στρατηγοί με την καθοδήγηση και την έγκριση των ανακτόρων, του Κωνσταντίνου, ετοίμαζαν αυτό που έγινε, αλλά απλά οι επιτελείς τους …
Δ. Τους πρόλαβαν.
-.Δεν τους πρόλαβαν. Υλοποίησαν το σχέδιο και συλλάβανε την ηγεσία τους. Τη φυσική ηγεσία.
Δ. Ναι.
-.Η φυσική ηγεσία ετοίμαζε το πραξικόπημα στρατηγέ, έτσι δεν είναι;
Δ. Συλλάβανε τη φυσική ηγεσία. Βέβαια αυτοί ετοίμαζαν.
-.Τώρα, δεν μου απαντήσατε ακόμα γιατί εσείς δεν ήσασταν στη συνωμοτική ομάδα;
Δ. Δεν μπορούσα να είμαι. Δεν με μύησε κανένας.
-.Αν σας μυούσε, θα ήσασταν;
Δ. Δεν θα ήμουνα γιατί δεν πίστευα σε αυτά τα πράγματα. Με καμία δύναμη δεν θα ήμουνα.
-.Δεν σας μύησαν και είναι πολύ απλό γιατί δεν σας μύησαν. Παρ’ ότι ήσασταν καταδρομέας, παρ’ ότι στον εμφύλιο πόλεμο ήσασταν με τον εθνικό στρατό, παρ’ ότι είχατε καλή σχέση με τον Καρδαμάκη; Παρ’ όλα αυτά δεν σας μύησαν. Οι σχέσεις με τον Ντερτιλή ποια ήτανε;
Δ. Δεν είχα καθόλου, ούτε τον ξέρω στην όψη.
-.Με ποιον από αυτούς ήσασταν συμπολεμιστές στον εμφύλιο;
Δ. Στον εμφύλιο, ξέρω τους καταδρομείς κυρίως, γιατί εγώ πολέμησα στον εμφύλιο μόνο με τους καταδρομείς. Όλους τους καταδρομείς τους ήξερα, απ’ αυτούς που είναι μέσα στη φυλακή, εκτός του Ασλανίδη που πέθανε τώρα, ήξερα τον Παπαποστόλου, ζει τώρα ο Παπαποστόλου που είναι από τη Λαμία.
ΑΥΡΙΟ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ. Ο ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΡΟΣΟΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΚΚΙΝΗ ΠΡΟΒΙΑ