Θα εναρμονιστεί κάποτε η χώρα με αντίστοιχες πρακτικές που ακολουθούν οι άλλες χώρες στην επιλογή της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων; Η διαδικασία που ακολουθείται εν Ελλάδι δεν επιδέχεται σύγκρισης. Αντί προγραμματισμού, προετοιμασίας, ενδελεχούς αξιολόγησης και πολιτικού σχεδιασμού, εδώ βασιλεύουν οι κομματικές βαρονείες και τα υπουργικά διαπιστευτήρια.
Δεν έχει σημασία τόσο εάν οι τελευταίες επιλογές αρχηγών είναι καλές, καλύτερες από άλλες ή κακές. Μπορούμε κάθε αφορά να επικεντρώνουμε στα πρόσωπα, αφού δεν αποτελεί θέμα προσώπων, αλλά λειτουργία θεσμών. Ας ρίξουμε, λοιπόν, μια ματιά τι γίνεται αλλού.
Σε άλλες χώρες του δυτικού κόσμου, με τις οποιες θέλουμε να συγκρινόμαστε, οι κρίσεις γίνονται διαφορετικά. Στις ΗΠΑ, οι υποψήφιοι συνήθως είναι δύο έως τρεις για τη θέση αρχηγού. Ενημερώνονται, όμως, ένα εξάμηνο νωρίτερα ότι προορίζονται για τέτοια θέση. Στο διάστημα αυτό, τούς δίνεται το πλαίσιο με τους στόχους της πολιτικής ηγεσίας. Εκείνοι από την πλευρά τους υποβάλλουν το σχέδιο που θα εφαρμόσουν κατά τη θητεία τους, κάτι σαν ένα στρατιωτικό «μπίζνες πλαν». Η πολιτική ηγεσία έχει, κατά συνέπεια, όλο το χρόνο να επιλέξει όποιον θεωρεί ότι εξυπηρετεί καλύτερα το πρόγραμμά της. Επίσης μπορεί να τον ελέγχει στη συνέχεια, σύμφωνα με τις «προγραμματικές» δεσμεύσεις του.
Στην Ελλάδα, βεβαίως, δεν εφαρμόζονται τέτοια «ξεπερασμένα» συστήματα. Κάποια στιγμή όταν είχε αναλάβει ο ναύαρχος Π. Χηνοφώτης ως αρχηγός ΓΕΕΘΑ ζήτησε να του δώσουν το κυβερνητικό σχέδιο για την άμυνα. Αντ’ αυτού έλαβε αντίγραφο του… προεκλογικού προγράμματος της Ν.Δ.!
Αλλά και επί ΠΑΣΟΚ, ο αρχηγός ΓΕΣ Κ. Παναγιωτάκης -από τους λίγους που έγραψαν ιστορία και ακόμη μιλάνε θετικά πολλοί- είχε καλέσει την πολιτική ηγεσία να δεσμευθεί για την κατάργηση μονάδων και την αναδιάρθρωση του στρατού, εκπονώντας ένα λεπτομερές σχέδιο (που εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να αποτελεί τη μόνη σοβαρή προσπάθεια που είχε γίνει), αλλά και να τοποθετηθεί εγγράφως το πολιτικό επιτελείο του υπουργού επί σειρά ζητημάτων…
Τότε ήταν που τον ευχαρίστησαν για τη συνεργασία, βάζοντάς τον σε τιμητική αποστρατεία (οι κακές γλώσσες την εποχή εκείνη έλεγαν ότι ο Καχριμάκης μάζευε υπογραφές από «πράσινους» βουλευτές για να τον διώξουν επειδή τους είχε κόψει τα… ρουσφέτια)… Ισως να είχε νομίσει ότι θα μπορούσαν να γίνουν οι αλλαγές στο στρατό κατά το πρότυπο της Βρετανίας: Οταν τους είχαν ζητήσει περικοπές στην Αμυνα, οι στρατιωτικοί απάντησαν ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτα εάν δεν κλείσουν στρατιωτικές μονάδες. Τους πρότειναν, λοιπόν, το σχέδιο και κάλεσαν τον υπουργό να το ανακοινώσει και να δεσμευτεί δημόσια γι αυτές -ποιές συγκεκριμένα και με χρονοδιάγραμμα- που θα έκλειναν.
Μάλλον κάθε προσπάθεια σύγκρισης με την ελληνική πραγματικότητα είναι μάταια…