Του Δρ. Ιωάννη Παρίση
Υποστράτηγος ε.α., Διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης
Μία επιστολή του Προέδρου του Συλλόγου διδασκόντων στη ΣΣΕ ήρθε να προκαλέσει, αλλά ταυτόχρονα και να αποκαλύψει σε ποιους έχει περάσει η εκπαίδευση των μελλοντικών αξιωματικών. Η επιστολή απευθύνεται προς την πολιτική ηγεσία των Υπουργείων Εθνικής Άμυνας και Παιδείας και κοινοποιείται στις Κοινοβουλευτικές Επιτροπές Μορφωτικών Υποθέσεων και Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων και την στρατιωτική ηγεσία. Παραδόξως (;) αγνοείται ο άμεσος προϊστάμενός τους Διοικητής της ΣΣΕ, ενώ κοινοποιείται στον… συνδικαλιστικό «προϊστάμενό» τους πρόεδρο της ΠΟΣΔΕΠ.
Την επιστολή υπογράφουν ο πρόεδρος του Συλλόγου καθ. Ανδρέας Δημητρίου και ο Γ.Γ. αν. καθ. Νικόλαος Μπάρδης. Αυτό έχει τη σημασία του, διότι όπως απεκαλύφθη, δεν ρωτήθηκαν οι καθηγητές μέλη του Συλλόγου, πολλοί δε από αυτούς, όταν πληροφορήθηκαν την ενέργεια του προέδρου, αντέδρασαν και διαμαρτυρήθηκαν, διαφωνούντες με την πρακτική αυτή, θεωρώντας ότι τους εκθέτει. Ένας εξ αυτών, σε ηλεκτρονικό μήνυμά του, χαρακτηρίζει την ενέργεια του Προέδρου του ΣΔΕΠ ως «αιφνιδιαστική, άκομψη, τραχιά και άκαιρη, μπορεί και επικίνδυνη».
Η επιστολή χρησιμοποιεί ως αφορμή το πρόσφατο συμβάν στη ΣΣΕ, επικρίνοντας την απόφαση αθώωσης του Αρχηγού της Σχολής και στη συνέχεια αναφέρεται σε αντικείμενα που έχουν να κάνουν κατ’ ουσία με τα εργασιακά ενδιαφέροντα και συμφέροντα των μελών του διδακτικού προσωπικού.
Αναφέρεται επίσης ο κ. Δημητρίου στην «αναβάθμιση του ξεπερασμένου νομικού πλαισίου των ανωτάτων Στρατιωτικών Σχολών με το Ν. 3187/2003 και το Ν. 3883/2010» και ότι αυτό «συνεχίζει να έχει επικίνδυνα νομικά κενά». Αυτό και αν δεν αποτελεί πρόκληση στη νοημοσύνη μας!
Αναμφισβητήτως, κάθε οργανισμός πρέπει να εκσυγχρονίζεται και να ανανεώνει τις δομές και τη λειτουργία του. Όμως αυτό που ο κ. Δημητρίου θεωρεί «αναβάθμιση», στην πραγματικότητα έχει οδηγήσει τις Σχολές σε έναν ολισθηρό κατήφορο, ειδικώς μετά την νομοθετική πράξη του 2010. Διότι, ενώ ο νόμος του 2003, είχε ανάγκη κάποιων τροποποιήσεων, καθόσον στην ουσία δεν εξυπηρετούσε την αναβάθμιση της εκπαίδευσης, αλλά τα συντεχνιακά συμφέροντα των καθηγητών, η πράξη του Σεπτεμβρίου 2010 (που προστέθηκε σε άσχετο νομοσχέδιο) αποτέλεσε πράγματι «καθηγητικό πραξικόπημα».
Ειδικότερα, στον ν.3883/2010 («Υπηρεσιακή εξέλιξη και ιεραρχία των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων – κλπ»), που ψηφίσθηκε τον Σεπτέμβριο του 2010, προστέθηκε άρθρο 88 με τίτλο: Τροποποίηση διατάξεων του ν.3187/2003 «Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΣΕΙ)». Μια τροποποίηση που προστέθηκε εν αγνοία της στρατιωτικής ηγεσίας και των διοικήσεων των Σχολών. Απορεί όμως κανείς πώς η τότε πολιτική ηγεσία (Βενιζέλος – Μπεγλίτης) συνήνεσε, χωρίς, έστω για τα προσχήματα, να κάνει το προφανές: να ζητήσει τη γνώμη των Αρχηγών των Γενικών Επιτελείων.
Το αποτέλεσμα ήταν να ιδρυθεί σε κάθε Σχολή «Ακαδημαϊκή Συνέλευση» η οποία πήρε όλη την αρμοδιότητα της εκπαίδευσης και της επιλογής καθηγητών, χωρίς οι διοικήσεις των Σχολών και οι Αρχηγοί των ΓΕ να έχουν λόγο (!!!). Και ακόμα περισσότερο:
ποιος θα μπορούσε να φαντασθεί ότι η ακαδημαϊκή συνέλευση μιας στρατιωτικής σχολής δεν περιλαμβάνει στρατιωτικούς καθηγητές που διδάσκουν τα λεγόμενα «στρατιωτικά μαθήματα»;
Και όμως αυτό συμβαίνει, διότι ο κ. Δημητρίου και η ελεγχόμενη από αυτόν ομάδα έχουν τον έλεγχο. Έτσι, προκειμένου να επιλεγεί ένας στρατηγός για να διδάξει Ηγεσία, Στρατηγική, Στρατιωτική Ιστορία ή Στρατιωτική Γεωγραφία, θα πρέπει να αποφασίσει η Ακαδημαϊκή Συνέλευση, ήτοι: φιλόλογοι, μαθηματικοί, μηχανικοί, φυσικοί, ειδικοί ηλεκτρονικών υπολογιστών, γυμναστές, καθηγητές ξένων γλωσσών, κοκ., ή αλλιώς… ο κ. Δημητρίου! Σημειωτέον ότι σε όλες τις στρατιωτικές σχολές προηγμένων κρατών, η πλειονότητα των καθηγητών είναι αξιωματικοί αναλόγων ακαδημαϊκών προσόντων, ακόμα και για τα μαθηματικά, τη φυσική, την κοινωνιολογία, το διεθνές δίκαιο, την ιστορία, κλπ. Τα πλεονεκτήματα είναι προφανή.
Επιπλέον, οι συντάκτες της επιστολής προβαίνουν σε κρίσεις περί «δημοκρατικότητας» και «φαλκίδευσης του ανωτάτου χαρακτήρα της Σχολής» και προτείνουν το, προφανώς κατά τη γνώμη τους πετυχημένο, «νομικό πλαίσιο των πανεπιστημίων» (!!!). Το λυπηρό είναι πως δεν έχουν αντιληφθεί ότι το έλλειμμα δημοκρατικότητας και η φαλκίδευση προέρχεται από τους ίδιους. Μήπως επιθυμούν να αναλάβουν και την δικαιοδοσία… πειθαρχικού ελέγχου των μαθητών των Σχολών; Λεπτομέρειες για την αυθαιρεσία που χαρακτηρίζει τις αποφάσεις της Ακαδημαϊκής Συνέλευσης, έχω περιλάβει σε πρόσφατο υπόμνημά μου προς τον κ. ΥΕΘΑ, το οποίο έχει κοινοποιηθεί και στην Κοσμητεία της ΣΣΕ. Καλό θα είναι να μη μιλάει κανείς για… σχοινί στο σπίτι του κρεμασμένου!
Ποιον ακριβώς τύπο πανεπιστημίου προτείνει ο κ. Δημητρίου; Μήπως αυτόν που υποστηρίζει η παράταξη του Βουλευτή, ο οποίος έσπευσε να υποστηρίξει με ερώτηση στη Βουλή την εν λόγω επιστολή; Μήπως προτείνουν να οργανωθούν και οι Ευέλπιδες σε κομματικές νεολαίες και άλλες οργανώσεις!!! Σε κάθε περίπτωση η λειτουργία των ελληνικών πανεπιστημίων δεν αποτελεί καλό παράδειγμα προς μίμηση, γι’ αυτό ας αποφεύγονται ανάλογοι παραλληλισμοί και προτάσεις.
Και κάτι ακόμα: Τα ΑΣΕΙ είναι τα μόνα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που δεν έχουν στις ιστοσελίδες τους δημοσιευμένα τα βιογραφικά και το επιστημονικό έργο των καθηγητών τους. Προκαλώ την Ακαδημαϊκή Συνέλευση, αύριο κιόλας να τα δημοσιεύσει. Έτσι, για να γνωριζόμαστε.
Η εκπαίδευση του μελλοντικού αξιωματικού θα πρέπει να αποβλέπει στην απόκτηση «ισόρροπης μόρφωσης» - ως στρατιώτη και ως επιστήμονα – η οποία θα τον καταστήσει ικανό να προσαρμόσει και να χρησιμοποιήσει τις γνώσεις του στο κύριο αντικείμενό του που είναι οι Ένοπλες Δυνάμεις.
Ένας αξιωματικός άριστος επιστήμονας αλλά μειωμένης ικανότητας ως ηγέτης και ως μαχητής, δεν είναι χρήσιμος στις Ένοπλες Δυνάμεις. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι Στρατιωτικές Σχολές δεν αποτελούν συνήθη εκπαιδευτικά ιδρύματα, όπου καθένας μπορεί να περάσει για να πάρει ένα πτυχίο ή απλώς να μορφωθεί. Αποτελούν «ΕΙΔΙΚΑ» εκπαιδευτικά ιδρύματα στα οποία η Πολιτεία διαμορφώνει και προετοιμάζει συγκεκριμένα όργανα της διοίκησης του Κράτους και ειδικώς τους ηγήτορες των Ενόπλων Δυνάμεων της Χώρας. Κατά συνέπεια, δεν νοείται το έργο αυτό να παραδίδεται σε μια ομάδα καθηγητών (έστω και αν αποκαλούνται «Ακαδημαϊκή Συνέλευση»), αλλά η ευθύνη και η αντίστοιχη αρμοδιότητα θα πρέπει να βρίσκεται στο απόλυτο έλεγχο της Πολιτείας, μέσω της φυσικής ηγεσίας – πολιτικής και στρατιωτικής – των Ενόπλων Δυνάμεων.
Η εμπειρία έδειξε ήδη, πόσο λάθος ήταν η δημιουργία της Ακαδημαϊκής Συνέλευσης, και η ανάθεση σ’ αυτήν αποφασιστικών αρμοδιοτήτων και πλήρους ελέγχου της εκπαίδευσης στις Παραγωγικές Σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων. Είναι άμεση ανάγκη, η Πολιτεία, με κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις, να προχωρήσει στην εξυγίανση της εκπαιδευτικής διαδικασίας των ΑΣΕΙ και την αποκατάσταση της ιεραρχίας, ώστε ο έλεγχος να επανέλθει στη φυσική ηγεσία, πριν η κατάσταση πάρει διαστάσεις και γίνει ανίατη. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να προβλεφθεί και η ουσιαστική αξιολόγηση των ήδη διδασκόντων, ώστε να ανταποκρίνονται πλήρως προς τις αντίστοιχες απαιτήσεις, αλλά και ο καθορισμός σαφών διαδικασιών ώστε να πάψει η αυθαιρεσία.
Θα τελειώσω με τρεις επισημάνσεις:
Πρώτη: Ένα συνδικαλιστικό όργανο διδασκόντων αποστέλλει επιστολή προς την ανωτάτη πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, εκθέτοντας απόψεις για τη λειτουργία της ΣΣΕ, παρακάμπτοντας τον Διοικητή της Σχολής, και χρησιμοποιώντας – χωρίς να αποτελεί θεσμικό όργανο – το έμβλημα και τον τίτλο της Σχολής. Μάλλον κάποιοι έχουν παρερμηνεύσει τη θέση τους στη Σχολή. Εκτός αν πίστεψαν ότι αποτελούν υπερεξουσία.
Δεύτερη: Το θέμα που δημιουργήθηκε σχετικά με τον Αρχηγό της Σχολής, θεωρείται λήξαν. Προξενεί ωστόσο αλγεινή εντύπωση το γεγονός ότι καθηγητές επιμένουν να επιθυμούν την ηθική εξόντωση ενός μαθητή τους και μάλιστα του αποδεδειγμένα αρίστου. Μεταφέρω εδώ και την πικρία καθηγητού της ΣΣΕ για την θέση αυτή των συντακτών της επιστολής.
Τρίτη: Στη ΣΣΕ υπάρχουν και λαμπρές εξαιρέσεις μεταξύ του διδακτικού προσωπικού. Καθηγητές που εργάζονται με ενδιαφέρον και αγάπη προς τους Ευέλπιδες. Είναι οι άνθρωποι που περνούν απαρατήρητοι ή δεν έχουν την «ισχύ». Άλλωστε και στα ΑΕΙ η εκπροσωπούντες τα μέλη ΔΕΠ δεν είναι συνήθως οι διακεκριμένοι καθηγητές, αλλά συνήθως μετριότητες.
Κλείνοντας θα ήθελα να επισημάνω ένα σημαντικό στοιχείο που ίσως διαφεύγει από κάποιους: οι Στρατιωτικές Σχολές δεν δίνουν μόνο πτυχίο, δίνουν και ΞΙΦΟΣ. Ο αξιωματικός δεν λέει «πήρα το πτυχίο», αλλά «πήρα το ξίφος», και αυτό αποτελεί την μέγιστη τιμή, ενώ παράλληλα χαρακτηρίζει και το είδος της αποστολής του.