Του Κώστα Αλατζά
Με χαμηλούς τόνους και ψυχραιμία διαχειρίζεται η Αθήνα την προκλητική ενέργεια της Άγκυρας να αναγγείλει υδρογραφικές έρευνες στο Αιγαίο, μεσούσης της διαδικασίας των διερευνητικών επαφών.
Οι έρευνες του τουρκικού ωκεανογραφικού πλοίου έχουν προγραμματιστεί να ξεκινήσουν σήμερα και να ολοκληρωθούν στις 2 Μαρτίου.
Η ελληνική κυβέρνηση επέλεξε να μην αντιδράσει στην έκδοση NAVTEX από τον υδρογραφικό σταθμό της Σμύρνης για έξοδο του Τσεσμέ στο βόρειο και κεντρικό Αιγαίο. Όπως εξηγούν κυβερνητικές πηγές στο OnAlert, οι υδρογραφικές έρευνες σε διεθνή ύδατα δε συνιστούν ενέργεια που αντιτίθεται στο Δίκαιο της Θάλασσας όταν αφορούν έρευνες στην επιφάνεια της θάλασσας.
Η παρατυπία της συγκεκριμένης τουρκικής ναυτικής αναγγελίας συνίσταται στο γεγονός ότι εκδόθηκε από τις τουρκικές αρχές και όχι από τις ελληνικές που έχουν την αρμοδιότητα.
Η ελληνική πλευρά αποφεύγει την πρόκληση έντασης με την Τουρκία. Όπως επισημαίνουν καθηγητές Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων στο OnAlert, η Άγκυρα επιδιώκει να προβαίνει σε ενέργειες που κινούνται μεταξύ νομιμότητας και παρατυπίας, με σκοπό να επιρρίψει στην ελληνική πλευρά τις ευθύνες σε ενδεχόμενη αποτυχία των διερευνητικών επαφών.
Blame game
Η πρόσφατη προσωπική επίθεση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Κυριάκο Μητσοτάκη για τις δηλώσεις του στη Λευκωσία με τις οποίες χαρακτήρισε κατοχικό τον τουρκικό στρατό στη βόρεια Κύπρο, φανερώνει τις προθέσεις της Άγκυρας να παίξει εις βάρος της Αθήνας το παιχνίδι ευθυνών.
Το περασμένο Σαββατοκύριακο, σύμφωνα με ρεπορτάζ τουρκικών μέσων ενημέρωσης, κυβερνητικές πηγές κατηγόρησαν τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια ότι σαμποτάρει τις διερευνητικές επειδή αρνήθηκε την κοινή δήλωση των δύο αντιπροσωπειών στον 61ο γύρο των διερευνητικών επαφών στην Κωνσταντινούπολη.
Επισημαίνεται ότι δεν είθισται να γίνονται γενικώς δηλώσεις. Άλλωστε την ύπαρξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας –Τουρκίας οι οποίες είχαν ξεκινήσει το 2002 και διήρκησαν μέχρι τον Ιανουάριο 2004 πραγματοποιώντας 22 συναντήσεις, έγιναν γνωστές το 2006!
Είναι προφανές ότι η τουρκική ηγεσία επιδιώκει να αναβαθμίσει τις διερευνητικές, εξ’ ου και ο χαρακτηρισμός των διαβουλεύσεων που επιδιώκει να δώσει στις δηλώσεις της.
Διακριτική παρακολούθηση του Τσεσμέ από Π.Ν και Λ.Σ
Οι επικείμενες κινήσεις του τουρκικού ωκεανογραφικού, αναμένεται να παρακολουθούνται διακριτικά από ελληνικά πλοία του Πολεμικού Ναυτικού και του Λιμενικού Σώματος. Σύμφωνα με τη τουρκική NAVTEX το «Τσεσμέ» πρόκειται να πραγματοποιήσει έρευνες στο κεντρικό και βόρειο Αιγαίο από σήμερα έως τις 2 Μαρτίου.
Οι υδρογραφικές έρευνες αναμένεται να γίνουν στα διεθνή ύδατα σε περιοχή που εκτείνεται μεταξύ Λήμνου, Χαλκιδικής, Σκύρου και Λέσβου και η οποία δυτικά εκτείνεται μέχρι τον 25ο μεσημβρινό. Οι τουρκικές αξιώσεις για συνδιαχείριση του Αιγαίου αποτυπώνονται κατά καιρούς σε χάρτες που απεικονίζουν το ανατολικό τμήμα πέραν του 25ου μεσημβρινού ως περιοχή δικαιοδοσίας των τουρκικών αρχών.
Το «Τσεσμέ» δεν ακυρώνει τον 62ο γύρο των διερευνητικών
Ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής, Σωτήρη Σέρμπος παρατηρεί ότι η έξοδος του «Τσεσμέ» δείχνει ότι δεν υπάρχει αλλαγή στην περιφερειακή στρατηγική της Άγκυρας και του δόγματος της «γαλάζιας πατρίδας».
Η αναγγελθείσα έξοδος του «Τσεσμέ» δημιουργεί κλίμα καχυποψίας ωστόσο οι αναλυτές εκτιμούν ότι σε αυτή τη φάση δε θα θα επηρεάσει τη διεξαγωγή του 62ου γύρου των διερευνητικών επαφών στην Αθήνα. Μέχρι στιγμής πάντως η τουρκική ηγεσία δεν έχει απαντήσει στην πρόσκληση της ελληνικής πλευράς για τον 62ο γύρο των διερευνητικών επαφών στην Αθήνα.