Επιμέλεια Λ. ΛΙΓΟΥΡΙΩΤΗ
Ανάγλυφα έρχονται στην επιφάνεια τα μεγάλα εμπόδια που βάζει – ακόμα!- το τουρκικό κράτος στην αναγνώριση δικαιωμάτων στους εκπατρισθέντες της Ελληνικής μειονότητας από την Τουρκία (Κωνσταντινουπολιτών, Σμυρνιών, Ιμβρίων, Τενέδιων κλπ κλπ) που κυνηγήθηκαν από τα σπίτια τους από το 1923 και μέχρι πρόσφατα.
Η νέα,οδυνηρή, ανάδειξη ήρθε στο προσκήνιο και με αφορμή την επίσκεψη του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών κ Α.Νταβουτογλου στα γραφεία του Συλλόγου Ιμβρίων στην Αθήνα τις προάλλες αλλά και χθες : Αυτή την φορά με την ευκαιρία της λειτουργίας ενός νέου θεσμού στην Τουρκία , της ανεξάρτητης αρχής «Συνήγορος του Πολίτη» (Kamu Denetçiliği Kurumu / Ombudsman), η δημιουργία του οποίου εντάσσεται ουσιαστικά στις υποχρεώσεις της Τουρκίας προς την ΕΕ στο πλαίσιο των ενταξιακών συζητήσεων.
Ευρωπαϊκή πίεση
Μετά από ευρωπαϊκή πίεση κατά τα φαινόμενα, ο – διορισθείς τον Μάρτιο- πρώτος Τούρκος Συνήγορος του Πολίτη Μεχμέτ Νιχάτ Ομέρογλου ( ένας αμφιλεγόμενος δικαστής) διαβίβασε στο Γενικό Πρόξενο της Τουρκίας στην Αθήνα ότι επιθυμεί να συναντηθεί με τους Ρωμιούς από την Τουρκία. Το Γενικό Προξενείο ήρθε σε επαφή με τους εκπροσώπους της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινοπολιτών Ελλάδας (Οι.Ομ.Κω.) και τον Συλλογο Ιμβρίων. Ετσι στις 13 Νοεμβρίου ο κ.Νιχάτ Ομέρογλου, μαζί με δύο συνεργάτες του, συναντήθηκε με τους εκπροσώπους που του ανέφεραν τα αιτήματά τους. Αργότερα τα αιτήματά τους διαβιβάστηκαν στον Ομέρογλου από τους Ιμβρίους και γραπτά.
Taraf :«Θέλουν υπηκοότητα»
Η εφημερίδα Taraf και με τον τίτλο «Θέλουν υπηκοότητα» και προβάλλοντας κυρίως το γραπτό που στάλθηκε μετά την συνάντηση γραφει οτι οι Ρωμιοί αποταθηκαν στον Συνήγορο με την αιτιολογία ότι δε μπορούν να επωφεληθούν από το δικαίωμα της υπηκοότητας. Οι Ρωμιοί ανέφεραν τα προβλήματά τους και τις επιθυμίες τους. Οι Ρωμιοί, γράφει, ζητούν, με την αίτησή τους, να επιστραφούν τα ακίνητά τους, τα οποία είχαν κατασχεθεί κατά το παρελθόν από το κράτος, να γίνουν διευκολύνσεις έτσι ώστε να αποκτήσουν και πάλι την τουρκική υπηκοότητα, την οποία είχαν χάσει κατά το παρελθόν και να επιστραφούν στους Ιμβρίους πολίτες, που είχαν γίνει έκπτωτοι, τα δικαιώματα κληρονομιάς που έχουν.
Ας δούμε πιο αναλυτικά - μέσα από ένα απόσπασμα της ομιλίας του Προέδρου του Συλλόγου Ιμβρίων κ.Πάρι Ασανάκη υποδεχόμενος τον κ. Νταβούτογλου- ένα δείγμα των προβλημάτων:
»Θέλετε τόπο χωρίς παρελθόν;»
.<<(…) Αναμένουμε λύση από το Συμβούλιο της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων για την απόδοση σημαντικού αριθμού ακινήτων στα βακούφια μας, επειδή για την Ίμβρο δεν βρίσκονται τα δηλωτικά του 1936.(…) Εάν το στοίχημα χαθεί και η παλιά γενιά που χάνεται δεν αναπληρωθεί από τη νέα γενιά, από οικογένειες με παιδιά που θα επιστρέψουν για να δημιουργήσουν, η Ίμβρος θα γίνει ένας τόπος χωρίς μέλλον και η Γκιοκτσέαντα ένας τόπος χωρίς παρελθόν.
>>Για να γίνει αυτό δυνατό, είναι απαραίτητο να ληφθούν μια σειρά από νομοθετικά και διοικητικά μέτρα που θα επιβάλλουν μια θετική διακριτική μεταχείριση. Οι ειδικές συνθήκες του νησιού επιβάλλουν αυτή τη μεταχείριση ώστε να μη χαθεί ολότελα ο Ελληνορθόδοξος πληθυσμός.
Να ιδρυθεί ένα γηροκομείο
>>Χωρίς θετικά νομοθετικά και διοικητικά μέτρα δεν μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα όσοι επιστρέφουν. Αν δεν επιστραφούν τα σχολικά κτίρια και δεν δοθεί από το κράτος βοήθεια για την αναστύλωσή τους, δεν θα μπορέσουν να ανοίξουν τα υπόλοιπα σχολεία που χρειάζονται, δεν θα υπάρχουν χώροι να συναντιούνται οι άνθρωποι που επιστρέφουν μεταξύ τους αλλά και να υποδέχονται τον υπόλοιπο πληθυσμό, δεν θα μπορέσει να ιδρυθεί ένα γηροκομείο για τους ανήμπορους ηλικιωμένους, δεν θα μπορέσουν να διατηρηθούν για πολύ ακόμη τα ήθη και τα έθιμά μας.
Κληρονομιά τα σπίτια κα οι μπαχτσέδες…
>>Δεν είναι δυνατόν το σπίτι μιας οικογένειας, οι μπαχτσέδες, τα χωράφια της να μην μπορούν να περάσουν στην επόμενη γενιά επειδή τα παιδιά έχασαν ή δεν πήρανε ποτέ την τουρκική υπηκοότητα. Κάθε νέα οικογένεια που επιστρέφει πρέπει να βοηθηθεί για να αναστυλώσει το πατρογονικό σπίτι σε έναν από τους παραδοσιακούς οικισμούς του νησιού, να μπορεί να αξιοποιήσει δημιουργικά τη γη πάνω στο νησί, με σεβασμό στο μοναδικό φυσικό περιβάλλον του νησιού και στον πολιτιστικό του πλούτο.[…]>>.