«Παίζει» με την Αγια Σοφιά η Τουρκία – Ποια είναι τα σχέδια Ερντογάν και τι φοβάται

Επιμέλεια:  Λ. ΛΙΓΟΥΡΙΩΤΗΣ 
 
»Φτιάχνουν» κλίμα στην Τουρκία – ακόμα  και με διαδικαστικές αντιφάσεις – για  το άνοιγμα  του συμβόλου της Χριστιανοσύνης και της Ορθοδοξίας,της εκκλησίας της Αγιά Σοφιάς, σε (μουσουλμανικό ) προσκύνημα, σε μετατροπή της δηλαδή σε Τζαμί για προσευχή, όπως αναλυτικά πρώτο είχε αναδείξει το OnAlert.gr στον ελλαδικό χώρο από τις 30 Απριλίου.

Στις πρώτες προκλητικές σκέψεις που -κατ ελάχιστον-  ήθελαν  τον Ερντογάν να επιθυμεί να διοργανώσει »μουσουλμανική προσευχή» στην Αγιά Σοφιά κατά την μαύρη επέτειο της Αλώσεως της Κωνσταντινούπολης μαζί με άλλους ισλαμιστές ηγέτες προσκεκλημένους του στις 29 Μαΐου , έρχεται τώρα να »προστεθεί » μια »διαμάχη» μεταξύ βουλευτή του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ και αποχωρήσαντος συναδέλφου του που φέρεται όμως να πρόσκεινται στο (ισλαμιστικό ) Κίνημα του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ ιμάμη Γκιουλέν (Gulen), ουσιαστικά για το πως – και όχι αν – θα γίνει  μετατροπή της σε μουσουλμανικό »προσκύνημα».Εδώ να σημειώσουμε ότι  από την εποχή του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ η Αγιά Σοφιά  λειτουργούσε ως Μουσείο.

Και σχεδιασμός και παρορμητισμός…

Να θυμίσουμε  ότι  κ. Ερντογάν  δεν είναι η πρώτη φορά που εκδηλώνει  ισλαμιστικές »εξάρσεις», οι οποίες όμως έχουν πάντα σταθερό προσανατολισμό και στόχευση. Μάλιστα και προ μηνών είχε πάλι καλλιεργήσει »προσδοκίες» για μετατροπή του συμβόλου του Χριστιανισμού, σε Τζαμί για να …αποσυμφορήσει  παρακείμενο Τέμενος… Η προκλητική αυτή ενέργεια μπορεί μεν να ερμηνεύεται από κάποιους αναλυτές , σε πολιτικό επίπεδο, ως μια ενέργεια που στόχο έχει τη συσπείρωση του τουρκικού ισλαμικού στοιχείου , εν όψει των προεδρικών εκλογών του Αυγούστου όπου θα είναι υποψήφιος, ωστόσο είναι μια ενέργεια με πολύ μεγαλύτερη στόχευση που είναι ήδη υπο αξιολόγηση γενικότερα  από την δύση. αφού θεωρείται ευρύτερη πρόκληση και  όχι μόνο απέναντι στην Ορθοδοξία, Εκτιμάται δε ως πιθανό να προχωρήσει πιο »αποφασιστικά» καθώς νιώθει στριμωγμένος  από τον Γκιουλέν σε διαφορά θέματα – τον θεωρεί πίσω από τις αποκαλύψεις για σκάνδαλα- και ίσως θέλει <<να του βγει μπροστά>> σε ισλαμιστική υστερία…

Εχει πάντως και άλλα »μπουμπούκια» στο κόμμα του που τον ωθούν σε αυτή την κατεύθυνση, αν και δεν του λείπει ο παρορμητισμός…

Το νέο επεισόδιο στο σήριαλ

Στο νέο επεισόδιο του σήριαλ  »πρωταγωνιστεί»  ο αν. βουλευτής  κ. Hami Yildirim. που παραιτήθηκε από το κυβερνών κόμμα AKP και λέγεται ότι πρόσκειται στο κίνημα Gulen. Αυτός λοιπόν  υπέβαλε πρόταση νόμου στη  Τουρκική Εθνοσυνέλευση για το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας στο προσκύνημα.Ο κ. Yildirim στην αιτιολογία της πρότασής του είπε:  «Η χρησιμοποίηση της Αγίας Σοφίας σήμερα πέραν της πρόθεσης της αφιέρωσής της ως ευαγές ίδρυμα είναι λάθος και από νομικής πλευράς και από εθιμικής και από ηθικής. Αυτό είναι απαράδεκτο. Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε σύμφωνη κατάσταση με την πρόθεση αφιέρωσής της είναι και νομική και ηθική ευθύνη, αλλά απαιτείται και από πλευράς συνείδησης. Εκείνοι, οι οποίοι αποφεύγουν αυτή την ευθύνη και το καθήκον, θα είναι υπεύθυνοι και ενώπιον του τουρκικού έθνους και ενώπιον της ιστορίας και ενώπιον των επόμενων γενεών».

Με πρόταση νόμου 

Στο μεταξύ, ο βουλευτής Κων/πολης του AKP, κ. Bulent Turan , που αντέδρασε στον κ. Yildirim, είπε: «Ένας βουλευτής, ο οποίος, μετά την παραίτηση του από το κυβερνών κόμμα, δεν συμμετείχε σχεδόν καθόλου στις εργασίες της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, υποβάλλοντας πρόταση νόμου για το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας στο προσκύνημα είναι κάτι σα να κλέβει ρόλο».
 
Ο Turan υποστήριξε ότι δε χρειάζεται οπωσδήποτε μια νομική ρύθμιση για το άνοιγμα του τεμένους της Αγίας Σοφίας στο προσκύνημα, που είχε κλείσει το 1934 μ’ ένα διάταγμα που δεν είχε αριθμό, που δε δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και δεν διατηρήθηκε το αυθεντικό κείμενο. Το όλο θέμα προβάλει η εφημερίδα  Huriyet με τον τίτλο «Μπορεί να ανοίξει το προσκύνημα», όπου και γράφει ότι ο βουλευτής Κων/πολης του AKP κ. Bulent Turan ισχυρίστηκε πως το Μουσείο της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη μπορεί να ανοίξει στο προσκύνημα, όπως τα τεμένη της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα και στο Ίζνικ.

Υπολογίζει τις διεθνείς αντιδράσεις

Πάντως η κυβέρνηση Ερντογάν που φέρεται να έχει περιλάβει τους προκλητικούς σχεδιασμούς για μετατροπή της Αγιας Σοφίας σε τζαμί ή έστω σε χρησιμοποίησή της για προσευχή στην  επέτειο της Αλώσεως της Πόλης, σε ευρύτερο »πακέτο» αλλαγών  ( περιλαμβάνει και άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, έγκριση χώρων προσευχής για Αλεβίτες κλπ), είναι σίγουρο ότι έχει κατά νου πως μια όποια τέτοια κίνηση θα προκαλούσε έντονη διεθνή αντίδραση και το μετράει πολύ. 

Η αντίδραση του Οικουμενικού Πατριάρχη και η Ελλάδα

Ηδη από τη Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, που ολοκληρώθηκε την Κυριακή της Ορθοδοξίας στην Κωνσταντινούπολη, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος έκανε παρέμβαση  με εμφατικό τρόπο στη προϋπάρχουσα συζήτηση  σχετικά με τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Ο Πατριάρχης τόνισε πως αν η Αγία Σοφία, που από το 1934 λειτουργεί ως μουσείο, πρόκειται να μετατραπεί πάλι σε χώρο λατρείας, «θα πρέπει να λειτουργήσει ως Εκκλησία, διότι γι’ αυτό κτίστηκε».

Η δήλωσή του κινητοποίησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθώς ο Κύπριος ευρωβουλευτής κ.Τάκης Χατζηγεωργίου κατέθεσε ερώτηση για το θέμα, ζητώντας να μάθει κατά πόσον η Κομισιόν συμφωνεί ή διαφωνεί «με την άποψη πως εάν πρόκειται η Αγία Σοφία να μετατραπεί σε κάτι διαφορετικό από ό,τι είναι σήμερα, αυτό να είναι σε Εκκλησία προκειμένου να προστατευτεί η πολιτιστική και ιστορική της ταυτότητα».

Οπως έχει γράψει παλιότερα η Καθημερινή το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών θεωρεί ότι όλη αυτή η συζήτηση είναι ανεδαφική και ότι ο κ. Ερντογάν δεν θα τολμήσει, φοβούμενος τις ισχυρές αντιδράσεις από τον χριστιανικό κόσμο. Στο Οικουμενικό Πατριαρχείο ωστόσο, όπου παρακολουθούν τα πράγματα καθημερινά και εκ του σύνεγγυς, εκτιμούν, ότι το θέμα είναι σοβαρό. Γνωρίζουν ότι τα γεγονότα στο Γκεζί, η σύγκρουση με τον Φετουλάχ Γκιουλέν και οι αποκαλύψεις για τις υποθέσεις διαφθοράς αποτελουν δεδομενα που μπορεί να επηρεάσουν τον κ. Ερντογάν Τώρα προστίθεται και το θέμα της υποψήφιότητάς του για την Προεδρία…
Συνεπώς χρειάζεται και νέα θεώρηση και από την Αθήνα και διεθνώς…