Του Κώστα Αλατζά
Χρησιμοποιώντας ως βάση το νομικά αίολο μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης και επιδεικνύοντας έντονη στρατιωτική δραστηριότητα με υπερπτήσεις σε ελληνικά νησιά στο νοτιανατολικό Αιγαίο και κινήσεις πολεμικών πλοίων ανοιχτά των νοτίων τουρκικών ακτών, η Άγκυρα ανεβάζει το θερμόμετρο των ελληνοτουρκικών σχέσεων με την αναγγελία σεισμικών ερευνών από το Oruc Reis σε περιοχή που περιλαμβάνει τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Η Αθήνα αντέδρασε με αυστηρό διάβημα προς την Τουρκία. Όχι ένταση σε «αμφισβητούμενες περιοχές» συνιστά ο εκπρόσωπος του State Department.
Στην προαναγγελθείσα, δια στόματος Ερντογάν, κίνηση για έμπρακτη αμφισβήτηση των ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας προχώρησε χθες η Τουρκία με την έκδοση NAVTEX για έρευνες του Oruc Reis σε περιοχές νοτιανατολικά του Καστελόριζου και ανατολικά της Κρήτης. Όπως εκτιμούν επιτελείς του Πενταγώνου, η Τουρκία, το επόμενο διάστημα, με την έξοδο του ερευνητικού της σκάφους θα επιχειρήσει να «γκριζάρει» περιοχές που περιλαμβάνουν ελληνική υφαλοκρηπίδα το εύρος της οποίας αμφισβητεί η Άγκυρα, με το μνημόνιο για τον καθορισμό θαλασσίων ζωνών που υπέγραψε τον περασμένο Οκτώβριο ο πρόεδρος Ερντογάν με την κυβέρνηση Σάρατζ.
Μέχρι στιγμής το Oruc Reis βρίσκεται αγκυροβολημένο στον κόλπο της Αττάλειας και δεν πλέει προς την επίμαχη περιοχή υποστηριζόμενο από πλοία του τουρκικού πολεμικού ναυτικού, προκαλώντας συναγερμό στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις. Όπως έχει γράψει το OnAlert, το οποίο επιδιώκει πάντα την ενημέρωση σας χωρίς κραυγές και εντυπώσεις, αλλά με την παρουσίαση των γεγονότων μέσα από ρεπορτάζ που διασταυρώνει τις πληροφορίες και τηρεί τους κανόνες της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις βρίσκονται από καιρό σε ετοιμότητα παρακολουθώντας με ψυχραιμία τις τουρκικές κινήσεις.
Πως αντιδρά η Αθήνα
Εκτός της φρεγάτας που είναι σκοπούν στο κεντρικό Αιγαίο, δέκα πλοία επιφανείας (φρεγάτες-πυραυλάκατοι) και δύο υποβρύχια βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα για να επέμβουν αν χρειαστεί. Το ίδιο ισχύει και στον αέρα. Επίσης, τους τελευταίους μήνες απογειώνεται διπλάσιος αριθμός αεροσκαφών για την αναχαίτιση των τουρκικών μαχητικών που πραγματοποιούν υπερπτήσεις και παραβιάζουν τον εθνικό μας εναέριο χώρο.
Σε ό,τι αφορά ερώτημα που η αξιωματική αντιπολίτευση θέτει επιτακτικά μετά την έκδοση της NAVTEX, αν δηλαδή η ελληνική κυβέρνηση προτίθεται να αποστείλει πολεμικό πλοίο στην περιοχή όπου αναγγέλθηκαν οι τουρκικές έρευνες προκειμένου να αποτρέψει τη δραστηριότητα του τουρκικού πλοίου, η απάντηση αναμένεται μετά τον απόπλου του Oruc Reis. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του OnAlert η απόφαση θα είναι πολιτική και θα εξαρτάται από τις κινήσεις της Άγκυρας. Η Αθήνα σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί να πέσει στη παγίδα της έντασης που ενδεχομένως να οδηγήσει σε έναν διάλογο με την Τουρκία να βρίσκεται σε θέση ισχύος εξαιτίας των γεωπολιτικών εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή.
Η έκδοση της τουρκικής NAVTEX συνοδεύτηκε από μπαράζ υπερπτήσεων σε ελληνικά νησιά του νοτιανατολικού Αιγαίου καθώς και από πλόες μονάδων του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού ανοιχτά των νοτίων ακτών της Τουρκίας και ανατολικά της Ρόδου. Τα τουρκικά μαχητικά προχώρησαν σε 13 πτήσεις, από τα 5.000 έως τα 29.000 πόδια πάνω από τη Μεγίστη, τη Στρογγύλη και τη Ρω, σημειώνοντας συνολικά 32 παραβιάσεις του εθνικού μας εναερίου χώρου.
Η Αθήνα, κατά πάγια τακτική, απάντησε στις υπερπτήσεις και τις παραβιάσεις με αναχαιτίσεις και με 9 εμπλοκές ελληνικών μαχητικών με τουρκικά αεροσκάφη, ενώ το υπουργείο Εξωτερικών αργά το απόγευμα προχώρησε σε αυστηρό διάβημα προς την Τουρκία. Για την προκλητική δραστηριότητα της Τουρκίας ενημερώθηκαν επίσης το ΝΑΤΟ, η ΕΕ και ο ΟΗΕ ενώ νωρίτερα ο υπουργός Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος παρουσίασε τηλεφωνικά τις τελευταίες εξελίξεις τον Αμερικανό ομόλογο του, Μάρκ Έσπερ.
Η σύσταση του State Department στην Τουρκία και οι «αμφισβητούμενες περιοχές»
Ο εκπρόσωπος του State Department, απαντώντας σε ερωτήσεις Ελλήνων δημοσιογράφων σχετικά με την έκδοση της τουρκικής NAVTEX, κάλεσε την Τουρκία να απέχει από ενέργειες που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή, όπως οι έρευνες σε «αμφισβητούμενα ύδατα».
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες γνωρίζουν ότι η Τουρκία έχει εκδώσει μια NAVTEX για έρευνα σε αμφισβητούμενα ύδατα στην Ανατολική Μεσόγειο. Καλούμε τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν τυχόν σχέδια που έχουν για επιχειρήσεις να αποφύγουν κινήσεις που θα αυξήσουν τις εντάσεις στην περιοχή», ανέφερε ο εκπρόσωπος του State Department.
Σύμφωνα με τη Νavtex 0977/20 που εξέδωσε ο τουρκικός σταθμός στην Αττάλεια, το τουρκικό ερευνητικό θα πραγματοποιήσει, από τις 21 Ιουλίου μέχρι τις 2 Αυγούστου, έρευνες σε θαλάσσια περιοχή που ορίζουν οι παρακάτω συντεταγμένες και στην οποία περιλαμβάνονται τμήματα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας
33 55.22 N – 027 59.83 E
34 58.25 N – 030 31.50 E
34 18.18 N – 030 54.52 E
34 17.03 N – 030 06.12 E
33 49.13 N – 030 06.38 E
33 40.95 N – 028 46.62 E
33 47.37 N – 028 20.27 E
33 52.98 N – 027 59.97 E
Όπως εκτιμούν επιτελείς του Πολεμικού Ναυτικού η περιοχή που αναγγέλλει για σεισμικές έρευνες η τουρκική NAVTEX της 21ης Ιουλίου τοποθετείται γεωγραφικά βορειότερα και δυτικότερα από την περιοχή που είχε δεσμεύσει τον περασμένο Ιανουάριο η Τουρκία και η οποία εφαπτόταν των νοτιανατολικών ορίων της υφαλοκρηπίδας. Από τις πρώτες αναλύσεις των συντεταγμένων της χθεσινής NAVTEX, προκύπτει ότι η Άγκυρα έχει προαναγγείλει έρευνες σε περιοχές που εκτείνονται σε περίπου 180 ν.μ νοτιανατολικά του Καστελόριζου και σε λιγότερα από 200 ν.μ από τις ανατολικές ακτές της Κρήτης.