Του Κώστα Αλατζά
Το άτυπο μορατόριουμ στο Αιγαίο και οι δηλώσεις καλών προθέσεων για επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών δεν αποτρέπουν την Τουρκία να υπενθυμίζει στην Ελλάδα ότι η ατζέντα των διαφορών δεν περιορίζεται μόνο στον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών αλλά περιλαμβάνει και άλλα ζητήματα, όπως το καθεστώς διαχείρισης στο Αιγαίο.
Η Άγκυρα εξέδωσε αεροπορική οδηγία (NOTAM) στις 30 Μαΐου με την οποία δεσμεύει περιοχή στο κεντρικό Αιγαίο, μεταξύ Σκύρου και Χίου για στρατιωτικές ασκήσεις, από τις 5 έως τις 26 Ιούνιου. Η περιοχή είναι εντός του FIR Αθηνών και για αυτό το λόγο ακολούθησε ΝΟΤΑΜ της Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας με την οποία ακυρώνει την τουρκική αεροπορική αναγγελία.
Όπως επισημαίνουν πηγές του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, Αθήνα και Άγκυρα έχουν συμφωνήσει ότι κατά την προεκλογική περίοδο οι δύο χώρες θα απέχουν από στρατιωτικές δραστηριότητες στο Αιγαίο, εφαρμόζοντας στην ουσία το μορατόριουμ που προβλέπει η συμφωνία Παπούλια-Γιλμάζ κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών (15 Ιουνίου- 15 Σεπτεμβρίου).
Πράγματι, μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία παρατηρείται κατακόρυφη μείωση της τουρκικής δραστηριότητας στο Αιγαίο με τις ασκήσεις του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, όπως αναφέρουν πηγές του ΠΝ, να περιορίζονται στην Ανατολική Μεσόγειο.
Επίσης, τα τουρκικά αεροσκάφη σταμάτησαν να πραγματοποιούν υπερπτήσεις στα ελληνικά νησιά και να παραβιάζουν τον εθνικό μας εναέριο χώρο. Εκείνο όμως που δεν σταμάτησε είναι η έκδοση από τις τουρκικές αρχές αναγγελιών που αναφέρονται σε περιοχές που βρίσκονται στη δικαιοδοσία των ελληνικών αρχών.
Η Ελλάδα θέλει να εκμεταλλευτεί το «παράθυρο ευκαιρίας» που άνοιξε η Τουρκία
Όπως αναφέρουν πηγές του Πενταγώνου οι αναγγελίες δεν πραγματοποιούνται από τη τουρκική πλευρά και πάντα ακυρώνονται από τις ελληνικές αρχές. Η προχθεσινή τουρκική ΝΟΤΑΜ, όπως σημειώνουν πηγές της Πολεμικής Αεροπορίας, προφανώς αμφισβητεί τα όρια ευθύνης της ελληνικής πλευράς, προωθώντας έτσι τη διεκδίκηση για συνδιαχείριση στο Αιγαίο.
Στην Αθήνα πάντως υπάρχει η εκτίμηση ότι μετά την επανεκλογή Ερντογάν, η Άγκυρα είναι πιθανό να επιδιώξει μία επαναπροσέγγιση στα ζητήματα που έχουν διαταράξει τη σχέση της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Επίσης, εκτιμάται ότι σε αυτό το πλαίσιο θα συνεχιστούν από την τουρκική πλευρά οι επιθέσεις φιλίας και η βούληση για επανέναρξη του ελληνοτουρκικού διαλόγου.
Η Αθήνα θα εξακολουθήσει να κινείται στην ίδια τακτική δηλώνοντας ανοιχτή στον διάλογο και την επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Σημαντική θεωρείται η δήλωση του Νίκου Δένδια στον τηλεοπτικό σταθμό MEGA, την περασμένη Δευτέρα. Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την άποψη ότι η Ελλάδα θα πρέπει να εκμεταλλευτεί το «παράθυρο ευκαιρίας» που άνοιξε η Τουρκία και να επιχειρήσει ακόμη και τον πρώτο μήνα μετά τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης την έναρξη ενός διαλόγου με σκοπό την επίλυση των διαφορών στη βάση του Διεθνούς Δικαίου.