Η «ελληνική πτυχή» των ταραχών στη πλατεία Ταξίμ

Επιμέλεια: Λ.ΛΙΓΟΥΡΙΩΤΗ 

Μια «ελληνική» πτυχή υπάρχει στο όλον θέμα της εξέγερσης και των διαδηλώσεων στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης που σχετίζονται με την Εκκλησία της Αγίας Τριάδας Σταυροδρομίου που ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο αλλά και μια σειρά κτίρια που ανήκουν στο ελληνικό νοσοκομείο Βαλουκλή την κατεδάφιση των οποίων ανήγγελε ο Τούρκος Πρωθυπουργός κ. Ερντογάν.

Το θέμα παρουσιάζει η εφημερίδα Hurriyet, με τον τίτλο «Θα βγει η Εκκλησία στην επιφάνεια;» και το συσχετίζει με την τελευταία δήλωση του κ.  Ερντογάν, ότι θα γίνουν εργασίες να ανοίξει ο χώρος μπροστά στην Εκκλησία στο Ταξίμ και ότι θα απαλλοτριωθούν τα καταστήματα που υπάρχουν μπροστά της, για να φαίνεται η εκκλησία της Αγίας Τριάδας και ότι απέναντι θα κατασκευαστεί Τέμενος στο Ταξίμ. Τονίζει δε η εφημερίδα ότι τα βλέμματα, μετά τη δήλωση αυτή, έχουν στραφεί τώρα προς τα καταστήματα που ανήκουν στο ελληνικό νοσοκομείο Βαλουκλή. Και αυτό διότι τα ενοίκια των καταστημάτων του ευαγούς ιδρύματος -που  κυμαίνονται μεταξύ 10.000 και 100.000 λιρών –  είναι από τα μεγαλύτερα έσοδα του ευαγούς ιδρύματος του νοσοκομείου Βαλουκλή. Μεταξύ των καταστημάτων, πέραν όσων είναι fast food, υπάρχουν και παντοπωλεία, οπτικά καταστήματα και άλλα. Συνολικά υπάρχουν 25 καταστήματα. Το ενοίκιο του μικρότερου καταστήματος είναι μεταξύ 10.000 έως 12.000 λίρες και αυτά τα καταστήματα αποτελούν μεγάλη πηγή εσόδων για το νοσοκομείο Βαλουκλή. 

 Επισημαίνεται από την εφημερίδα ότι η οριστική απόφαση για τα καταστήματα θα ληφθεί μετά από επαφή που θα γίνει με το ευαγές ίδρυμα Βαλουκλή. 

Μέλος του ελληνικού ευαγούς ιδρύματος τόνισε ότι, αυτή τη στιγμή δεν έχουν κάποιο τέτοιο θέμα στην ημερήσια διάταξή τους και δεν υπάρχει επίσης κάποιο σχέδιο για την εκκένωση και την κατεδάφιση των καταστημάτων αυτών. Το ίδιο πρόσωπο είπε: «Και βέβαια θέλουμε η Εκκλησία να έρθει σε ένα περισσότερο εμφανές σημείο, αλλά από την άλλη και το ευαγές ίδρυμα θα πρέπει να έχει έσοδα». 

Στο μεταξύ, ο Πρόεδρος του ΔΣ του ρωμαίικου βακουφίου Βαλουκλή, κ.Δημήτρης Καραγιάννης, είπε στην εφημερίδα ότι δε θέλουν να προβούν σε καμία δήλωση σχετικά με το θέμα. 

Εξάλλου, οι καταστηματάρχες, του συγκεκριμένου σημείου, είπαν ότι μέχρι στιγμής δεν έφθασε στους ίδιους κάποια προειδοποίηση και ότι δεν είναι δυνατόν να ζητηθεί από το ευαγές ίδρυμα του νοσοκομείου Βαλουκλή, η εκκένωση της περιοχής.  Ο ίδιος που λέγεται Εκρέμ Γιουμλού, τόνισε: «Εδώ και χρόνια ζούμε μαζί. Δε νομίζω ότι, το ευαγές ίδρυμα θα θελήσει να χάσει αυτά τα έσοδα. Τα καταστήματα, εδώ, είναι σαν κότες που γεννούν χρυσά αυγά, για το ευαγές ίδρυμα. Κανένας δε θα θέλει να σφάξει την κότα αυτή».
Επίσης ο κ. Οζκάν Κιζίλ, ένας από τους καταστηματάρχες στην περιοχή, είπε ότι, βρίσκονται εκεί εδώ και 20 χρόνια και δεν τους δόθηκε καμία πληροφορία ότι η περιοχή τους θα κατεδαφιστεί. Ο κ. Κιζίλ τόνισε ότι, το μικρότερο κατάστημα δίνει ενοίκιο 10.000 έως 12.000 λίρες και ότι πληρώνουν τακτικά το ενοίκιό τους και καταβάλουν, μάλιστα, και τον ετήσιο φόρο ακινήτων. 

Η ιστορία της Εκκλησίας της Αγίας Τριάδας

Η ανέγερση της δυτικόρυθμης Εκκλησίας ξεκίνησε ουσιαστικά στις 25 Φεβρουαρίου 1867, όταν διορίσθηκε η επιτροπή ανέγερσης του  ναού που αποτελούσαν οι: Γεώργιος Παντζείρης, Μιχαήλ Σεϊμήρης, Σταμάτιος Αγέλαστος, Μιχαήλ Παναγιωτίδης, Μιχαήλ Γκιώνης και Αντώνιος Ιωαννίδης. Στις 13 Αυγούστου ο Οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος Στ΄  έθεσε το θεμέλιο λίθο του ναού. Αρχιτέκτονας για την ανέγερση του ναού, επιλέχθηκε ο Βασιλάκης Ιωαννίδης Εφένδης. 

Τα έξοδα κατά την αποπεράτωση του έργου, καλύφθηκαν με την έκδοση λαχείου και το δανεισμό από κορυφαίους ευπορους τῆς Ἑλληνικῆς ὁμογένειας, μεταξὺ τῶν οποίων ὁ αυτοκρατορικὸς κάλφας Βασιλάκης εφέντης Ἰωαννίδης και οι Γ. Ζαρίφης, Ε. Εὐγενίδης, Π. Στεφάνοβικ Σκυλίτσης και Γ. Κορωναῖος . Την Κυριακή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού  (14-9) του 1880, έγιναν τα εγκαίνια του ναού, προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχου Ιωακείμ Γ΄. Στα εγκαίνια της εκκλησίας  ὁ Μήλλας αναφέρει ότι οι Σκυλίτσης, Εὐγενίδης και Ζαρίφης, ρίχνουν, αντί άλλης δωρεάς, στον δίσκο της εκκλησίας τα γραμμάτια του δανείου. 

Ο Ναός περιβάλλεται από μεγάλο κήπο, ο οποίος συνορεύει με την αυλή του παραπλεύρως κείμενου Ζάππειου Παρθεναγωγείου. Πέριξ του ναού υπάρχουν βοηθητικά κτίσματα τα οποία διατηρούνται και αξιοποιούνται μέχρι σήμερα. Κατά το παρελθόν στα κτήρια αυτά στεγάζονταν η ενοριακή σχολή της Αγίας Τριάδος (έκλεισε το 1979 ), το «οικονομικόν συσσίτιον» και το ιατρείο της ενορίας, το οποίο διέθετε εργαστήριο, μηχάνημα ραδιολογίας και οδοντιατρείο. Ανέστειλε τη λειτουργία του, το 1978.

Στα γεγονότα στίς 6 – 7 Σεπτεμβρίου 1955, ο ναός υπέστη μεγάλες καταστροφές. Πολύ αργότερα ο αείμνηστος  επιχειρηματίας Παναγιώτης Αγγελόπουλος, Άρχων Μέγας Λογοθέτης και Μέγας Ευεργέτης του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, δώρισε μεγάλο  ποσό  στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο με το οποίο πραγματοποιήθηκαν η ανακαίνιση του ναού.Τα θυρανοίξια του ανακαινισθέντος ναού, έγιναν από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, την Κυριακή 23 Μαρτίου 2003. Η Αγία Τριάδα  βρίσκεται πλέον σε καθημερινή χρήση, ενώ κάθε Κυριακή τελείται η Θεία Λειτουργία. Στην Αγία Τριάδα πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχει, στο δεξιό κλίτος του νάρθηκα, το Αγίασμα του Αγίου Γεωργίου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Eρντογάν: Nα απαλλοτριώσουμε τα ακίνητα της κοινότητας της Αγ. Τριάδας

Σεπτεμβριανά 1955. Μια μαρτυρία Έλληνα σε τουρκική εφημερίδα