Κάποιος, κάποτε, είπε πως υπάρχουν άνθρωποι και τόποι, που όταν τους γνωρίσεις αισθάνεσαι σαν να σου πέταξαν στο κεφάλι μια πολύτομη εγκυκλοπαίδεια. Θαρρείς πως οι αισθήσεις σου χτύπησαν… κόκκινο. Τα μάτια σου πλημμύρισαν εικόνες, τ΄ αφτιά σου ήχους, τα ρουθούνια σου μυρωδιές, το στόμα σου γεύσεις και τα χέρια σου αισθήσεις μαλακές και τραχιές. Πράγματα που αντιστοιχούν στις ανθρώπινες αισθήσεις από τα μικράτα σου ίσαμε τα βαθιά γεράματα. Δίψα για ζωή στα νιάτα, γνώση και σοφία στα γεράματα. Σε τέτοιους τόπους, κάθε φορά, με κάθε επίσκεψη, με κάθε νέα γνωριμία, παθαίνεις overdose προσλαμβανουσών, που παλεύεις μάταια να τακτοποιήσεις μέσα σου.
Έτσι ήταν πάντα η Πόλη των Κωνσταντινουπολιτών, η Κωνσταντινούπολη των Ρωμιών, η Ινσταμπούλ διεθνώς και γιατί σήμερα να αλλάξει;
Η επτάλοφος σήμερα βιώνει τρελούς ρυθμούς ανάπτυξης. Πάνω από 13 εκατομμύρια άνθρωποι (κοντά 14, περίπου μιάμιση Ελλάδα, με την απογραφή του 2012!) όλων των εθνοτήτων κοιμούνται και ξυπνούν υπό τους ήχους του μουεζίνη και τις βουλές του Ερντογάν, που δείχνει να διχάζει ακραία την τουρκική κοινωνία.
Στις πολυπολιτισμικές πόλεις της άλλης πλευράς του Αιγαίου, τις τόσο κοντινές και τόσο μακρινές του οικείου ευρωπαϊκού πολιτισμού, οι αντιθέσεις είναι εμφανείς. Τόσο εμφανείς, όσο το αβυσσαλέο ντεκολτέ της Ευρωπαίας τουρίστριας, που συντρώγει και συναγελάζεται στο ίδιο τραπέζι με τη μαντιλοφορεμένη Τουρκάλα.
Ο Αμπντουλάχ είναι 34 χρόνων. Αποτελεί την τρίτη γενιά της οικογενειακής επιχείρησης πώλησης χαλιών, έξω από το Καπαλί Τσαρσί (κλειστή αγορά). Μόλις έχει απολαύσει ένα γεμάτο πρωινό -όπως όλοι οι Τούρκοι άλλωστε- και απευθύνεται στις γυναίκες του διπλανού τραπεζιού. Ξεχωρίζει ότι είναι ξένες κι όταν ακούει πως είναι Ρωμιές, χαμογελάει. Συστήνεται. Επαίρεται για το αυθεντικό οθωμανικό όνομά του, την καλή καρδιά του, την ειλικρίνιά του, που, όπως λέει, βγαίνει απ΄τους καθρέφτες της ψυχής του, τα μάτια του. Είναι σεμνός, ντρέπεται, κοκκινίζει, εκθειάζει το έργο του πρωθυπουργού της χώρας του, την ανάπτυξη, που έφερε εκείνος στην Τουρκία και απαξιώνει τους… άλλους, «αυτούς, τους πλούσιους, που δεν τον θέλουν, επειδή τους ξεβόλεψε».
Δεν τον ενοχλεί η στροφή στον συντηρητισμό, που προσπαθεί να κάνει στην τουρκική κοινωνία. Αντίθετα. Κι ας ομολογεί πως η προηγούμενη σχέση του ήταν μια Γερμανίδα και η σημερινή μια Δανέζα, ένα κεφάλι ψηλότερη από εκείνον. «Τι σημασία έχει;» λέει. «Η κοινωνία της Κωνσταντινούπολης ήταν πάντα μεικτή. Αρκεί να τα βρίσκεις με τον σύντροφό σου, να μην προκαλείς. Όχι, δεν κυκλοφορώ μαζί της αγκαλιά, δεν της πιάνω το χέρι δημοσίως…» λέει και βιάζεται να προσθέσει: «Αλλά ο Ερντογάν έχει κάνει πολλά καλά. Έδωσε κίνητρα στον λαό, σ΄εμάς τους ελεύθερους επαγγελματίες, έκανε έργα. Έφτιαξε μέσα σε λίγα χρόνια και εγκαινίασε κιόλας την καινούργια γέφυρα. Το φαντάζεσαι; Πόσα χρόνια χρειάζονται οι δικοί σας πολιτικοί για να φτιάξουν μια κοτζαμάν (τεράστια) γέφυρα;»…
Στον κεντρικό πεζόδρομο του Beyoglu (παλιό Πέραν), την περίφημη Istiklal, η ζωή δεν κοιμάται ποτέ. Όλες τις ώρες, όλες τις μέρες, παρατηρείται το αδιαχώρητο. Μια Ερμού, τριπλάσια σε πλάτος και τουλάχιστον πενταπλάσια σε μήκος, γεμάτη κλαμπ, εστιατόρια, καφέ, ζαχαροπλαστεία, εμπορικά καταστήματα, που λειτουργούν από νωρίς το πρωί έως τις 11.30 και 12 τα μεσάνυχτα, σφίζει από τη ζωή και τους ήχους της. Μόνο το τραμ, που περνάει απ΄το κέντρο της, «σπάει» με το μονότονο καμπανάκι του, το συμπαγές του πλήθους.
Το πρωί του Σαββάτου, το τραμ στην Istiklal είναι «κλεισμένο» από ένα κινηματογραφικό συνεργείο. Γυρίζονται σκηνές για μια κινηματογραφική ταινία, που τιτλοφορείται «Οut of Οrders». Οι ξένοι μαζεύονται για να χαζέψουν το γύρισμα. Οι ντόπιοι πάλι, όχι. Είναι συνηθισμένοι στην εικόνα. Τα γυρίσματα για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο είναι πια ρουτίνα γι΄ αυτούς. Η βιομηχανία του θεάματος «παραβάρυνε» στην Τουρκία.
Οι σειρές στην τηλεόραση δεν έχουν συνεπάρει μόνο ετούτη τη χώρα, αλλά πολλές στα πέριξ και την Ευρώπη, όπου εξάγονται. Οι ηθοποιοί τους πλησιάζουν σε φήμη εκείνους του Χόλιγουντ και όταν γίνονται αντιληπτοί έξω στους δρόμους, ανάμεσα στους … κοινούς θνητούς, αποθεώνονται. Ο «Karadayi» είναι πλέον ο ήρωας όλων.
Ο Μαχίρ (κατά κόσμον Κενάν Ιμιρζάλιογλου), τρυφερός μ΄εκείνους που αγαπάει και σκληρός με τους άλλους, ακριβοδίκαιος, δυνατός, πολεμιστής, με την «τυπική τουρκική ομορφιά, μαύρα μαλιά, μαύρα μάτια, λευκή επιδερμίδα», που λέει και η Έσρα, είναι τοπικός (και όχι μόνον) ήρωας, αλλά μόνο στη μικρή οθόνη. Στην πραγματικότητα, τα αγόρια της Τουρκίας έχουν μια «μπηχτή» γι’ αυτόν. «Πίνει, καπνίζει, κάνει έκλυτη ζωή, όλοι νομίζαμε πως την τελευταία του σχέση, τη Ζεϊνέμπ, θα την παντρευόταν. Πέντε χρόνια ήταν μαζί. Τα χαλάσανε όμως…» λέει ο 28χρονος Αλί. Οι Τουρκαλίτσες πάντως, έχουν άλλη άποψη… «Θεός, κούκλος, ο ιδανικός άντρας. Ένας τέτοιος άντρας δεν μπορεί να ανήκει σε μία…» λένε γελώντας. Το σίγουρο είναι ότι ο Κενάν έχει κάνει εντύπωση με τις επιχειρηματικές του επιλογές. Το Τζιχανγκίρ (το Κολωνάκι της Κωνσταντινούπολης), όπου κατοικεί, τείνει να γίνει… Κενάν…γκιρ. Ο ηθοποιός έχει αγοράσει ήδη τρία κτίρια, τα οποία αναπαλαιώνει.
Στην τηλεόραση, το τρέιλερ για το επόμενο επεισόδιο του «Karadayi» «πέφτει» από την Πέμπτη και όσο πλησιάζει η Δευτέρα, ημέρα προβολής του στο κανάλι Atv, η συχνότητα πυκνώνει.
Τα άπειρα τοπικά κανάλια, προβάλλουν άπειρες τουρκικές σειρές, που «καταπίνονται» εθιστικά από το κοινό. Κι εκεί κάπου ανάμεσα στα πάμπολλα τρέιλερ και τις ενημερωτικές εκπομπές, ένα κανάλι αφιερώνει στο δελτίο του μεγάλο ρεπορτάζ στον Έλληνα του ΤΤ, που πιάστηκε με ένταλμα της Interpol στην Κωνσταντινούπολη και οδηγήθηκε στις τουρκικές φυλακές του Μάλτεπε, έως ότου εκδοθεί στην Ελλάδα. Ο Άγγελος Φιλιππίδης «κέρδισε» τον δικό του χρόνο δημοσιότητας στην τηλεόραση των γειτόνων, οι οποίοι πάντως, σε γενικές γραμμές, τον αγνοούν. «Φαντάζομαι δεν είναι ο μόνος που έβλαψε τον τόπο σας. Άλλωστε, κι εμείς, ο δικός μας (σσ. Ερντογάν), αυτό προσπαθεί να πολεμίσει: τη διαφθορά και την απάτη» λέει ο Αμπντουλάχ.
Η κρίση στην Ελλάδα ενδιαφέρει πολύ τους Τούρκους. «Έχετε εσείς κρίση, έχουμε κι εμείς» λέει ο Αλί και εξηγεί πως οι Έλληνες τουρίστες ήταν πάντα για την Τουρκία από τους βασικότερους τροφοδότες συναλλάγματος. Πράγματι, περιδιαβάζοντας τις αγορές και τους εμπορικούς δρόμους της Πόλης, ακούς τόσα ελληνικά, όσα δεν θα άκουγες σε άλλον τόπο. Οι Έλληνες τουρίστες παραμένουν, αλλά πια δεν ξοδεύουν όσα πριν την κρίση. Κι οι Τούρκοι, από τον νέο ως τον μεσήλικα και τον ηλικιωμένο, παρακολουθούν με ενδιαφέρον την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
«Κάντε υπομονή» λέει ο νεαρός Αλί και προσθέτει: «Με τη βοήθεια του Αλλάχ, όλα θα σας πάνε καλά. Θαρρώ, αυτός ο Σαμαράς πάει καλά. Σου φαίνεται περίεργο, αλλά εμείς σας πονάμε. Σας νιώθουμε συγγενείς. Έχουμε τις ίδιες ρίζες, την ίδια κουλτούρα. Μην ανησυχείτε. Καλά θα πάνε τα πράγματα… Ινσαλλάχ…».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ένα ελληνικό ντοκιμαντέρ ρίχνει φως στις σκοτεινές πτυχές των Τούρκικων σίριαλ
Έλληνας τραγουδάει τζάζ στο αεροδρόμιο Ατατούρκ της Κωνσταντινούπολης!