Επιμέλεια Λ. ΛΙΓΟΥΡΙΩΤΗΣ
Eντονες επικρίσεις από δυο – μέχρι στιγμής – πλευρές δέχεται η κυβέρνηση Ερντογάν στο εσωτερικό της Τουρκίας για τα σχέδιά της να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε Τζαμί και να πάει εκεί να προσευχηθεί ο Ερντογάν στις 29 Μαΐου, την επέτειο δηλαδή της Αλώσεως της Κωνσταντινούπολης. Ενώ παραλληλα αποκαλύπτεται ότι τόσο ο Ερντογάν όσο και ιμάμης Γκιουλέμ »μπλέκουν » την Αγια Σοφία σε πολιτικό παιγνίδι επιρροής.
Η μια πλευρά που αντιδρά είναι το Ίδρυμα Δημοσιογράφων και Συγγραφέων (GYV) που τάχθηκε κατά της εκστρατείας του να γίνει η Αγία Σοφία τέμενος- εκστρατεία που έχει σαφή προέλευση από τον ίδιο τον Ερντογάν καθώς έχει σηκώσει σιγά σιγά το θέμα από καιρό και τώρα διαρρεει τα πιο προωθημένα από πλευράς φαμφαρονισμού και εκλογικής αξιοποίησης σχέδιά του .
Την ίδια στιγμή άρθρο γνώμης του Ertugrul Ozkok στη Hurriyet Daily News καταχεριάζει άγρια τον Ερντογάν και την κυβέρνησή του για τη σκοπιμότητα του ανοίγματος της Αγίας Σοφίας για μουσουλμανικό προσκύνημα.
Με τίτλο «Γιατί εστιάζεται το ενδιαφέρον στην Αγία Σοφία τώρα;», ο Ertugrul Ozkok θέτει ερωτηματικά για τη σκοπιμότητα του ανοίγματος της Αγίας Σοφίας στο προσκύνημα (για τους μουσουλμάνους) και σχολιάζει ότι δε βρίσκει κανένα λόγο για τη λήψη μιας τέτοια απόφαση για το ναό της Αγίας Σοφία, του «συμβολικού χώρου λατρείας για το Χριστιανικό κόσμο».
Ο αρθρογράφος αναφέρει ότι σύμφωνα με όσα δημοσιεύθηκαν στον τύπο, η κοινότητα του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ ιμάμη Gullen είναι αυτή που επανέφερε το ζήτημα του ανοίγματος της Αγίας Σοφίας στο προσκύνημα, πλην όμως διατηρεί επιφυλάξεις για το κατά πόσο ο Fethullah Gullen θα ήταν ευχαριστημένος με αυτή την εξέλιξη.
Βολές:<<Ντροπή σας, έχουμε 80.000 Τζαμιά!>>
Το εγχείρημα αυτό ενδέχεται να θέσει την κυβέρνηση σε νέα δύσκολη θέση, ιδίως στο διεθνές περιβάλλον, γράφει ο Ozkok και συνεχίζει λέγοντας: «Πραγματικά δε θέλω να το πιστέψω και γι’ αυτό το λόγο ρωτώ: Αληθεύουν αυτές οι φήμες; Αν αληθεύουν, τότε όλος ο διάλογος, τα μηνύματα κοινής κατανόησης, που έχουν εκφρασθεί στη διεθνή πλατφόρμα μέχρι και σήμερα, δεν είναι τίποτα περισσότερο από απλή υποκρισία. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι όλη αυτή η ανοχή, ο σεβασμός των αντιλήψεων ήταν υποκρισία. Αυτό είναι το πρόβλημα της Τουρκίας στον 21ο αιώνας;
Αυτό θα ήταν το όραμα του ισχυρού κινήματος Gullen, που επιχειρεί να φέρει το φως σε όλο τον κόσμο μακριά από θρησκευτικές, φυλετικές και πολιτισμικές διακρίσεις; Αυτή η μεγάλη Τουρκία, αυτός ο οικονομικός γίγαντας, της οποία το ΑΕΠ πλησιάζει το 1.4 τρις, το διαμάντι στα μάτια του Ισλαμικού κόσμου, η Τουρκία μας, εμείς πρόκειται να προβούμε σε τέτοιες συμβολικές πρωτοβουλίες αυτό τον αιώνα;
Μια χώρα που οι καθημερινές κλήσεις στους πιστούς γίνονται από τα 80.000 τζαμιά, όπου οι πιστοί προσέρχονται πέντε φορές τη μέρα, τώρα θα πάνε και θα κατακτήσουν ένα από τα μεγαλύτερα σύμβολα του Ορθόδοξου κόσμου; (…)
Μετά από τα 80.000 τζαμιά, τώρα στοχεύετε στον χριστιανικό ναό; Ντροπή σας. (…) Κανένας χριστιανικό ναός δεν θα ενοχλούσε κανένα μεγαλόκαρδο Τούρκο ή Κούρδο ή Μουσουλμάνο».τονίζει ο αρθογράφος .
Το περίεργο παρασκήνιο της »εμπλοκής» Γκιουλέν
Πάντως η εφημερίδα Yeni Safak, αναφέρεται σε μια εκδοχή του παρασκήνιου, όπως λέει, της εκστρατείας »να γίνει η Αγία Σοφία τέμενος». που ανεξάρτητα από τον βαθμό που είναι αληθινό αποδεικνύει ότι και οι δυο αντιμαχόμενες ισλαμιστικές πλευρές στην Τουρκια- ο Ερντογάν και το κόμμα του και το κίνημα του ιμάμη Γκιουλέν- εμπλέκουν την Αγιά Σοφιά στα πολιτικά παιγνίδια τους και στα σχέδια επιρροής.
Κατά το δημοσίευμα η κυβέρνηση Ερντογαν συμπεριέλαβε στην ημερήσια διάταξή της σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο η Αγία Σοφία θα προσφέρει υπηρεσίες και ως τέμενος. Κατα το »παρασκήνιο» αυτό η »παράλληλη δομή», όπως χαρακτηρίζουν τους προσκείμενους στον ιμάμη Γκιουλεν πιστούς, που πληροφορήθηκε γι’ αυτό, ενοχλήθηκε και <<πάτησε το κουμπί>> να ξεκινήσει εκστρατεία για να παροτρύνει τον κόσμο κατά της Τουρκίας… Το περίπλοκο και δυσνόητο ,ειναι αλήθεια, αυτο σκεπτικό που αποδίδει η εφημερίδα στο κίνημα Γκιουλεν , έχει ως εξής:
Θα λειτουργεί σε …δυο βάρδιες!
Σύμφωνα με το σχέδιο, τα ψηφιδωτά και τα ανάγλυφα στην Αγία Σοφία θα παραμένουν ανοιχτά από το πρωί μέχρι το μεσημέρι, αλλά κατά τον υπόλοιπο χρόνο θα »καλύπτονται» με χρήση φωτισμών και ο χώρος θα μετατρέπεται σε κατάλληλος για ναμάζι (μουσουλμανική προσευχή). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η Αγία Σοφία, χωρίς να βγει από το καθεστώς του μουσείου, θα ανοίξει και στο μουσουλμανικό προσκύνημα.
Η »παράλληλη δομή», που ενοχλήθηκε από το σχέδιο, ξεκίνησε εκστρατεία για να παροτρύνει τον κόσμο κατά της Τουρκίας.
Ο βουλευτής Χαμί Γιλντιρίμ, που παραιτήθηκε από το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ, με την πρότασή του «να ανοιχθεί η Αγία Σοφία στο προσκύνημα», έφερε το θέμα στη Βουλή. Με την εκστρατεία, που έχει σαν στόχο τη δημιουργία της εντύπωσης ότι η κυβέρνηση Ερντογάν με το προεδρικό σύστημα ξεκινάει και πάλι σχέδιο άλωσης, παρουσιάστηκε το θέμα στη Δύση ως στόχος του πραγματικού σχεδίου.
Η προσπάθεια της »παράλληλης δομής» - γράφει η εφημερίδα – είναι από τη μία πλευρά να οικειοποιηθεί τη διαδικασία αυτή και από την άλλη να κατευθύνει την αντίδραση της παγκόσμιας κοινής γνώμης κατά του ΑΚΡ. Η »παράλληλη δομή», η οποία μέχρι πρότινος αναφερόταν αρνητικά (σ.σ.?) στο άνοιγμα της Αγίας Σοφίας στο προσκύνημα, τώρα αλλάζει και λέει να ανοίξει η Αγία Σοφία στο προσκύνημα. Λέγεται πως ο πραγματικός στόχος (σ.σ.?) τ ης παράλληλης δομής είναι να εξαλείψει τις πιθανότητες για το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας στο προσκύνημα.
«Σχέδιο επανα-πόρθησης>> μαζί με την Προεδρία
Η ομάδα Γκιουλέν, που μετέφερε το θέμα για το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας στο προσκύνημα, ισχυρίστηκε ότι η κυβέρνηση Ερντογάν εάν το σχέδιο υλοποιηθεί, αυτό θα το παρουσιάσει ως ένα «σχέδιο επανα-πόρθησης μαζί με το προεδρικό σύστημα». Από την άλλη όμως, υποστήριξε την πρόταση του Χαμί Γιλντιρίμ «να γίνει τέμενος η Αγία Σοφία». Λέγεται ότι η ομάδα Γκιουλέν έχει δύο σκοπούς σχετικά με το θέμα: ο ένας είναι να κατευθύνει την αντίδραση της παγκόσμιας κοινής γνώμης κατά της Τουρκίας και από την άλλη, να εξαλείψει τελείως την πιθανότητα να γίνει αυτός ο ιερός χώρος τέμενος, μετά από τις μεγάλες αντιδράσεις.
Οι διεθνείς αντιδράσεις
Απ όλο αυτά – άρθρο της Χουριέτ και δημοσίευμα Γενί Σαφακ – προκύπτει ξεκάθαρα ότι η Δύση και η Ανατολή (Ρωσία) και η ενδεχόμενη αντίδρασή τους για τα σχέδια που εξυφαίνονται κατά της Αγιά Σοφιάς είναι πολύ υπολογίσιμη στην Τουρκία.
Σημασία έχει αν αυτή η αντίδραση, που ακούγεται ότι θα εκδηλωθεί, θα δρομολογηθεί έγκαιρα από ΕΕ,ΗΠΑ, ΟΗΕ ,ΟΥΝΕΣΚΟ κλπ με κατάλληλες διπλωματικές ενέργειες από την Αθήνα και άλλες πρωτεύουσες ανά τον κόσμο.
Διαβάστε ακόμη:
«Παίζει» με την Αγια Σοφιά η Τουρκία – Ποια είναι τα σχέδια Ερντογάν και τι φοβάται