Ελληνοτουρκική συνάντηση στην Αθήνα: Χαμηλές προσδοκίες

Του Χρήστου Α. Καπούτση

“Σε μια περίοδο πολλαπλών κρίσεων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Μεσογείου, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν μέγιστη σημασία, γιατί η Ελλάδα και η Τουρκία μπορούν να λειτουργήσουν ως άξονας σταθερότητας, ειρήνης και ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή. Αλλά, για να συμβεί αυτό στην πλήρη του έκταση, πρέπει να αντιμετωπίσουμε τη μεγάλη εκκρεμότητα του Κυπριακού”, δήλωσε ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος, στην κοινή συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντησή του με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών Μ. Cavusoglu (Άγκυρα, 29.11.2014).

Ο Αντιπρόεδρος και Υπουργός Εξωτερικών Β. Βενιζέλος είχε στην Άγκυρα συνομιλίες με τον τούρκο ομόλογό του, ενώ έγινε δεκτός και από τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας Τ. Ερντογάν. Σκοπός της επίσκεψης του ΥΠΕΞ Β. Βενιζέλους στην Άγκυρα, ήταν η καλύτερη προετοιμασία του 3ου Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδος – Τουρκίας, που θα γίνει την ερχόμενη Παρασκευή στην Αθήνα. Μια κοινή δι-Υπουργική Σύσκεψη, που θα συμπροεδρεύσουν οι πρωθυπουργοί των δύο κρατών Α. Σαμαράς και Α. Νταβούτογλου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δυο χωρών, που θα πραγματοποιηθεί υπό την προεδρία των δυο Πρωθυπουργών, δεν αναμένεται να τεθούν διμερή θέματα υψηλής πολιτικής. Επίσης, δεν αναμένεται να προκύψουν νέες συμφωνίες. Διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι, το ζητούμενο είναι να υπάρξει πρόοδος σε συμφωνίες, που έχουν ήδη υπογράψει οι δυο χώρες στο πλαίσιο των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ). Οι συμφωνίες αυτές αφορούν τη διμερή συνεργασία στην οικονομία, στον τουρισμό, τον πολιτισμό και στην από κοινού αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης μεταναστών.

Έτσι λοιπόν, το ενδιαφέρον εστιάζεται στην κατ’ ιδίαν συνάντηση των δυο πρωθυπουργών με τη συμμετοχή και των Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, με πρώτο θέμα το Κυπριακό και τους υδρογονάνθρακες στην ΑΟΖ της Κύπρου, όπως προανήγγειλε ο Α. Νταβούτογλου. Ο Πρωθυπουργός Α. Σαμαράς θα επισημάνει στους τούρκους συνομιλητές του, ότι προϋπόθεση για την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι, ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου, η αποδοχή της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) και ο σεβασμός της ύπαρξης και της νομικής προσωπικότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, από την Τουρκία (σχετικές δηλώσεις από τον ΥΠΕΞ Β. Βενιζέλο). Ο Πρωθυπουργός, θα επαναλάβει την πάγια θέση της Ελλάδας ότι η μόνη διαφορά που υφίσταται μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, είναι νομικής φύσεως και αφορά στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Αυτή η διμερής διαφορά θα πρέπει να επιλυθεί σύμφωνα με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου και, ειδικότερα, με το δίκαιο της θάλασσας. Και ακόμη ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να ζητήσει εξηγήσεις, για την προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο και τη Θράκη.

Επίσης, ο Α. Σαμαράς, θα υπενθυμίσει στον Α. Νταβούτογλου , ότι η Ελλάδα αποτελεί συνεπή και ειλικρινή υποστηρικτή της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, γιατί θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι καταλύτης για την περιφερειακή σταθερότητα και ανάπτυξη. Θεμελιώδης, βέβαια, προϋπόθεση για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ είναι ο σεβασμός της αρχής της καλής γειτονίας, ειδικά μεταξύ δυο κρατών, που είναι σύμμαχοι στα πλαίσια του ΝΑΤΟ. Άλλωστε, η εξομάλυνση και βελτίωση των ελληνο-τουρκικών σχέσεων, πέραν της σημασίας της στο διμερές επίπεδο, αποτελεί επίσης σημαντικό παράγοντα για τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής της Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου.


Ν. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ : «Δεν επιστρέφω στις διαπραγματεύσεις αν δεν φύγει το Μπαρμπαρός»
Την πρόθεσή του να μην επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων υπό το καθεστώς απειλών και με την παρουσία του ερευνητικού σκάφους « Μπάρπαρος» στην ΑΟΖ της Κύπρου. Και κυρίως, με την μη αναγνώριση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία, εξέφρασε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης στον ειδικό σύμβουλο του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό Εσπεν Άιντα. Επίσης κατά τη διάρκεια της συνάντησης και σύμφωνα με τον ελληνοκυπριακό τύπο, ο Πρόεδρος της Κύπρου επισήμανε στον Ε.Άιντα, ότι το θέμα το οποίο δημιουργεί η Τουρκία στην κυπριακή ΑΟΖ, δεν είναι για να διαφυλάξει τα δικαιώματα των τουρκοκυπρίων, αλλά γιατί θέλει να έχει «τη μερίδα του λέοντος» στο Φυσικό Αέριο της Ανατολικής Μεσογείου και είναι ιδιαίτερα ενοχλημένη από τις ενεργειακές συμμαχίες και συμφωνίες που συνάπτει η Κυπριακή Δημοκρατία με κράτη της περιοχής, όπως με το Ισραήλ και την Αίγυπτο.

Η Τουρκία, θέλει να καταστήσει σαφές προς τη Διεθνή Κοινότητα, ότι είναι αδιανόητη η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων της ΑΟΖ της Κύπρου, χωρίς τη δική της παρουσία, ακόμη και στην περίπτωση που δεν λυθεί το πολιτικό πρόβλημα της Κύπρου. Μάλιστα, χαρακτηριστικό της νέας προκλητικής κίνησης της Τουρκίας είναι να στρατιωτικοποιήσει την κρίση, γνωρίζοντας ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν διαθέτει ισχυρή στρατιωτική απάντηση. Και ακόμη, η δυναμική παρουσία της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, εμπεριέχει και ένα μήνυμα προς πολυεθνικές ανταγωνιστές εταιρείες, που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργεια, ότι δεν θα πρέπει να αγνοούν την Τουρκία, εφόσον θέλουν να μετέχουν στην εκμετάλλευση των φυσικών ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου.

Παρεμβαίνοντας, ο Τούρκος Πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου, ζητά, «ή άμεση λύση στο Κυπριακό ή ίδρυση κοινής επιτροπής για τη διαχείριση των υδρογονανθράκων της Κύπρου»! Ο Τούρκος Πρωθυπουργός , μετά τη συνάντηση που είχε με τον «πρωθυπουργό» των κατεχομένων Οζκάν Γιοργκατζίογλου , προκειμένου να έχει καλύτερη προετοιμασία για την ελληνοτουρκική συνάντηση Κορυφής στην Αθήνα, δήλωσε: «η Τουρκία και η ΤΔΒΚ (το ψευδοκράτος) δεν μπορούν να αποκλειστούν από την Ανατολική Μεσόγειο», προσθέτοντας ότι «και οι δύο κοινότητες στο νησί, έχουν ίσα δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ΑΟΖ της Κύπρου και αυτά θα τα διεκδικήσουμε με κάθε τρόπο.»