Συγχωνεύσεις εταιρικών σχημάτων από την Ελλάδα και την Τουρκία, κυρίως στον τραπεζικό τομέα, «οσμίζεται» ο επικεφαλής του Τουρκο – Ελληνικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, φορέα που υπάγεται στο Συμβούλιο Εξωτερικών Οικονομικών Σχέσεων της Τουρκίας (DEIK), Σελίμ Εγκελί.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, ο κ. Εγκελί, πρώην στενός συνεργάτης του Τουργκούτ Οζάλ, στο περιθώριο του Ελληνοτουρκικού Οικονομικού Περιφερειακού Φόρουμ, που πραγματοποιήθηκε στην Κομοτηνή, ξεκαθάρισε ότι πρόκειται για προσωπική του θέση, η οποία περιλαμβάνει και εκτιμήσεις για τον οικονομικό «γάμο» εταιριών των δύο χωρών και σε άλλους τομείς, όπως του τουρισμού και της ενέργειας.
Ο κ. Εγκελί εμφανίστηκε αισιόδοξος ως προς την ενίσχυση της συνεργασίας των ελληνικών και των τουρκικών εταιριών και εκτίμησε ότι, ίσως, το όραμά του, που αφορά τη διαμόρφωση της αξίας των διμερών εμπορικών ανταλλαγών τουλάχιστον στα έξι δισεκατομμύρια ευρώ, τελικά να μην είναι «άπιαστο όνειρο», αλλά εφικτό, αφού το 2010, η αξία του διμερούς εμπορίου διαμορφώθηκε περίπου στα τρία δισ. δολάρια.
Ο κ. Εγκελί επανέλαβε πως τα γραφειοκρατικά εμπόδια στην Ελλάδα αποθαρρύνουν την τουρκική επενδυτική πρωτοβουλία. «Είναι πολύ δύσκολο για μια τουρκική εταιρία να λάβει έγγραφα (άδεια, εγγραφή εταιρίας κ.α.) για τη δραστηριοποίησή της σε σύντομο χρονικό διάστημα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ενισχυτικό ρόλο ως προς την «απόμακρη» στάση που διατηρούν οι Τούρκοι επιχειρηματίες για την ελληνική αγορά, διαδραματίζει και το θέμα των θεωρήσεων εισόδου (βίζα).
Οι ευκαιρίες για τη δημιουργία μιας οικονομικής «συμμαχίας», ικανής να οδηγήσει την Ελλάδα, ακόμα και κοντά στην έξοδο από την κρίση, αφού η Τουρκία – σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι η 17η μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως – είναι υπαρκτές, πρόσθεσε.
Προς αυτή την κατεύθυνση, οι συμφωνίες που υπεγράφησαν στη διάρκεια της επίσκεψης που πραγματοποίησε ο Τούρκος πρωθυπουργός, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, το Μάιο, στην Αθήνα, προσκεκλημένος του Έλληνα πρωθυπουργού, Γιώργου Παπανδρέου, θα λειτουργήσουν καταλυτικά για την επίλυση γραφειοκρατικών θεμάτων, εκτίμησε.
Μάλιστα, ο τομέας του τουρισμού μπορεί να αποτελέσει την κινητήρια δύναμη για την επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων, προς όφελος των δύο χωρών, σύμφωνα με τον κ. Εγκελί.
«Πρέπει να βρούμε (οι επιχειρηματίες του κλάδου του τουρισμού) τον τρόπο να ‘πάρουμε’ επισκέπτες από όλο τον κόσμο που μεταβαίνουν σε προορισμούς, όπως η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία και να τους ‘κατευθύνουμε’ στις χώρες μας (Τουρκία και Ελλάδα) για να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα»΄, υπογράμμισε.
Για να επιτευχθεί το προαναφερθέν «εγχείρημα», καθίσταται σαφής η ανάγκη σύμπραξης τουριστικών παραγόντων των δύο χωρών, οι οποίοι θα παρέχουν εναλλακτικά και, παράλληλα, ξεχωριστά πακέτα διακοπών, κατά τον κ. Εγκελί. Για παράδειγμα, σημείωσε, «εάν μια οικογένεια από την Κίνα μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη για να περάσει τις διακοπές της, να έχει την ευκαιρία να μεταβεί στην Αθήνα για δύο μέρες, στο πλαίσιο του ίδιου τουριστικού πακέτου».
Ο «μαγνήτης» των Βαλκανίων
Βέβαια, πέρα από την Ελλάδα και τις ευκαιρίες που ούτως ή άλλως εξετάζονται και αξιοποιούνται από τους επιχειρηματίες των δύο χωρών (σ.σ. το ελληνικό επενδεδυμένο κεφάλαιο στην Τουρκία διαμορφώνεται στα 6,2 δισ. ευρώ και στη γείτονα δραστηριοποιούνται περί τις 410 επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων), η Τουρκία επεκτείνεται – επενδυτικά- στην ενδοχώρα της Βαλκανικής, μια περιοχή πλούσια σε ευκαιρίες για τη δραστηριοποίηση του τουρκικού επιχειρηματικού κεφαλαίου.
Κατά τον κ. Εγκελί, η Ρουμανία κατέχει την πρώτη θέση στην προτίμηση των Τούρκων επενδυτών και ακολουθούν η Βοσνία – Ερζεγοβίνη, το Κόσοβο, η ΠΓΔΜ και η Αλβανία.
Στις χώρες της Βαλκανικής διαπιστώνεται ότι τομείς που προσέλκυσαν το τουρκικό επενδυτικό ενδιαφέρον είναι αυτοί των μεταφορών, των τραπεζών, των τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας και της βιομηχανίας, σύμφωνα με στοιχεία της τουρκικής στατιστικής υπηρεσίας και των υπηρεσιών προώθησης επενδύσεων των βαλκανικών χωρών.
Στα Βαλκάνια δραστηριοποιούνται περίπου 20.000 Τούρκοι επιχειρηματίες, με επενδύσεις που ξεπερνούν τα 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Αλβανία
Στην Αλβανία, η Τουρκία καταλαμβάνει τη θέση του τρίτου μεγαλύτερου επενδυτή, με την Ιταλία και την Ελλάδα να έχουν τις δύο πρώτες θέσεις, αντίστοιχα.
Στην αλβανική αγορά δραστηριοποιούνται περίπου 80 επιχειρήσεις τουρκικών συμφερόντων. Σημαντική είναι η επένδυση της Calik, η οποία κατέχει μερίδιο στην εταιρία τηλεπικοινωνιών «Albtelecom» και την εταιρία κινητής τηλεφωνίας «Eagle Mobile». Το τουρκικό κεφάλαιο δίνει «παρών» και στη δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, ΒΚΤ.
Βοσνία – Ερζεγοβίνη
Η Τουρκία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος επενδυτής στη χώρα, ακολουθώντας την Αυστρία, τη Σλοβενία και τη Γερμανία. Το 2008, ο εθνικός αερομεταφορέας της Τουρκίας, Turkish Airlines εξαγόρασε το 49% του αερομεταφορέα της χώρας BH Airlines.
Σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Προώθησης Ξένων Επενδύσεων της βαλκανικής χώρας (FIPA), από το Μάιο του 1994 μέχρι και το Δεκέμβριο του 2009, το συνολικό ύψος των τουρκικών επενδύσεων διαμορφώθηκε σε 115 εκ. ευρώ.
Κόσοβο
Τη διετία 2008-2009, το εμπόριο μεταξύ Πρίστινας και Άγκυρας σχεδόν διπλασιάστηκε και από 90,8 εκ. ευρώ έφτασε τα 158,9 εκ. ευρώ το 2009. Στις επενδύσεις «κλειδιά» του τουρκικού κεφαλαίου, συμπεριλαμβάνεται και η συμφωνία της τουρκικής εταιρίας «Limak» να εκμεταλλεύεται το διεθνές αεροδρόμιο της Πρίστινας για τα επόμενα 20 χρόνια, υποχρεωμένη να επενδύσει ποσό 80 εκ. ευρώ σε υποδομές.
Εξάλλου και στον τομέα των υποδομών οδικών μεταφορών, το 2010, κοινοπραξία, στην οποία συμμετέχει η τουρκική εταιρία ΕΝΚΑ εξασφάλισε την κατασκευή του νέου αυτοκινητόδρομου, που θα συνδέει το Κόσοβο με την Αλβανία και τη Σερβία, ενώ στη «μάχη» για την απόκτηση των ενεργειακών και τηλεπικοινωνιακών »φιλέτων», ήτοι της Kosovo Energy Corporation και Post and Telecommunications of Kosovo, αντίστοιχα, μπήκαν τουρκικές εταιρίες.
ΠΓΔΜ
Η επενδυτική παρουσία της Τουρκίας είναι ιδιαίτερα εμφανής με την εξασφάλιση της εκμετάλλευσης δύο αεροδρομίων, των Σκοπίων και της Οχρίδας για την επόμενη 20ετία, με την προϋπόθεση, να υλοποιηθούν επενδύσεις 200 εκ. ευρώ σε υποδομές των αερολιμένων.
Σερβία
Το 2010, η Άγκυρα και το Βελιγράδι υπέγραψαν συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, εξέλιξη που εκτιμάται ότι θα »προσκαλέσει» τους Τούρκους επενδυτές στη Σερβία.
Τρεις τουρκικές εταιρίες, οι Kolin, Makwol και Juksel, θα κατασκευάσουν μέρος του σχεδιαζόμενου αυτοκινητοδρόμου, συνολικού μήκους 445 χιλιομέτρων, από το Βελιγράδι μέχρι την πόλη Μπαρ στο γειτονικό Μαυροβούνιο.
Τουρκικές εταιρίες εκδήλωσαν ενδιαφέρον για την απόκτηση του σερβικού αερομεταφορέα Jat Airways.