Σκεφτείτε : Είστε 17 ετών. Μια μέρα βλέπετε να έχουν επιβληθεί αφύσικοι φόροι σε βάρος των συγγενών σας. Και μάλιστα βλέπετε αυτούς τους συγγενείς σας που αδυνατούν να πληρώσουν το φόρο να στέλνονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Όπου τους βάζουν να σπάνε πέτρες.
Τι θα κάνατε ; Αυτό έζησε ο Λεφτέρ στα 17 του χρόνια… Τι έκανε ; Γράφτηκε εθελοντής στον στρατό. Μάσα του έμεινε κάποιο αίσθημα καταπίεσης ; Αυτό το ρώτησα στον Νεμπίλ Οζγκεντούρκ που είχε κάνει μαζί του ένα ντοκιμαντέρ, ένα χρόνο πριν από τον θάνατο του…Μου περιέγραψε μια σκηνή πίσω από την κάμερα. Ο 87 ετών τότε Λεφτέρ του είπε ¨Κλείσε παιδί μου αυτή τη κάμερα¨. Και όταν σιγουρεύτηκε πως έκλεισε η κάμερα έσκυψε στο αυτί του Νεμπίλ και του είπε ¨ Ο μπαμπάς μου τράβηξε πολλά εξ αιτίας τους. Εκείνος λόγω της φτώχειας του σώθηκε από την εξορία, αλλά όλοι οι συγγενείς μου αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την Τουρκία.¨
Το πραγματικά πικρό είναι ότι ακόμη και ένας μύθος σαν τον Λεφτέρ 70 χρόνια μετά την καταστροφή του Φόρου Περιουσίας (Varlık Vergisi), δεν μπόρεσε αυτή την κατηγορία να την πει στην κάμερα.
Υπάρχει και ένα ανέκδοτο για να αντιληφθούμε εκείνον και την Τουρκία : Ήταν η δεκαετία του 50… Ο Λεφτέρ είχε φτάσει να γίνει ο ¨επιστήμονας του ποδοσφαίρου¨ όχι μόνο για την Τουρκία αλλά για όλο τον κόσμο. Στις γλώσσες των ανθρώπων άκουγες το ¨Δώσε στον Λεφτέρ και γράψτο στο τεφτέρ¨. Όταν έπαιζε με την μικτή κόσμου στην Φιορεντίνα είχε κάνει όλο τον κόσμο να φωνάζει ¨Τούρκος, Τούρκος¨.
Φόρεσε την φανέλα της εθνικής και έβαλε γκολ στην Ελλάδα…
Σε αυτόν λοιπόν τον Λεφτέρ του προκαλέσαμε μεγάλο πόνο το 1955. Στα Σεπτεμβριανά οι κατσαπλιάδες επιτέθηκαν με πέτρες στο σπίτι του στην Πρίγκηπο με κραυγές ¨Χτυπάτε αυτόν τον γκιαούρη¨.
Ο Λεφτέρ μέχρι το πρωί περίμενε στην πόρτα με ένα όπλο. Εσείς να ήσασταν τι θα κάνατε ;
Τι έκανε λοιπόν ρώτησα τον Νεμπίλ…
Μου απάντησε πως ¨με έβαλε πάλι να κλείσω την κάμερα και μου είπε ¨¨έκλαιγα για μέρες¨. Απέφυγε να μπει σε λεπτομέρειες. Φυσικά η Τουρκία δεν απαρτίζεται μόνο από εκείνους τους κατσαπλιάδες…Έχει και το ωραίο πρόσωπο της η χώρα… Οι οπαδοί της Φενέρμπαχτσέ μόλις άκουσαν πως χτύπησαν το σπίτι του Λεφτέρ έτρεξαν στο νησί και έστησαν οδόφραγμα μπροστά στο σπίτι του.
Μάλιστα του είπαν ¨Πες μας ποιοι σου το έκαναν αυτό να τους κανονίσουμε¨. Ο Λεφτέρ αν και τους ήξερε με το όνομα τους όλους, δεν κάρφωσε κανέναν…Ούτε υπέβαλε μήνυση. Άντλησε δύναμη από την στήριξη που του έδωσα οι οπαδοί της Φενέρ. Είπε πως ¨Σε κάθε κοινωνία γίνονται αυτά¨ και σώπασε.
Αυτά μου έρχονται στο μυαλό, τώρα που μετά θάνατον ακούω λόγια γεμάτα θαυμασμό….
Εφ. Μιλλέτ
Αρθρογράφος Τζαν Ντουντάρ
tourkikanea.gr