Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ανεβάζει γρήγορα το στρατηγικό προφίλ και τις δυνατότητες στην Αλεξανδρούπολη, μιας κάποτε παραμελημένης ελληνικής πόλης στο βόρειο Αιγαίο Πέλαγος δίπλα στην Τουρκία και τη Βουλγαρία.
Όπως αναφέρουν με άρθρο τους στο The National Interest οι Jonathan Ruhe και ο Ari Cicurel (*), εμβληματική της ανάπτυξης της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου και εταίρου ασφαλείας των ΗΠΑ, η Αλεξανδρούπολη προσφέρει μοναδικές ευκαιρίες για την επίτευξη κοινών διατλαντικών στόχων για τη μείωση της ευρωπαϊκής εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, την ενίσχυση της ευάλωτης ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ και τη διασφάλιση ότι οι σοδειές της Ουκρανίας μπορούν να συνεχίσουν να τροφοδοτούν τον κόσμο.
Αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να ενεργήσουν με σκοπό, σε συνεννόηση με τους συμμάχους τους, να εξασφαλίσουν αυτούς τους στόχους βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Η Ευρώπη δεν μπορεί να απεξαρτηθεί αργά από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες χωρίς εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από και μέσω της ανατολικής Μεσογείου, η οποία διαθέτει σημαντικά —και αυξανόμενα— αποθέματα, σημειώνουν οι αρθρογράφοι.
Δεδομένων των σοβαρών σημείων συμφόρησης στις μεταφορές που εκτείνονται από την καρδιά της ηπείρου προς τα ανατολικά, σε συνδυασμό με την εγκατάλειψη του ιστορικού ρόλου της Τουρκίας ως νοτιοανατολικής «άγκυρας» της συμμαχίας, το ΝΑΤΟ χρειάζεται νέες διαδρομές από το νότο για να προβάλει ισχύ εναντίον της Ρωσίας και της Κίνας – και οι δύο κάνουν σοβαρές εισβολές την ανατολική Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα. Ταυτόχρονα, τα ουκρανικά σιτηρά πρέπει να παρακάμψουν έναν ρωσικό ναυτικό αποκλεισμό και τα Τουρκικά Στενά, καθώς κατευθύνονται νότια προς τη Μέση Ανατολή, την Αφρική και την Ασία.
Η Αλεξανδρούπολη βρίσκεται σε ιδανική τοποθεσία για να βοηθήσει, όπως εξηγεί μια νέα έκθεση από το Εβραϊκό Ινστιτούτο Εθνικής Ασφάλειας της Αμερικής (JINSA). Τα πλοία που ελλιμενίζονται στο λιμάνι βαθέων υδάτων μπορούν να εκφορτώσουν απευθείας και να φορτώσουν από τις σιδηροδρομικές γραμμές που διασχίζουν τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία και βόρεια μέχρι την Πολωνία. Εκτός από ένα αεροδρόμιο και στρατιωτικές εγκαταστάσεις, η πόλη είναι επίσης ο κόμβος για ένα δίκτυο αυτοκινητοδρόμων, καθώς και μια υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ εγκατάσταση εισαγωγής LNG που συνδέεται στην ενδοχώρα με ένα διευρυνόμενο πλέγμα αγωγών φυσικού αερίου.
Αυτή η υποδομή επιτρέπει στο ΝΑΤΟ να παρακάμψει τον Βόσπορο και τη Μαύρη Θάλασσα και να ανατάξει πιο αποτελεσματικά τις δυνάμεις προς τα βόρεια μέσω της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας μέχρι τα σύνορα της Ουκρανίας και της Μολδαβίας. Εκτός από τη δημιουργία μιας διεξόδου για τις εξαγωγές τροφίμων του Κιέβου και νέων εναλλακτικών λύσεων από το λιμάνι του Πειραιά – που ελέγχει Κινεζική εταιρεία – κοντά στην Αθήνα, θα μπορούσε επίσης να μειώσει τη βαθιά εξάρτηση των Βαλκανίων και της Ιταλίας από τη ρωσική ενέργεια, με την αποστολή πιο αξιόπιστων προμηθειών από την Ανατολική Μεσόγειο και όχι μόνο.
Ενώ η αμερικανική υποστήριξη ήταν ζωτικής σημασίας για να αναπτυχθεί η Αλεξανδρούπολη μέχρι σήμερα, πρέπει επειγόντως να γίνουν περισσότερα για να αξιοποιηθεί το σημαντικό δυναμικό της, επισημαίνει το National Interest. Για να επιταχυνθεί η ενεργειακή ανεξαρτησία της νοτιοανατολικής Ευρώπης από τη Ρωσία, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να προωθήσουν την επέκταση του αγωγού Trans Adriatic Pipeline (TAP) και του αγωγού Interconnector Greece-Bulgaria (IGB), καθώς και να διερευνήσουν τη σκοπιμότητα αντιστροφής του τεράστιου διαβαλκανικού αγωγού, ώστε να μεταφέρουν φυσικό αέριο βόρεια από την Ελλάδα μέσω της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας και πιθανώς της Ουκρανίας και της Μολδαβίας. Παράλληλα, η Ουάσιγκτον θα πρέπει να καταστήσει σαφές ότι υποστηρίζει την ανάπτυξη πρόσθετης ελληνικής δυναμικότητας για την τροφοδοσία αυτών των γραμμών με εισαγόμενο LNG, πέρα από την πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης (FSRU) που κατασκευάζεται επί του παρόντος στην Αλεξανδρούπολη.
Αυτά τα βήματα μπορούν να αποτελέσουν τον πυρήνα μιας τόσο αναγκαίας εκστρατείας για να υπογραμμιστεί η υποστήριξη των ΗΠΑ και συγκεκριμένα να προωθηθεί η ειρηνική ανάπτυξη του άφθονου φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου ως άμεσης αντικατάστασης των ρωσικών προμηθειών στην Ευρώπη. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ για να αξιοποιήσει τις πρόσφατες προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εισαγωγή LNG στην ήπειρο από την Αίγυπτο και το Ισραήλ.
Η αμερικανική εμπλοκή πρέπει επίσης να εμβαθύνει στην αμυντική πλευρά. Σε συνεργασία με τους συμμάχους τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να διερευνήσουν την επέκταση του αγωγού καυσίμων του ΝΑΤΟ στην Ελλάδα από την Καβάλα στην Αλεξανδρούπολη και στη συνέχεια σε Βουλγαρία και Ρουμανία, για να απλοποιήσουν τα logistics για την επεκτεινόμενη παρουσία της συμμαχίας στα Ανατολικά Βαλκάνια και στην παράκτια περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.
Κατά τους δύο αρθρογράφους, η Ουάσιγκτον θα πρέπει επίσης να διασφαλίσει ότι η επικείμενη σύμβαση ιδιωτικοποίησης για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης θα κερδηθεί από αμερικανική εταιρεία — τόσο για να εμποδίσει τη Ρωσία από το να της κατακυρωθεί ο διαγωνισμός, όσο και για να καθησυχάσει τους συμμάχους ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν τον αυξανόμενο έλεγχο της Μόσχας και του Πεκίνου στις υποδομές ζωτικής σημασίας σε όλη την ανατολική Μεσόγειο και τη νοτιοανατολική Ευρώπη.
Υπό το πρίσμα του φιλόδοξου νέου στόχου του ΝΑΤΟ να επεκτείνει τις δυνάμεις υψηλής ετοιμότητάς του, ο στρατός των ΗΠΑ θα πρέπει να δει την Ελλάδα ως μια ιδανική τοποθεσία, τόσο γεωστρατηγικά όσο και τοπογραφικά, για συνδυασμένες και κοινές ασκήσεις.
Για να φτάσει στα ανώτατα όρια της δυναμικότητάς του – στα μέτωπα της ενέργειας και της ασφάλειας – το λιμάνι στην Αλεξανδρούπολη, ειδικά με την ανάπτυξη καλύτερων αγωγών, σιδηροδρομικών και οδικών υποδομών για τη διασύνδεση με την Ανατολική Ευρώπη, η κυβέρνηση Μπάιντεν θα πρέπει επίσης να αυξήσει το δάνειό της τον Ιούνιο του 2022 ύψους 300 εκατομμυρίων δολαρίων στο Επενδυτικό Ταμείο της Πρωτοβουλίας Three Seas, γνωστού ως 3SIIF. Πολλές από αυτές τις ενέργειες θα συμβάλουν άμεσα στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, δημιουργώντας την Αλεξανδρούπολη ως βασικό τερματικό σταθμό για τις χερσαίες αποστολές ουκρανικών σιτηρών.
Η βάναυση επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία ήδη μεταμορφώνει τη διατλαντική ασφάλεια και θα συνεχίσει να το κάνει στο άμεσο μέλλον. Ευτυχώς, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη έχουν ένα άμεσα διαθέσιμο πλεονέκτημα στην Αλεξανδρούπολη για να εξασφαλίσουν ότι η συμμαχία μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτές τις σημαντικές προκλήσεις.
- Ο Jonathan Ruhe και ο Ari Cicurel είναι διευθυντής εξωτερικής πολιτικής και ανώτερος αναλυτής πολιτικής, αντίστοιχα, στο Εβραϊκό Ινστιτούτο Εθνικής Ασφάλειας της Αμερικής (JINSA).
Πηγή: nationalinterest.org
