Αυξημένος είναι ο φόβος το τουρκικό αδιέξοδο στη Συρία να γίνει, εξαιτίας των κινήσεων του Τούρκου προέδρου Ρετζεπ Ταγίπ Ερντογάν, αδιέξοδο και βαθιά πληγή για την Ελλάδα στο Αιγαίο σε σχέση με τις προσφυγομεταναστευτικές ροές.
“Είναι προφανές ότι η Ελλάδα θα πρέπει να πάρει τα μέτρα της, επιχειρησιακά και διπλωματικά, διότι αντιλαμβανόμαστε όλοι τι σημαίνει όχι 3,6 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες, αλλά ακόμα και 100 χιλιάδες να έρθουν στα ελληνικά νησιά τις επόμενες εβδομάδες ή τους επόμενους μήνες. Αυτό θα είναι κάτι που δεν αντέχουν όχι μόνο τα νησιά μας, αλλά ολόκληρη η Ελλάδα. Πρέπει να κινηθούμε γοργά προς όλα τα μέτωπα να προετοιμαστούμε επιχειρησιακά και διπλωματικά, να προετοιμαστούμε απέναντι στην Ευρώπη, ακόμα και την Τουρκία. Δεν έχουμε πολυτέλεια χρόνου” αναφέρει ο Κωνσταντίνος Φίλης, εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνώς Σχέσεων.
“Σε προφανή αδυναμία ο Ερντογάν”
Ο κ. Φίλης στη συνέχεια προσθέτει: “Αυτή την στιγμή έχουμε έναν Ερντογάν ο οποίος είναι σε προφανή θέση αδυναμίας, σε σχέση με την Συρία. Δεν μπορεί να ελέγξει τις εξελίξεις, χάνει την σχέση που έχει δημιουργήσει με την Ρωσία, τουλάχιστον ως προς το συριακό, άρα γίνεται ακόμα πιο δύσκολο να μπορέσει να επηρεάσει τα δρώμενα προς όφελος του. Επιχειρησιακά αντιλαμβάνεται τον βαθμό δυσκολίας να αντιμετωπίσει όχι τις συριακές δυνάμεις, αλλά τις συριακές δυνάμεις οι οποίες συνεπικουρούνται από την Ρωσία”.
“Υπάρχει το no fly zone στη συριοτουρκική μεθόριο, που σημαίνει πως δεν μπορούν να πετάξουν οι Τούρκοι, αυτό το παραδέχτηκε χθες ο Ερντογάν, άρα τα πράγματα επιχειρησιακά για τον ίδιο είναι δύσκολα. Επίσης υπάρχει και το ζήτημα του γοήτρου, διότι ο Ερντογάν με τον γνωστό λόγο που έχει, τον αμετροεπή έχει σηκώσει πάρα πολύ ψηλά τον πήχη και είναι λογικό κι αναμενόμενο ν απαντήσει στις χθεσινοβραδινές επιθέσεις, γιατί οι απώλειες των Τούρκων είναι μεγαλύτερες από ότι φαίνεται των 34 που έχουν μέχρι τώρα καταγραφεί, αλλά και τόσοι να είναι, είναι υποχρεωμένος να απαντήσει.
Έχει στο εσωτερικό ένα κοινό το οποίο είναι εκπαιδευμένο στους μαξιμαλισμούς του και για λόγους ουσίας και γοήτρου πρέπει να απαντήσει σε αυτό που έγινε χθες” εξηγεί και προσθέτει “Το πρόβλημα είναι ότι μέχρι που μπορεί να φτάσει η απάντηση του, διότι δεν θέλει ακόμα και σήμερα να προκαλέσει ρήξεις στις σχέσεις του με την Ρωσία, γιατί καταλαβαίνει ότι αυτό θα του ανοίξει άλλα μέτωπα μέσα στη Συρία, όπως είναι το Κουρδικό, το οποίο προς το παρόν το έχει εν υπνώσει και ξέρει επίσης ότι αν προκύψει μια ρήξη με την Ρωσία, θα χάσει αυτή την ισορροπία που ακολουθεί στην πολιτική του, μεταξύ Ρωσίας – ΗΠΑ, άρα είναι δύσκολα τα πράγματα για τον ίδιο”.
Θέλει να αλλάξει την κατάσταση μέσω των προσφυγικών ροών
Υπό την απειλή όλων αυτών είναι σαφές, ότι ο Τούρκος πρόεδρος θέλει μια κατάσταση αδυναμίας να την μετατρέψει σε πλεονέκτημα και αυτό προσπαθεί να το κάνει σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Φίλη με την απελευθέρωση των ροών των προσφύγων που προέρχονται από την Συρία.
“Εδώ να πούμε πως δε θα είναι διαλεγμένοι, μόνο οι Σύριοι πρόσφυγες που θα έρθουν στην Ελλάδα, μαζί με αυτούς θα επιχειρήσουν για όσο καιρό η Τουρκία τηρήσει αυτό που είπε χθες, δηλαδή ν’ ανοίξει τα σύνορα, θα προσπαθήσουν να έρθουν κι άλλων εθνικοτήτων. Το θέμα είναι ότι αυτό έχει διπλή σημασία για τον Ερντογάν. Πρώτον επειδή δεν είναι ευπρόσδεκτοι πλέον οι Σύριοι στο εσωτερικό της Τουρκίας, λόγο οικονομικής κρίσης, λόγο του ότι έχουν γκετοποιηθεί σε σημεία της Κωνσταντινούπολης και άλλων μεγάλων πόλεων, με αποτέλεσμα να μιλάμε για 3,6 εκατομμύρια και όχι για κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες, προς την Ελλάδα, ο αριθμός είναι μεγάλος. Το δεύτερο στοιχείο είναι πως με αυτό τον τρόπο ο Ερντογάν προσπαθεί να πιέσει την Ευρώπη, να στηρίξει την Τουρκία, όμως εδώ υπάρχει ένα ερώτημα, η Ευρώπη δεν έχει λόγο και ρόλο στα συριακά τεκταινόμενα, άρα τι πίεση ν ασκήσει υπέρ των συμφερόντων της Τουρκίας (;) και ασφαλώς με ένα σπάρο δυο τρυγόνια, διότι έτσι πιέζει και την Ελλάδα, η οποία βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση με την αύξηση των ροών και ακόμα περισσότερο βλέποντας τα γεγονότα των τελευταίων ημερών και τα επεισόδια που σημειώθηκαν σε κάποια από τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου” λέει ο Κωνσταντίνος Φίλης και συνεχίζει
“Θεωρώ ότι για λόγους εικόνας και άσκησης πίεσης προς την Ευρώπη, από τον Ερντογάν, θα δούμε τις επόμενες ώρες και μέρες, ρεύματα, ορδές να προσπαθούν να έρθουν στην Ελλάδα. Οι αμέσως επόμενες ημέρες θα δείξουν τι ακριβώς η Τουρκία θέλει να κάνει και αν τελικά θα σταματήσει τις ροές, αφού έχει κάνει την δήλωση ότι “όσο τα πράγματα δεν πάνε καλά για μένα στη Σύρια, εγώ αυξάνω τις ροές προς την Ευρώπη, αρά καθιστώ τρόπο τινά την Ευρώπη συνυπεύθυνη για τα δικά μου προβλήματα στη Συρία και την προκαλώ να με στηρίξει στην πολεμική που έχω με το καθεστώς Άσαντ”, χωρίς να είναι η Ευρώπη ικανή ν αλλάξει τα δεδομένα υπέρ της Τουρκίας στη Συρία. Επίσης ένα ακόμα στοιχείο είναι ότι θα δούμε τις επόμενες ώρες και μέρες τον βαθμό ετοιμότητας των Ελληνικών αρχών, στο να αντιμετωπίσουν τα ρεύματα αυτά στην περίπτωση που πολλαπλασιαστούν για τους παραπάνω λόγους”.
“Συνολικά αυτή την στιγμή στην Τουρκία πρέπει να είναι πάνω από 4 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες, μπορεί να είναι και στα 4,5 εκ, εκ των οποίων τα 3,7 είναι καταγεγραμμένοι Σύριοι, μπορεί και περισσότεροι, υπάρχουν όμως Αφγανοί από το Ιράν, αλλά και άλλες εθνικότητες. Αν ισχύσει αυτό που λέει η Τουρκία και δεν είναι ένα παιχνίδι και τακτικής και πίεσης προς την Ευρώπη και ισχύσει για μεγάλο χρονικό διάστημα, πράγματι θα μιλάμε για μια κατάσταση, η οποία θα είναι πολύ δύσκολα διαχειρισίμη από τις Ελληνικές αρχές. Έχουμε πολλά επεισόδια να δούμε μπροστά μας. Πρέπει να είμαστε καλά προετοιμασμένοι για να μην βρεθούμε μπροστά σε μια κατάσταση που θα είναι αδιέξοδη”.
Για τις σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας ο Κωνσταντίνος φίλης εξηγεί “Δεν είναι επιθυμία της Τουρκίας να σπάσει το γυαλί με τη Ρωσία, όπως και του ίδιου του Ερντογάν γιατί είναι πολλά αυτά που τους δένουν. Υπό την πίεση της κατάστασης, κάνει διάφορες κινήσεις προς τους Αμερικανούς, κινείται προς το ΝΑΤΟ που δύσκολα θα καταφέρει να το εμπλέξει. Αν μπορούσε να επιλέξει και όχι να τον οδηγήσουν οι εξελίξεις, δεν θα ήθελε να σπάσει τους θεσμούς του με την Ρωσία, αν όμως συνεχιστούν οι επιθέσεις και οι απώλειες Τούρκων στρατιωτών, θα αυξηθεί και η πίεση του Ερντογάν από το εσωτερικό του. Βρίσκεται στη δυσκολότερη θέση των τελευταίων ετών, διότι έχει να ισορροπήσει πολλά πράγματα μεταξύ τους, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας του”.
*Ρεπορτάζ: Θάνος Μακρογαμβράκης για το newsit